Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach II Wydział Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący SSO Katarzyna Banko

Protokolant Bogumiła Brzezinka

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2016 roku w Rybniku

sprawy z powództwa B. Z.

przeciwko D. M., I. M. (1)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda B. Z. na rzecz pozwanych I. M. (1) i D. M. solidarnie kwotę 5.617 (pięć tysięcy sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od powoda B. Z. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę 4.919,07 (cztery tysiące dziewięćset dziewiętnaście 7/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Katarzyna Banko

Sygn. akt II C 118 /11

UZASADNIENIE

Powód B. Z. wniósł o zasadzenie solidarnie od pozwanych I. i D. M. kwoty 81.606 złotych z ustawowymi odsetkami od 12 stycznia 2010 roku wraz z kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z pozwanymi I. M. (1) i D. M. umowę o roboty budowlane, przedmiotem której było wybudowanie na nieruchomości oznaczonej numerem (...), położonej w R. K. przy ul. (...) jednorodzinnego budynku mieszkalnego, jednokondygnacyjnego, niepodpiwniczonego z garażem o powierzchni 280 m ², zgodnie z załączonym do umowy opisem technicznym i projektem budowlanym oraz zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i obowiązującymi przepisami. Wskazał, iż umowa była sporządzone w dwóch egzemplarzach o różnej treści, odnośnie wysokości należnego wynagrodzenia. Jedna określającą wynagrodzenie w kwocie 330.000,00 zł była sporządzona dla celów przedłożenia w banku, jako podstawy udzielenia kredytu i finansowania za jego pomocą wypłacanych ratalnie transz poszczególnych etapów realizowanej sukcesywnie inwestycji, druga określająca rzeczywistą wartość wynagrodzenia na kwotę 360.000,00 zł. Dodał, iż pozwani nie zgłaszając żadnych zastrzeżeń w trakcie realizacji inwestycji, opłacali przelewem kolejne transze wynagrodzenia do łącznej kwoty 278.750 zł. Pozwani w trakcie budowy zaprzestali wywiązywać się z obowiązku płatności i dostarczania materiałów, co powodowało opóźnienia w pracach. W dniu 09 września 2009 roku powód odstąpił o umowy z powodu opóźnienia w płatnościach wynagrodzenia. W reakcji, pozwani pismem z dnia 15 września 2009 roku wypowiedzieli umowę ze skutkiem natychmiastowym. Powód podniósł, iż był w stanie zakończyć budowę pod warunkiem dostarczenia materiałów niezbędnych do kontynuowania prac oraz uregulowania wynagrodzenia. Pismem z dnia 12 października 2009 roku pozwani odmówili zapłaty wynagrodzenia uzasadniając swe stanowisko wadliwym wykonaniem części robót, niewykonaniem innych oraz brakiem rozliczenia się z przekazanej powodowi na zakup materiałów kwoty - 72.000,00 zł. Pismem z dnia 09 listopada 2009 roku odnosząc się do zarzutu wadliwego wykonania prac, powód wskazał, iż pozwani w tej kwestii dotychczas nie zgłaszali żadnych uwag i zastrzeżeń co do jakości wykonanych prac. W kosztorysie powykonawczym przedstawił rozliczenie należnego wynagrodzenia z uwzględnieniem niewykonanych prac. Wystawił mi. in. fakturę VAT nr (...) na kwotę 55.139,24 zł, która nie został zapłacona. Dodał, iż na żądaną pozwem kwotę składa się również suma 19.200 zł za wykonane przyłącze kanalizacyjne.

W odpowiedzi pozwani I. i D. M. wnieśli o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zanegowali fakt zawarcia pomiędzy stronami dwóch różnych umów. Stwierdzili, iż była tylko jedna umowa o nr (...) z dnia 16 listopada 2008 roku, zdeponowana w banku, opiewająca na wynagrodzenie w kwocie 330.000,00 zł, natomiast postanowienie umowy ustalające wynagrodzenia na kwotę 360.000,00 zł zostało unieważnione w trakcie prowadzonych przez strony negocjacji. Z braku środków finansowych korzystali z kredytu, zaciągniętego w celu sfinansowania inwestycji. Środki były wypłacane sukcesywnie, w formie przedpłaty z rachunku bankowego na kolejny etap inwestycji, po zatwierdzonym protokolarnie odbiorze poprzedniego etapu prac. Stąd niemożliwym było opóźnienie w zapłacie żadnej z rat wynagrodzenia, gdyż ich wypłata była uzależniona od uprzedniej weryfikacji i zatwierdzenia wykonanego poprzedniego etapu. Zdarzało się, że dokonywano wypłaty także w razie ich wadliwości bądź niewykonania części prac, po uprzedniej zgodzie pozwanych na wypłatę środków i często taki proceder miał faktycznie miejsce. Zakwestionowali twierdzenia powoda o opóźnieniu w dostarczaniu materiałów, gdyż to powód zgodnie z umową był zobowiązany do ich dostarczania, otrzymując zaliczkę na ich uprzedni zakup. Wskazali na winę pracowników, jako przyczynę opóźnienia prac oraz nieobecności powoda na terenie placu budowy oraz brak nadzoru nad pracownikami w procesie inwestycji. Podnieśli, iż przyczyny opóźnienia miały swe źródło również w zatorach płatniczych względem podwykonawców, z pomocą których powód wykonywał część zleconych prac, opisanych w załączniku do umowy z dnia 18 listopada 2008 roku. Odnośnie zarzutu powoda co do niekwestionowania przez pozwanych jakości wykonanych poszczególnych etapów prac, podnieśli, iż nie mają wystarczającej wiedzy fachowej, powalającej na dokonanie takiej oceny. Nawet w odniesieniu do prac wadliwie wykonanych, co było na bieżąco dokumentowane przez kierownika budowy, także otrzymywał wynagrodzenie. Przedstawili szczegółowy wykaz prac niewykonanych, za które częściowo otrzymał wynagrodzenie. Wskazali, iż istnieje szereg robót, które nie zostały przez powoda wykonane, a kwota umowy nie została o nie pomniejszona. Dodali, iż powód nie rozliczył się z przekazanych kwot, co miało wyraz w nieprzedstawianiu faktur zakupu materiałów z wykorzystywanych przez niego kwot. Powód nie rozliczył się z przekazanej mu kwoty 72.000 zł na zakup materiałów budowlanych. Wskazali, iż powodowi były znane niewykonane czynności, co odnajduje potwierdzenie w ustaleniach poczynionych na placu budowy. Zanegowali zasadność żądania zapłaty kwoty 19.200 zł tytułem wynagrodzenia za wykonanie przyłącza. Wskazali, iż było ono elementem umowy, tj. IV etapu prac, za które powód otrzymał wynagrodzenie, co przyznał sam powód w piśmie z dnia 10 września 2009 roku do pozwanych i pozostaje tylko niedopłata w kwocie 2.500 zł. Wskazali zestawienie prac, za które powód otrzymał wynagrodzenie, (k. 56) co łącznie daje kwotę 305.750 zł. Wskazali, iż z wartości wynagrodzenia należało odjąć kwotę 52.007,34 zł z tytułu prac wykonanych przez podwykonawców oraz zakupu materiałów, na które powód otrzymał środki jednak nie dokonał zakupu. Kwotę wynagrodzenia należałoby pomniejszyć o wartość prac niewykonanych, wykonanych wadliwie, których wadliwość są zmuszeniu usunąć na własny koszt. Nadto nadal brak rozliczenia z przekazanej powodowi kwoty 72.000 zł, co daje podstawy do twierdzenia, iż powód otrzymał większą kwotę pieniędzy niż jest mu należna. Dodali, iż nieprawdziwe jest twierdzenie powoda o istnieniu faktury (...) na kwotę 55.139,24 zł, która jest korektą do faktury z dnia 28 września 2009 r. o nr (...) i ta również jest niezasadna.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 16 listopada 2008 roku strony zawarły umowę o roboty budowlane nr 2/2008 roku, przedmiotem której było wybudowanie na należącej do pozwanych nieruchomości oznaczonej numerem (...) położonej w R. przy ul. (...) budynku mieszkalnego, jednokondygnacyjnego, niepodpiwniczonego z garażem o całkowitej powierzchnie 280 m ², zgodnie z załączonym opisem technicznym i projektem budowlanym domu. Strony sporządziły 2 egzemplarze umowy, z których jeden określał wynagrodzenie na kwotę 330.000 zł, drugi zaś na 360.000 zł. Egzemplarz umowy, w którym wynagrodzenie opiewało na 330.000 zł został złożony do (...), jako niezbędna część dokumentacji, warunkująca udzielenie pozwanym kredytu na sfinansowanie budowlanego przedsięwzięcia. Strony określił w § 6 umowy ratalny sposób płatności wynagrodzenia powoda. Zgodnie z § ust 6.1 umowy pierwsza rata wynagrodzenia miała nastąpić w kwocie 37.000 zł w terminie 3 dni od dnia podpisania umowy i stanowić przedpłatę za realizację I etapu budowy, II rata w wysokości 64.000 zł miała nastąpić w terminie 3 dni od podpisania protokołu zakończenia I etapu budowy i stanowić przedpłatę na realizację II etapu budowy domu, trzecia rata w kwocie 37.000 zł miał nastąpić w terminie 3 dni od podpisania protokołu zakończenia II etapu budowy domu i stanowić przedpłatę na realizację III etapu budowy domu, rata w kwocie 57.000 zł miała zostać zapłacona w terminie rozpoczęcia IV etapu budowy domu, V rata w kwocie 44.000 zł miała zostać zapłacona po zakończeniu inwestycji i podpisaniu protokołu zdawczo-odbiorczego w terminie 3 dni od jego podpisania protokołu, VI rata w kwocie 13.000 zł miała być uiszczona w kwocie 13.000 zł po zakończeniu V etapu budowy, VII rata w kwocie 6.000 zł miała zostać zapłacona po zakończeniu całej budowy, w dniu odbioru końcowego. Jednocześnie strony przewidziały w § 8 ust. 2 prawo inwestora do odstąpienia od umowy w razie trzykrotnego niewywiązania się przez wykonawcę z zakresu uzgodnionych robót za pisemnym oświadczeniem wykonawcy lub inwestora.

Powód rozpoczął prace w listopadzie 2008 roku. Funkcję kierownika budowy sprawował F. K.. W zakres stanu surowego budynku powód zasadniczo należycie wywiązywał się z realizacji poszczególnych zakresów prac objętych poszczególnymi etapami pracy, zgodnie z projektem i przewidzianym jako załącznik do umowy harmonogramem prac. Na pewnym etapie prac związanych z wykonaniem elementów więźby dachowej i pozostałych elementów dachu pojawiły się problemy na tle jakościowego wykończenia prac. Następowało wydłużanie terminów wykonania dalszych faz procesu budowy. Ostatecznie powód wykonał całość stanu surowego, zamkniętego, roboty pokryciowe, izolacje termiczne, przeciwwilgociowe, okładziny suchych tynków, instalacje wewnętrzne wraz z kotłownią i tynki wewnętrzne, podkłady oraz część podłóg. Część z prac wykonywana była przez podwykonawców. W trakcie realizacji doszło do spotkania z udziałem F. K., następnie zaś z udziałem M. Ż., w wyniku którego sporządzono protokół usterek, w którym powód zobowiązał się do usunięcia usterek. Po spotkaniu pozwani zgłaszali kierownikowi zły stan elementów stropu, brak jednego ze słupów konstrukcji dachu nad garażem, wadliwe wykonane elementy poddasza, zaistniały pęknięcia na składaniach. Powód nie wykonał m.in. okładzin schodów. Ponadto nie wykonano termoizolacji i elewacji z zewnątrz. Brak również wykonania ocieplenia budynku. Wystąpiły skręcenia i wypaczenia w drewnianych elementach konstrukcji dachu. Część z elementów była niewłaściwie przygotowana do zbudowania, nie była wysuszona co spowodowało wystąpienie wad w konstrukcji dachu.
W toku inwestycji strony ustaliły zestawienie niewykonanych prac. Powód wskazał, których prac nie wykona czego efektem miało być stosowne zmniejszenie wynagrodzenia za prace niewykonane, a objęte umową. Powód zobowiązał się do montażu bramy garażowej oraz rynien. Z podjętego zobowiązania nie wywiązał się. Podstawę każdorazowej wypłaty części wynagrodzenia stanowił podpisany przez strony protokół odbioru dokumentujący wykonanie danego etapu robót. W końcowym fragmencie współpracy stron we wrześniu 2009 roku, powód podjął bezskuteczną próbę uzyskania wypłaty jednej transzy środków na podstawie protokołu niezaakceptowanego przez pozwanych, a co za tym idzie niedokumentującego rzeczywiście wykonanych prac. (...) niezbędnych do budowy zasadniczo miał dostarczał powód. Wyjątkiem były deski podłogowe. Termin zakończenia budowy pierwotnie ustalono na dzień 30 maja 2009 roku. Do końca maja 2009 roku budynek nie został ukończony. W późniejszych etapach prac obecność powoda na budowie stała się incydentalna. Pozwani mieli jednak nadzieję, że sytuacja ulegnie poprawie. Następowały coraz większe opóźnienia w wykonywaniu poszczególnych elementów robót. Doszło do sytuacji, w której powód pod nieobecność pozwanych wywoził z terenu budowy materiały, takie jak belki drewniane, dachówki, bez uprzedniego uzgodnienia i rozliczenia się z zabranych materiałów. Pozwani nie wypłacali żadnych kwot podwykonawcom współpracującymi z powodem, a którym powód terminowo nie wypłacał należności za wykonane przez nich zakresy prac. Powodowi gotówką przekazali jedynie kwotę 27.000,00 zł. Pozostałe kwoty powodowi przekazywane były przelewami. Powód nie wystawiał faktur na poszczególne wpłaty dokonywane przelewami, nie respektował w czasie procesu zaleceń i przedstawianych preferencji pozwanych co do sposobu wykonania poszczególnych prac. Wbrew wyraźnej woli pozwanych zasypywał, pomimo wcześniejszego upomnienia, śmieci na budowie.

W dniu 09 września 2009 roku powód odstąpił od wykonywania robót. Pozwani pismem z dnia 15 września 2009 roku wypowiedzieli umowę ze skutkiem natychmiastowym. Pozwani w piśmie z 12 października 2009 roku, odmówili powodowi zapłaty reszty wynagrodzenia, uzasadniając swe stanowisko wadliwym wykonam części prac oraz brakiem rozliczenia się z powierzonych tytułem zaliczki na zakup niezbędnych do budowy materiałów pieniędzy w kwocie 72.000 zł. Powód nie podzielił zarzutów pozwanych, wskazując w piśmie z dnia 9 listopada 2009 roku, iż w protokołach odbioru robót po zakończeniu poszczególnych etapów prac, nie sygnalizowali żadnych zastrzeżeń odnośnie prawidłowości wykonanych robót lub ich jakości. Pismem zaś z dnia 20 września 2009 roku uzależnił usunięcie usterek wykonanych dotychczas prac, stwierdzonych protokołem odbioru sporządzonym przez inspektora nadzoru od zapłaty wynagrodzenia. W dniu 28 września 2009 roku powód wystawił fakturę VAT NR (...) na łączną kwotę 272.582,50 zł. Pozwani w piśmie z dnia 12 października 2009 roku uznali w/w/ fakturę za bezzasadną. Ponowili wypowiedzenie umowy wskutek niezastosowania się do wezwania do usunięcia wad. W dniu 28 grudnia 2009 roku powód wystawił za wykonanie budynku mieszkalnego jednorodzinnego fakturę VAT (...) , która także nie została uznana przez pozwanych.

Z tytułu wykonywania obiektu, powód otrzymał od pozwanych następujące kwoty:

- 72.000,00 zł tytułem zaliczki na budowę domu,

- 35.000,00 zł tytułem I raty za budowę domu,

- 60.750,00 zł tytułem drugiej raty za budowę domu,

- 10.000,00 zł tytułem wpłaty za III etap budowy,

-57.000,00 zł tytule częściowego rozliczenia za III etap i przedpłaty na realizację IV etapu,

-44.000,00 zł tytułem częściowego rozliczenia IV etapu i przedpłaty na V etap budowy domu,

Razem pozwani przekazali powodowi 305.750,00 zł.

W toku postępowania Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia wartości faktycznie wykonanych robót przez powoda, wartości zakresu robót niewykonanych przez powoda, wartości robót wadliwie wykonanych przez powoda, wartości przyłącza wodociągowego długości 219 metrów. W wydanej opinii z dnia 08 sierpnia 2012 roku biegły mgr inż. A. K. stwierdził, iż wartość robót wykonanych przez powoda wynosi 321,800 zł netto przy czym sposób dojścia do przedstawionych wniosków i wyliczeń nie został zaaprobowany przez Sąd. Opinię cechowała niedokładność oraz brak jasnego objaśnienia podstaw i sposobów wyliczeń. Sąd nie podzielił wniosków opinii A. K., uznając, iż nie spełnia ona wymogów jasności i przejrzystości oraz kompletności wyliczeń przyjętych za ich podstawę. Wnioski te nie korespondowały z resztą zebranego materiału dowodowego. Analogicznie jak chodzi o opinię uzupełniającą z dnia 20 kwietnia 2013 roku (k. 427-443), w ocenie Sądu brak było wystarczających przesłanek do uznania jej za pełnowartościowe źródło dowodowe, tym bardziej, iż Sąd ostatecznie w kontekście jej treści nie uzyskał wystarczająco precyzyjnych i wyczerpujących danych odnośnie zakreślonej biegłemu tezy dowodowej. Opinie te są niejasne w zakresie przedstawianych wyliczeń i nie pozwalają na przyznanie im waloru pełnowartościowej podstawy czynionych ustaleń, zwłaszcza iż treść opinii wskazuje jednoznacznie, iż biegły przed jej wydaniem, nie zapoznał się z całym materiałem dowodowym w tym zeznaniami stron, choćby co do sposobu wykonania wykopu (k. 416) to zaś nie pozwala na uznanie ich za wystarczająco miarodajne.

W konsekwencji Sąd sięgnął po dowód z opinii innego biegłego sądowego z zakresu budownictwa mgr inż. J. S., która również była przedmiotem ustnych wyjaśnień biegłego na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2014 roku (k. 570). Biegły J. S. kilkukrotnie przyznał w odniesieniu do kilku elementów podlegających badaniu przez Sąd, w zakresie zleconej tezy dowodowej, iż przeprowadzenie dokładnych ustaleń odnośnie wyliczanych wartości wymagałoby zastosowania nadzwyczajnych metod, które wykraczały poza charakter sprawy, w ocenie Sądu m.in. to stwierdzenie, niezależnie od nieczytelności opinii i braku jednoznacznych ustaleń, w istotnym stopniu poddawało w wątpliwość miarodajność wniosków wydanej opinii. Stąd postanowił Sąd dopuścić dowód z kolejnej opinii innego biegłego z zakresu budownictwa.

Biegła mgr inż. I. M. (2) w opinii z dnia 08 października 2014 roku stwierdziła, iż wadliwie wykonano obróbkę blacharską komina środkowego (przeciekające elementy dach), następnie ustaliła pęknięcia podłużne co najmniej sześciu drewnianych belek stropowych, spowodowane wyschnięciem drewna zabudowanego w stanie, który nie nadawał się do zabudowy, tj. o wilgotności powyżej 18%, nieprawidłowo zamontowane drzwi stalowe wewnętrzne do kotłowni (brak odpowiedniego kotwienia do muru, i wypełnienia szczeliny między murem a ośnieżnicą), krzywo docięte płyty kartonowe gipsowe przy podłogach (przyjęto 10% obudowy, głównie ścianek kolankowych. Koszt naprawy w/w/ robót wykonanych przez powoda bez uwzględnienia robót instalacyjnych oszacowała biegła na kwotę 5.599,93 zł. Natomiast koszt naprawy robót wadliwie wykonanych biegła określiła na kwotę 17.219,88 zł. Natomiast prace, do których powód zobowiązał się z mocy umowy, a których powód nie wykonał i które nie zostały wykonane samodzielnie przez pozwanych stwierdzone w opinii to: posadzka cementowa w garażu i kotłowni z izolacją przeciwwilgociową, grubości 8 cm, ścianka działowa z keramzytobetonu gr. 10 cm wraz z drzwiami i tynkami, otwory wentylacyjne i wyczystkowe, podwaliny żelbetowe pod murłaty, 3 wypusty wentylacji grawitacyjnej w pokryciu dachowym oraz ławy kominiarskie, wykonanie podłogi z desek gr 28 mm na stropie w garażu, bez malowania, szlifowanie belek w garażu i ich malowanie-bez kosztów farby, wykonanie balkonu z belek drewnianych i desek, bez malowania, z balustradą, montaż okna dachowego (...) w sypialni na piętrze, ćwierćwałki na stropie drewnianym w salonie, wykonanie podbitki dachu z jej lakierowaniem, tynki gipsowe w garażu i częściowo w kotłowni. Całościowo wartość robót niewykonanych przez powoda, do których wykonania się zobowiązał i nie wykonanych na dzień opinii bez uwzględnienia robót instalacyjnych określono na kwotę 20.166,46 zł.

Roboty, które były przedmiotem umowy i nie zostały przez powoda wykonane a zostały wykonane przez pozwanych we własnym zakresie według ustaleń biegłej to: izolacja cieplna dachu w garażu wełną mineralną i folią dachową paroszczelną, montaż rur spustowych, lakierowanie belek drewnianych w salonie - bez kosztów lakieru, warstwa wyrównawcza posadzki w salonie gr 4 cm, ułożenie podłogi z desek drewnianych na parterze, montaż listew boazeryjnych na stropie, montaż dwóch bram garażowych uchylnych, montaż jednych drzwi stalowych w kotłowni, zewnętrznych, obsadzenie podokienników z drewna (wewnętrznych) oraz wykonanie podokienników zewnętrznych z płytek klinkierowych, montaż sufitu z płyt kartonowo-gipsowych ognioochronnych w kotłowni, wykonanie podbitki dachu z lakierowaniem, docieplenie budynku mieszkalnego wraz z wykonaniem warstwy kleju zbrojonej siatką oraz na garażu. Wartość według powyższego zestawienia robót uwzględnionych w umowie, niewykonanych przez powoda, wykonanych przez pozwanych we własnym zakresie, bez uwzględnienia robót instalacyjnych określono na kwotę 49.600,06 zł.

M. inż. I. M. (2) stwierdza nadto, iż wartość robót faktycznie wykonanych przez powoda (w tym wykonanych wadliwie) bez uwzględnienia robót instalacyjnych wynosi 230.226,92 zł. Wartość materiałów dostarczonych przez inwestora (pozwanych) użytych w zakresie robót nie wliczanych w poczet kosztów powoda to kwota 5.326,61 zł.

Natomiast aktualna wartość robót niewykonanych przez powoda a będących w zakresie podpisanej umowy z pozwanymi określono na kwotę 91.275,26 zł. Aktualna wartość robót wykonanych wadliwie przez powoda wynosi 5.599,93 zł. Aktualna wartość robót dotyczących wykonania przez powoda sieci wodociągowej to kwota 6.863,44 zł. Aktualną wartość robót wykonanych przez powoda określiła biegła na kwotę 279.217,28 zł.

W ocenie Sądu przedstawiona opinia z dnia 08 października 2014 roku uzupełniona złożonymi następnie do niej ustnymi wyjaśnieniami biegłej oraz dwoma dalszymi pisemnymi opiniami uzupełniającymi odpowiada przejrzyście na wszystkie pytania zakreślone zbudowaną w toku sprawy tezą dowodową. Jest logiczna, płynące z niej wnioski są wewnętrznie spójne i uzupełniają się. Biegła szczegółowo i precyzyjnie dokonała specyfikacji prac wykonanych przez powoda, prac niewykonanych, robót wykonanych wadliwe oraz związanych z nimi wartości wskazując dokładnie miarodajne dla ich określenia źródła informacji. Stąd nie znalazł Sąd najmniejszych podstaw do kwestionowania jej wiarygodności i mocy dowodowej, tym bardziej, że znajduje odbicie w reszcie zebranego materiału dowodowego w postaci zeznań świadków F. K., M. Ż., K. C. i D. K. a także zeznaniach pozwanych, którym Sąd zasadniczo dał wiarę jako spójnym logicznym i konsekwentnym.
Z tych powodów Sąd przyjął za miarodajne wnioski biegłej I. M. (2) uznając je za pełnowartościową podstawę czynionych ustaleń z zakresie przedstawionej biegłej tezy dowodowej.

Nie znalazł Sąd żadnych podstaw do negowania wartości dowodowej świadka K. K., która będąc osobą obcą w stosunku do stron, jasno nakreśliła przebieg współpracy w zakresie nawiązanego przez pozwanych stosunku kredytowego oraz faktycznej treści umowy zawartej przez strony skorelowanego z nią harmonogramu stadiów prac i płatności.

Dowód: zeznania świadków K. K. k. 121 v.-122, F. K. k. 122-123, M. Ż. k. 123 v.-124, częściowo zeznania B. Z. k. 185-187 v., zeznania pozwanej I. M. (1) k. 194-k.196, zeznania pozwanego D. M. k. 196-197, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej powoda, umowa o roboty budowlane z dnia 16 listopada 2008 roku na kwotę 360.000,00 zł, k. 5-7, protokoły odbioru poszczególnych etapów robót k. 8-11 v., potwierdzenia przelewów kwot za poszczególne etapy prac k. 12-k. 17, oświadczenie pozwanych z dnia 05 maja 2009 roku, k.18, oświadczenie wykonawcy z dnia 27 sierpnia 2009 roku dot. przesunięcia terminu prac k. 19, oświadczenie wykonawcy dot. odstąpienia od umowy z dnia 09 września 2009 roku k. 20, oświadczenie wykonawcy z dnia 20 września 2009 roku k. 21, oświadczenie z dnia 15 września 2009 roku o wypowiedzeniu przez pozwanych umowy z dnia 15 września 2009 roku k. 22-23, pismo pozwanych z dnia 12 października 2009 roku k. 24, wykaz prac niewykonanych i usterek k. 24-k. 27, faktura korygująca nr (...) z dnia 28 grudnia 2009 roku k. 28, faktura VAT nr (...) z dnia 28 września 2009 roku na kwotę 272.582,50 zł k. 29, pokwitowanie wpłaty kwoty 2.231,00 zł na rzecz US w R. z dnia 22 października 2009 roku, korespondencja stron w okresie od dnia 18 stycznia 2011 roku do dnia 03 marca 2011 roku k. 32-44, umowa z dnia 16 listopada 2008 roku złożona przez pozwanych wraz z załącznikiem k. 59-63, pismo pozwanych z dnia 15 września 2009 roku o wypowiedzeniu umowy k.70, kopie protokołów usterek i czynności niewykonanych zatwierdzony przez F. K. k. 71, zlecenie przelewu wystawione przez pozwanych na kwotę 72.000,00 zł k. 74, pismo powoda z dnia 10 września 2009 roku k. 75, protokół odbioru robót z potwierdzeniem przyjęcia przez bank k. 76-77, korespondencja kierowana do pozwanych z dnia 07 października 2009 roku i dnia 15 października 2009 roku, k. 79-80, potwierdzenia zapłaty k. 64-69, faktura VAT (...) k. 81, pismo pozwanych z dnia 12 października 2009 roku k. 82-83, pismo Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o. o. w R. z dnia 22 września 2009 roku z mapą k. 130-135, decyzja Prezydenta Miasta z dnia 16 kwietnia 2009 roku w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę z dnia 16 kwietnia 2009 roku k. 136-k. 139, załącznik nr 1 do pisma pozwanych z dnia 15 września 2009 roku k. 139, załącznik do umowy określający wysokość kwot za poszczególne etapy budowy k. 142, uwierzytelniona przez (...) dokumentacja kredytowa k. 159-179, dziennik budowy k. 201-205, pismo powoda z dnia 09 listopada 2009 roku k. 206 opinia biegłej mgr inż. I. M. (2) z załącznikami k. 604-797, opinia pisemna uzupełniająca w/w/ biegłej k. 862-896, pisemna opinia uzupełniająca w/w biegłej k. 948-958

Sąd zważył, co następuje:

Przez umowę o robotę budowlane wykonawca zobowiązuj się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, inwestor zobowiązuje się do wykonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Zatem podstawowym obowiązkiem po stronie wykonawcy, jest wykonanie prac zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej zaś korelatywnie sprzężonym obowiązkiem inwestora zapłata umówionego wynagrodzenia za wykonane prac.

W niniejszej sprawie powód niewątpliwe wywodził swe roszczenie z podstawy prawnej określonej w art. 647. k.c.

W toku przeprowadzonego postępowania dowodowego, Sąd oprócz zawnioskowanych przez strony świadków, dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa, którego zadaniem było określenie zakresu robót wykonanych przez powoda a będących przedmiotem zawartej przez strony umowy, zakresu robót niewykonanych, prac które były wykonane wadliwie, a wynikających z treści w/w umowy oraz wartości prac wykonanego przyłącza kanalizacyjnego.

Powód podniósł także, iż podstawą roszczenia jest niewykonanie wzajemnego zobowiązania pozwanych oraz wskazał, iż na kwotę roszczenia składa się m. in. wykonanie zlecenia robót wodociągowych w postaci 220 metrów przyłącza wodociągowego.

Niezależnie od kwestii trafności przywoływanej przez stronę powodową podstawy prawnej roszczenia, w realiach niniejszej sprawy dla zasadności kroków podjętych ostatecznie przez pozwanych a zmierzających do wywołania skutku w postaci ustania stosunku z art. 647 k.c. istotne znaczenie miały ustalone na podstawie wyników postępowania dowodowego istotne okoliczności odnośnie zachowania powoda w toku procesu budowlanego realizowanego w jego ramach.

Z tego punktu widzenia istotna jest treść art. 656 § 1 k.c., który stanowi, iż do skutków opóźnienia się przez wykonawcę z rozpoczęciem obiektu albo wykonania przez wykonawcę robót w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, do rękojmi za wady wykonanego obiektu, jak również do uprawnienia inwestora do odstąpienia od umowy przed ukończeniem obiektu stosuje się odpowiednio przepisy o umowie o dzieło.

Zgodnie zaś z art. 635 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienia opóźnia się z rozpoczęciem lub wykonaniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Natomiast stosownie do art. 636 § 1 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienia wykonywa dzieła w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposoby wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonania dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Przeprowadzone postępowanie dowodowe w tym ustalenia Sądu odnośnie opóźnień powoda w wykonywaniu poszczególnych etapów prac, ich przyczyn i charakteru, nadto nagromadzenie wadliwości w wykonywania poszczególnych prac cząstkowych składających się na poszczególne etapy prac usprawiedliwiały, zdaniem Sądu, zachowanie pozwanych zmierzające do zakończenia nawiązanego stosunku prawnego. Trudno bowiem oczekiwać, co ważne w kontekście dokonanych ustaleń faktycznych sprawy, od strony umowy o roboty budowlane ciągłego opóźnienia prac nie mającego szerszego uzasadnienia w nadzwyczajnych okolicznościach, które mogłyby stawać na przeszkodzie terminowemu wykonywaniu poszczególnych etap robót. Stąd nie było podstaw do odmowy przyznania, w realiach niniejszej sprawy legitymacji do jednostronnego zniesienia nawiązanej umowy.

Po drugie, jak już wyżej zarysowano ustalenia faktyczne sprawy poczynione przez Sąd
na podstawie treści wyżej opisanych wniosków, biegłej mgr inż. I. M. (2) nie pozwalają na uznanie zasadności roszczenia powoda odnośnie żądanej pozwem kwoty. Niezależnie bowiem od ewentualnego uznania zasadności odstąpienia powoda od umowy z pozwanymi nie sposób uznać by żądana kwota 81.606 zł miał pokrycie w rozliczeniach stron którego właściwy kształt ostatecznie został skonkretyzowany w treści wyżej opisanej opinii bieglej I. M. (2). Finalnie bowiem biegła określiła wartość wykonanych przez powoda faktycznie prac na kwotę 279.217,28 zł. W kontekście ustalenia Sądu mającego niewątpliwe oparcie zebranych w sprawie dokumentach, iż pozwani tytułem płatności poszczególnych transz wynagrodzenia za wykonane prace wpłacili w sumie co najmniej 305.350 zł, oraz faktu aktualna wartość robót wadliwie wykonanych przez powoda to 5.599,93 zł, nie sposób uznać by przytoczone sumy „bilansowały się” w kontekście równoważności świadczeń stron i to niezależnie od tego czy wartość wynagrodzenia ukształtowane była rzeczywistą intencją stron na kwotę 330.000,00 zł czy też na kwotę 360,000,00 zł. Nie zmienia tej oceny również okoliczność, iż w świetle materiału dowodowego sprawy wartość wykonanych przez powoda robót w zakresie sieci wodociągowej to kwota 6.863,44 zł.

Zasada kontradyktoryjności (wyrażona w art. 3 kpc, art. 6 kc i art. 232 kpc) w procesie cywilnym, usuwa zasadę odpowiedzialności Sądu za rezultat postępowania dowodowego, zachowując pewne uprawnienia sądu, ograniczając jego obowiązki, ponieważ dysponentami postępowania są strony. Stosownie do przepisu art. 232 kpc strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Przepis ten oznacza więc, że skoro powód twierdził, iż przysługuje mu żądana pozwem kwota tytułem należnego wynagrodzenia, to powinien to udowodnić. Powód nie zaoferował wystarczających dowodów, które potwierdziłyby, że przysługuje mu prawo do żądania takiej kwoty
z powyższego tytułu. Nie jest rzeczą Sądu wyręczać stronę reprezentowaną wszak przez zawodowego pełnomocnika w ciążących na niej obowiązkach procesowych. Zdaniem Sądu zaoferowane przez powoda dowody w postaci dokumentów, faktur, pism stron, zeznań świadków i stron, jak też ze zdjęć stanu wykonanych prac w czasie budowy nie były wystarczające dla ustalenia powyższych okoliczności. Z tych względów Sąd oddalił roszczenie powoda jako nieudowodnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państw kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013 poz. 461) zasądzając od powoda jako przegrywającego proces, solidarnie na rzecz powoda kwotę 5.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika kwocie 3.600 zł, zaliczka
na biegłego w kwocie 2.000 zł (k. 210-211) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa
w kwocie 17 zł.

Nakazał Sąd pobrać w pkt 3 wyroku od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę 4.919,07 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, na którą składała się różnica kwoty 5.901,157 zł (stanowiącej sumę nieuiszczonych zaliczek na opinie biegłych tj. 429,16 zł - k.464 plus kwota 4844,48 zł - k. 811 plus 627,33 zł - k.972) i sumy 982,50 zł co daję pobraną na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę 4.919.07 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych. O nieuiszczonych kosztach sądowych obejmujących wydatek na opinię biegłego sadowego Sąd orzekł na podstawie art.83 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014r. poz.1025 z późniejszymi zmianami).

R., dnia 17 lutego 2016r. SSO Katarzyna Banko