Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 06 marzec 2017 rok

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 02 marca 2017 roku w Warszawie

sprawy z powództwa J. G. (G.);

przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.;

o zapłatę;

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda J. G., kwotę 128.916,40 (sto dwadzieścia osiem tysięcy, dziewięćset szesnaście, 40/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda J. G., kwotę 13.663,00 (trzynaście tysięcy, sześćset sześćdziesiąt trzy) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7.200,00 (siedem tysięcy, dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.---

/-/ SSO Mariusz Solka

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 sierpnia 2016 roku, powód J. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 128.917,40 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lipca 2016 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / pozew – k.4-11/.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że zawarł z pozwanym na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczeń na Życie z Ubezpieczeniowymi Funduszami Kapitałowymi (...) ze Składką Regularną, umowę z dnia 18.04.2011 roku o nr polisy (...). Zgodnie z treścią umowy, powód był obowiązany do co półrocznych wpłat składki na ubezpieczenie w wysokości po 30.000 złotych. Zawarta umowa ubezpieczenia została rozwiązana w dniu 17 maja 2016 roku. W związku z rozwiązaniem umowy, na podstawie art. VI ust. 5 pkt 5.2. OWU, ubezpieczyciel wypłacił na rzecz powoda wartość wykupu, tj. kwotę polisy pomniejszona o wysokość opłaty, za całkowity wykup wartości polisy (oraz ewentualnie opłatę za całkowity wykup wartości dodatkowej), o wysokości określonej w stanowiącej załącznik do OWU Tabeli opłat i limitów (przy przyjęciu 40% opłaty za wykup polisy). Powód wskazał, że kwota dochodzona pozwem w niniejszym postępowaniu odpowiada wartości pobranej przez pozwanego z tytułu wygaśnięcia umowy ubezpieczenia opłaty likwidacyjnej za wykup w kwocie 128.917,40 złotych. W ocenie powoda, postanowienia OWU przewidujące obowiązek uiszczenia bardzo wysokiej opłaty w przypadku rozwiązania umowy ubezpieczenia stanowią niedozwolone postanowienie umowne, a przewidziany w tabeli opłat i limitów sposób wyliczenia opłaty za całkowity wykup wartości polisy należy uznać za bezskuteczny w świetle przepisów o niedozwolonych klauzulach umownych i niewiążący powoda / uzasadnienie pozwu – k.4-11/.

W odpowiedzi na pozew z dnia 30 września 2016 roku, (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / odpowiedź na pozew - k.40-45v/.

W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego, pozwany zakwestionował wysokość roszczenia dochodzonego przez powoda, wskazując iż pobrana opłata za wykup polisy wynosiła 128.916,40 złotych a nie kwotę 128.817,40 złotych jakiej żąda powód. Dodatkowo pozwany podnosił, że umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (...) potwierdzona polisą numer (...) została zawarta przez powoda z pozwanym dobrowolnie i skutecznie. Podał, że umowa ta została zawarta w trybie ofertowym, na podstawie złożonego przez powoda wniosku (oferty), która została przyjęta przez pozwane Towarzystwo. Pozwany podnosił, że powód podpisując wniosek złożył oświadczenie, że został doręczony mu tekst ogólnych warunków ubezpieczenia, obowiązujących w dniu zawarcia umowy. Powód miał według pozwanego pełną wiedzę odnośnie oferowanego produktu i warunków umowy, zaś przed podpisaniem wniosku o zawarcie umów, dysponując treścią OWU miał możliwość przeanalizowania umowy i ryzyk z nią związanych. Pozwany dodatkowo podnosił, że powód miała prawo odstąpienia od umowy w terminie 30 dni od daty jej zawarcia, bez żadnych skutków, czego nie uczynił. Pozwany podniósł, iż postanowienia OWU w art. IX OWU w zw. z Tabelą opłat i prowizji (opłata za całkowity wykup wartości polisy w przypadku rozwiązania umowy) nie mają charakteru abuzywnego. Podnosił, że wskazane przez powoda postanowienia OWU (wzorca umowy) nie podlegają kontroli pod kątem abuzywności, albowiem w jego opinii, opłata za całkowity wykup wartości polisy pozostaje w zakresie głównych świadczeń stron. Uzasadniając z kolei wysokość pobieranej opłaty pozwany wskazywał, że z uwagi na specyfikę produktu koszty ponoszone przez pozwanego szczególnie w pierwszych latach trwania umowy ubezpieczenia są tak wysokie, że ustalona opłata z tytułu całkowitego wykupu wartości polisy odzwierciedla rzeczywiście poniesiony koszt zawarcia umowy ubezpieczenia. Zgodnie z art. IX OWU i Tabelą opłat i limitów, opłata z tytułu całkowitego wykupu wartości polisy określona jest jako procent wypłacanej wartości polisy utworzonej ze składki regularnej należnej w pierwszych pięciu latach polisy, co oznacza, że jeżeli w 6 i kolejnych latach wysokość polisy znacznie wzrośnie, to podstawę ustalenia opłaty z tytułu całkowitego wykupu wartości polisy będzie stanowiła i tak wartość polisy utworzona ze składki regularnej z okresu pierwszych pięciu lat. Pozwany podnosił, iż nieekwiwalentności i rażącego naruszenia interesów konsumenta nie można upatrywać w nałożeniu na konsumenta obowiązku poniesienia wyraźnie określonej we wzorcu umowy opłaty, nawet jeśli jest ona wysoka. Uiszczenie przez konsumenta opłaty z tytułu całkowitego wykupu wartości polisy w wysokości przewidzianej skarżonymi postanowieniami wzorca umowy, nie prowadzi do uzyskania przez pozwanego dochodu. Prowadzi jedynie od ograniczenia ujemnych następstw majątkowych, ponoszonych przez Towarzystwo w związku z rozwiązaniem umowy długoterminowej. Pozwany podnosił też, że postanowień wzorca umowy nie można uznać za naruszające interesy konsumenta, w sytuacji gdy treść tych postanowień określająca sposób i wysokość pobieranej opłaty została sformułowana wyraźnie i jednoznacznie, a zatem nie prowadzą do nieusprawiedliwionej dysproporcji praw i obowiązków na niekorzyść konsumenta. W opinii pozwanego błędny jest pogląd, zgodnie z którym stosownie klauzuli umownej wpisanej do rejestru klauzul niedozwolonych na podstawie wyroku zapadłego przeciwko innemu podmiotowi, jest zakazane. W tym kontekście pozwany wskazywał, że wyroki uznające postanowienia umowy za niedozwolone zakazują stosowania wymienionych postanowień wzorca umowy konkretnemu podmiotowi, a rozszerzona skuteczność dotyczy wszystkich jego kontrahentów. Stwierdzenie zaś abuzywności następuje w kontekście całego wzorca umowy i w odniesieniu do stosunków prawnych, które reguluje.

Dodatkowo pozwany zakwestionował termin od którego powód żąda odsetek za opóźnienie, wskazując, iż odsetek powód może żądać od dnia wymagalności roszczenia a w braku takiej daty najwcześniej od dnia wezwania. / uzasadnienie odpowiedzi na pozew – k. 40-45v/.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód J. G. zawarł z (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczeń na Życie z Ubezpieczeniowymi Funduszami Kapitałowymi (...) ze Składką Regularną w dniu 18.04.2011 roku umowę ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym, o nr polisy (...) ze składką regularną w wysokości 30.000 złotych co pół roku / bezsporne, polisa k.53-53v, wniosek k.56-57/.

Omawianie ubezpieczenie na Życie jest produktem inwestycyjnym, w którym środki wpłacane ze składek są wyodrębniane przez ubezpieczyciela na osobnym rachunku i zarządzane w celu pomnażania, poprzez inwestowanie w obligacje, akcje, jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub inne instrumenty finansowe, zgodnie z zasadami lokowania środków ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych / bezsporne, Z. lokowania środków ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych wraz z załącznikiem – k. 31v-35v/.

Przed przystąpieniem do zawarcia ww. umowy powód zapoznał się z treścią Ogólnych Warunków Ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (...) ze składką regularną / okoliczność bezsporna, potwierdzenie doręczenia pakietu ubezpieczeniowego k.57/.

Umowa została rozwiązana w związku z nieopłaceniem wymaganych składek regularnych w dniu 17 maja 2016 roku w 6 roku obowiązywania umowy. /bezsporne, pismo 16, 58/. W świetle treści art. IX ust. 1 OWU wykup polisy polega na wypłacie Ubezpieczającemu wartości wykupu, która stanowi sumę wartości polisy oraz ewentualnie wartości dodatkowej pomniejszonej o opłatę za całkowity wykup wartości polisy oraz ewentualnie o opłatę za całkowity wykup wartości dodatkowej, o wysokości określonej w stanowiącej załącznik do OWU Tabeli opłat i limitów. Stosownie do pkt 4 tego załącznika, wysokość opłaty za całkowity wykup wartości polisy uzależniona jest od tego, w którym roku następuje wykup polisy. I tak w pierwszym roku obowiązywania umowy wynosi ona 98 % wartości polisy, w drugim – 95 %; w trzecim – 85 %; w czwartym – 70 %; w piątym 55 %; w szósty – 40 %; w siódmym – 25 %; ósmym – 20 %; dziewiątym 10 %; w dziesiątym– 5 %; w jedenastym i następnych latach – 0 % (vide art. IX ust. 2 OWU, Tabela opłat k.53v/.

Pismem z dnia 29.06.2016 roku, pozwany zawiadomił powoda o całkowitej wypłacie wartości wykupu polisy w wysokości 193.374,59 złotych, po potrąceniu opłaty za wykup w kwocie 128.916,40 złotych/ dowód: okoliczności bezsporne, pismo pozwanego k. 16/.

Powód wezwał pozwanego do wypłaty kwoty 128.916,40 złotych z tytułu pobranej opłaty manipulacyjnej, w terminie 7 dni od otrzymania wezwania wskazując, że wynikający z OWU obowiązek uiszczenia opłaty za całkowity wykup polisy w wysokości określonej w Tabeli Opłat i Limitów uznać należy za bezskuteczny w świetle przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych. Pozwany przedmiotowe wezwanie odebrał w dniu 20.07.2016 roku. Termin na spełnienie świadczenia upłynął w dniu 27.07.2016 roku /dowód: okoliczności przyznane w odpowiedzi na pozew k. 45v, wezwanie k. 15/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów albowiem ich autentyczność i moc dowodowa nie była przez strony kwestionowana, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Wskazać należy, że stan faktyczny co do zasady był bezsporny, odmienna była natomiast jego ocena prawna.

Sąd pominął dowód z przesłuchania w charakterze strony powoda (k.85) oraz oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu ubezpieczeń na życie – postanowienie Sądu k.85, albowiem powyższe wnioski dowodowe były irrelewantne dla rozstrzygnięcia sprawy, zaś kluczowa dla rozstrzygnięcia była interpretacja warunków umowy, OWU oraz ich częściowego uznania za niedozwolone. W zakresie pominięcia dowodu z zeznań strony wskazać należy, iż powód prawidłowo wezwany do osobistego stawiennictwa nie stawił się na rozprawę (art.302§1 kpc), w związku z czym uznać należy iż dobrowolnie odstąpił od przeprowadzenia tegoż dowodu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako uzasadnione podlegało uwzględnieniu co do zasady i wysokości, z modyfikacją jedynie wymagalności odsetek za opóźnienie które przysługiwały powodowi, która to data została określona przez Sąd stosownie do art.455 kc, a także w zakresie sumy głównej, która została określona przez powoda w sposób oczywiście błędny w zakresie kwoty 1 złotych.

Istota sporu w niniejszej sprawie oscylowała wokół niezasadności pobrania przez pozwanego opłaty za całkowity wykup polisy, zgodnie z ogólnymi warunkami umownymi, które strona powodowa uznawała za niewiążące, podnosząc zarzut ich abuzywności, w zakresie jakim opłata za wykup polisy rażąco obciążała powoda (art.385(3) pkt.17 kc.

W ocenie Sądu zastosowane przez pozwanego OWU z całą pewnością stanowią wzorzec umowny. Pod pojęciem wzorca umownego (ogólnych warunków umów, formularzy umów, regulaminów, taryf, instrukcji), w świetle treści przepisu art. 384 k.c., rozumie się przygotowane z góry przez proponenta, przed zawarciem umowy, postanowienia kształtujące treść stosunku prawnego wiążącego strony, a ten warunek został spełniony przez analizowany zapis polisy. W konsekwencji przyjąć należy, że zgodnie z art. 384 § 1 k.c. ustalony przez pozwanego wzorzec umowny wiąże drugą stronę (powoda), wobec jego doręczenia przed zawarciem umowy, z wyłączeniem tych klauzul umownych, które Sąd uznał za niedozwolone.

W świetle powyższego Sąd dokonał analizy co do zgodności klauzuli zawartej w art. IX OWU, pod kątem jej zgodności z treścią przepisu art. 385 ¹ § 1 k.c. i n. k.c.

Umowa ubezpieczenia uregulowana w art. 805 i n. k.c., jak również w pozakodeksowych aktach normatywnych dotyczących ubezpieczeń, w szczególności w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.), nie jest ukształtowana jako umowa konsumencka, lecz jako typ umowy co najmniej jednostronnie profesjonalnej, po stronie ubezpieczającego, który zawiera umowę „w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa". W niniejszej sprawie bezspornym jest, że pozwany ma status przedsiębiorcy w rozumieniu treści przepisu art. 43 ¹ k.c. Analiza umowy zawartej przez powoda, nie pozostawia również wątpliwości, że powód, z całą pewnością ma status konsumenta zawierając polisę ubezpieczenia na życie. Zgodnie z treścią przepisu art. 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się bowiem osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową. Status prawny stron nie był sporny w niniejszej sprawie.

Sporną kwestią było natomiast to, czy zastrzeżona przez ubezpieczającego opłata za wykup stanowi główne świadczenie stron, co wykluczałoby objęcie powoda ochroną przewidzianą w treści powołanych wyżej przepisów art. 385 ¹ i n. k.c. ( vide § 1 zd. 2 powołanego przepisu). Treści przepisu art. 805 k.c. nie pozostawia wątpliwości, że głównymi świadczeniem ubezpieczającego jest zapłata składki, a ubezpieczyciela jest nazwane ochroną ubezpieczeniową (tak M. Orlicki (w:) J. Panowicz-Lipska (red.), System prawa prywatnego, tom 8: Prawo zobowiązań – część szczegółowa, Warszawa 2004, s. 669). Sama nazwa wskazanej opłaty (za całkowity wykup), jak również zapisy stosowanych przez pozwanego wzorców umownych wskazują, że opłata ta stanowi świadczenie konsumenta, niebędące świadczeniem głównym, za bliżej nie określone czynności pozwanego. W tym stanie rzeczy nie sposób uznać ustalonej w art. IX wzorca „opłaty za wykup” za świadczenie główne stron i odmówić ochrony ubezpieczającemu ochrony statuowanej dla konsumenta w wypadku zastosowania niedozwolonych klauzul umownych we wzorcach, nawet jeśli strona powodowa nie zawarła tej umowy pod wpływem przymusu i miała możliwość odstąpienia od umowy w ustalonym przez strony terminie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że ochrona generalna statuowana dla każdej osoby fizycznej w sytuacji zawarcia umowy pod wpływem wad oświadczenia woli, czy też możliwości skorzystania z bezwarunkowego odstąpienia od umowy nie wyklucza skorzystania przez słabszą stronę umowy – konsumenta, z ochrony gwarantowanej przepisami prawa cywilnego, stanowiącej wyraz pełnej realizacji zasady równorzędności stron i ekwiwalentności świadczeń w zobowiązaniach wzajemnych.

W ocenie Sądu ustalona w umowie składka, jak i opłata za wykup są sprzeczne z tymi zasadami. Analiza treści OWU na tle przepisu art. 813 k.c. prowadzi do wniosku, iż wysokość płaconej w tych warunkach przez konsumenta kwoty jest niewspółmierna i zbyt wygórowana w stosunku do poniesionych przez pozwanego nakładów i utraconych korzyści, jak również do faktycznie uzyskanej przez konsumenta ochrony ubezpieczeniowej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że składka ubezpieczeniowa stanowi element przedmiotowo - istotny umowy ubezpieczenia i jest korelatem świadczenia ubezpieczyciela, nie może być nieproporcjonalnie wyższa od świadczenia drugiej ze stron. Zarówno okres świadczenia ochrony ubezpieczeniowej, jak i składka są z natury swej podzielne. Należy więc uznać, że zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej musi być oparty na zasadzie proporcji. Co do zasady przy ustalaniu, czy ubezpieczającemu należy się składka za niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej, nie ma znaczenia przyczyna wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na który została zawarta umowa. W szczególności nie jest istotne to, z czyjej inicjatywy umowa została rozwiązana lub też kto ponosi odpowiedzialność za okoliczności, których skutkiem jest wygaśnięcie stosunku ubezpieczenia. A zatem, w przypadku odstąpienia konsumenta od umowy powinna zostać mu zwrócona cała składka wpłacona z góry za okresy przypadające po rozwiązaniu umowy po potrąceniu składki za okres, w jakim ubezpieczy ciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej. Tymczasem na podstawie przedmiotowego postanowienia, w przypadku odstąpienia konsumenta od umowy zwracane mu są uiszczone należności z tytułu ubezpieczenia oraz pobrane opłaty określone w art. IX wzorca umownego. Omawiane postanowienie OWU pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią art. 813 § 1 zd. 2 k.c., który stanowi, że w przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Tym samym wypłata powódce kwoty niższej od progu gwarantowanego w omawianym przepisie, winna być oceniona jako niewykonanie zobowiązania przez ubezpieczyciela.

Powołana klauzula winna być również oceniona jako nieprecyzyjna, sprzeczna z dobrymi obyczajami, rażąco naruszająca interesy konsumenta, a w konsekwencji - jako nieuzgodniona indywidualnie z konsumentem – za niedozwolone postanowienie umowne ( vide art. 385 ¹ § 1 k.c.). Nie ulega bowiem wątpliwości, że zastrzeżenie takiej opłaty w sposób nieusprawiedliwiony nakłada na konsumenta obowiązek płacenia opłaty likwidacyjnej bez możliwości określenia, jakie świadczenie wzajemne ze strony pozwanej mu się należy. Konsument nie ma zatem możliwości stwierdzenia, czy jego świadczenie jest ekwiwalentne i uzasadnione. Przedmiotowe postanowienie nie uwzględnia i nie zabezpiecza interesu konsumenta, jako słabszej strony umowy, co prowadzi do ukształtowania stosunku zobowiązaniowego w sposób nierównorzędny i rażąco niekorzystny dla konsumenta. To, że ubezpieczyciel przewidział swoistą sankcję za rezygnację z dalszego kontynuowania umowy, nie powiązując jej wysokości z realnie poniesionymi wydatkami powoduje ponadto, ze trudno przypisać opłacie za całkowity wykup charakter odszkodowawczy. Dodatkowo w żadnym z zapisów OWU nie można bowiem odnaleźć uzasadnienia i przyczyn, dla których usprawiedliwione byłoby pobieranie opłaty likwidacyjnej w wymaganej wysokości (40% w przypadku powoda). Wysokość ta nie pozostaje w związku ani z ponoszonymi kosztami (na które powoływała się strona pozwana, nie wykazując ich wysokości, jak również zasadności, pomimo ciążącego na niej obowiązku dowodzenia – vide art. 6 k.c.) ani z ryzykiem ekonomicznym, a w każdym razie nie zostało to w OWU wskazane i wyjaśnione. Znaczna część kosztów funkcjonowania pozwanej oraz jej ryzyko są przecież pokrywane przez konsumenta w ramach szeregu innych opłat jak opłata wstępna, opłata administracyjna itp. Zatem mając na uwadze wytyczne zawarte w treści art. 385 ² k.c., zgodnie z którym oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami należy dokonywać według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności jej zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny, z całą pewnością uznać należy, że wskazane postanowienie umowne nie wiążą powoda, w świetle treści przepisu art. 385 ¹ k.c., i nie może stanowić podstawy do potrącenia opłaty za wykup.

Dokonując oceny abuzywności zastosowanego przy zawieraniu przez strony wzorca, w sprawie niniejszej uznać należy, że pozwany stosując omawianą klauzulę dotyczącą opłaty za całkowity wykup, zastosował klauzulę, która w swej treści jest adekwatna do ustawowo wskazanego w katalogu przepisu art. 385 ³ k.c postanowienia z pkt 12), ze względu na to, że statuuje możliwość zatrzymania przez ubezpieczyciela, w razie odstąpienia od umowy ubezpieczenia, przez ubezpieczającego nie podlega część uiszczonych przez klienta opłat, co jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumenta. Jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 4 kwietnia 2013 r. (VI ACa 1324/12, LEX nr 1331146) „uregulowanie stosunku prawnego w sposób, jaki uczynił to pozwany pozostaje niewątpliwie w sprzeczności z zasadą ekwiwalentności świadczeń powodując tym samym nierównomierne rozłożenie praw i obowiązków stron umowy ze szkodą dla konsumenta. Pozwany na podstawie przedmiotowego postanowienia w sposób dowolny zatrzymuje część opłat uiszczonych przez klienta w związku z jego rezygnacją z ochrony ubezpieczeniowej. W ten sposób pozwany otrzymuje część świadczenia klienta sam będąc zwolniony od spełnienia własnego świadczenia”.

W tym stanie rzeczy, uznając postanowienie art. IX OWU za niewiążące w świetle treści przepisu art. 385 ¹ § 1 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 128.916,40 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 lipca 2016 roku do dnia zapłaty, o czym Sąd orzekł w pkt.I wyroku.

Odnosząc się do kwoty głównej dochodzonego świadczenia, wskazać należy, iż bezsporną okolicznością był fakt, iż opłata likwidacyjna wynosiła kwotę 128.916,40 złotych. Wynika to bezsprzecznie z pisma pozwanego (k.16) jak i wezwania do zapłaty samego powoda (k.15). W pozwie wysokość tegoż świadczenia została określona błędnie na kwotę 128.917,40 złotych (k.4) i nie została skorygowana do dnia zamknięcia rozprawy. Zapewne takowe żądanie wynika z omyłkowego zaokrąglenia kwoty żądania w odniesieniu do określenia wartości przedmiotu sporu, jednakże z uwagi na fakt, iż żądana kwota różni się od wartości wynikającej z niekwestionowanych dokumentów, ponad kwotę 128.916,40 złotych a więc w zakresie jednego złotego, powództwo podlegało oddaleniu jako bezzasadne, o czym Sąd orzekł w pkt.II wyroku.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek uzasadnia treść przepisu art. 481 k.c., zasądzając odsetki od daty w jakiej pozwany posiadał informację o roszczeniu powoda. Powód przedłożył do akt sprawy wezwanie do zapłaty kierowane do pozwanego z dnia 20.07.2016 roku z oznaczeniem płatności na 7 dni od dnia otrzymania (k.15), a zatem pozwany pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia 28.07.2016 roku. Takowe rozstrzygnięcie wynika także z charakteru dochodzonego przez powoda roszczenia w związku z uznaniem abuzywności klauzuli i zasądzenia roszczenia powoda w oparciu o zwrot nienależnego świadczenia (art.410 kc). W takim przypadku do opóźnienia pozwanego ze zwrotem świadczenia znajduje zastosowanie uregulowanie zawarte w art.455 kc – a mianowicie świadczenie winno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Zobowiązanie do zwrotu nienależnego świadczenia ma charakter bezterminowy. Oznacza to, że termin spełnienia takiego świadczenia musi być wyznaczony zgodnie z art. 455 k.c., a więc niezwłocznie po wezwaniu skierowanym przez zubożonego (por. wyrok SN z dnia 28 kwietnia 2004 roku V CK 461/03).

Powyższe uzasadnia oddalenie żądania pozwu w zakresie odsetek żądanych od dnia 19.07.2016 roku o czym Sąd orzekł w pkt.II wyroku.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu uzasadnia treść przepisu art. 98 k.p.c. statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną w pkt III wyroku kwotę 13.663 złotych składają się uiszczona przez powoda opłata od pozwu w wysokości 6446 zł (k.39), jak również koszty pomocy prawnej ustalone adekwatnie do wartości przedmiotu sporu wskazanej w pozwie i niekwestionowanej przez pozwanego w stawce minimalnej, w oparciu o treść § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, to jest w kwocie 7.200 zł, oraz opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Mając powyższe na względzie, Sąd orzekł jak w wyroku.---

/-/ SSO Mariusz Solka

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

(...)