Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Garwolinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Basek

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2017 r. w Garwolinie na rozprawie

sprawy z wniosku K. F.

z udziałem Gminy Ł., J. K., D. D., S. K., K. K. (1), A. P., W. K., K. K. (2), E. N., M. G., A. G., I. K., E. S., J. M., D. Z., M. P.

o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości

postanawia:

I.  stwierdzić, że M. K. (1) s. J. i A. nabył przez zasiedzenie z dniem 01 stycznia 2014 r. własność nieruchomości położonych w L., gm. Ł. oznaczonych nr ewidencyjnymi działek (...) o pow. 2,14 ha ujętej na wyrysie z mapy ewidencyjnej Starostwa Powiatowego w G. z dnia 30.12.2014 r. nr (...)- (...) oraz 223/2 o pow. 2,0564 ha ujętej na mapie z projektem podziału nieruchomości sporządzonej przez geodetę T. B. i zaewidencjonowanej w (...) Ośrodku (...) w dniu 05.08.2015 r. za nr P. (...).2015. (...),

II.  stwierdzić, że K. K. (2) c. J. i J. nabyła przez zasiedzenie z dniem 01 stycznia 2014 r. własność nieruchomości położonej w L., gm. Ł. oznaczonej nr ewidencyjnym działki (...) o pow. 1,5005 ha ujętej na mapie z projektem podziału nieruchomości sporządzonej przez geodetę T. B. i zaewidencjonowanej w (...) Ośrodku (...) w dniu 05.08.2015 r. za nr P. (...).2015. (...),

III.  obciążyć zainteresowanych kosztami postępowania do wysokości poniesionych wydatków.

Sygn. akt I Ns 185/15

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 26.01.2015 r. wnioskodawca M. K. (1) reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wniósł o stwierdzenie z dniem 01.01.2014 r. zasiedzenia na swoją rzecz nieruchomości położonej w L. gm. Ł. oznaczonych nr ewidencyjnymi działek (...) o pow. 2,14 ha oraz części działki nr (...) o pow. około 2ha oraz na rzecz uczestniczki postępowania K. K. (2) stwierdzenie z dniem 01.01.2014 r. zasiedzenia części nieruchomości położonej w L. gm. Ł. o pow. około 1,5 ha wydzielonej z działki oznaczonej nr ewidencyjnym 223.

W toku postepowania wnioskodawca popierał wniosek , uczestnicy postępowania E. N., K. K. (1), K. K. (2) przyłączali się do wniosku. Uczestnik postępowania E. S. początkowo przyłączał się do wniosku, ostatecznie wniósł o oddalenie wniosku.

W dniu 30.07.2015 r. wpłynęło do akt sprawy Oświadczenie A. P. w którym wskazał on, że jest użytkownikiem gruntów od 35 lat , umowę ustną dzierżawy zawarł ze S. G. (1), wskazał, że to on spełnia warunki zasiedzenia tychże gruntów- k. 30.

W związku z powyższym Sad dopuścił do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania A. P..

Uczestnik postepowania A. P. sprzeciwiał się wnioskowi przy czym, zeznając w charakterze strony podał, że nie wnosi o stwierdzenie zasiedzenia działek na swoją rzecz, ale nie zgadza się na uregulowanie sprawy przez zasiedzenie z uwagi na to, że powinna być sprawa spadkowa po S. G. (1), wskazał , że do spadku należy więcej osób.- zeznania w charakterze strony k. 140.

W związku z niewskazaniem wszystkich następców prawnych zmarłego S. G. (1) we wniosku i nieposiadania danych na ten temat na wniosek wnioskodawcy Sąd wezwał zainteresowanych przez ogłoszenie w trybie art. 609 §1i 2 kpc.

W toku postepowania zmarł wnioskodawca M. K. (1) i Sąd dopuścił do udziału w sprawie w charakterze uczestników następców prawnych zmarłego M. K. (1)- k. 247.

Sąd zwolnił od dalszego udziału w sprawie w charakterze uczestnika M. S. a dopuścił do udziału w sprawie w charakterze uczestnika E. S..

Dopuszczeni do udziału w sprawie uczestnicy- następcy prawni M. K. (1) popierali wniosek.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 24.12.1983 r. zmarł S. G. (1) s. M. i R.. Zmarł jako bezdzietny kawaler w wieku 89 lat- akt zgonu k. 16.

Nie toczyła się sprawa o stwierdzenie nabycia praw do spadku po S. G. (1). S. G. (1) miał ośmioro rodzeństwa: J. G., S. G. (2), P. G. (1), P. G. (2), A. K., K. G.. S. G. (1) zmarła jako bezdzietna panna w 1986 r. P. G. (2) zmarł jako bezdzietny kawaler w latach 70-tych. J. G., M. W. i A. S. nie żyją. A. K. zmarła w 1957 r. jej mąż zmarł w 1962 r. pozostało 3 dzieci M. K. (1), R. K. i M. K. (2) –akt urodzenia k. 17, akt małżeństwa k. 18, akt zgonu k. 19, akt zgonu k. 20.

(...) położone w L., gm. Ł. oznaczone nr ewidencyjnymi 154 o pow. 2,14 ha i 223 o pow. 3,56 ha stanowią własność S. G. (1) s. M. i R. na podstawie aktu własności Ziemi nr (...)on./ (...) wydanego w dniu 06 czerwca 1975 r. - (...) nr (...)on./ (...) k. 95, wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej k. 121-122.

Na kilka lat przed swoją śmiercią S. G. (1) nie uprawiał działek rolnych. Wypasali na nich bydło uczestnik A. P. razem ze swoim ojcem Z. P.. Dwa lata przed śmiercią S. G. (1) wydzierżawił ziemię A. P.. Rodzina P. w zamian za wypasanie bydła na jego działkach przynosiła zmarłemu mleko , posiłki. Uczestnik A. P. miał kupić działki od S. G. (1), ale nie zdążył. Nie miał kwoty potrzebnej na zapłatę ceny – wyjaśnienia A. P. k. 92v.

P. nie są rodziną dla S. G. (1). Pogrzeb S. G. (1) przygotowali R. i M. K. (1). Pomagali przy tym Z. i A. P.. Za trumnę zapłacił M. K. (1) – rachunek nr (...) k. 114.

Po śmierci S. G. (1) działki objęte wnioskiem zostały podzielone pomiędzy siostry zmarłego S. G. (2) i K. G. oraz R. K. i M. K. (1) – siostrzeńców zmarłego , synów zmarłej A. K..

(...) zostały podzielone na cztery części i każda z uczestniczących w podziale osób objęła w posiadania ¼ cześć łącznej pow. działek tj. po około 1,4 ha każda z nich.

W podziale nie uczestniczył uczestnik A. P. – okoliczność bezsporna.

Po wydzieleniu części przypadających na S. G. (2) i K. G. części te uprawiał A. P. i płacił za to ekwiwalent w naturze na rzecz S. G. (2) i K. G.. S. G. (1) przeprowadziła się do siostry K. G. do T. i tam zamieszkiwała do śmierci. Zmarła jako bezdzietna panna. A. P. zawoził płody rolne za użytkowanie działek do T. – zeznania uczestniczki E. N. k. 149v.

Po wydzieleniu działek M. K. (1) uprawiał swoją cześć przez krótki okres czasu. Potem wydzierżawił swoją część osobie o nazwisku S. , a następnie Z. K..

R. K.- zmarły mąż uczestniczki K. K. (2) - uprawiał swoją część do 1993 r. Na działce siał owies, grykę , seradelę, koniczynę dla królików, miał ogródek warzywny. R. K. osobiście uprawiał działkę do 1993 r. tj do czasu kiedy dostał udaru i nie był w stanie uprawiać działek. Na działkę z R. K. jeździł świadek S. S. (2). Przywozili oni z działki owies, koniczynę dla królików. A. P. był dzierżawcą, dzierżawił działkę od R. K.. A. P. do miejsca zamieszkania R. K. przywoził ziemniaki. Po śmierci R. K. A. P. nadal dzierżawi działki. Nie kupił ich - zeznania świadka S. S. (2) k. 112. A. P. do chwili obecnej płaci za dzierżawę należności na rzecz uczestniczki K. K. (2) i dostarcza ziemniaki. Nie było nigdy żadnych sporów ani sytuacji, żeby A. P. nie płacił należności z tytułu dzierżawy na rzecz R. K. czy po jego śmierci na rzecz K. K. (2). Po śmierci S. G. (2) i K. G. synowa K. G. –uczestniczka M. G. ustnie zezwoliła A. P. na uprawianie działek w zamian za płacenie podatku. Zezwoliła ona na uprawianie działek w związku z tym, żeby nie leżały ugorem. Nie wypowiedziała umowy dzierżawy zawartej ustnie z A. P. przez S. G. (2) i K. G. – zeznania uczestniczki M. G. k. 102-103 v. akt Cps 82/16.

A. P. nigdy nie sprzeciwiał się, że nie będzie płacił należności z tytułu dzierżawy. Płacił na rzecz R. K. z tytułu dzierżawy kwotę 450 zł rocznie i zawoził ziemniaki. Obecnie tak samo płaci K. K. (2), zawozi ziemniaki i płaci III i IV ratę podatku rolnego - zeznania uczestnika A. P. k. 140.

Po śmierci S. M. i R. K. zażądali, żeby A. P. płacił czynsz z tytułu dzierżawy działek po S. G. (1). Od tego czasu A. P. płacił należności z tytułu dzierżawy. K. weszli na ziemię po śmierci S. G. (1) powycinali drzewa na działce zabudowanej i sprzedali. A. P. się temu nie sprzeciwiał. Była sytuacja, około 15 lat po śmierci S. G. (1) była burza , która powaliła drzewo i A. P. zabrał je i pociął. W związku z tym M. K. (1) zainicjował sprawę p-ko A. P. w Kolegium ds. Wykroczeń. A. P. nie wniósł sprawy o naruszenie posiadania po śmierci S. G. (1). –zeznania E. S. w charakterze świadka k. 126v-127.

Pomiędzy spadkobiercami S. G. (1) nie było nigdy sporów odnośnie zakresu posiadania poszczególnych części nieruchomości. Po wydzieleniu części nikt nie kwestował zakresu posiadania, na gruncie były miedze pomiędzy poszczególnymi częściami. Do części działek podzielonych pomiędzy następców prawnych S. G. (1) nikt z rodziny nie rościł pretensji. Każdy decydował samodzielnie o swojej części, o jej wydzierżawieniu - zeznania uczestnika W. K. k. 277, zeznania wnioskodawczyni K. F. k. 276-276v. , zeznania E. S. w charakterze świadka k.127.

Po śmierci K. G. jej synowa M. G. nie mogła poczynić żadnych ustaleń z A. P. z uwagi na dużą odległość, pisała do niego listy, na które nie odpisywał i w związku z tym z dniem 01.01.2010 r. przeniosła posiadanie części przypadających na S. G. (2) i K. G. na rzecz M. K. (1) – oświadczenie k.11.

Podatek rolny z przedmiotowych nieruchomości jest płacony na nazwisko właściciela gruntu – pismo Wójta Gminy Ł. k. 56.

Na koncie podatkowym G. S. nie figurują zaległości podatkowe – zaświadczenie k. 14, nakazy płatnicze wraz z potwierdzeniem wpłat k. 115- 115,,l’’.

Ziemię po S. G. (1) od M. K. (1) dzierżawi od około 15 lat świadek Z. K.. Wcześniej niż Z. K. dzierżawi A. P.. A. P. dzierżawi dwa razy większą powierzchnię niż Z. K.. Z. K. dzierżawi część działki nr (...) i część działki (...). We wsi L. było wiadomo kto jest spadkobiercą zmarłego S. G. (1). W celu zawarcia umowy dzierżawy świadek Z. K. nie musiał ustalać w Gminie Ł. właściciela działek. Było dla niego oczywiste , że ma się zwrócić do M. K. (1). Sporów pomiędzy M. K. (1), a A. P. odnośnie posiadania działek nie było. – zeznania świadka Z. K. k. 127.

Po śmierci S. G. (1) na wiosnę następnego roku M. i R. K. rozebrali budynek mieszkalny w którym zamieszkiwał S. G. (1). Nikt się temu nie sprzeciwiał, w tym A. P.. Po śmierci S. G. (1) były na przedmiotowych działkach uprawy A. P.. Weszli na działki R. i M. K. (1) i dokonali podziału działek, wymierzyli swoje części i wydzierżawili A. P. – zeznania uczestnika E. S. k. 277.

(...) gdzie są położone nieruchomości i gdzie mieszkał S. G. (1) posiadają wiedzę , iż A. P. otrzymał działki od S. G. (1) w dzierżawę, a nie na własność- zeznania K. F. k. 276v., oświadczenie uczestnika K. K. (1) k. 173.

Zmarły S. G. (1) był bardzo przywiązany do ziemi. Każdą pomoc oferowaną odczytywał jako czyhanie na jego własność. Nawet najbliższej rodzinie nie przekazał za życia działek – zeznania wnioskodawczyni K. F. k. 276v.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił na podstawie dowodów z dokumentów wymienionych wyżej oraz ustalił na podstawie uznanych za wiarygodne zeznań świadków i zeznań w charakterze stron. Przy czym zeznania najpierw świadka E. S., a następnie uczestnika E. S. Sąd uznał za niewiarygodne w zakresie twierdzeń, że przed śmiercią S. G. (1) przekazał przedmiotowe nieruchomości A. P. jako darowiznę. Twierdzenia te stoją w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym uznanym za wiarygodny. Nadto sam A. P. nie twierdzi, że zmarły S. G. (1) przed śmiercią darował mu nieruchomości, ale podaje, że miał kupić od S. G. (1) nieruchomości, ale S. G. (1) zmarł.

Zgodnie z art. 172. § 1kc posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).

Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze (§ 2 art. 172 kc).

Zgodnie z kolei z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto rzeczą faktycznie włada jak właściciel. Stan posiadania współtworzą fizyczny element ( corpus) władania rzeczą oraz intelektualny element zamiaru ( animus) władania rzeczą dla siebie ( animus rem sibi habendi). W przypadku posiadania samoistnego mamy na uwadze animus domini (posiadacz samoistny włada rzeczą „jak właściciel"). Praktycznie zaś wypada kierować się - przy ustalaniu charakteru posiadania - manifestowanym na zewnątrz wobec otoczenia zachowaniem posiadacza (por. J. Ignatowicz (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Warszawa 1972, s. 770; J.St. Piątowski (w:) System..., s. 323; E. Skowrońska-Bocian (w:) Kodeks..., s. 436). Według zewnętrznych znamion zachowania posiadacza można oceniać zarówno corpus jak też animus possidendi. Istotne znaczenie ma rozpoznanie zdarzenia stanowiącego źródło nabycia posiadania. Wespół z dalszym zachowaniem posiadacza, manifestowanym na zewnątrz, pozwala określać rodzaj posiadania. Posiadacz zależny według swego zamiaru może jednostronnie przekształcić władanie cudzą rzeczą w posiadanie samoistne. Bez wątpienia zmiana charakteru posiadania powinna manifestować się na zewnątrz poprzez skonkretyzowane zachowanie posiadacza (zob. J.St. Piątowski (w:) System..., s. 323-324; S. Rudnicki , Komentarz..., s. 178-179; E. Skowrońska-Bocian (w:) Kodeks..., s. 436). Jedynie widoczna zmiana zachowania posiadacza będzie miarodajna dla otoczenia (i sądu orzekającego)(komentarz do art. 172 kc Edward Gniewek , Lex Omega).

Zgodnie z art. 336 kc posiadaczem rzecz jest ten kto nią włada jak właściciel (posiadacz samoistny) , jak i ten, kto nią faktycznie włada jak (…) dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny).

W myśl ar. 337 kc posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne.

W ocenie Sądu biorąc pod uwagę zgromadzony materiał dowodowy należy stwierdzić, że wnioskodawczyni K. F. jak i uczestniczka K. K. (2) wykazali, że M. K. (1) i K. K. (3) z nieżyjącym mężem R. K. stali się posiadaczami samoistnymi działek, o których zasiedzenie wnoszą z dniem 01.01.1984 r.

W dniu 23.12.1983 r. zmarł jako bezdzietny kawaler (...). Po jego śmierci został dokonany podział działek na 4 części i K. K. (2) z mężem R. K. posiadali jako posiadacze samoistni swoją część działki przez okres 30 lat wymagany do nabycia ich własności przez zasiedzenie. Początkowo posiadanie samoistne było wykonywane przez nich osobiście, a następnie od około 1993 r. R. K. wydzierżawił wydzieloną mu część A. P. za kwotę 450 zł miesięcznie oraz płody rolne w postaci ziemniaków. A. P. posiada część wydzieloną dla R. K. jako dzierżawca i uiszcza należności z tytułu dzierżawy na rzecz uczestniczki postępowania K. K. (2). A. P. jako dzierżawca jest posiadaczem zależnym nieruchomości. Przymiot posiadacza samoistnego przysługiwał R. K., a po jego śmierci K. K. (2).

W odniesieniu do nieruchomości o których zasiedzenie wnosił M. K. (1) , a obecnie podtrzymują wniosek jego następcy prawni wskazać należy, że M. K. (1) po śmierci S. G. (1) wszedł w posiadanie samoistne działki nr (...) na pow. około 1,50 ha i posiadał osobiście tę część przez krótki okres czasu, a następnie wydzierżawił ją najpierw dzierżawcy o nazwisku S., a następnie dzierżawcy Z. K.. Dwie części nieruchomości o pow. około 3 ha wydzielone dla S. G. (2) i K. G. dzierżawił za życia tych ostatnich uczestnik A. P.. Zawoził on z tytułu dzierżawy płody rolne dla sióstr S. G. (2) i K. G. do T.. Po śmierci S. G. (2) i K. G. decyzje odnośnie ich części podejmowała synowa K. G.- uczestniczka postępowania M. G.. Uczestniczka M. G. zezwoliła A. P. uprawiać część S. G. (2) i K. G. w zamian za zapłatę podatku rolnego. Z uwagi na odległość jej miejsca zamieszkania od miejscowości L. miała utrudniony kontakt z A. P. w związku z tym z dniem 01.01.2010 r. przeniosła posiadanie nieruchomości na rzecz zmarłego wnioskodawcy M. K. (1).

Uczestnik A. P. w toku postepowania w sprawie był niekonsekwentny początkowo twierdził, że spełnił przesłanki do zasiedzenia nieruchomości, ale nie wykazał, żeby zamanifestował że jest posiadaczem samoistnym jakiejkolwiek części nieruchomości, w tym części przypadającej dla S. G. (2) lub K. G.. Sprzeciwiał się wnioskowi o zasiedzenie , zmieniał stanowisko w toku sprawy , ostatecznie sprzeciwiał się wnioskowi , nie wnosząc o stwierdzenia zasiedzenia na swoją rzecz – stanowisko uczestnika k. 191.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia Sąd wniosek uwzględnił na podstawie art. art. 172 §1 i 2 kc i orzekł jak w pkt. I i II postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł z mocy art. 520 §2 kpc.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w postanowieniu.