Sygn. akt VII U 1224/13
Dnia 22 października 2013 r.
Sąd Okręgowy w Gdańsku
VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSO Bożenna Zalewska
Protokolant: st. sekretarz sądowy Ala Pilewska-Grabowska
po rozpoznaniu w dniu 08 października 2013 r. w Gdańsku
sprawy R. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.
o prawo do emerytury
na skutek odwołania R. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.
z dnia 26 lutego 2013 r. nr (...)
zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy R. K. prawo do emerytury z dniem ukończenia 60 roku życia.
Sygn. akt VII U 1224/13
Decyzją z dnia 26 lutego 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu R. K. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) w wobec nie udowodnienia 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu do pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia w Spółdzielni (...) wskazując, iż w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie wskazano charakteru wykonywanej pracy.
W odwołaniu ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach w oparciu o uznanie, iż wykonywał pracę w szczególnych warunkach.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał argumentację prezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Pismem z dnia 14.06.2013 r. ubezpieczony wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków w tym T. M., C. N. i R. S..
(pismo z dnia 14.06.2013 r. )
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Ubezpieczony R. K., urodzony dnia (...) w dniu 25 stycznia 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę.
Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją z dnia 26 lutego 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa.
Wnioskodawca, nie jest członkiem OFE. W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił na dzień 01 stycznia 1999 r. staż ubezpieczeniowy wymiarze 26 lat, 6 miesięcy i 18 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 8 lat, 6 miesięcy i 28 dni .
Decyzja z dnia 10 kwietnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa. Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach okres 11 lat, 11 miesięcy i 6 dni. Nie zaliczył jednak okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) od 05.08.1982 r. do 06.04.1984 r. oraz okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 19.11.1990 r. do 07.08.1992 r.
Decyzja z dnia 24 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa. Utrzymując zaliczony w poprzedniej decyzji okres pracy w szczególnych warunkach.
Okoliczności bezsporne, vide : wniosek – k. 1-3 plik E akt ubezpieczeniowych, karta przebiegu zatrudnienia – k.27 akt ubezpieczeniowych, decyzja ZUS z dnia 26.02.2013r. k.28 akt ubezpieczeniowych, decyzja z dnia 10.04.2013 k. 59, decyzja z dnia 24.06.2013 r. k. 12
Wnioskodawca w okresie 10 grudnia 1981 r. do 13 lipca 1984 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w T., na stanowisku operatora maszyn budowanych. W okresie tegoż zatrudnienia przebywał na budowie eksportowej w Iraku od 05 sierpnia 1982 r do 06 kwietnia 1984 r., gdzie pracował jako operator spycharki TD 25. Wnioskodawca obsługiwał spycharkę wykonując roboty ziemne Do jego obowiązków należało formowanie warstw ziemi w celu utworzenia nasypu. Wnioskodawca wykonywał tę pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
W okresie od 19.11.1990 r. do 07.08.1992 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w K. na stanowisku magazyniera. Przedsiębiorstwo zajmowało się zaopatrzeniem rolników w środki ochrony roślin , nawozy sztuczne , opał, materiały budowalne. Ubezpieczony miał do czynienia z substancjami pylącymi , chemikaliami, zajmował się przeładunkiem tych materiałów z dużych beczek do mniejszych . Pracę tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
T. M. był zatrudniony na budowie eksportowej w Iraku od listopada 1982 r do czerwca 1984 r., na stanowisku mechanika samochodowego.
C. M. był zatrudniony na budowie eksportowej w Iraku od 10 czerwca 1982 r. do 07 grudnia 1983 r., pracował w laboratorium ,codziennie przebywał na budowie aby pobrać próbki ziemi.
R. S. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w K..
R. K. posiada uprawnienia do obsługi spycharki
Dowód : akta rentowe tym świadectwo pracy 07.08.1992 r., zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu RP-7 z dnia 31.01.1995 r., zaświadczenie o wykonywania pracy w szczególnych warunkach k.47 akt (koszulka),umowa o pracę z dnia 10.12.1981 k. 47, świadectwo pracy z dnia 09.02.1995 r., uprawnienie nr (...), zeznania świadka T. M. k. 36 wraz z nagraniem na płycie CD k. 39 akt sprawy, zeznania świadka C. N. k. 36-37 wraz z nagraniem na płycie CD k. 39, zeznania świadka R. S. k. 37 wraz z nagraniem na płycie CD k. 39.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach ubezpieczeniowych pozwanego organu emerytalnego, których prawdziwości i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności z urzędu.
Podstawą ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków w tym świadka –T. M., C. R. C. – S., współpracowników wnioskodawcy za sporne okresy zatrudnienia, które zasługiwały na wiarę, albowiem były jasne, spójne, rzetelne i razem z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie tworzyły zwartą i logiczną całość.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego R. K. zasługuje na uwzględnienie.
Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach.
Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 15 – letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, że stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.
Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009, Nr 153 poz. 1227 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:
1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat - dla mężczyzn, 60 dla kobiet,
2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,
3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;
Podkreślenia wymaga, iż art. 184 ust 2, zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. ( Dz.U.2012.637) z dniem 1 stycznia 2013r., co skutkuje tym iż od 1 stycznia 2013r., aby uzyskać uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przesłanki rozwiązania stosunku pracy. Okoliczność ta w niniejszej sprawie nie ma żadnego znaczenia, gdyż wnioskodawca odwoływał się od decyzji organu rentowego wydanej, iż po wprowadzeniu nowelizacji do art. 184 ustawy, także wniosek o przyznanie świadczenia składał po wprowadzeniu nowelizacji do art. 184 ustawy .
Podkreślić także należy, iż dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.
Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa o emeryturach i rentach z FUS, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
W wykazie A – prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego – stanowiącym załącznik do rozporządzenia, w dziale V (w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych) poz. 3 opisano prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych a w dziale IV ( w chemii) poz.40 opisano prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych - pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych
Dodatkowo wskazać należy, iż zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.
Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).
Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.
Bezspornym jest, iż ubezpieczony na dzień 01 stycznia 1999 r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 25 lat, 6 miesięcy i 18 dni, nie jest członkiem OFE.
Przedmiotem sporu pozostawało zatem ustalenie, czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach może zostać uznany okresy zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w T., w 10 grudnia 1981 r. do 13 lipca 1984 r. na stanowisku operatora maszyn budowanych a w szczególności okres wykonywania pracy na budowie eksportowej w Iraku od 05 sierpnia 1982 r do 06 kwietnia 1984 r., gdzie pracował jako operator spycharki TD 25 oraz okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w K. od 19.11.1990 r. do 07.08.1992 r. na stanowisku magazyniera.
Pozwany odmawiając zaliczenia spornego okresów zatrudnienia wskazywał, iż na podstawie przedłożonej dokumentacji nie można uznać, iż wnioskodawca będąc zatrudnionym na stanowisku operatora spycharki i magazyniera wykonywał prace w szczególnych warunkach.
Wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego potwierdza w sposób nie budzących żadnych wątpliwości interpretacyjnych, iż wnioskodawca ww. okresie będąc zatrudnionym w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w T.
wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowiskach operatora spycharki a w szczególności, iż pracę tę wykonywał będąc zatrudnionym na budowie eksportowej w Iraku. Wynik przeprowadzonego w tym zakresie postępowania dowodowego wykazał iż wnioskodawca posiadając stosowne uprawnienia do obsługi spycharki wykonywał pracę w szczególnych warunkach a praca na polegała na obsłudze spycharki.
Okoliczność tę niewątpliwie potwierdza świadectwo pracy z dnia 09.02.1995r. (k.47 akt rentowych ) wskazując na stanowisko zajmowane przez ubezpieczonego R. K. oraz posiadane uprawnienie nr (...).
Powyższe potwierdzają także zeznania świadka T. M., C. N., którzy podobnie jak ubezpieczony wykonywali pracę na budowie eksportowej.
Okoliczności wykonywania pracy w szczególnych warunkach potwierdzają także zeznania świadka R. S., który podobnie jak wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w K., z których jednoznacznie wynika, iż ubezpieczony R. K. w spornym okresie czasu wykonywał pracę w szczególnych warunkach a prace te polegały na pracach magazynowych, załadunkowych, rozładunkowych, transporcie oraz konfekcjonowaniu surowców, półproduktów i wyrobów gotowych - pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych
Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, iż niewątpliwie charakter pracy świadczonej przez wnioskodawcę tj. praca operatora spycharki i prace magazynowe w tym załadunek rozładunek, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych - pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy kwalifikuje do pracy w szczególnych warunkach.
W świetle powyższego, brak jest w ocenie Sądu jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania szczególnego charakteru pracy wnioskodawcy w spornym okresie czasu.
Biorąc pod uwagę, powyższe w ocenie Sądu ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ w dniu 23 czerwca 2013 r. ukończył 60 lat, na dzień 01 stycznia 1999 r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze, co najmniej 25 lat, nie jest członkiem OFE.
Wynik przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego wykazał, iż wnioskodawca legitymuje się 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach w wobec doliczenia do zaliczonego przez pozwanego okresu 8 lat, 6 miesięcy i 28 dni okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w T., od 10 grudnia 1981 r. do 13 lipca 1984 r. na stanowisku operatora maszyn budowanych w tym okresu od 05 sierpnia 1982 r do 06 kwietnia 1984 r.,( pracy na eksporcie w Iraku) oraz okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w K. od 19.11.1990 r. do 07.08.1992 r. na stanowisku magazyniera.
W konkluzji, z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, zmienił decyzje organu rentowego z dnia 26 lutego 2013r. i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach z dniem ukończenia 60 roku życia, mając na uwadze fakt, iż ubezpieczony w dniu 25 stycznia 2013 r. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie emerytury oraz dyspozycję art. 129 w zw. z art. 100 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej, zgodnie z którą świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.
SSO Bożenna Zalewska