Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2017roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Sylwia Piasecka

Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Kantak - Rekowska

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2017 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa M. F. (1)

przeciwko małoletniej M. G. (1)

o obniżenie alimentów

oraz

z powództwa małoletniej M. G. (2)

przeciwko M. F. (1)

o podwyższenie alimentów

1.  oddala powództwo,

2.  umarza postępowanie w pozostałym zakresie.

/-/Sylwia Piasecka

(Na oryginale właściwy podpis)

Sygn. akt III RC 226/16

UZASADNIENIE

Powód – M. F. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł pozew przeciwko małoletniej M. G. (1) o obniżenie alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 31 marca 2016 roku, w sprawie III RC 266/15, z kwoty po 450,00 złotych miesięcznie do kwoty po 200,00 złotych miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że jego sytuacja materialna i życiowa uległa pogorszeniu od ostatniego momentu ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego i dlatego też obecnie nie jest w stanie płacić alimentów. Podkreślił, że obniżeniu uległo jego wynagrodzeniu, które otrzymuje z tytułu świadczenia prac dorywczych, a które obecnie wynosi 1.100,00 złotych miesięcznie. Podniósł również, że od kwietnia 2016 roku wzrosły koszty związane z opłatami za najem lokalu z kwoty 200,00 złotych do kwoty 500,00 złotych i wynoszą one kwotę 1.000,00 złotych. Powód wskazał nadto, że w grudniu 2015 roku jego małoletni syn K. został uznany za osobę niepełnosprawną z uwagi na astmę wczesnodziecięcą oraz skazę białkową. Stan zdrowia syna wpływa na koszty związane z jego utrzymaniem, które przekraczają miesięcznie kwotę 500,00 złotych. Zaznaczył także, że jego konkubina w związku ze stałą opieką nad dzieckiem niepełnosprawnym otrzymuje zasiłek w wysokości 1.500,00 złotych miesięcznie i zasiłki rodzinne w łącznej wysokości 210,00 złotych, jak również zaliczkę z funduszu alimentacyjnego na małoletniego jej syna A. G. (1) w wysokości 500,00 złotych miesięcznie.

Powód wskazał również, że z uwagi na trudną sytuację materialną nie jest w stanie spłacać zadłużenia alimentacyjnego, które sukcesywnie rośnie i obecnie przekroczyło już kwotę 27.000,00 złotych.

W odpowiedzi na pozew małoletnia powódka, reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego w osobie matki A. G. (2), wniosła o oddalenie powództwa w całości, podwyższenie obowiązku alimentacyjnego z kwoty po 450,00 złotych miesięcznie do kwoty po 600,00 złotych miesięcznie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że powód jest młodym, zdrowym mężczyzną i może podjąć stała pracę. Podkreśliła, że karty informacyjne wypisów ze szpitala syna powoda były już dostarczone na poprzedniej sprawie o obniżenie alimentów, jak również, że małoletnia M. G. (1) również choruje na astmę i zażywa leki. Podniosła nadto, że powód nie interesuje się dziećmi, w szczególności kosztami ponoszonymi w związku z wychowaniem i wykształceniem M. G. (1), które wzrosły w związku z podjęciem nauki w szkole sportowej (zakup odzieży sportowej i obuwia, opłacanie składek na ubezpieczenie, komitet rodzicielski, składek klasowych), pozostawaniem małoletniej powódki pod opieką poradni pulmonologicznej, rozwijaniem hobby, uczęszczaniem na pozaszkolne odpłatne zajęcia plastyczne, zajęcia muzyczne, posiadaniem telefonu komórkowego i korzystaniem z płatnego internetu. Zaznaczyła również, że kwota 200,00 złotych, którą powód chce regulować tytułem alimentów, nawet w części nie pokryje kosztów wychowania i utrzymania dziecka. Dlatego też wniosła o podwyższenie alimentów do kwoty po 600,00 złotych miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2017 roku przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki cofnęła powództwo o podwyższenie obowiązku alimentacyjnego, natomiast powód wyraził zgodę na dokonanie tej czynności.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia M. G. (1) jest córka powoda M. F. (1).

bezsporne

Wyrokiem z dnia 31 marca 2016 roku, wydanym w sprawie III RC 266/16, Sąd Rejonowy w Człuchowie obniżył alimenty ustalone wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 12 marca 2007 roku, wydanym w sprawie III Rc 8/07, na rzecz małoletniej pozwanej od powoda z kwot po 600,00 złotych miesięcznie do kwot po 450,00 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 4 listopada 2015 roku.

Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 22 kwietnia 2016 roku.

Małoletnia pozwana M. G. (1) w dacie orzekania o obniżeniu obowiązku alimentacyjnego miała 10 lat.

bezsporne

Obecnie małoletnia ma 11 lat. Mieszka razem z matką A. G. (2) i nadal kontynuuje naukę w szkole sportowej. Pozwana uczęszcza na odpłatne zajęcia plastyczne i nieodpłatne zajęcia muzyczne. W związku z zajęciami muzycznym przedstawicielka ustawowa ponosi jedynie koszty związane z zakupem strojów estradowych oraz dowozem dziecka na koncerty, występy i zajęcia.

Małoletnia pozwana ma skazę białkową i jest pod stałą opieką poradni pulmonologicznej z uwagi na astmę oskrzelową. Z tego tytułu zażywa leki, których miesięczny koszt wynosi sumę 150,00 złotych.

bezsporne, nadto dowód: faktury k. 84 - 88, 90 – 102, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 89 – 90, zeznania przedstawicielki ustawowej A. G. 00:42:27 k. 148v, 00:42:27 k. 149, 00:44:51 k. 149.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki A. G. (2) ma 29 lat i jest osobą zdrową. Pracuje w firmie (...) w C. i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie, które wraz z premią wynosi około 1.800,00 złotych miesięcznie. Osiągany dochód przedstawicielka ustawowa przeznacza na koszty związane z mieszkaniem, które obejmują opłatę za mieszkania 420,00 złotych miesięcznie, za energię elektryczną w wysokości 250,00 zł – 280,00 złotych co dwa miesiące oraz abonament telefoniczny w wysokości 85,00 zł.

bezsporne, nadto dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej A. G. 00:42:27 k. 149, 00:46:40 k. 149.

Powód – M. F. (1) pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoją partnerką M. G. (3), ich wspólnym małoletnim synem K. i dzieckiem konkubiny - A. G. (1).

M. G. (3) nie pracuje, ponieważ sprawuje opiekę nad niepełnosprawnym wspólnym synem K., który ma skazę białkową i astmę oskrzelową. Z tego tytułu otrzymuje ona zasiłek w wysokości 1.500,00 złotych oraz zasiłek rodzinny w wysokości 210,00 złotych. Na małoletniego syna A. G. (1) konkubina powoda otrzymuje alimenty w wysokości 500,00 złotych oraz zasiłek rodzinny w wysokości około 200,00 złotych.

Rodzice ponoszą koszty z leczeniem małoletnich dzieci, w szczególności małoletniego syna K..

W lutym 2017 roku u partnerki powoda zdiagnozowano gastropatię rumieniową z podejrzeniem celiakii.

Powód - M. F. (1) ma 33 lata i jest osobą zdrową. Z wykształcenia jest kucharzem.

W czerwcu i lipcu 2016 roku powód świadczył pracę na podstawie umowy o dzieło w firmie (...) w C. i z tego tytułu otrzymywał od wynagrodzenie w wysokości od 925,00 złotych do 1.520,00 złotych. Powód nie został zatrudniony przez pracodawcę na podstawie umowy o prace, ponieważ nie posiadał uprawnień do kierowania samochodem. Ponadto od maja 2016 roku, kiedy powód wrócił z Anglii, wykonywał on i nadal wykonuje prace dorywcze w firmie (...). Z tego tytułu otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości od 1.100,00 złotych do 1.200,00 złotych miesięcznie. Powód pracuje 3 – 4 dni w tygodniu.

Od 15 lutego 2017 roku powód zarejestrowany jest w Urzędzie Pracy w C. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. W styczniu, lutym i kwietniu 2017 roku złożył podania do pracy, jednakże bezskutecznie.

Miesięczny dochód rodziny stanowi kwota około 3.000,00 złotych, która przeznaczana jest na opłaty związane z czynszem w wysokości 450,00 złotych, odstępnego w wysokości 500,00 złotych i opłaty za energię elektryczną w wysokości około 400,00 złotych. Wysoka kwota za energii elektrycznej wynika z zadłużenia powstałego na skutek nieotrzymywania faktur przez okres roku. Łączne zadłużenie wynosi 1.400,00 złotych i jest spłacane systemie ratalnym.

Od kwietnia 2016 roku opłaty za dom wzrosły z kwoty 700,00 złotych do 1.000,00 złotych. Spowodowane to jest wzrostem kwoty odstępnego ze 100,00 złotych do 400,00 złotych.

bezsporne, nadto dowód: umowy o dzieło k. 57 – 59, zeznania świadka J. F. 00:04:20 – 00:08:05 k. 147v, zeznania powoda M. F. 00:21:53 – 00:24:02 k. 148, 00:27:08 k. 148, 00:27:08 k. 148v, 00:30:26 – 00:33:19 k. 148v, 00:38:05 k. 148v, zaświadczenie z Urzędu Pracy k. 146, podania o pracę k. 143 – 145, rachunki i faktury k. 37 – 39, k. 48 54, k. 61 – 62, k. 72 – 75, umowy najmu k. 34 – 34v, 70 – 71.

Powód nie reguluje alimentów na rzecz małoletniej pozwanej M. G. (1) oraz drugiej córki B. od momentu ich ustalenia. Świadczenie alimentacyjne wypłacane jest przez fundusz alimentacyjny. Z tego tytułu powód ma zadłużenie w wysokości około 27.000,00 złotych.

Powód spłaca zadłużenie w funduszu alimentacyjnym uiszczając do organu egzekucyjnego kwotę 500,00 złotych. W spłacie zaległości alimentacyjnych powodowi pomaga również jego matka J. F. (2), dokładając się nieraz 300,00 złotych.

Powód nie utrzymuje systematycznych i stałych kontaktów z córką, odbywają się one zazwyczaj u matki powoda. Nie występował on również o ustalenie sposobu i terminu tych kontaktów.

Powód sporadycznie robi prezenty małoletniej pozwanej, zazwyczaj są to słodycze. Nie interesuje się on postępami dziecka w nauce, jej zainteresowaniami i stanem zdrowia.

Powód nie partycypował również w kosztach uroczystości sakramentu I Komunii Świętej.

bezsporne, nadto dowód: zawiadomienie z dnia 6 października 2016 roku k. 35, zeznania świadka J. F. (2) 00:06:03 k. 147v, 00:15:00 k. 148, zeznania powoda M. F. 00:33:19 – 00:34:52 k. 148v, zeznania przedstawicielki ustawoej A. G. 00:40:14 k. 148v.

Powód wspólnie ze swoją matką J. F. (2) w kwietniu 2016 roku dokonali zakupu laptopa dla małoletniej pozwanej jako prezent pierwszokomunijny. Z tego tytułu każde z nich uiszcza ratę co drugi miesiąc w wysokości około 100,00 złotych.

bezsporne, nadto dowód: zeznania świadka J. F. 00:04:20 – 00:06:03 k. 147v, 00:15:00 k. 148, zeznania powoda M. F. 00:21:53 – 00:24:02 k. 148, 00:27:08 k. 148, zaświadczenie z Urzędu Pracy k. 146, podania o pracę k. 143 – 145.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód wniósł o obniżenie obowiązku alimentacyjnego z uwagi na pogorszenie jego sytuacji materialnej i życiowej od ostatniego momentu ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego. Dlatego też dla oceny zasadności zgłoszonego roszczenia koniecznym było ustalenie czy od daty ustalania obowiązku alimentacyjnego nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby uwzględnienie tego roszczenia.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 krio w związku z art. 128 krio rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny oznacza przy tym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Zakres tego obowiązku określony został przez ustawodawcę w art. 135 krio, zgodnie z którym zależy on od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny, należy rozumieć szeroko, jako całokształt potrzeb, dostosowanych m.in. do wieku, stopnia rozwoju, czy innych okoliczności konkretnej sprawy. Świadczenia alimentacyjne powinny być zatem ustalone na takim poziomie, by zapewniały uprawnionemu rozwój fizyczny i duchowy odpowiedni do jego wieku i uzdolnień.

Zgodnie natomiast z treścią art. 138 krio zakres obowiązku alimentacyjnego może być korygowany w wyniku zmiany stosunków, do której doszło w okresie następującym po uprawomocnieniu się orzeczenia ustalającego obowiązek alimentacyjny. Dla oceny, czy do zmiany tej rzeczywiście doszło należy wziąć pod uwagę zarówno okoliczności świadczące o zmianie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak i okoliczności dotyczące zmiany w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do świadczeń.

Przez możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego należy przy tym rozumieć nie tylko dochody aktualnie przez niego osiągane, ale także rzeczywiste możliwości zarobkowe. Czyli koniecznym jest aby ocenić zdolność zobowiązanego do zarobkowania, przy czym w zakres jego możliwości należy zaliczyć także i te, które nie są przez niego wykorzystywane, choć obiektywnie istnieją.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że wyrokiem z dnia 31 marca 2016 roku, wydanym w sprawie III Rc 266/15, Sąd Rejonowy w Człuchowie obniżył alimenty ustalone wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 12 marca 2007 roku, wydanym w sprawie III Rc 8/07, na rzecz małoletniej pozwanej od powoda z kwot po 600,00 złotych miesięcznie do kwot po 450,00 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 4 listopada 2015 roku.

W ocenie Sądu, z zebranego natomiast w sprawie materiału dowodowego, nie wynika aby z jednej strony koszty utrzymania małoletniej powódki M. G. (1), a z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe powoda M. F. (1) uległy istotnej zmianie.

Odnosząc się bowiem do oceny możliwości zarobkowych i majątkowych powoda, to zdaniem Sądu, powód nie dokłada należytej staranności aby w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe, a w konsekwencji aby poprawić swoją sytuację materialną. Przede wszystkim należy zauważyć, że powód jest osobą młodą i zdrową, mającą zawodowe wykształcenie w kierunku kucharz, a mimo to nie podejmuje on żadnej inicjatywy i próby aby poszukać i świadczyć pracę na podstawie umowy o pracę, czy też znaleźć dodatkowe zatrudnienie, tym bardziej, że obecnie pracuje dorywczo jedynie 3 lub 4 dni w tygodniu. Zatem, skoro ma on na utrzymaniu nie tylko małoletnią pozwaną M. G. (1), ale również syna z nowego nieformalnego związku, a nadto podwyższeniu uległy koszty związane z najmem mieszkania, to w pierwszej kolejności powinien on podjąć działania mające na celu poszukanie dodatkowego źródła dochodu, a nie występować o obniżenie obowiązku alimentacyjnego. Wprawdzie powód w toku niniejszego procesu przedłożył podania o pracę oraz zaświadczenie o statusie osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku. Podkreślić jednak należy, że podania te zostały złożone dopiero w toku niniejszego procesu. Zatem, w ocenie Sądu takie postępowanie powoda świadczy wyłącznie o działaniu na potrzeby procesu, skoro wcześniej nie widział on potrzeby czy też konieczności poszukiwania dodatkowego źródła dochodu. Takie zachowanie powoda świadczy wyłącznie o tym, że poprawa sytuacji finansowej strony powodowej i jego obecnej nowej rodziny ma odbyć się kosztem alimentów małoletniej córki, a nie poszukiwaniem w pierwszej kolejności dodatkowego źródła dochodu. Jest to o tyle naganne, że rodzice powinni dzielić się z dzieckiem każdym, nawet najmniejszym dochodem, jak również powinni traktować wszystkie swoje dzieci na takim samym poziomie, bez faworyzowania któregokolwiek z nich.

Należy również zauważyć, że z przedłożonych przez powoda umów absolutnie nie wynika aby powód uiszczał mniejszą kwotę odstępnego z uwagi na remont zajmowanego lokalu. Wprawdzie przedłożył on rachunki i faktury, z których wynika, że dokonywano zakupu materiałów budowlanych. Jednakże powód nie wykazał, że prace te rzeczywiście dotyczyły lokalu, który zajmuje z nową rodziną, jak również, że takie były uzgodnienia pomiędzy nim i właścicielem lokalu. Skoro natomiast powód zdecydował się na korzystanie z mieszkania pomimo prawie trzykrotnej podwyżki, to zdaniem Sądu, posiadał on środki finansowe aby pokryć dodatkowe koszty.

Istotnym jest również, że powód nigdy dobrowolnie nie uiszczał alimentów na rzecz małoletniej pozwanej i otrzymywała ona to świadczenie z funduszu alimentacyjnego. Natomiast sama okoliczność, że obecnie powód reguluje zadłużenia, również przy pomocy finansowej swojej matki, nie może być absolutnie okolicznością uzasadniającą obniżenie tego obowiązku. Powód bowiem swoim niewłaściwym zachowaniem doprowadził do takiej sytuacji.

Wobec powyższego, skoro możliwości zarobkowe powoda nie uległy zmianie, a wręcz przeciwnie nie są one w pełni przez niego wykorzystywane, to brak jest podstaw do uwzględnienia roszczenia powoda o obniżenie obowiązku alimentacyjnego. Sąd, na podstawie zaoferowanego w sprawie materiału dowodowego, stwierdził bowiem, że alimenty w dotychczasowej wysokości po 450,00 złotych miesięcznie, nie przekraczają górnej granicy możliwości zarobkowych i majątkowych powoda oraz stanowią absolutne minimum, jakie powód powinien łożyć na utrzymanie dorastającej córki. Tym bardziej, że z zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej, które zresztą nie były kwestionowane przez powoda oraz pozostałego materiału dowodowego bezsprzecznie wynika, że zarówno potrzeby małoletniej pozwanej z uwagi na jej rozwój oraz stan zdrowia nie uległy zmianie.

Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej w toku procesu cofnęła powództwo o podwyższenie obowiązku alimentacyjnego, natomiast powód wyraził na ta czynność zgodę.

Zgodnie z treścią art. 355 § 1 kpc jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne, to Sad umarza postepowanie w tym zakresie.

Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji.

/-/Sylwia Piasecka

(Na oryginale właściwy podpis)