Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant Anna Werner-Dudek

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 r. w Kaliszu

odwołania Z. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 16 kwietnia 2015 r. Nr (...)

w sprawie Z. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 16 kwietnia 2015 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującemu Z. K. prawo do emerytury poczynając od dnia (...) r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił Z. K. prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach albowiem wnioskodawca według ocen organu rentowego legitymuje się okresem takiej pracy w rozmai rzez 11 lat i 4 dni wykonywanej w latach 1973 – 74 oraz w latach 1981 – 88, 1990 – 91, 1997 – 98 i tym samym nie osiągnął wymaganego 15-letniego okresu takiej pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Z. K. wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie prawa do emerytury przy zaliczeniu wskazanych w odwołaniu okresów jako okresu pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołujący Z. K. urodzony dnia (...), w okresie 01.09.1970 – 30.06.1973 pozostawał w zatrudnieniu w Zakładach (...) będąc uczniem zawodu.

dowód: świadectwo pracy w aktach ZUS.

Z dniem 1 września 1974 r. odwołujący podjął pracę w Zakładzie (...) w S.. W życiorysie dołączonym do podania o przyjęcie do pracy odwołujący wskazał na ukończenie szkoły zawodowej i uzyskanie zawodu ślusarz – mechanik a nadto na roczny staż pracy w zakładach naprawczych taboru kolejowego. Do akt osobowych odwołującego z tego zakładu nie została złożona umowa o pracę jak i dekrety płacowe z początkowego okresu zatrudnienia. Z dniem 25 kwietnia 1975 r. odwołujący został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej. Odbywanie służby wojskowej odwołujący zakończył w dniu 6 kwietnia 1977 r. Od dnia 2 maja 1977 r. odwołującemu została przyznana stawka osobistego zaszeregowania w kwocie 12 zł za godzinę. W dekrecie przyznającym tę stawkę wskazano stanowisko ślusarz. Kolejny dekret płacowy ze stycznia 1979 r. wskazuje na stanowisko ślusarz – spawacz. Takie też określenie stanowiskowe pracodawca stosował aż do zakończenia stosunku pracy jakie miało miejsce w dniu 15 grudnia 1979 r. Karty rocznego wynagrodzenia w przypadku odwołującego zawierają wpisy dodatku za pracę szkodliwą poczynając od maja 1977 r. z przerwą w miesiącach czerwiec 1978 r., sierpień - wrzesień 1978 r. oraz listopad grudzień 1978 r. Za 1975 r. karta wynagrodzenia rocznego zawiera adnotacje kwotowe w dwóch kolumnach przy czym jedna dotyczy wynagrodzenia zasadniczego a druga odnosząca się do dodatków opatrzona jest opisem „inne”.

dowód: akta osobowe odwołującego.

Zakład zajmował się produkcją elementów wykończenia budynków wielomieszkalnych. Wykonywane były zasadniczo elementy metalowe w postaci różnego rodzaju balustrad, poręczy, drzwi, ościeżnic i innych metalowych detali stanowiących elementy wykończeniowe w budownictwie. Elementy metalowe cięte były według ustalonych wcześniej wymiarów i kształtów. Nie zachodziła przy tym potrzeba ich szczegółowego mierzenia gdyż wielkości jak i kształt były typowe z uwagi na powielanie tych elementów w kolejno wykańczanych obiektach. Zasadniczo pocięciem prętów czy kształtowników zajmował się w zakładzie dział zbrojarni to jednak w przypadku dużego obciążenia zamówieniami, zadanie ich wykonania zlecano także pracownikom zajmującym się ich zespoleniem. Zakład zajmował się także montowaniem tych elementów we wznoszonym czy wykańczanym obiekcie.

Odwołujący od początku zatrudnienia zajmował się zespalaniem elementów pociętych według wyżej opisanych zasad. Częściowo prace te wykonywał wespół z innymi pracownikami zatrudnionymi do wykonywania tych czynności co on na terenie zakładu po czym kolejne prace wykończeniowo – montażowe wykonywane były w zespole kilku pracowników na terenie obiektu. Zespalanie elementów wykonywane było za pomocą spawania elektrycznego. Taką pracę odwołujący wykonywał każdego dnia w wymiarze po 8 godzin. W przypadku gdy zlecano odwołującemu pocięcie elementów do określonego wymiaru, czas spawania ograniczany był o około 2 godziny. Tyle zajmowało bowiem na dany dzień przygotowanie elementów do spawania.

dowód: zeznania świadków: J. K., L. M., zeznania odwołującego.

Odwołujący na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym łącznie 26 lat 11 miesięcy i 5 dni. Uznany przez ZUS okres pracy w warunkach szczególnych to 11 lat i 4 dni przypadający poza badanym okresem.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12. 1998 r. o emeryturach i rentach ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącymi pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ustawy..

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa wyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. w myśl uregulowania zawartego w przepisie art. 184 ust. 1 cytowanej ustawy mogą nabyć prawo do emerytury na powyższych warunkach po osiągnięciu wieku określonego w art.32 ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

- okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat

oraz

- okres składkowy i nieskładkowy wynoszący w przypadku mężczyzn co najmniej 25 lat.

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa wyżej, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym wyżej przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z przepisem § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7. 02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach (Dz. U. nr 8 poz. 43 z póz. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami składkowymi, okresami nieskładkowymi oraz ewentualnie okresami uzupełniającymi (okresy ubezpieczenia rolniczego, okresy pracy w gospodarstwie rolnym). W myśl § 4 ust.1 cytowanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przepis § 2 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wymaga do zaliczania okresów pracy w warunkach szczególnych do okresów uprawniających do wcześniejszej emerytury aby praca taka była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, iż odwołujący legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy na stanowisku spawacza. Odwołujący wykonywał bowiem – poza okresem odbywania służby wojskowej – prace polegające na spawaniu elektrycznym. Co prawda pracodawca w zachowanych dekretach najpierw wskazuje stanowisko ślusarz a następnie ślusarz – spawacz to jednak inne dokumenty osobowe potwierdzają z kolei wypłacanie odwołującemu dodatku szkodliwego i to od momentu powrotu do pracy po odbyciu służby wojskowej w maju 1977 r. gdy w mocy był dekret wskazujący na stanowisko ślusarz. Wypłacanie takiego dodatku przy zgodnie brzmiących zeznaniach świadków opisujących nie tylko rodzaj prac wykonywanych przez odwołującego a także opisujących podział w zakładzie pracy między dział zajmujący się przycinaniem elementów w postaci prętów czy kształtowników i dział zajmujący się ich zespalaniem pozwala przyjąć, iż odwołujący zatrudniony do tych drugich prac wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu prace przy spawaniu elektrycznym. Prace przy spawaniu czy wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym wymienione w wykazie A dział XIV punkt 12 załącznika do cytowanego wyżej rozporządzenia Z tych przyczyn okres pracy w latach 1974 – 79 charakteryzował się zatrudnieniem w warunkach szczególnych o jakich jest mowa w cytowanym wyżej rozporządzeniu. Z okresu tego nie podlega wyłączeniu okres odbywania zasadniczej służby wojskowej. Zgodnie bowiem z uregulowaniem art. 108 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu nadanym od dnia 1 stycznia 1975 r,, okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, pod warunkiem zachowania terminu, o którym mowa w art. 107 ust. 1 ustawy tj. jeżeli najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia.

Przepisy te, na podstawie których przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej wlicza się - z zachowaniem ciągłości pracy - do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w danym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, należy tłumaczyć tak, że okres zasadniczej służby wojskowej jest okresem pracy na takich samych warunkach, jak przed powołaniem do służby, a poborowy odbywający służbę uważany jest za pracownika.

Z tych przyczyn okres 1.09.1974 – 15.12.1979 z wyłączeniem wskazanych wyżej okresów, w których odwołujący nie miał wypłacanego dodatku za pracę w warunkach szkodliwych ( czerwiec 1978 r., sierpień - wrzesień 1978 r. oraz listopad - grudzień 1978 r. ) oraz okres po zakończeniu służby wojskowej do podjęcia zatrudnienia ( 7.04. – 2.05.1977 ) podlega doliczeniu do okresu pracy w warunkach szczególnych uznanego przez ZUS. Odliczenia o jakich mowa wyżej nie spowodują skrócenia badanego okresu o okres krótszy niż 4 lata. A taki właśnie okres brakuje odwołującemu do uzyskania 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze wyżej przeprowadzoną analizę, zaskarżona decyzja podlegała zmianie jak w sentencji wyroku.