Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marta Zalewska

Protokolant: sekretarz Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2017 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: A. F.

przeciwko: D. D.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego D. D. od wyroku Sądu Rejonowego w R. V Wydziału Gospodarczego z dnia 18 stycznia 2017 r., sygn.akt V GC upr 2000/15

oddala apelację.

Sygn.akt VI Ga 115/17

Uzasadnienie wyroku z dnia 10.04.2017r. w trybie art. 505 ¹³ §2 kpc

Powód A. F. pozwem z dnia 21 sierpnia 2015 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym wniósł o zasądzenie od pozwanego D. D. kwoty 613,77 złotych z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 20 lutego 2015 roku do dnia zapłaty.Wskazał, że na podstawie umowy z dnia 29 stycznia 2015 roku o świadczenie usług drogą elektroniczną świadczył na rzecz pozwanego odpłatną usługę reklamową, polegającą na prezentacji podanych przez pozwanego informacji o prowadzonej przez niego działalności gospodarczej na stronach serwisu www.ereklamafirm.pl oraz w publicznej sieci Internet. Publikacja dla pozwanego wpisu reklamowego w serwisie wiązała się i zawarcie umowy nastąpiło poprzez zarejestrowanie przez pozwanego zamieszczonego w serwisie formularza zamówienia wraz z oświadczeniem woli o akceptacji postanowień regulaminu oraz uruchomienie przesłanego przez powoda na adres e-mail pozwanego - linku aktywacyjnego. Po wykonaniu przez pozwanego wskazanych wyżej czynności utworzył dla jego firmy unikalne konto i rozpoczął świadczenie zamówionej usługi. Z tytułu realizacji zawartej z pozwanym umowy wystawił fakturę VAT dnia 12 lutego 2015 roku na kwotę 499,00 złotych netto (613,77 złotych brutto).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości zarzucając bezzasadność zgłoszonego przez powoda żądania. Wskazał, że zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną z dnia 18 lipca 2002 roku obowiązkiem usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną jest podanie nazwy lub firmy oraz siedziby i adresu przedsiębiorcy , czego powód nie uczynił świadomie wprowadzając ewentualnych usługobiorców w błąd co do rzeczywistej osoby świadczącej usługę. Zarzucił także, że elektroniczne oświadczenie woli nie zostało opatrzone weryfikowanym przy pomocy ważnego, kwalifikowanego certyfikatu.

W piśmie z dnia 29 kwietnia 2016 roku pozwany podniósł, że zgodnie z powoływanym przez powoda regulaminem konkretyzującym postanowienia rzekomo łączącej strony umowy na jej zawarcie miały się złożyć dwie czynności, tj. zarejestrowanie przez pozwanego zamieszczonego w serwisie formularza zamówienia zawierającego dane firmy oraz akceptacje postanowień regulaminu i uruchomienie linku aktywacyjnego przesłanego pozwanemu przez powoda.

W dniu 18.01.2017r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie wydał wyrok, uwzględniający powództwo w całości.

Ustalił i przyjął, iż w dniu 29 stycznia 2015 roku pomiędzy powodem A. F.- prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą GRUPA (...), a D. D. - prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) została zawarta umowa o świadczenie usług, w ramach której pozwany odpłatnie świadczył prezentację podanych przez powoda informacji o prowadzonej przez niego działalności gospodarczej na stronach serwisu. Pozwany w dniu 29 stycznia 2015 roku zarejestrował zamieszczony przez powoda w serwisie formularz zamówienia wraz z oświadczeniem woli o akceptacji postanowień regulaminu oraz uruchomił przesłany przez powoda na jego adres e-mail - link aktywacyjny. Powód po wykonaniu przez pozwanego wskazanych wyżej czynności utworzył dla jego firmy unikalne konto i rozpoczął świadczenie zamówionej usługi reklamowej. W ten sposób zawarta umowa miała trwać przez czas określony jednego roku. Stosownie do § III pkt 16 regulaminu serwisu, zaakceptowanego przez powoda, usługobiorca obowiązany jest do uiszczenia wynagrodzenia w wysokości 499 złotych netto w terminie do 15 dni licząc od dnia zawarcia umowy o oświadczenie usługi. Zgodnie z § III pkt 17 cytowanego regulaminu nieterminowe uiszczenie należności z tytułu realizacji usługi skutkować ma naliczaniem odsetek w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. W dniu 12 lutego 2015 roku powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 613,77 złotych brutto, stanowiącą należność z tytułu wykonanej przez powoda usługi reklamowej- prezentacji informacji w serwisie www.ereklamafirm.pl. z terminem płatności siedmiu dni.

Strony łączyła umowa o świadczenie usług, w ramach której powód świadczył pozwanemu usługę reklamową, polegającą na prezentacji podanych przez pozwanego informacji o prowadzonej przez niego działalności gospodarczej na stronach serwisu www.ereklamafirm.pl w publicznej sieci Internet zgodnie z art. 750 kc.

Stosownie do art. 66 ¹ § 1 kc oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Zgodnie z § 2 cytowanego przepisu przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o określonych czynnościach, skutkach i metodach. Powód zamieścił i skierował do bliżej nieokreślonej liczby odbiorców ofertę świadczenia usług, której integralną częścią był regulamin świadczenia usług, z którym zainteresowany ofertą miał obowiązek zapoznania się. Pozwany, czemu nie zaprzecza w swoich zeznaniach (k.142) wszedł na stronę internetową powoda poszukując możliwości zamieszczenia reklamy w Internecie o prowadzonym przez siebie sklepie z obuwiem sportowym. Wprawdzie podaje on, że nie pamięta, czy podejmował na tej stronie jakiekolwiek działania i uruchamiał linki jednakże przyznaje, że na stronie powoda zamieszczona została reklama jego firmy. Pozwany ewidentnie złożył oświadczenie o zapoznaniu się i zaakceptowaniu regulaminu serwisu powoda www.ereklamafirm.pl, a następnie uruchomił przesłany mu na jego adres e-mail link aktywacyjny do świadczenia usługi. W tych tylko okolicznościach powód mógł dysponować określonymi danymi pozwanego i utworzyć dla niego unikalne konto, po czym rozpoczął świadczenie zamówionej usługi reklamowej, polegającej na prezentacji podanych przez pozwanego informacji o prowadzonej przez niego działalności gospodarczej na określonych stronach serwisu w sieci Internet. Pozwany poprzez określone czynności ( kliknięcia ) zaakceptował zarówno załączony regulamin usług jak i przyjął złożoną drogą elektroniczną ofertę świadczenia usługi na określonych w regulaminie warunkach. Rodzajowo była to usługa świadczona drogą elektroniczną, która to zgodnie z art. 2 pkt. 4 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną z dnia 18 lipca 2002 roku (Dz. U. 2002, Nr 144, poz. 1204) jest usługą wykonywaną bez jednoczesnej obecności stron (na odległość) poprzez przekazanie danych na indywidualne żądanie usługobiorcy. Przed rozpoczęciem świadczenia usługi drogą elektroniczną usługodawca zobowiązany jest do sporządzenia regulaminu, na podstawie którego świadczone będą usługi i który powinien udostępnić usługobiorcom. Regulamin, o którym mowa w art. 8 cytowanej wyżej ustawy należy uznać za wzorzec umowny w rozumieniu art. 384 kc (A. Frań, Komentarz do art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną ). Zgodnie z brzmieniem art. 8 ustawy usługodawca zobowiązany jest do udostępniania usługobiorcy regulaminu przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług, co jest zgodne z zasadami ogólnymi wyrażonymi w art. 384 § 1 kc. Nie wystarczy przy tym sama możliwość zapoznania się z regulaminem (choćby zachodziły przesłanki z art. 384 § 2 kc), ale konieczne jest ponadto jego udostępnienie usługobiorcy, co w niniejszej sprawie nastąpiło bowiem regulamin był udostępniony nieodpłatnie użytkownikom serwisu.

Powód skierował ofertę, zapewnił jej adresatom, w tym pozwanemu, możliwość zapoznania się z regulaminem świadczenia usług (poprzez jego udostępnienie) oraz warunkami zawarcia stosunku obligacyjnego. Powód w ofercie istotnie nie podał swojego nazwiska, co nie ma istotnego znaczenia tym bardziej, że wskazał aktualny numer NIP i nazwę firmy. Bezsprzecznie zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną z dnia 18 lipca 2002 roku obowiązkiem usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną jest podanie nazwy lub firmy oraz siedziby i adresu przedsiębiorcy, jednakże sankcją za niewykonanie powyższego nie jest nieważność zawartej mowy lecz nałożenie ewentualnej grzywny.

W ocenie Sądu powód wykazał także, że utworzył dla firmy pozwanego unikalne konto i rozpoczął świadczenie zamówionej usługi reklamowej, polegającej na prezentacji podanych przez pozwanego informacji o prowadzonej działalności gospodarczej, czemu nie przeczy także w swoich zeznaniach pozwany. Okolicznością wskazującą na powyższe jest także fakt złożenia przez pozwanego oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli, co w ocenie Sądu także potwierdza, że pozwany oświadczenie woli złożył. Równocześnie zaś trudno w ocenie Sądu przyjąć, że pozwany postawał w błędzie co do składającego ofertę jeżeli podał on nazwę swojej firmy i numer NIP jednoznacznie go identyfikujący.

Żądana kwota wynagrodzenia zgodna jest z warunkami umowy zawartymi w § III pkt 16 regulaminu.

Powyższy wyrok apelacją zaskarżył pozwany. Wyrokowi zarzucił naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny i przyjęcie, iż pozwany dokonał kliknięcia na link aktywacyjny finalizując tym samym umowę, gdy tymczasem brak dowodu na tę okoliczność, a sam wydruk treści reklamowej ze strony powoda dowodzi jedynie, iż pozwany przesłał powodowi formularz rejestracyjny obejmujący szczegółowe dane pozwanego, co nie stanowiło zawarcia umowy.

Na tej podstawie wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja była bezzasadna. Sąd I instancji w sposób szczegółowo przeanalizował treść zapisów umowy łączącej strony w kontekście regulaminu serwisu powoda i określonych tam warunków zawierania umowy o świadczenie usług drogą elektroniczną, mając na uwadze materiał dowodowy zgormadzony w sprawie, tj. w szczególności zeznania stron procesu, jak również dokonał prawidłowej subsumpcji ustalonego stanu faktycznego w kontekście art. 66 ze zn.1 kc. Nie naruszył tym samym zasad art. 233 § 1 kpc. Najistotniejsze w sprawie było, iż ^{pozwany zarówno w pismach procesowych jak i w swych zeznaniach nie był jednoznaczny w} zakresie, czy dokonał aktywacji linku. Niewystarczającym w tym przedmiocie do postawienia tezy, iż takiego kliknięcia nie uczynił, było jego zeznanie: „nie przypominam sobie, żebym świadomie klikał na strony firmy, która mnie pozwała”. Niewiarygodnie brzmią jego zeznania odnośnie braku pamięci, by podawał na którejkolwiek ze stron powoda dane swojej firmy. Zasłaniał się w tym przedmiocie niepamięcią, nie był też w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy reklama jego firmy ukazała się w Internecie, bo tego nie sprawdzał. Słuchany na powyższe okoliczności powód w sposób logiczny z odwołaniem się na treść regulaminu serwisu zeznał, iż pozwany przekazał za pośrednictwem strony internetowej powoda treść reklamową, przesłał formularz akcesyjny i potwierdził znajomość postanowień regulaminu, zaś zwrotne przesłanie przez powoda pozwanemu linku aktywacyjnego stanowiło już realizację umowy, a uruchomienie tego linku żądanie przez pozwanego rozpoczęcia świadczenia usług. Analiza treści regulaminu wskazuje, iż do zawarcia umowy doszło nie z chwilą aktywacji linku przez pozwanego, lecz poprzez zarejestrowanie formularza zamówienia zawierającego dane usługobiorcy wraz z oświadczeniem woli o akceptacji postanowień regulaminu ( § III. ust.2 regulaminu k. 55). W świetle zapisu całego § III Regulaminu, zwłaszcza dalszych jego ustępów, należy wskazać, iż oferentem na zawarcie umowy był usługobiorca, tj. pozwany, zaś adresatem oferty był powód, a momentem na zawarcie umowy było przesłanie przez powoda pozwanemu w odpowiedzi na otrzymany przez usługodawcę formularz zamówienia na unikalny adres e-mail usługobiorcy widomości zawierającej link aktywacyjny Czynność ta była przyjęciem ofert przez powoda w myśl art. 66 ¹ § 1 kc. To odwrócenie ról przy zawieraniu umowy drogą internetową jest dopuszczalne w świetle treści art. 66 ¹ § 3 kc. W konsekwencji aktywacja linku przez pozwanego w istocie świadczyła jedynie o przystąpieniu do realizacji umowy przez usługodawcę, czyli powoda, indywidualizując usługobiorcę jako konkretnego oferenta umowy. Tym samym ocena prawna dokonana przez Sąd Okręgowy w Legnicy stanu faktycznego w sprawie VI Ga 25/10 nie przystaje do stanu faktycznego niniejszej sprawy. Istotnym w sprawie w kontekście dochodzonego przez powoda wynagrodzenia był fakt, iż usługa reklamowa została wykonana przez powoda, co skutkowało po stronie pozwanego obowiązkiem zapłaty wynagrodzenia, którego wysokość prawidłowo ustalił SR w R.. Prawidłowo ponadto Sąd I instancji zakwalifikował naruszenie obowiązków wynikających z art. 5 ust.2 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną jako skutkujące wyłącznie sankcją co najwyżej grzywny, a nie nieważności zawartej umowy, na co jednoznacznie wskazuje zapis art. 23 cyt. ustawy z dnia 18.07.2002r.

Z tych względów apelacja została oddalona na podstawie art. 385 kpc