Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1864/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 sierpnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Łowiczu zasądził od pozwanego G. O. na rzecz powoda (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. kwotę 50.363,98 złotych wraz umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 19 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty od kwoty 34.641,90 złotych, przy czym od dnia 1 stycznia 2016 roku wysokość odsetek nie może przekraczać odsetek ustawowych za opóźnienie oraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 czerwca 2015 roku do dnia zapłaty od kwoty 15.722,08 złotych.

Nadto Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.236,30 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany G. O. w dniu 17 marca 2008 r. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w K. umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...), na mocy której bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 56.568,92 zł na okres od 17 marca 2008 r. ze spłatą do dnia 5 marca 2013 r. na warunkach określonych w umowie. Na wniosek pozwanego o restrukturyzację zadłużenia umowa była trzykrotnie aneksowana. Na mocy aneksu do umowy z dnia 25 maja 2011 r. strony umowy zmieniły brzmienie umowy pierwotnej w ten sposób, że ustaliły, iż bank udziela kredytobiorcy kredytu w kwocie 31.952,55 zł z okresem spłaty do dnia 5.02.2018 r. Na mocy aneksu do umowy z dnia 27 grudnia 2011 r. okres spłaty kredytu został wydłużony do dnia 5 marca 2019 r. tj. o 13 miesięcy. Ponadto strony postanowiły doliczyć do kapitału kredytu wynoszącego 31.952,55 zł zaległe odsetki w kwocie 2937,60 zł, które powiększyły kwotę kredytu do łącznej kwoty 34.890,15 zł. Na mocy aneksu do umowy z dnia 15 czerwca 2012r. strony postanowiły doliczyć do kapitału kredytu wynoszącego 34.296,84 zł zaległe odsetki w kwocie 743,08 zł, które powiększyły kwotę kredytu do łącznej kwoty 35.039,92 złotych.

W umowie kredytu postanowiono, że bank może wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu.

W dniu 19 czerwca 2012 r. (...) Bank S.A. Departament Windykacji Telefonicznej we W. wysłał do pozwanego pismo z dnia 5 czerwca 2012 r., w którym wypowiedział pozwanemu umowę kredytu nr (...) z dnia 17 marca 2008 r. z zachowaniem 30 - dniowego okresu wypowiedzenia. Jednocześnie w piśmie wskazano, że wypowiedzenie umowy jest spowodowane powstaniem zaległości w spłacie kredytu oraz brakiem reakcji na wysłany uprzednio monit i wezwanie do zapłaty, zaznaczono też, że bank rozważy cofnięcie wypowiedzenia w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległych należności, w kwocie 1569,06 zł oraz bieżącą ratę kredytu przypadającą na okres wypowiedzenia.

Na mocy umowy przelewu wierzytelności nr (...) z dnia 19.12.2014 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. dokonał zbycia na rzecz powoda (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. wierzytelności przysługujących zbywcy z tytułu zawartych umów kredytu, które oznaczone zostały w załącznikach do umowy przelewu. W załączniku nr 2 do przedmiotowej umowy wymieniona została, jako będąca przedmiotem umowy przelewu wierzytelności, wierzytelność przysługująca zbywcy w stosunku do G. O. wynikająca z umowy nr (...) z dnia 17.03.2008 r. W załączniku wskazano, że zadłużenie wynosi łącznie 49.239,43 zł, w tym kapitał - 34.641,90 zł, odsetki umowne 2.695,97 zł, odsetki karne 10.781,36 zł, koszty 1.120,20 zł.

Pismem z dnia 19 grudnia 2014 r. bank zawiadomił pozwanego o przelewie wierzytelności na rzecz powoda.

Pismem z dnia 23 stycznia 2015r. powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z ostrzeżeniem o możliwości przekazania informacji o zadłużeniu do Biur (...).

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne.

Wskazał, że w rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, że pozwany i poprzednik prawny powoda (...) Bank S.A. z siedzibą w W. byli stronami umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego z dnia 17.03.2008 r., zmienianej trzema aneksami.

Pozwany przyznał fakt zawarcia umowy, nie kwestionował wysokości dochodzonego roszczenia, ani skuteczności umowy przelewu wierzytelności. Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty przyznał również fakt czasowego zaprzestania spłaty należności z tytułu przedmiotowej umowy z powodu kłopotów finansowych pozwanego, a następnie zakwestionował wymagalność roszczenia dochodzonego pozwem z powodu nieskuteczności wypowiedzenia dokonanego pismem z dnia 5.06.2012 roku. Pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie ustosunkował się w ogóle do twierdzenia podniesionego w pozwie o wypowiedzeniu umowy kredytu będącej przedmiotem niniejszej sprawy na mocy pisma banku z dnia 17 stycznia 2013 r., ani też do twierdzenia pozwu o wymagalności należności powoda z tytułu niespłaconego kapitału kredytu, odsetek i kosztów z dniem 3 marca 2013 r. Pozwany skupił uwagę na kwestionowaniu skuteczności wypowiedzenia umowy kredytu w piśmie banku z dnia 5 czerwca 2012 roku, pomijając w ogóle fakt, że powód powołuje się na wypowiedzenie umowy z innej – późniejszej daty, tj. 17 stycznia 2013 r. Zaznaczyć należy, że w załączniku do umowy przelewu wierzytelności jako datę wypowiedzenia umowy również wskazano datę 17 stycznia 2013 r. Ostatni aneks do umowy kredytu sporządzony został w dniu 15.06.2012 roku, zatem uznać należy, że wypowiedzenie dokonane pismem z dnia 5 czerwca 2012 roku zostało wycofane. Przede wszystkim jednak podnieść należy, że powód w pozwie nie twierdził, że wypowiedzenie dokonane zostało na mocy pisma z dnia 5.06.2012 r., choć rzeczywiście ten dokument załączył do pozwu, a nie przedstawił dokumentu wypowiedzenia umowy z daty 17.01.2013 r. Pozwany nie zakwestionował jednak skuteczności wypowiedzenia z dnia 17.01.2013 r. zatem sąd, na podstawie art. 230 k.p.c., biorąc pod uwagę pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, uznał ten fakt za przyznany przez pozwanego. W tej sytuacji sąd odstąpił od rozważań na temat skuteczności wypowiedzenia dokonanego pismem banku z dnia 5.06.2012 r.

W ocenie Sądu Rejonowego pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie zaprzeczył skutecznie dowodom przedstawionym przez powoda. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne.

Sąd Rejonowy uznał, iż powód udowodnił roszczenie dochodzone pozwem przedstawiając stosowne dokumenty prywatne.

Idąc dalej Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 69 ust.1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Na skutek przelewu nie uległ zmianie stosunek zobowiązaniowy, a jedynie na nabywcę wierzytelności – powoda w sprawie niniejszej – przeszedł ogół uprawnień przysługujący dotychczasowemu wierzycielowi.

Wobec niekwestionowania przez pozwanego wysokości zadłużenia z tytułu umowy kredytu oraz przejścia wierzytelności na powoda sąd uznał powództwo za uzasadnione.

Wszystkie podniesione wyżej okoliczności skutkowały uwzględnieniem powództwa.

Podstawę orzeczenia o odsetkach stanowił art. 481 § 1, 2 i 2 1 k.c. oraz art. 482 § 1 k.c..

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku zaskarżając go w całości wniósł pozwany.

Skarżący zarzucił wyrokowi:

1) mające wpływ na wynik sprawy naruszenie art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. poprzez uznanie, że powód powołał ciężarowi udowodnienia roszczeń wynikających z kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) i aneksów do ww. umowy;

2) mające wpływ na wynik sprawy naruszenie art. 230 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie tego przepisu polegające na uznaniu za przyznane twierdzeń o skuteczności wypowiedzenia z dnia 17 stycznia 2013 roku pomimo, iż strona pozwana w piśmie z dnia 20 czerwca 2016 roku zakwestionowała wymagalność roszczenia dochodzonego pozwem oraz pomimo, że strona powodowa nie przedłożyła dokumentu z dnia 17 stycznia 2013 roku natomiast przedstawiła dokument wypowiedzenia z dnia 5 czerwca 2012 roku;

- mające wpływ na wynik sprawy naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. polegające na sformułowaniu przez Sąd wniosków z naruszeniem reguł logicznego rozumowania i formalnych schematów powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz sprzecznie z zasadami doświadczenia życiowego wyznaczającymi granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania (sprzeczność wniosków końcowych Sądu z materiałem dowodowym), w szczególności poprzez błędne przyjęcie, iż strona pozwana nie zakwestionowała wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem pomimo, że w pkt 2. pisma z dnia 20 czerwca 2016 roku została zakwestionowana wymagalność roszczenia dochodzonego pozwem a po myślniku w dalszej kolejności miało miejsce ustosunkowanie do treści złożonego do akt sprawy dokumentu z dnia 5 czerwca 2012 roku.

Przy tak sformułowanych zarzutach skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za I instancję (w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych) oraz całości kosztów postępowania apelacyjnego (w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna o tyle, że skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Wbrew bowiem ocenie dokonanej przez Sąd Rejonowy roszczenia powoda są jedynie w części zasadne.

Wobec treści oświadczenia złożonego przez stronę powodową nie budzi wątpliwości, że w realiach przedmiotowej sprawy nie doszło w ogóle w dniu 17 stycznia 2013 roku do wypowiedzenia przez pierwotnego wierzyciela pozwanemu umowy kredytu, a wskazanie istnienia takiego wypowiedzenia było jedynie wynikiem błędu pełnomocnika strony powodowej.

Idąc dalej, z przyczyn jakie w toku postępowania przed Sądem Rejonowym wskazał pozwany, nie może być uznane za skuteczne wypowiedzenie łączącej pozwanego z pierwotnym wierzycielem umowy kredytu, dokonanie którego powód wywodzi z pisma pierwotnego wierzyciela z dnia 5 czerwca 2012 roku. Strona powodowa nie wykazała bowiem kto podpisał powyższe pismo, ani też, że dokonały tego osoby uprawnione do reprezentacji banku. Tym samym nie można przyjąć aby na skutek tej czynności całość kredytu stała się natychmiast wymagalna.

Skarżący nie zauważa jednak, że umowa kredytu łącząca pozwanego z pierwotnym wierzycielem była modyfikowana zawieranymi przez nich aneksami. Na mocy ostatniego z aneksów do umowy, a mianowicie aneksu z dnia 15 czerwca 2012r. strony postanowiły doliczyć do kapitału kredytu wynoszącego 34.296,84 zł zaległe odsetki w kwocie 743,08 zł, które powiększyły kwotę kredytu do łącznej kwoty 35.039,92 złotych.

Mocą tego aneksu pozwany zobowiązany był dokonywać spłaty kredytu wraz z odsetkami w równych miesięcznych ratach kapitałowo – odsetkowych, płatnych 5 dnia każdego miesiąca, w wysokości 778,09 złotych, z tym zastrzeżeniem, że pierwsza rata płatna w dniu 5 lipca 2012 roku będzie ratą wyrównawczą, a jej wysokość nie będzie wyższa niż 778,59 złotych.

Z aneksu wynikało więc, że 5 dnia każdego miesiąca poczynając od lipca 2012 roku wymagalna stawała się kolejna rata płatności.

Pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu na to, że powyższe raty spłacał.

Tym samym zasądzeniu na rzecz powoda podlegały wymagalne, niezapłacone raty za okres od lipca 2012 roku do października 2014 roku.

Raty za późniejsze okresy nie podlegały zasądzeniu na rzecz powoda, gdyż z umowy przelewu wierzytelności, jaką zawarł on z pierwotnym wierzycielem, wynika, że przedmiotem przelewu były jedynie świadczenia wymagalne na dzień zawarcia umowy przelewu. Raty za okres od listopada 2014 roku jako niewymagalne na datę zawarcia umowy przelewu nie były nią objęte.

Z mocy przepisów art. 481 § 1, 2 i 2 1 k.c. oraz art. 482 § 1 k.c. powództwo podlegało również uwzględnieniu co do odsetek umownych za niespłacone raty kredytu oraz odsetek ustawowych od skapitalizowanych odsetek od dnia wniesienia powództwa.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

Biorąc pod uwagę, że powód wygrał proces w około 50 % o kosztach postepowania za pierwszą instancję Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. i zniósł je wzajemnie pomiędzy stronami.

Wobec powyższego, z mocy art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy zastosował art. 100 zd. 1 k.p.c. i zniósł między stronami koszty tej fazy procesu, gdyż poniesione przez strony koszty były co do swej wysokości zbliżone, zaś pozwany wygrał postępowanie apelacyjne w około 50%.