Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 496/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy w Krakowie XII Wydział Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera

Sędzia: SO Agata Pierożyńska

Sędzia: SO Beata Kozłowska

Protokolant: sekretarz sądowy Rafał Bielski

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2017r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko J. N.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie

z dnia 2 marca 2016r. sygn. akt V GC 1941/15/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego koszty postępowania apelacyjnego w kwocie 2.400,00 zł (dwa tysiące czterysta złotych).

SSO Agata Pierożyńska SSO Bożena Cincio – Podbiera SSO Beata Kozłowska

****** poczatektekstu

[Sędzia 00:00:01.108]

Strona powodowa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniosła o zasądzenie od pozwanego J. N. kwoty 12.628 złotych 41 groszy z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu. Na uzasadnienie swojego żądania podała, że na podstawie rozmowy telefonicznej przeprowadzonej w pracownikiem infolinii strony powodowej w dniu 5 września 2012 roku pozwany zakwalifikowany został do promocji pakiet bezpieczny dla firm. W czasie tej rozmowy pozwany wyraził zgodę na objęcie punktu poboru tą promocją, a przystąpienie do niej nie wymagało aktualizacji umowy kompleksowej. Strona powodowa wyjaśniała, że pozwany został dokładnie pouczony o warunkach umowy gwarancji stałej ceny energii, która miała obowiązywać do 31 grudnia 2014 roku pod warunkiem, że pozwany nie zmieni operatora. Strona powodowa podniosła również, że o wynikach objęcia promocją pozwany został poinformowany listem poleconym, który stanowił przyjęcie oferty lub odmowę. Powyższe potwierdzenie zostało wysłane do pozwanego listem poleconym wraz z regulaminem promocji 16 września 2012 roku przez co pozwany został objęty nowymi warunkami. Strona powodowa wskazała, że w czasie trwania nowej umowy, czyli w dniu 11 października 2012 roku otrzymała od pozwanego wypowiedzenie umowy złożone przez (...) Spółkę Akcyjną działającą jako pełnomocnik i nowy dostawca. W związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy przed upływem określonego w niej terminu, czyli przez 31 grudnia 2014 roku pozwany był zobowiązany do zapłaty stronie powodowej odszkodowania umownego, które wyliczone zostało zgodnie z regulaminem promocji jako iloczyn energii elektrycznej dla okresu pozostałego do zakończenia okresu obowiązywania cen wskazanego w ofercie na podstawie średniorocznego zużycia energii elektrycznej z okresu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających wejście w życie nowych cen i stawki jednostkowej wynoszącej 50 złotych. Zdaniem strony powodowej należność jaką z tego tytułu powinien uiścić na jej rzecz pozwany wyniosła właśnie kwotę jaką strona powodowa dochodziła niniejszym pozwem. Kwota ta stanowiła wartość ilości energii jaką pozwany zużyłby do końca obowiązywania promocji. W związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy strona powodowa wystawiła na rzecz pozwanego notę obciążeniową, której pozwany nie uregulował, odmówił wprost zapłaty tłumacząc, że nie podpisywał żadnej nowej umowy. W sprzeciwie od wydanego 25 maja 2015 roku nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu zarzucając, że skoro nie podpisał pism przesłanych mu przez stronę powodową, nie zaakceptował tym samym nowych warunków umowy i wskazanej promocji. Pozwany przyznał, że 3 sierpnia 2000 roku zawarł ze stroną powodową umowę kompleksową przesyłu i sprzedaży energii elektrycznej na czas nieokreślony z jednomiesięcznym okresem wypowiedzenia. Pozwany przyznał również, że co prawda 5 września 2012 roku prowadził rozmowę telefoniczną z pracownikiem infolinii, który zaproponował mu zmianę dotychczasowej umowy, jednak jego zdaniem przystąpienie do zaproponowanej promocji przez udzielenie telefonicznej zgody jest sprzeczne z łączącą strony umową. Pozwany powołał się tutaj na paragraf 11 punkt 2 tejże umowy wskazujący, że wszelkie jej zmiany lub uzupełnienia wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. Sąd Rejonowy przeprowadził w sprawie postępowanie dowodowe z dokumentów przedłożonych przez strony i w dniu 2 marca 2016 roku wydał wyrok, w którym oddalił powództwo w całości i zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanego koszty procesu. Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z paragrafem 11 umowy z 3 sierpnia 2000 roku, aneksu do tej umowy nie sporządza się wyłącznie w przypadku zmiany przepisów taryfowych oraz cen zawartych w cenniku energii elektrycznej obowiązującym na terenie działania przedsiębiorstwa sieciowego oraz w przypadku wymiany urządzeń układu pomiarowego. Natomiast wszelkie inne zmiany lub uzupełnienia umowy wymagały formy pisemnej po rygorem nieważności. Skoro zmiany do umowy wynikające z promocji pakiet bezpieczny dla firm nie zostały objęte pisemnym aneksem do umowy nie mogły być uznane za ważne, a tym samym wiążące pozwanego. Nie można przy tym zgodzić się ze stroną powodową, że zmiany dotyczyły wyłącznie cen, które to nie wymagały podpisania aneksu. Umowa z dnia 3 sierpnia 2000 roku została zawarta na czas nieokreślony z możliwością jej rozwiązania z zachowaniem 1 miesięcznego terminu wypowiedzenia. Tymczasem zgodnie z regulaminem promocji pakiet bezpieczny dla firm pozwany nie mógłby wypowiedzieć umowy przed upływem 31 grudnia 2014 roku, czyli ponad 2 lata. Zmiana w tym zakresie niewątpliwie wymagała formy pisemnej pod rygorem nieważności. Z artykułu 76 kodeksu cywilnego wynika natomiast, że jeżeli strony zastrzegły w umowie, że określona czynność prawna między nimi powinna być dokonana w szczególnej formie, czynność ta dochodzi do skutku tylko przy zachowaniu zastrzeżonej formy. W konsekwencji Sąd Rejonowy uznał, że ustne zaakceptowanie nowych warunków umowy w trakcie rozmowy telefonicznej nie wywołało żadnego skutku w zakresie zmiany umowy pierwotnej. Niezależnie od tego Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że regulamin promocji zawierający informacje dotyczące kary umownej doręczone pozwanemu zostały już po przeprowadzeniu rozmowy telefonicznej. Z nagranej rozmowy telefonicznej wynikało, że pozwany poinformowany został o możliwości nałożenia kary umownej ale nie o jej wysokości. Pozwany wprost zapytał o wysokość kary umownej na co rozmówczyni stwierdziła, że kara ta zostanie ewentualnie dopiero wyliczona. Tymczasem zgodnie z artykułem 483 paragraf 1 kodeksu cywilnego można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody zgodnie z artykułem 484 paragraf 1 kodeksu cywilnego. Z przepisów tych wynika, że zastrzeżenie kary umownej nie może być uznane za skuteczne, jeżeli nie została ustalona określona suma lub też sposób wyliczenia tej kary. Nawet więc jeśli byłyby podstawy aby uznać, że w trakcie rozmowy telefonicznej doszło do zmiany warunków dotychczasowej umowy, to postanowienia dotyczące kary umownej nie mogłyby być wiążące, skoro w trakcie tej rozmowy nie ustalono wysokości kary umownej ani sposobu jej wyliczenia. Z tym wyrokiem nie zgodziła się strona powodowa, która zaskarżyła go w całości apelacją wnosząc o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów procesu za obie instancje. Zaskarżonemu orzeczeniu strona powodowa zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego w artykule 76 kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnie i błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że nie doszło do zmiany umowy wiążącej strony o zapisy regulaminu promocji pakiet bezpieczny dla firm, bowiem nie została dochowana zastrzeżona w umowie dla zmian forma pisemna, kiedy to forma pisemna nie została zastrzeżona dla zmian umowy w zakresie cen, a przywołany regulamin promocji stanowił modyfikację właśnie w zakresie cen, wobec czego do zmiany umowy w tym zakresie mogło dość w formie ustnej, co miało miejsce w niniejszej sprawie. Naruszenie przepisów prawa materialnego w artykule 68 z indeksem 2 kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnię i niezastosowanie, kiedy to w niniejszej sprawie nawet w wypadku kwestionowania ustnego zmodyfikowania umowy o treść regulaminu promocji doszło do zawarcia umowy w formie pisemnej poprzez milczącą akceptację przez pozwanego przesłanego w formie pisemnej regulaminu promocji. Naruszenie przepisów prawa materialnego w artykule 77 prim kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnię i niezastosowanie, kiedy to w niniejszej sprawie doszło do modyfikacji umowy w formie ustnej, którą to modyfikację powód potwierdził w formie pisemnej, a pozwany się takiej modyfikacji nie sprzeciwił. Dalej strona powodowa zarzuciła naruszenie prawa materialnego w artykule 65 paragraf 1 i 2 kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnię i błędne zastosowanie polegające na dokonaniu błędnej wykładni paragrafu 11 punkt 1 podpunkt A umowy z dnia 3 sierpnia 2000 roku poprzez uznanie, że zgodnie z wolą stron aneksu nie powinno się sporządzać wyłącznie w sytuacji, w której zmianie ulegają tylko ustalenia w zakresie cen. Naruszenie przepisów prawa materialnego w artykule 484 paragraf 1 kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnię i błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód nie mógł obciążyć pozwanego karą umowną, bowiem jej wysokość nie została ustalona, kiedy to w istocie wysokość kary została przez stronę ustalona w sposób konkretny w treści regulaminu promocji. Dalej strona powodowa zarzuciła nierozpoznanie istoty sprawy polegające na pominięciu w wydanym orzeczeniu przez Sąd twierdzeń powoda w zakresie milczącego zawarcia umowy, czemu Sąd dał wyraz w treści uzasadnienia wyroku. W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego. Sąd Okręgowy zważył co następuje. Apelacja jest w całości bezzasadna i podlegać musi oddaleniu. Determinujące dla oceny prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego jest treść paragrafu 11 zawartej przez strony umowy w roku 2000. Paragraf ten stanowi, że aneksu do umowy nie sporządza się w przypadku zmiany przepisów taryfowych oraz cen zawartych w cenniku energii elektrycznej obowiązującym na terenie działania przedsiębiorstwa sieciowego oraz wymiany urządzeń układu pomiarowego. Ustęp 2 tego paragrafu wprost stanowi, że wszelkie inne zmiany lub uzupełnienia umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. Dlatego też Sąd Okręgowy absolutnie nie może się zgodzić z twierdzeniem strony powodowej jakoby Sąd Rejonowy miał naruszyć przepisy artykułu 65 paragraf 1 i 2 kodeksu cywilnego. Przepis ten, który reguluje kwestie wykładni oświadczeń oraz umowy stron ma zastosowanie tylko wtedy jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do treści umowy. Umowa w paragrafie 11 natomiast jest skonstruowana w taki sposób, że wprost wynika z niej, że jedynie sytuacja zmiany układu urządzeń układu pomiarowego oraz zmiany przepisów taryfowych i cen zawartych w cenniku nie wymaga zmiany umowy w formie pisemnej. Natomiast już ustęp mówi, że wszelkie inne zmiany wymagają zawarcia aneksu w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W tym wypadku absolutnie również nie można zgodzić się z zarzutami strony powodowej, że ta promocja odnosiła się wyłącznie do cen. Promocja zmieniała formę umowy, z umowy zawartej na czas nieokreślony na umowę zawartą na czas określony, w sposób zasadniczy wydłużała okres wypowiedzenia i wreszcie wprowadzała do umowy kary umowne niewątpliwie w wysokości wyższej aniżeli opłaty, które pozwany miałby regulować do końca trwania umowy, którą z upływem niespełna miesiąca od dnia rozmowy telefonicznej wypowiedział. Dlatego też wszystkie inne przepisy kodeksu cywilnego, których naruszenie zarzuciła strona powodowa w tym wypadku nie mają zastosowania. Strona powodowa przywołuje przepisy artykułu 68 z indeksem 2, 77 z indeksem 1, gdzie wprost z regulaminu promocji wynika sposób, forma zawarcia umowy, w związku z tym należy się zgodzić z pozwanym, że strona powodowa w tym wypadku w odniesieniu do tych dwóch zarzutów sama sobie przeczy. Skoro nie doszło pomiędzy stronami do zmiany tej umowy, ponieważ wprost należy stosować tutaj paragraf 11 umowy pierwotnej, wszelkie rozważania dotyczące kary umownej są tutaj w tym wypadku irrelewantne, bo skoro nie doszło do zmiany umowy trudno żeby narzucić pozwanemu kary umowne bez względu na to czy przyjmiemy, że zostały one skutecznie zastrzeżone, czy też nie, w kontekście artykułu 483 kodeksu cywilnego, czyli w kontekście wskazania wysokości tej kary już w trakcie zawierania tej umowy w ramach promocji. Dlatego też, jeszcze jedna kwestia, strona powodowa postawiła zarzut nierozpoznania istoty sprawy ewidentnie myląc tutaj pojęcia. Nierozpoznanie istoty sprawy zachodzi wtedy gdy Sąd nie bierze pod uwagę twierdzeń i zarzutów stron i w związku z tym ten obraz sprawy sądowej jest niepełny. Tutaj absolutnie nie można Sądowi Rejonowemu zarzucić, że nie rozpoznał istoty sprawy, a to że nie wziął pod uwagę twierdzeń strony powodowej odnoszących się do milczącego zawarcia umowy jest oczywiste, skoro przyjął jako determinante w tym postępowaniu, że absolutnie ta umowa mogła być zmieniona wyłącznie w formie pisemnej. Dlatego też Sąd Okręgowy zgodnie z artykułem 385 kodeksu postępowania cywilnego apelację w całości oddalił. O kosztach orzekając zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, czyli zgodnie z artykułem 98 paragraf 1 i 3 kodeksu postępowania cywilnego. Dziękuję.

[Koniec tekstu 00:14:54.881]