Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 147/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR del. Michał Jank

Protokolant: sekr. sąd. Magdalena Sokołowska

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2017 w Gdańsku, na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank SA w W.

przeciwko P. G. i A. G.

o zapłatę

I.zasądza od pozwanych P. G. i A. G. solidarnie na rzecz powoda (...) Bank SA w W. kwotę 100.903,37 zł (sto tysięcy dziewięćset trzy złote 37/100) wraz z naliczonymi od dnia 19 maja 2016 r. do dnia zapłaty odsetkami umownymi od tej kwoty w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym, lecz nie więcej niż maksymalne odsetki za opóźnienie;

II.oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 7.217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 1263 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt trzy złote) tytułem zwrotu kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank SA w W. Wniósł o zasądzenie od pozwanych P. G. A. G. solidarnie kwoty 101.023,81 zł wraz z odsetkami umownymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty naliczonymi od kwoty 93838,57 zł wg stopy procentowej dla kredytów przeterminowanych wynoszącej czterokrotność oprocentowania kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego z uwzględnieniem ograniczenia dotyczącego odsetek maksymalnych.

W uzasadnieniu wskazał, że 23 kwietnia 2013 roku pozwany P. G. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) zawarł z powodem umowę kredytu. Kredyt został zabezpieczony hipoteką umowną. Z pozwaną powód zawarł umowę poręczenia. Poręczyciel poręczył za zobowiązania bezterminowo i całym swoim majątkiem, co uzasadnia jej odpowiedzialność solidarną z dłużnikiem. Środki określone w umowie zostały wypłacone pozwanemu. Pozwani wpłacali raty kredytu w różnych wysokościach i terminach odbiegających od przyjętego przez strony harmonogramu spłaty. Ostatniej wpłaty na poczet zadłużenia dokonali 17 września 2015 roku. Powód wezwał pozwanych do dobrowolnej spłaty zaległości i dalsze terminowej spłaty zgodnie z harmonogramem. Wysłane zostały do pozwanych monity. 5 stycznia 2016 r. wypowiedziano pozwanym umowę. Na kwotę dochodzoną pozwem wysokości 101.023,81 zł składa się zaległość z tytułu kapitału niespłaconego kredytu w 93 838,57 zł, odsetki w kwocie 7025,24 zł., w tym odsetki umowne kapitałowe w kwocie 4897,70 zł, odsetki umowne za opóźnienie w kwocie 2127,54 zł, koszty w kwocie 160 zł - opłaty naliczane za te czynności windykacyjne.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości, a także o zawieszenie niniejszego postępowania z uwagi na toczące się przyspieszone postępowanie restrukturyzacyjne z wniosku pozwanego, o zasądzenie kosztów postępowania. Kwestionowali pełnomocnictwo udzielone osobie, która podpisała pozew, podnosili, iż na skutek niekorzystnych zmian stosunków handlowych nawiązanych z kontrahentami pozwanego nastąpiło pogorszenie jego sytuacji majątkowej, co skutkowało, iż zwrot zaciągniętego kredytu okazało się niemożliwy. Podnosili, iż na skutek wszczętego postępowania restrukturyzacyjnego możliwe będzie zaspokojenie roszczenia powoda. W toku postępowania pozwani wskazywali też, iż zachodzi sprzeczność w stanowisku powoda co do ustalenia wysokości należności głównej. Nadto zdaniem pozwanych powód winien dochodzić swoich należności w ramach postępowania restrukturyzacyjnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 kwietnia 2013 roku zawarta została między powodem (...) Bank SA w W. a pozwanym P. G. umowa kredytu w wysokości 110 779,67 zł., przy czym z tej kwoty pozwanemu przekazano kwotę 107 300 zł, a resztę stanowiły prowizja za udzielenie kredytu i opłaty za ustanowienie zabezpieczeń prawnych .

Kredyt miał być spłacany w 120 równych ratach miesięcznych.

Na zabezpieczenie zawartej umowy ustanowiona została hipoteka do kwoty 188 325,44 zł.

Oprocentowanie kredytu w dniu udzielenia wynosiło 9,17 % i stanowiło sumę marży kredytowej i stawki referencyjnej (...) dla waluty kredytu.

Zgodnie z § (...) ust. (...) umowy w przypadku niespłacenia przez kredytobiorcę w terminie wierzytelności banku z tytułu umowy kredytu po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany. Od zadłużenia przeterminowanego bank nalicza odsetki w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego.

Z umowy wynikał trzydziestodniowy okres wypowiedzenia umowy.

/dowód: umowa kredytu - k. 92-95/

Jednocześnie w dniu 23 kwietnia 2013 roku zawarta została między powodem, a pozwaną A. G. umowa poręczenia w celu zabezpieczenia spłaty wierzytelności przysługującej bankowi z tytułu kredytu udzielonego pozwanemu. Poręczyciel poręczył za zobowiązania bezterminowo i całym swoim majątkiem.

/ okoliczności bezsporne/

Pozwanemu przekazano kwotę 107 300 zł. Pozostała część udzielonego kredytu przeznaczona została na sfinansowanie opłaty za ustanowienie zabezpieczeń prawnych w kwocie 263,52 zł oraz prowizję za udzielenie kredytu w kwocie 3216,15 złotych.

Kredyt został zabezpieczony hipoteką umowną do kwoty 388 325,44 zł;

/okoliczności bezsporne/

Pozwany spłacał kredyt nieregularnie i nie w pełnej wymaganej wysokości. Ostatniej wpłaty na poczet spłaty zadłużenia pozwani dokonali w dniu 17 września 2015 roku w kwocie 1540 zł.

/dowód: wydruki historii rachunku kredytowego i wydruk historii naliczania odsetek - k. 100-

112/

W dniu 18 sierpnia 2015 roku wysłane zostały do pozwanych monity zawierające w sobie

wezwanie do uiszczenia zaległości.

/ dowód: monity - karta 113-114/

Pismami z 7 września 2015 roku wezwano pozwanych do zapłaty kwoty 2955,82 zł.

/ dowód: wezwanie do zapłaty -k. 115-116/

Pismami z 7 października 2000 piętnastego roku wezwano pozwanych do zapłaty kwoty 2871,67 zł.

/ dowód: wezwania do zapłaty - karta 117 - 118/

Pismami z 5 listopada 2 015 roku skierowano do pozwanych ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 4370,33 zł. W piśmie wskazano, że brak wpłaty w wyznaczonym terminie spowoduje wypowiedzenie umowy skutkiem czego cała należność stanie się natychmiast wymagalna wraz z odsetkami i wszelkimi kosztami.

/ dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty - karta 120/

Pismami z 5 stycznia 2016 roku wypowiedziano pozwanemu umowę kredytową, o czym powiadomiono poręczyciela. Okresy wypowiedzenia upłynął z dniem 2 marca 2016 roku

/ dowody: wypowiedzenie umowy kredytowej wraz z potwierdzeń odbioru korespondencji - k. 121-127/

W dniu 19 maja 2016 roku pozwany wystawił wyciąg z ksiąg banku, z którego wynika, że na ten dzień wysokość zobowiązania pozwanych wynosi łącznie 101 023,81 zł., w tym kapitał - 93 838,57 zł odsetki - 7025,24 zł., koszty - 160 zł.

/ dowód: wyciąg z ksiąg banku - karta 132/

Pozwani nie spłacili powodowi z tytułu zaciągniętego kredytu:

- kapitału w kwocie 93.838,57 złotych

- odsetek umownych kapitałowych w kwocie 4 897,70 złotych

- odsetek umownych za opóźnienie w wysokości 2007,10 zł,

- kosztów w wysokości 160 zł.

/ dowód: wydruk z systemu bankowego historii wpłaty - k. 134-137; zestawienie należności spłata kredytu - k. 138-145; raport dekretów - k. 146-147; tabela opłat prowizji -k. 148-151/

Postanowieniem z 28 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku w sprawie VI GR 20/16 otworzył przyspieszone postępowanie układowe dłużnika P. G..

/dowód: postanowienie z 28.12.2016 r. - k. 168/

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd ustalił na podstawie złożonych przez strony dokumentów, których treść nie była kwestionowana. Bezsporną w sprawie pozostawała okoliczność, że pozwany zawarł z powodem umowę kredytu, otrzymał środki finansowe wskazane w pozwie oraz że nie uregulował swego zobowiązania wynikającego z tej umowy. Pozwani nie kwestionowali też treści zawartej umowy, faktu, iż spłatę zobowiązania poręczyła pozwana, a także treści korespondencji stron. Z dokumentów dołączonych przez powoda wynikało, iż pozwani byli wzywani do zapłaty, a ostatecznie wypowiedziano umowę kredytu, o czym powiadomiono również pozwaną. Dokumentom złożonym przez strony Sąd dał wiarę w całości, nie budziły one wątpliwości Sądu co do ich treści oraz formy.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemalże w całości.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zarzut pozwanych dotyczących skuteczności pełnomocnictwa udzielonego osobie, która podpisała pozew, nie był uzasadniony. Powód złożył do akt sprawy (k. 83) pełnomocnictwo udzielone przez osoby upoważnione do reprezentowania powoda, z którego to pełnomocnictwa wynikało umocowanie do reprezentowanie powoda w postępowaniach sądowych, a także do wykonywania w imieniu banku czynności prawnych i składanie oświadczeń woli w sprawach obejmujących obszar windykacji należności banku. Forma, w jakim udzielono pełnomocnictwa, zgodna jest z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Niezasadny był zarzut pozwanych dotyczący sprawdzenia wartości przedmiotu sporu. Z art. 19 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wynika, że kwota dochodzona pozwem stanowi wartość przedmiotu sporu. Nie istniała więc konieczność wskazywania odrębnie wartości przedmiotu sporu w sytuacji, w której przedmiotem sprawy było roszczenie o zapłatę. Do wartości przedmiotu sporu zaliczyć też należało odsetki skapitalizowane, co miało miejsce w niniejszej sprawie. Dlatego też wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie obejmowała zarówno należność główną, jak i odsetki umowne.

Zdaniem Sądu nie było również podstaw do zawieszenia niniejszego postępowania z uwagi na wszczęte postępowanie restrukturyzacyjne. Z art. 257 ustawy z dnia 15 maja 2015 roku prawo restrukturyzacyjne wynika, iż otwarcie przyspieszonego postępowania układowego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, administracyjnych, sądowoadministracyjnych i przed sądami polubownymi w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności.

Nie było również podstaw do oddalenia powództwa z uwagi na brak możliwości spełnienia świadczenia. Przepisy art. 475 § 1 kodeksu cywilnego, na który powoływali się pozwani, nie obejmuje sytuacji, w której na skutek złej sytuacji finansowej pozwanych nie są oni w stanie spełnić swego zobowiązania wynikającego z umowy. Przepis ten dotyczy bowiem niemożliwości o charakterze obiektywnym, tj. to jest takiej, w której świadczenia nie może spełnić żaden podmiot, a nie tylko osoba zobowiązana do spełnienia świadczenia.

Odnośnie wysokości żądanej pozwem kwoty Sąd miał na uwadze, że pozwani wysokości tej nie kwestionowali, a w szczególności nie była kwestionowana wysokość należności głównej pozostałej do spłaty, sposób wyliczenia odsetek kapitałowych oraz odsetek za opóźnienie. Niemniej jednak Sąd zanalizował dokumenty przedłożone przez powoda pod kątem wysokości zadłużenia pozwanych. Z dokumentów tych wynika, że zaległość z tytułu kapitału niespłaconego wynosi 93 838,57 złotych. Pozwani spłacili bowiem raty kapitału w wysokości 4572,42 zł, przy czym ostatnia wpłata w wysokości 1540 zł miała miejsce 17 września 2015 roku, co również nie było przez pozwanych kwestionowane. Pozwani nie przedstawili także takich dowodów wpłat, które nie byłyby uwzględnione przez powoda przy wyliczaniu zaległości.

Nie budził również wątpliwości Sądu sposób wyliczenia odsetek umownych kapitałowych w wysokości 4897,70 złotych. Odsetki te wynikały wprost z zapisów umowy, Sąd nie dopatrzył się błędów matematycznych w wyliczeniu tych należności.

Odnośnie odsetek umownych za opóźnienie w wskazać należy, iż nie budziły wątpliwości Sądu odsetki wyliczone od dnia 2 marca 2016 roku do 18 maja 2016 roku wysoko 2007,10 zł. Z zapisów umowy wynikało bowiem, iż po upływie okresu wypowiedzenia cała należność stała się wymagalna, a więc uzasadnione było liczenie odsetek od kwoty kapitału. Jednocześnie odsetki te naliczone zostały w do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu do sądu. Również zastosowana stopa procentowa naliczonych odsetek odpowiadała czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w tamtym okresie.

Sąd nie uwzględnił natomiast żądania zapłaty odsetek umownych za opóźnienie za okres od 17 września 2015 roku do 1 marca 2006 roku nie znajdując w zapisach umowy podstawy prawnej do naliczenia tych odsetek. Podkreślić też należy, że w tym okresie powód naliczał odsetki umowne od kapitału. Z zapisów umowy nie wynika, aby w okresie przed upływem okresu wypowiedzenia możliwe było naliczanie odsetek umownych za opóźnienie w maksymalnej dopuszczalnej wysokości (czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP) w przypadku nieterminowego realizowania obowiązku spłaty. Wprawdzie pkt (...) postanowień dodatkowych umowy (k. 92v) przewiduje możliwość podniesienia bieżącego oprocentowania kredytu o 0,5 punktu procentowego, jednakże ten dotyczy to jedynie w sytuacji, w której kredytobiorca nie dostarczy do banku sprawozdania finansowego.

Nie budziła wątpliwości Sądu i nie była też przedmiotem zarzutu ze strony pozwanej kwota 160 zł dochodzona tytułem poniesionych przez bank kosztów za wystosowane wezwania do zapłaty. Opłaty te były przewidziane postanowieniami umowy, a ich wysokość została wykazana z załączonymi tabelami opłat prowizji.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 pr.bank. przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z treści art. 861 § 1 k.c. i 881 k.c. wynika, że przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Odpowiedzialność dłużnika i poręczyciela jest solidarna.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz ustalone okoliczności faktyczne Sąd uznał, że roszczenie zasługiwało na uwzględnienie prawie w całości i zasądził od pozwanych na rzecz powoda 100 903,37 zł. O odsetkach Sąd orzekł na mocy art. 481 k.c. mając też na uwadze, iż wysokość odsetek została określona w umowie kredytu. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

O kosztach postępowania sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c., 99 k.p.c. 108 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Na koszty poniesione przez powoda składały się opłata od pozwu - 1263 zł oraz koszty zastępstwa procesowego - 7217 zł (§ 2 pkt 6, § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu.

.