Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 658/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2017r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Olga Gornowicz-Owczarek

Sędziowie:

SA Irena Piotrowska (spr.)

SA Aleksandra Janas

Protokolant:

Anna Fic

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2017r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. Z.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 23 czerwca 2016r., sygn. akt X GC 531/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 10.800 (dziesięć tysięcy osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Aleksandra Janas

SSA Olga Gornowicz-Owczarek

SSA Irena Piotrowska

Sygn. akt V ACa 658/16

UZASADNIENIE

Powód M. Z. wniósł o zasądzenie od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o.o. w W. kwoty 204 930,79 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów procesu.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Gliwicach uwzględnił powództwo w całości oraz orzekł w przedmiocie kosztów procesu.

W motywach tego rozstrzygnięcia wskazano na następujące ustalenia faktyczne oraz ich ocenę prawną.

W dniu 20 marca 2014 r. pozwany zawarł Zakładem (...) Spółką z o.o. w R. umowę w zakresie realizacji zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej(...)". Kwota kontraktowa wynosiła 3 444 538,74 zł brutto .

W dniu 1 grudnia 2014 r. powód zawarł z Zakładem (...) Spółką z o.o. w R. umowę o roboty budowlane, której przedmiotem było wykonanie w zamach zadania inwestycyjnego "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" pełnego zakresu robót drogowych na ul. (...) w W..

Prace powoda miały polegać na rozebraniu istniejącej drogi, korytowaniu, wykonaniu warstwy odsączającej i podbudowy oraz położeniu warstwy wiążącej oraz ścieralnej asfaltu zgodnie z warunkami zarządcy drogi.

Terminem rozpoczęcia prac był 1 grudnia 2014 r. a terminem zakończenia prac 30 maja 2015r.

Strony ustaliły szacunkową wartość wynagrodzenia powoda na 480 000 zł netto, z tym , że cenę za wykonanie 1 m 2 drogi strony ustaliły na 120 zł netto i ustaliły, że wynagrodzenie będzie wypłacane na podstawie rzeczywiście wykonanych robót (obmiaru powykonawczego).

Strony uzgodniły, że rozliczenie następować będzie fakturami częściowymi, których podstawę wystawienia będzie stanowić zatwierdzony obmiar powykonawczy i odpowiedni protokół zaawansowania robót w cyklu miesięcznym oraz wystawione przez Inżyniera Kontraktu i zaakceptowane przez Zamawiającego "Świadectwo Płatności".

W dniu 28 listopada 2014 r. pozwany oświadczył, że akceptuje powoda jako podwykonawcę robót drogowych dla zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej
(...)".

Równolegle z pracami wykonywanymi na rzecz pozwanego (...)Miasta. Prace wykonywane były na innych odcinkach drogi niż prace objęte sporem a w zakresie ułożenia krawężników również na odcinkach objętych umową z Generalnym Wykonawcą. Zostały zakończone w tym samym okresie co prace na rzecz pozwanego.

W dniu 11 maja 2015 r. powód i Generalny Wykonawca spisali protokół do przejściowego świadectwa płatności za okres od 1 grudnia 2014 r.
do 30 kwietnia 2015 r. dotyczący robót wykonanych dla zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)".
W protokole zapisano, że dotyczy rozliczenia częściowego. Protokół nie był oparty na obmiarze rzeczywiście wykonanych prac, a podana w nim kwota była ustalona przez Generalnego Wykonawcę.

W dniu 11 maja 2015 r. powód wystawił fakturę na (...) na kwotę
418 200 zł z tytułu wykonanych robót.

W dniu 28 maja 2015 r. powód zgłosił do odbioru Generalnemu Wykonawcy pełny zakres wykonanych robót dla zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)". Na ten dzień wszystkie roboty wynikające z umowy były wykonane.

W dniu 15 czerwca 2015 r. powód zwrócił się do pozwanego o wstrzymanie płatności na rzecz Generalnego Wykonawcy w związku
z realizacją zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" w kwocie 416 078 , 25 zł wskazując, że kwota
ta dotyczy częściowego rozliczenia za roboty drogowe wykonane przez powoda.

Powód wskazał, że z uwagi na obawy co do zapłaty za wykonane roboty zwraca się o przelew tej należności jak i należności, która będzie wynikać z rozliczenia końcowego bezpośrednio na jego rachunek.

W dniu 24 czerwca 2015 r. pozwany dokonał płatności kwoty
416 078,25 zł bezpośrednio na rachunek powoda

W dniu 26 czerwca 2016 r. spisano protokół odbioru końcowego częściowego dla prac zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" wskazując jako datę zakończenia robót 29 maja 2015 r.

W dniu 22 lipca 2015 r. powód i Generalny Wykonawca spisali protokół za okres od 30 maja 2015 r. do 30 czerwca 2015 r. dotyczący robót drogowych wykonanych dla zadania "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)". W protokole zapisano, że dotyczy rozliczenia końcowego.

W dniu 22 lipca 2015 r. powód wystawił fakturę na (...) na kwotę 204 930,79 zł z tytułu wykonanych robót.

Pismem z dnia 24 sierpnia 2015 r. powód zwrócił się do pozwanego o wstrzymanie płatności Generalnemu Wykonawcy i zapłatę wskazanej wyżej kwoty na jego rzecz.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność zrealizowanego na konkretny dzień zakresu robót drogowych uznając, że dowód ten po części dotyczył okoliczności, które zostały już ustalone na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w postaci zeznań świadków, protokołów odbioru i obmiarów co pozwoliło na ustalenie, że na dzień sporządzenia protokołu odbioru nr (...) czyli na dzień 11 maja 2015 r. nie był jeszcze wykonany pełen zakres prac powoda. Potwierdza to treść protokołu, który zawiera zapis "rozliczenie częściowe".

W ocenie Sądu pierwszej instancji powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Wskazując na brzmienie z art. 647 1 § 1 i 2 oraz §5 k.c. odwołano się
do wprowadzonej przez ten przepis reguły solidarnej odpowiedzialności inwestora, generalnego wykonawcy i podmiotu zawierającego umowę
z podwykonawcą za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane na rzecz podwykonawców i dalszych podwykonawców.

Podano, że warunkiem odpowiedzialności inwestora jest jego zgoda na zawarcie umowy z podwykonawcą.

Zaznaczono, że w rozpoznawanej sprawie nie było kwestionowane to,
że pozwany jako inwestor taką zgodę wyraził. Nie było również kwestionowane to, że inwestor znał treść umowy powoda z Generalnym Wykonawcą.

Zarzuty pozwanego sprowadzały się do twierdzeń, że faktura wskazana przez powoda dotyczy wynagrodzenia za roboty zrealizowane poza zakresem robót z zatwierdzonej umowy podwykonawczej oraz że protokół z dnia 11 maja 2015 r. nr (...) dotyczył rozliczenia końcowego robót powoda.

Ponadto pozwany podnosił, że powód nienależycie wykonał swe zobowiązanie bowiem był zobowiązany do rozliczania swych robot w cyklach miesięcznych.

Pozwany podniósł również zarzut potrącenia swej wzajemnej wierzytelności wobec powoda w postaci szkody spowodowanej działaniami powoda
w wysokości 204 903,79 zł jaką będzie musiała dwukrotnie zapłacić za ten sam zakres robót.`

Zarzuty te uznano za nieuzasadnione.

Uznano, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie potwierdził stanowiska strony pozwanej co do wykonania prac objętych sporem poza zakresem umowy podwykonawczej.

Wszystkie roboty powoda były wykonane do końca maja 2015 r. Przyjęto,
że zapis protokołu nr (...) z dnia 22 lipca 2015 r. wskazujący na to,
że dotyczy on prac wykonanych w okresie od 30 maja 2015 r. do 30 czerwca 2015 r. jest wynikiem omyłki. Uznano, że protokół ten dotyczył prac wykonanych do dnia 28 maja 2015 r. i objętych umową podwykonawczą. Fakt zaś sporządzenia tego protokołu dopiero w lipcu 2015 r. wynikał z tego,
że dopiero w tym czasie powód otrzymał obmiary wykonanych prac,
co też znalazło potwierdzenie w zeznaniach świadków

Co do zarzutu pozwanego, że dochodzona kwota przewyższa wartość całego zadania podano, że skoro wartość tego zadania określono na kwotę 3 444 538 ,74 zł brutto, to dochodzona przez powoda kwota nie przewyższa ani tej kwoty, ani nawet sumy ustalonej w umowie powoda z Generalnym Wykonawcą. W umowie tej strony ustaliły szacunkową wartość wynagrodzenia powoda na 480 000 zł netto. Kwota ta miała charakter szacunkowy bowiem zapisano w umowie, że cena za wykonanie 1 m 2 drogi ma wynosić na 120 zł netto a wynagrodzenie będzie wypłacana na podstawie rzeczywiście wykonanych robót.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego dotyczącego nienależytego wykonywania przez powoda jego zobowiązania polegającego na nierozliczaniu się w cyklach miesięcznych podano, że z umowy powoda z Generalnym Wykonawcą wynika , iż cena ustalona za prace powoda miała charakter ceny ryczałtowej za 1 m 2 kompletnej drogi. Uznano za oczywiste, że nie było fizycznej możliwości sporządzania rozliczeń miesięcznych, tym bardziej,
że ostateczne rozliczenie zostało dokonane na podstawie obmiarów uzyskanych przez powoda od Generalnego Wykonawcy.

Dodatkowo zważono, że zarzut ten jest bez znaczenia. Wskazano, ze powód uzyskał częściowy odbiór prac na podstawie protokołu z dnia 11 maja 2015 r. Protokół ten wyraźnie wskazuje na częściowy charakter rozliczenia. Za prace objęte tym protokołem powód otrzymał zapłatę. Podano, że nie jest zrozumiałe jakie negatywne skutki dla pozwanego miało wcześniejsze nierozliczanie prac w okresach miesięcznych. Jeśli zaś chodzi o okres późniejszy to prace powoda trwały jeszcze tylko nieco ponad 2 tygodnie. Również tutaj uznano,
że nierozliczenie ich w okresie miesięcznym nie miało istotnego znaczenia.

Przyjęto, że ta okoliczność pozbawia znaczenia twierdzenia pozwanego o poniesionej szkodzie na skutek nierozliczania prac w okresach miesięcznych i związany z tym zarzut potrącenia.

Zaznaczono, że pozwany musiał mieć świadomość tego, że po stronie powoda pozostają jeszcze nierozliczone należności, bowiem w piśmie z dnia
15 czerwca 2015 r. powód wyraźnie wskazał, że faktura nr (...) wynika z częściowego rozliczenia za roboty drogowe, pismo to zawierało też prośbę o bezpośredni przelew przyszłej należności wynikającej z rozliczenia końcowego.

Podkreślono, że nie było żadnych podstaw do tego aby pozwany przyjął,
że faktura nr (...) dotyczy zapłaty za całości prac powoda.

Powód dochował należytej staranności i uprzedził pozwanego o tym,
że pozostają nierozliczone prace.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy powołał
art. 647 1§ 5k.c. i zasądził od pozwanego na rzecz powoda dochodzone należności w całości.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadniono treścią przepisów art. 98 i 108 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana zaskarżając go w całości i podniosła następujące zarzuty:

I . Naruszenia przepisów postępowania, a to:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę dowodów oraz brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że:

a) powód nie miał fizycznej możliwości sporządzania rozliczeń miesięcznych ze względu na ustalenie w umowie zawartej z generalnym wykonawcą ceny za 1 m 2 drogi ;

b) powód mógł dokonywać rozliczeń dopiero na podstawie obmiarów robót uzyskanych od generalnego wykonawcy, gdy zgodnie z §5 ust, 1-3 umowy podwykonawczej spoczywał na nim obowiązek sporządzania comiesięcznych obmiarów powykonawczych ;

c) pozbawione znaczenia jest twierdzenie pozwanej o zawinionym wyrządzeniu jej szkody polegającej na konieczności dwukrotnego zapłacenia za te same prace, w sytuacji kiedy wyrządzenie pozwanej szkody wynika z świadomego działania powoda polegającego na nie rozliczaniu robót budowlanych zgodnie z postanowieniami umowy podwykonawczej;

d) powództwo zasługiwało w całości na uwzględnienie, w sytuacji kiedy roszczenie powoda jako przedwczesne należało uznać za nieuzasadnione;

2) art. 217 k.p.c., art. 227 k.p.c., art., 232 k.p.c. w związku z art. 278 § 1 k.p.c. przez niewyjaśnienie wszystkich faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia wobec oddalenia wniosku dowodowego z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa drogowego, w sytuacji kiedy ustalenie faktów czy istniała możliwość rozliczania przez powoda wykonanych robót budowlanych w cyklach miesięcznych oraz czy roboty zrealizowane przez powoda według stanu na dzień 20 maja 2015 roku mogły być przez powoda obmiarowane i rozliczone, miało istotne znaczenie w sprawie ; II Naruszenie prawa materialnego, a to:

1) art. 647 1 §1, §2 i § 5 k.c. poprzez błędną przyjęcie, że jeżeli inwestor zaakceptował podwykonawcę w oparciu o przedłożoną treść umowy zawartej przez wykonawcę z podwykonawcą, to oznacza, że inwestor ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane także w przypadku, gdy strony umowy podwykonawczej świadomie nie realizują jej postanowień;

2) art.415 k.c. poprzez niezastosowanie polegające na przyjęciu, że jeśli wskutek zawinionego działania zostanie wyrządzona szkoda, to sprawca nie jest zobowiązany do jej naprawienia;

3) art. 498 k.c. i art. 499 k.c. poprzez niezastosowanie i przyjęcie, że jeżeli dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami,
to oznacza, że żadna z nich nie może potrącić swojej wierzytelności
z wierzytelnością drugiej strony.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania za pierwszą instancję, a nadto o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Ewentualnie pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie Sądowi Okręgowemu w Gliwicach sprawy do ponownego rozpoznania z pozostawieniem orzeczenia o kosztach postępowania.

Ponadto pozwana wnioskowała o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa drogowego
na okoliczność ustalenia czy istniała możliwość rozliczania przez powoda wykonanych robót budowalnych zgodnie z treścią umowy podwykonawczej,
a więc w cyklach miesięcznych, a nadto ustalenia czy roboty zrealizowane przez powoda według stanu na dzień 20 maja 2015 roku mogły być przez powoda obmiarowane i rozliczone.

Wniosek dowodowy zawarty w apelacji oddalono na podstawie art.381 k.p.c.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej nie jest zasadna i dlatego nie mogła odnieść skutku.

Ustalenia faktyczne poczynione w sprawie Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za podstawę dla własnych rozważań prawnych.

Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art.233§1k.p.c. nie jest zasadny. Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art.233§1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (por. wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2009r., II PK 261/08).

Kwestionowane przez pozwaną ustalenia Sądu pierwszej instancji, że powód nie miał fizycznej możliwości sporządzania rozliczeń miesięcznych ze względu na ustalenie w umowie zawartej z generalnym wykonawcą ceny za 1 m 2 drogi i, żemógł dokonywać rozliczeń dopiero na podstawie obmiarów robót uzyskanych od generalnego wykonawcy, gdy zgodnie z §5 ust, 1-3 umowy podwykonawczej spoczywał na nim obowiązek sporządzania comiesięcznych obmiarów powykonawczych – nie mają znaczenia w niniejszej sprawie.
Jak wynika z prawidłowych ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie, pozwana płacąc powodowi należność wynikającą z faktury częściowej z dnia 11 maja 2015 r. nr (...) zaakceptowała fakt, że dopiero po upływie czterech miesięcy od rozpoczęcia robót powód wystawił pierwszą fakturę częściową. Trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji, że powód uzyskał częściowy odbiór prac na podstawie protokołu z dnia 11 maja 2015 r. Protokół ten wyraźnie wskazywał na częściowy charakter rozliczenia. Za prace objęte tym protokołem powód otrzymał zapłatę zgodnie z fakturą częściową z dnia 11 maja 2015 r. nr (...) . Pozwana w żaden sposób nie wykazała, czy i jakie negatywne skutki dla niej miało wcześniejsze nierozliczanie prac w okresach miesięcznych. Po dokonaniu częściowego rozliczenia wykonania robót prace powoda trwały jeszcze tylko nieco ponad 2 tygodnie. Rozliczenie tych prac dopiero w dniu 22 lipca 2015 r., kiedy powód wystawił fakturę
nr (...) na kwotę 204 930 , 79 zł - nie miało istotnego znaczenia dla wykonania umowy. Powód opóźnienie w wystawieniu faktury końcowej usprawiedliwił datą odbioru prac - protokół odbioru prac został sporządzony w dniu 22 lipca 2015 r. - dopiero kiedy powód otrzymał obmiary wykonanych prac. Okoliczność ta została potwierdzona w zeznaniach świadków. Wynagrodzenie powoda za wykonane prace objęte umową zawartą przez niego w dniu 1 grudnia 2014 r. z Zakładem (...) Spółką z o.o. w R. ustalone zostało szacunkowo w wysokości 480 000 zł netto, z tym , że cenę za wykonanie 1 m 2 drogi określono na 120 zł netto i ustalono, że wynagrodzenie będzie wypłacane na podstawie rzeczywiście wykonanych robót (obmiaru powykonawczego).

W dniu 11 maja 2015 r. powód wystawił fakturę na (...) na kwotę 418 200 zł z tytułu wykonanych robót .Kwota ta obejmowała już podatek vat. Wartość wynagrodzenia netto wykazana w tej fakturze to 340 000 zł. W dniu 22 lipca 2015 r. powód wystawił fakturę na (...) na kwotę brutto 204 930 , 79 zł z tytułu wykonanych robót. Wartość wynagrodzenia netto wykazana w tej fakturze to 166 610,40 zł. Zsumowanie kwot netto wykazanych w tych dwóch fakturach daje sumę 506 610,40 zł, a więc kwotę w zbliżonej wysokości do szacunkowej kwoty wynagrodzenia określonej w umowie z dnia 1 grudnia 2014r.

W tym stanie rzeczy brak jakichkolwiek przesłanek określonych do przyjęcia, że powód wyrządził pozwanej szkodę poprzez działania polegające na nie rozliczaniu robót budowlanych w terminach zgodnymi z postanowieniami umowy podwykonawczej.

Zawarty w apelacji zarzut naruszenia art. 647 1 §1, §2 i § 5 k.c. poprzez błędną przyjęcie, że jeżeli inwestor zaakceptował podwykonawcę w oparciu o przedłożoną treść umowy zawartej przez wykonawcę z podwykonawcą, to oznacza, że inwestor ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane także w przypadku, gdy strony umowy podwykonawczej świadomie nie realizują jej postanowień- także nie mógł odnieść skutku.

Jak wynika z ustaleń stanu faktycznego sprawy umowa podwykonawcza została wykonana prawidłowo. Protokół końcowego odbioru robót i przekazania do użytkowania z dnia 29 maja 2015r. stwierdza , że roboty zostały wykonane zgodnie z projektem i obowiązującymi warunkami technicznymi. Jakość wykonania oceniono jako dobrą, nie stwierdzono żadnych wad ani usterek (k.54 akt). Jak wyżej wskazano , pozwana w żaden sposób nie dowiodła , czy i jakie negatywne skutki dla niej wynikały z braku rozliczania przez powoda wykonanych prac w okresach miesięcznych. W rozpoznawanej sprawie nie było kwestionowane to, że pozwany jako inwestor wyraził zgodę na zawarcie umowy z podwykonawcą. Nie było również kwestionowane to, że inwestor znał treść umowy powoda z Generalnym Wykonawcą.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że art. 647 1 § 5 k.c. wprowadza, jako zasadę, solidarną odpowiedzialność inwestora i generalnego wykonawcy lub dalszych wykonawców za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawców.

Przez wyrażenie zgody na zawarcie umowy o podwykonawstwo inwestor przyjmuje na siebie odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Jego odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy staje się odpowiedzialnością solidarną (art. 366 k.c.) z odpowiedzialnością wykonawcy, który zawarł z podwykonawcą stosowną umowę, i który - jako strona tej umowy - może weryfikować działania podwykonawcy, dochodzić roszczeń z tej umowy, czy od niej odstąpić. Przepis art. 647 1 § 5 k.c. jest podstawą odpowiedzialności inwestora za dług wynikający z zobowiązania zaciągniętego przez inną osobę.

Odpowiedzialność inwestora za spełnienie świadczeń przewidzianych umową między wykonawcą i podwykonawcą, której podstawą jest art. 647 1 § 5 k.c., ma charakter gwarancyjny, a poważne konsekwencje jej ustanowienia sprawiają, że inwestor musi mieć zapewniony realny wpływ na jej powstanie w konkretnej sytuacji faktycznej. (por. wyrok S N z dnia 21 października 2016 r., IV CSK 834/15).Konsekwencje dla inwestora wynikające z brzmienia art. 647 1 § 5 k.c. są tak poważne, że inwestor może być zobowiązany nawet do dwukrotnej zapłaty wynagrodzenia za te same roboty budowlane; raz wobec wykonawcy na podstawie zawartej z nim umowy, a drugi raz wobec podwykonawcy na podstawie 647 1 § 5 k.c.(por. wyrok SN z dnia 14 stycznia 2016 r. ,IV CSK 179/15).

Okoliczność, że prace powoda były rozliczane w innych okresach niż wynikało to z umowy podwykonawczej nie może prowadzić do wyeliminowania solidarnej odpowiedzialność pozwanej za zapłatę wynagrodzenia powodowi. Pozwana dokonała w czerwcu 2015 r. częściowej zapłaty na rzecz powoda należności, na podstawie protokołu z dnia 11 maja 2015 r., obejmującego rozliczenie częściowe, pomimo tego, iż wcześniej roboty także nie były rozliczane w okresach miesięcznych. Z powyższego tytułu pozwana nie poniosła żadnych negatywnych skutków. Słusznie podnosi powód w odpowiedzi na apelację, że powód w piśmie z dnia 15 czerwca 2015r., poinformował pozwaną, iż pozostają jeszcze nierozliczone należności z generalnym wykonawcą tytułu wykonanych przez niego robót i zwrócił się już wówczas o odpowiednie zabezpieczenie środków finansowych na ich zapłatę. To pozwana, jako inwestor, mając świadomość tego, iż ponosi solidarną odpowiedzialność z generalnym wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia na rzecz podwykonawców, przed dokonaniem ostatecznego rozliczenia z generalnym wykonawcą, powinna była zwrócić się do samego generalnego wykonawcy bądź też do podwykonawcy o potwierdzenie czy wszystkie należności dla podwykonawców zostały zapłacone. Tym bardziej, iż dysponowała wiedzą, że zapłacona przez nią bezpośrednio powodowi faktura nr (...), stanowiła tylko rozliczenie częściowe.

Wobec poczynionych wyżej rozważań zawarty w apelacji zarzut naruszenia art.415 k.c. także nie mógł odnieść skutku. Powód uzyskał częściowy odbiór prac na podstawie protokołu z dnia 11 maja 2015 r. Protokół ten wyraźnie wskazywał na częściowy charakter rozliczenia. Za prace objęte tym protokołem powód otrzymał zapłatę. Nie było żadnych podstaw do tego aby pozwany przyjął, że faktura nr (...) dotyczy zapłaty za całości prac powoda, zwłaszcza, że w dniu 11 maja 2015r. prace te nie zostały jeszcze zakończone, a tym bardziej nie były odebrane w całości .W piśmie z dnia 15 czerwca 2015 r. powód wyraźnie wskazał, że faktura nr (...) wynika z częściowego rozliczenia za roboty drogowe, pismo to zawierało też prośbę o bezpośredni przelew przyszłej należności wynikającej z rozliczenia końcowego.

Pozwany nie wykazał szkody , która miałby ponieść z tytułu nierozliczania prac w okresach miesięcznych. Jeśli zaś chodzi o okres późniejszy to prace powoda trwały jeszcze tylko nieco ponad 2 tygodnie.
Trafnie uznano, że nierozliczenie ich w okresie miesięcznym także nie miało istotnego znaczenia. Powód dochował należytej staranności i uprzedził pozwanego o tym, że pozostają jeszcze do uregulowania nierozliczone prace.

Z uwagi na brak szkody spowodowanej zawinionym działaniem powoda zarzut naruszenia art. 498 k.c. i art. 499 k.c. także nie mógł odnieść skutku.

Mając to wszystko na uwadze apelacja pozwanej jako pozbawiona uzasadnionych podstaw prawnych nie mogła odnieść skutku i dlatego na podstawie art.385 k.p.c. została oddalona.

O kosztach postępowania apelacyjnego postanowiono stosownie do brzmienia art.98 k.p.c. w związku z art.108§1 k.p.c. – zgodnie z zasadą finansowej odpowiedzialności stron za wynik procesu.

Wysokość minimalnej stawki wynagrodzenia dla pełnomocnika powoda określono na podstawie §2 pkt 7 w związku z §10 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych( Dz. U. z 2015r. poz. 1804 ze zm.)

SSA Aleksandra Janas SSA Olga Gornowicz-Owczarek SSA Irena Piotrowska