Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 238/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 28 kwietnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Sylwia Piasecka

Protokolant sekretarz sądowy Grażyna Pałubicka

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2017 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa małoletniego O. S. (1)

przeciwko K. S. (1)

o alimenty

1.  zasądza od pozwanego K. S. (1) na rzecz małoletniego powoda O. S. (1) tytułem alimentów kwotę po 400,00 złotych (słownie: czterysta złotych) miesięcznie płatną do dnia 10 - go każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej M. G. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności każdej z rat, poczynając od dnia 28 kwietnia 2017 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  odstępuje od obciążenia pozwanego K. S. (1) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić,

4.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ Sylwia Piasecka

(na oryginale właściwy podpis)

Sygn. akt III RC 238/16

UZASADNIENIE

Powód – O. S. (2), reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową w osobie matki M. G., złożył pozew przeciwko pozwanemu K. S. (1) o zasądzenie tytułem alimentów kwoty 1.000,00 złotych miesięcznie, płatnych do rąk matki małoletniego M. G. jako ustawowej przedstawicielki, do dnia 10 – go każdego miesiąca z góry, poczynając od dnia 15 listopada 2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia płatności którejkolwiek z rat oraz o nadanie wyrokowi klauzuli natychmiastowej wykonalności i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wskazała w uzasadnieniu pozwu, że przez okres 2,5 roku pozostawała z pozwanym w nieformalnych związku, z którego w dniu (...) urodził się małoletni syn O. S. (2). Podkreśliła, że (...) roku pozwany opuścił syna, wyprowadzając się ze wspólnego mieszkania do swoich rodziców, jak również, że obecnie małoletni powód mieszka z matką nadal w wynajmowanym mieszkaniu. Przedstawicielka ustawowa podniosła, że jest zatrudniona w firmie (...) sp. z o.o. w Z. na stanowisku szwaczki, a obecnie przebywa na urlopie macierzyńskimi z tego tytułu osiąga miesięczny dochód w wysokości około 1.000,00 złotych.

Przedstawicielka ustawowa potrzeby małoletniego powoda określiła na kwotę 1.500,00 złotych miesięcznie, które obejmują opłaty za czynsz (odpady, opał) - 330,00 złotych, prąd, wodę i gaz - 150,00 złotych, wyżywienie – 450,00 złotych, wizyty u lekarza (leki, witaminy) – 60,00 złotych, środki higieniczne – 200,00 złotych, chemia – 50,00 złotych, odzież – 200,00 złotych oraz telefon – 60,00 złotych.

W odpowiedzi na pozew pozwany – K. S. (1) uznał powództwo w zakresie kwoty 300,00 złotych wnosząc o oddalenie w pozostałej części oraz o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że nie zgadza się z tym, że miesięczne koszty 9 miesięcznego syna wynoszą kwotę 1.500,00 złotych, albowiem jego zdaniem jest to kwota 600,00 złotych miesięcznie. Podkreślił nadto, że w uzasadnieniu zgłoszonego roszczenia przedstawicielka ustawowa nie podała konkretnie jaka kwota jest wydatkowana wyłącznie na dziecko pozwanego. Pozwany podał również, że matka małoletniego powoda otrzymuje od ojca swojego drugiego dziecka, kwotę około 1.000,00 euro.

Pozwany przyznał, że obecnie mieszka u swoich rodziców i z tego tytułu ponosi koszty w wysokości 500,00 złotych miesięcznie. Kwota ta przeznaczana jest na miesięczne koszty związane z ogrzewaniem, energią elektryczną, zużyciem wody, gazu i częściowego wyżywienia Zaznaczył także, iż prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe.

Pozwany wskazał, że od 1 lutego 2017 roku nie ma żadnej pracy i dochodu, albowiem jego stosunek pracy ustał z dniem 31 grudnia 2016 roku. Obecnie oczekuje na propozycje od przewoźnika z C..

Pozwany przyznał, że reguluje alimenty na małoletniego syna w wysokości 300,00 złotych miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda – M. G. przez okres 2,5 roku pozostawała w nieformalnym związku z pozwanym K. S. (1). Ze związku tego w dniu (...) urodził się małoletni powód – O., a pozwany uznał ojcostwo przed kierownikiem USC w C. w dniu (...) roku.

bezsporne, nadto dowód: odpis zupełny aktu urodzenia k. 4 – 4v.

W listopadzie 2016 roku rodzice małoletniego powoda rozstali się.

bezsporne

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda ma 32 lata i z zawodu jest szwaczką. Pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoimi dziećmi, a mianowicie 10 – letnią córką z poprzedniego związku oraz małoletnim powodem O., nie ma żadnego partnera życiowego.

Po urodzeniu syna przedstawicielka ustawowa przebywała na urlopie macierzyńskim i z tego tytułu otrzymywała zasiłek w wysokości 1.100,00 złotych. Obecnie oczekuje na przyznanie zasiłku stałego w wysokości 400,00 złotych. Ponadto pobiera świadczenie 500+ na każde dziecko, i zasiłek rodzinny w łącznej wysokości 400,00 złotych. Posiada również oszczędności w wysokości 10.000,00 złotych oraz otrzymuje od ojca małoletniej córki kwotę 1.000,00 euro na utrzymanie swoje i dziecka (przyznane).

dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej 00:50:26 k. 100.

Przedstawicielka ustawowa wynajmuje mieszkanie, które zajmuje wspólnie z małoletnimi dziećmi. Z tego tytułu ponosi koszty związane z czynszem w wysokości 500,00 złotych miesięcznie oraz opłaty związane ze zużyciem wody 35,00 złotych, energii elektrycznej – 35,00 złotych i gazu – 15,00 złotych. Ponadto posiada ona samochód osobowy marki A. (...), którego koszty utrzymania obejmują zakup paliwa – 250,00 złotych miesięcznie oraz koszty ubezpieczenia – 400,00 złotych rocznie.

bezsporne nadto dowód: faktury k. 78 – 89, zeznania przedstawicielki ustawowej 00:42:11, 00:52:24 k. 100.

Małoletni – O. S. (2) jest rocznym dzieckiem i cierpi na atopowe zapalenie skóry.

Przedstawicielka ustawowa ponosi koszty związane z zakupem wyżywienia dla małoletniego powoda w postaci kaszki – 78,00 złotych miesięcznie (13 opakowań x 6,00 złotych), deserków D. – 35,00 złotych, musów owocowych i owoców. Ponadto kupuje środki higieniczne w postaci szamponu do włosów, chusteczek mokrych i suchych, płatków kosmetycznych i pampersów oraz płyny do prania i płukania. Miesięczny koszt zakupu środków higienicznych opiewa na sumę około 150,00 złotych, natomiast środków piorących na kwotę około 30,00 złotych.

Przedstawicielka ustawowa przeznacza nadto miesięcznie kwotę około 200,00 złotych na odzież dla małoletniego powoda.

Przedstawicielka ustawowa tytułem dojazdów do lekarza z NFZ ponosi koszty około 25,00 złotych.

dowód:zaświadczenie lekarskie k. 43, faktury k. 44 – 77, zeznania przedstawicielki ustawowej 00:00:44:51, 00:48:07 k. 100.

Pozwany K. S. (1) ma 26 lat i z zawodu jest elektrykiem. Jest osobą zdrową i nie pali papierosów.

Pozwany w dniu (...) roku uzyskał kwalifikacje kierowcy samochodów ciężarowych i podjął zatrudnienie na stanowisku kierowcy zawodowego. W dniu (...) roku stosunek pracy został rozwiązany, a pozwany otrzymał wynagrodzenie za grudzień w wysokości 1.297,21 złotych.

Od marca 2017 roku pozwany świadczy pracę na stanowisku kierowcy pojazdów powyżej 3,5 (...) na podstawie umowy o pracę. Czas trwania umowy został ustalony do dnia 30 czerwca 2017 roku. Zasadnicze wynagrodzenie pozwanego wynosi kwotę 2.505,75 złotych brutto i obejmuje podstawową płacę zasadniczą w wysokości 2.000,00 złotych brutto, ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 392,70 złotych, ryczałt za pracę w porze nocnej w wysokości 23,80 złotych oraz zaliczkę na poczet dyżuru w wysokości 89,25 złotych.

Pozwany wyjeżdża w 2 tygodniowe trasy.

bezsporne, porównaj kserokopia umowy o pracę k. 95, nadto dowód: zeznania świadka H. S. 00:16:08 k. 99, zeznania pozwanego K. S. 00:56:13, 00:58:32 k. 100v.

Pozwany mieszka u rodziców i z tego tytułu ponosi koszty w wysokości 500,00 złotych. Rodzice pozwanego przeznaczają tą kwotę na utrzymanie domu i zakup opału. Poza tym pozwany prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe.

Pozwany jest właścicielem samochodu osobowego marki A. (...), który nabył w grudniu 2016 roku za kwotę około 7.500,00 złotych, regulowaną w ratach wynoszących 385,00 złotych miesięcznie. Ponosi również koszty zakupu paliwa w wysokości 250,00 złotych oraz ubezpieczenia w wysokości 2.000,00 złotych na rok.

bezsporne, wyjaśnienia pozwanego 00:12:29 k. 29v, 00:13:48 k. 29v – 30, nadto dowód: zeznania świadka D. S. 00:28:36, 00:30:13, 00:31:54 k. 99v, świadka H. S. 00:14:29 k. 99, zeznania pozwanego K. S. 00:58:32, 00:59:45 k. k. 100v.

Pozwany K. S. (1) uiszcza alimenty na rzecz małoletniego powoda – O. S. (1) w wysokości 300,00 złotych miesięcznie i regularnie widuje się z synem, po uzgodnieniu wizyt z matką dziecka. Kupuje również synowi prezenty w postaci zabawek oraz niekiedy pampersy i deserki.

bezsporne, wyjaśnienia przedstawicielki ustawowej 00:08:45 k. 29v, nadto dowód: zeznania świadka H. S. 00:12:32 k. 99, D. S. 00:24:01, 00:25:12 k. 99v

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.i.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wykraczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Istotnym jest przy tym, że obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców względem dziecka istnieje niezależnie od tego, czy pochodzi ono z małżeństwa, czy też jest dzieckiem pozamałżeńskim. W tym ostatnim przypadku obowiązek alimentacyjny istnieje od chwili urodzenia dziecka, a nie dopiero od daty jego uznania lub sądowego ustalenia ojcostwa. Ponadto zgodnie z przyjęta linia orzecznictwa małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Konsekwencją tej zasady jest to że rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, tylko na tej podstawie, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż małoletni powód O. S. (2) nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, jak również nie posiada majątku, z którego dochody pozwalałby na pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania. Dlatego też, zdaniem Sądu, roszczenie małoletniego powoda o zasądzenie alimentów, co do zasady, zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestią sporną był natomiast zakres, a dokładniej wysokość świadczenia alimentacyjnego należnego od pozwanego na rzecz uprawnionego albowiem pozwany nie kwestionował konieczności i zasadności wydatków ponoszonych przez przedstawicielkę ustawową tytułem kosztów utrzymania małoletniego syna. Wręcz przeciwnie realizuje on obowiązek alimentacyjny uiszczając kwotę 300,00 złotych miesięcznie, robiąc prezenty, jak również uczestnicząc aktywnie w życiu małoletniego syna.

Odnosząc się natomiast do kwestii wysokości świadczenia alimentacyjnego, to zgodnie z treścią art. 135 k. r. i o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Ponadto wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie i wychowanie.

Zgodnie z utrwalonymi w doktrynie poglądami przez usprawiedliwione potrzeby rozumieć należy te potrzeby, które zapewniają uprawnionemu prawidłowy rozwój fizyczny, duchowy, możliwości zdobywania wiedzy i kwalifikacji zawodowych. Potrzeby te dotyczącą zarówno środków utrzymania, jak również środków wychowania. Dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania to przede wszystkim zapewnienie mu mieszkania, wyżywienia, ubrania czy opieki w leczeniu. Zaspokojenie potrzeb w zakresie wychowania obejmuje oprócz środków finansowych, także osobistą troskę o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie do samodzielnego utrzymania się uprawnionego.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć z kolei należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzecznictwa określenie wysokości alimentów od każdego z rodziców na rzecz dziecka stanowi wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz wkładu osobistych starań rodzica w utrzymanie i wychowanie dziecka (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 1 lipca 1974 roku III CZP 41/74, OSCP z 1974 roku, nr 5 poz. 76). Dlatego też usprawiedliwione potrzeby powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego, które określane są przez zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś zarobki, które rzeczywiście uzyskuje.

Istotnym jest również, że zawsze każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku.

Oceniając rodzaj i wysokość wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego powoda O. S. (1), to w ocenie Sądu, dotyczą one wyłącznie kosztów niezbędnych, związanych przede wszystkim z zapewnieniem podstawowych potrzeb życiowych małoletniego powoda. Należy bowiem podkreślić, że na wskazane przez przedstawicielkę ustawową koszty utrzymania wspólnego małoletniego syna składają się wyłącznie koszty wyżywienia, odzieży, higieny i opieki lekarskiej z uwagi na atopowe zapalenie skóry. Przy czym wydatki te nie są znaczne i nie odbiegają od normy. Istotnym jest również, że nie są one ponoszone wyłącznie przez przedstawicielkę ustawową – M. G. albowiem pozwany uiszcza na poczet wspólnego małoletniego syna kwotę 300,00 złotych miesięcznie. Ponadto dokonuje czasami zakupu pampersów i deserków. Okoliczność te zresztą przyznała sama przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. G..

Ponadto z zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda wynika, że koszty związane z utrzymaniem małoletniego O. S. (1) obejmują zakup kaszki – 78,00 złotych miesięcznie (13 opakowań x 6,00 złotych), deserków D. – 35,00 złotych, musów owocowych i owoców, a nadto środków higienicznych w postaci szamponu do włosów, chusteczek mokrych i suchych, płatków kosmetycznych i pampersów oraz płyny do prania i płukania. Miesięczny koszt zakupu środków higienicznych opiewa na sumę około 150,00 złotych, natomiast środków piorących na kwotę około 30,00 złotych. Dodatkowymi kosztami jest również zakup odzieży, określony przez przedstawicielkę ustawową na kwotę około 200,00 złotych oraz koszty związane wyłącznie z dojazdami do lekarza w wysokości 25,00 złotych, albowiem małoletni powód korzysta z państwowej służby zdrowia w związku ze schorzeniem w postaci atopowego zapalenia skóry.

Sąd uznał zeznania przedstawicielki ustawowej za wiarygodne albowiem nie zostały one zakwestionowane w zakresie wydatków przez samego pozwanego, a nadto są one logiczne i spójne. Ponadto analizują te koszty, a w szczególności wiek dziecka – ponad rok, Sąd uznał, że stanowią one usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda i zaspokajają odpowiednio jego wiek oraz prawidłowy rozwój psychofizyczny. Sąd powziął jedynie wątpliwości w zakresie wysokości wydatków związanych z zakupem odzieży. Biorąc bowiem pod uwagę wiek dziecka, jak również zasady doświadczenia życiowego, trudno przyjąć aby przedstawicielka ustawowa wydawała każdego miesiąca kwotę 200,00 złotych tytułem zakupu odzieży. Wydatek ten nie został również wykazany przez przedstawicielkę ustawową w toku niniejszego procesu. Zgodnie natomiast z treścią art. 6 kc, to na stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania tej okoliczności, skoro z faktu tego wywodziła określone dla siebie skutki prawne.

Określając wysokość świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletniego powoda O. S. (1) Sąd wziął również pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, który jest osobą zdrową i niepalącą, a nadto do 31 grudnia 2016 roku, a następnie od marca 2017 roku ma stały comiesięczny dochód, który przeznacza na wydatki związane z partycypowaniem w kosztach utrzymania nieruchomości, którą zajmuje wspólnie z rodzicami. Z tego tytułu uiszcza on na ręce rodziców kwotę 500,00 złotych. Ponadto pozwany spłaca raty za samochód w wysokości 385,00 złotych miesięcznie, ponosi koszty związane z utrzymaniem tego auta oraz uiszcza alimenty na rzecz małoletniego powoda w wysokości 300,00 złotych. Pozwany K. S. (1) kupuje również od czasu do czasu pampersy i deserki, jak również zabawki i prezenty dla małoletniego syna O. S. (1). Istotnym jest również, że pozwany ma stały kontakt z małoletnim powodem, a zatem również w taki sposób realizuje swój obowiązek alimentacyjny.

Zeznania pozwanego zasługują na wiarę, tym bardziej, że w zakresie ponoszonych przez niego kosztów nie były kwestionowane przez samą przedstawicielkę ustawową, a nadto korelują one z pozostałym materiałem dowodowym w postaci zeznań świadków, których zeznania również w tym zakresie były spójne i logiczne. Przedstawicielka ustawowa kwestionowała wyłącznie fakt terminu podjęcia zatrudnienia przez pozwanego. Nie przedstawiła ona jednak na tę okoliczność żadnych wniosków dowodowych. Natomiast z umowy o pracę przedłożonej przez pozwanego bezsprzecznie wynika nie tylko data rozpoczęcia pracy, ale również wysokość wynagrodzenie.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda O. S. (1) oraz możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, zasadnym było ustalić wysokość obowiązku alimentacyjnego i zasądzić od pozwanego K. S. (1) na rzecz małoletniego powoda O. S. (1) alimentów w wysokości po 400,00 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 28 kwietnia 2017 roku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie, o czym Sąd orzekł w punkcie 1 i 2 sentencji.

Sąd nie uwzględnił roszczenia małoletniego powoda w zakresie daty, od której powód żądał ustalenia tego obowiązku alimentacyjnego, a mianowicie od dnia 15 listopada 2016 roku. Należy bowiem zaznaczyć, że pozew został wniesiony w dniu 23 grudnia 2016 roku, natomiast małoletni powód, reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego w osobie matki M. G., nie wykazał w toku niniejszego procesu aby pozostały niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie kosztów wychowania i utrzymania. Wręcz przeciwnie przedstawicielka ustawowa M. G. sama przyznała, że pozwany partycypuje w kosztach utrzymania małoletniego wspólnego syna uiszczając kwotę 300,00 złotych tytułem alimentów, kupując nieraz pampersy i deserki oraz prezenty i zabawki.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. Nr 167, poz. 1398), który stanowi, że w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od przewidzianego w ust. 2-3a obciążenia kosztami.

W ocenie Sądu takie szczególne okoliczności zaistniały w niniejszej sprawie albowiem pozwany wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego powoda, uiszczając na jego utrzymanie kwotę 300,00 złotych miesięcznie, robiąc prezenty i mając systematyczny kontakt z synem.

Na mocy art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd w punkcie 4 sentencji nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ Sylwia Piasecka

(na oryginale właściwy podpis)