Sygn. akt V ACz 650/17
Dnia 4 lipca 2017 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach, Wydział V Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSA Irena Piotrowska
Sędziowie: SA Aleksandra Janas
SA Olga Gornowicz – Owczarek (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2017 r. w Katowicach
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej we W.
przeciwko A. H.
o nadane klauzuli wykonalności
na skutek zażalenia wnioskodawcy
na postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach
z dnia 19 maja 2017 r., sygn. akt X GCo 39/17
postanawia:
oddalić zażalenie.
SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Irena Piotrowska SSA Aleksandra Janas
Sygn. akt V ACz 650/17
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu przeciwko małżonkowi dłużnika wskazując,
że wierzyciel nie wykazał, aby wymieniony w tytule dłużnik pozostawał na chwilę obecną
w związku małżeńskim, a tym samym, aby istniał majątek wspólny, do którego egzekucja mogłaby być skierowana.
W zażaleniu na powyższe postanowienie wierzyciel wnosił o jego zmianę poprzez uwzględnienie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika. Skarżący podniósł, że w jego ocenie przepis art. 787 k.p.c., stanowiący podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, nie nakłada na wierzyciela obowiązku wykazania pozostawania przez dłużnika w związku małżeńskim, okoliczność tę zaś można domniemywać na podstawie dołączonych do wniosku dokumentów, w których uczestniczka postępowania wyrażając zgodę na zaciągnięcie przez dłużnika zobowiązania wyraźnie zaznaczyła, że jest jego małżonką.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 787 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym,
że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika. A contrario, jeżeli osoba przeciwko której wydany został tytuł egzekucyjny nie pozostaje już w związku małżeńskim to nawet, jeżeli zobowiązanie zaciągnięte zostało za zgodą małżonka w czasie trwania małżeństwa, Sąd nie może nadać klauzuli przeciwko małżonkowi jako, że w tej sytuacji nie ma majątku wspólnego, do którego egzekucja mogłaby być skierowana (zob. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 1980 r., sygn. III CZP 13/80). W konsekwencji istnienie związku małżeńskiego stanowi zgodnie z art. 787 k.p.c. przesłankę, od której ustawa wprost uzależnia skuteczność złożonego w oparciu o powyższy przepis wniosku. Jednocześnie zważywszy na specyfikę postępowania klauzulowego, w toku którego sąd nie prowadzi postępowania dowodowego,
a przy ocenie wniosku ogranicza się do formalnej kontroli dołączonych do niego dokumentów, które winny jednoznacznie wykazywać okoliczności, od których ustawa uzależnienia możliwość jego uwzględnienia, za niedopuszczalne uznać należało stosowanie
w tym zakresie domniemań faktycznych, w szczególności co do istnienia związku małżeńskiego pomiędzy dłużnikiem a uczestniczką postępowania (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2011 r., sygn. III CZP 117/10). Podkreślenia wymaga również, że zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego, wierzyciel ma możliwość uzyskania zaświadczeń dotyczących stanu cywilnego określonej osoby. W konsekwencji uznać należało, że brak dołączenia do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika dokumentu potwierdzającego pozostawania przez uczestniczkę w związku małżeńskim z dłużnikiem wymienionym w tytule egzekucyjnym stanowił przeszkodę do uwzględnienia wniosku wierzyciela.
Z przedstawionych względów wniesione zażalenie, jako bezzasadne, podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.
SSA Olga Gornowicz – Owczarek SSA Irena Piotrowska SSA Aleksandra Janas