Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Zabrzu – Wydział II Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Adam Krukowski

Protokolant: Katarzyna Kulik

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Agnieszki Bukowskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2016 roku

sprawy

A. F. (F.), urodz. (...) w R.,

s. J. i M.

oskarżonego o to, że:

w dniu 16 marca 2015 roku w Z. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić firmę (...) S.A. w C. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 5000 złotych po uprzednim przesłaniu do tej firmy polecenia dokonania przelewu kwoty 5000 złotych na numer konta bankowego o numerze (...) jako przedpłaty na poczet konsultingu z sektora finansowego, podaniu się za Z. J. prezesa firmy i usiłowaniu wprowadzenia w błąd S. K., pracownika pokrzywdzonej firmy co do prawdziwości danych zawartych w przesłanym poleceniu przelewu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na działania podjęte przez S. K., przy czym był już uprzednio skazany przez Sąd Okręgowy w Gliwicach sygn. akt IV K 52/12 obejmujący wyroki za przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. na karę łączną 4 lata wolności, na poczet której zaliczono mu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 06.07.2007 do dnia 05.12.2007, od dnia 17.03.2008 do dnia 26.05.2009, od 21.06.2010 do dnia 28.10.2010, od dnia 15.09.2011 do 18.09.2012 i w ciągu 5 lat po odbyciu tej kary popełnił umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

orzeka

1.  uznaje oskarżonego A. F. za winnego tego, że w dniu 16 marca 2015 roku w Z. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić firmę (...) S.A. w C. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 5000,00 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd pracownika tej firmy (...) polegającym na przesłaniu do tej firmy zawierającego nieprawdziwe dane polecenia dokonania przelewu kwoty 5000,00 złotych na numer konta bankowego: (...) jako przedpłaty na poczet konsultingu z sektora finansowego i podaniu się za Z. J. prezesa firmy, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na działania podjęte przez S. K., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia w okresach od dnia 06.07.2007 roku do dnia 05.12.2007 roku, od dnia 17.03.2008 roku do dnia 26.05.2009 roku, od dnia 21.06.2010 roku do dnia 28.10.2010 roku, od dnia 15.09.2011 roku do dnia 20.02.2013 roku kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego Katowice – Wschód w Katowicach z dnia 27 kwietnia 2009 roku, sygn. akt III K 1118/08 za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k.k., którą to karę odbywał w ramach kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec niego wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Gliwicach sygn. akt IV K 52/12 tj. występku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na mocy art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. skazuje go na karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na mocy art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) Spółki Akcyjnej w C. kwotę 720,00 zł (siedmiuset dwudziestu złotych) tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w sprawie;

3.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, obejmujących wydatki i opłatę.

Sygn. akt: II K 33/16

UZASADNIENIE

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. F. ze strony internetowej uzyskał informacje na temat firmy (...) S.A. w C.. Z tej strony dowiedział się kto jest właścicielem tej firmy a kto księgowym. W związku z tym założył konto mailowe na portalu onet.pl na imię i nazwisko właściciela tej firmy (...). W dniu 16 marca 2015 roku około godziny 11.47 A. F. udał się do biblioteki miejskiej w Z., skąd przesłał do księgowej firmy (...) drogą mailową wiadomość z adresu Z..juroszek@vp.pl o treści (...) z poleceniem przelania pieniędzy w kwocie 5000,00 zł na rzecz A. F. podając nr konta do przelewu, tytułem dokonania przedpłaty na poczet konsultingu z sektora finansowego. To polecenie dokonania przelewu wzbudziło u S. K. wątpliwości , ponieważ prezes firmy nie wysyłał nigdy drogą mailową poleceń dokonania przelewów, lecz zlecał je osobiście. Dlatego zasadność dokonania tego przelewu skonsultowała ze Z. J., który zaprzeczył aby zlecał taki przelew. W związku z tym S. K. nie dokonała przelewu kwoty 5000 zł.

A. F. ma 33 lata, posiada średnie wykształcenie i jest bezdzietnym kawalerem. Był wcześniej wielokrotnie karany sądownie za oszustwa. W okresach od 6.07.2007 r. do dnia 5.12.2007 r., od dnia 17.03.2008 r. do dnia 26.05.2009 r., od dnia 21.06.2010 r. do dnia 28.10.2010 r. oraz od dnia 15.09.2011 r. do dnia 20.02.2013 r. odbywał karę 2 lat pozbawienia wolności za ciąg przestępstw z art. 286 §1 k.k. w ramach kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Gliwicach sygn. akt IV K 52/12. Nigdy nie leczył się psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego (k. 73-76), zeznania świadków M. F. (k. 11-12) oraz S. K. (k. 38-39), zawiadomienie o przestępstwie wraz z załącznikami (k. 2-6), pismo z dnia 19.06.2015 z (...) i II w Z. (k.17), informację z grupy O. (k. 31,32,33,46,47,48), email z dnia 16.03.2015 r. (k. 41), informacje z (...) (k. 58,59), dane o karalności (k.94-96), dane o sytuacji majątkowej (k. 78-80).

Oskarżony A. F. przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia zgodne z ustaleniami faktycznymi. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, który przyznał się do winy albowiem były one logiczne i spójne a przede wszystkim zgodne z pozostałym materiałem dowodowym.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków M. F. i S. K. albowiem były one logiczne, spójne wzajemnie się potwierdzały i uzupełniały oraz pokrywały się z wyjaśnieniami oskarżonego.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, w części dokumentom urzędowym, albowiem ich prawdziwość i autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez strony.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że oskarżony A. F. dopuścił się zarzucanego mu aktem oskarżenia przestępstwa kwalifikowanego z przepisu art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k.

Oskarżony dopuścił się czynu zabronionego, zawinionego oraz społecznie szkodliwego w stopniu wyższym niż znikomy, mając na uwadze chociażby rodzaj naruszonego dobra, którym jest mienie oraz zamiar, z jakim działał oskarżony.

Odpowiedzialności karnej na podstawie przepisu art. 286 § 1 k.k. podlega ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Błędem, który jest jednym ze znamion tego przestępstwa jest niezgodność między obiektywną rzeczywistością a jej odbiciem w świadomości człowieka. Wprowadzenie w błąd oznacza zaś zachowanie prowadzące do wywołania (powstania) u danej osoby błędu, a więc fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w świadomości osoby i możliwe jest przy wykorzystaniu wszelkich sposobów i metod.

Mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 k.k. jest z kolei ogół sytuacji majątkowej danej osoby, tj. ogół praw majątkowych połączonych z pewnym podmiotem (zob. L. Peiper, Komentarz do kodeksu karnego, Kraków 1936, s. 565). Niewątpliwie pod pojęciem mienia z podanym wyżej ujęciu mieści się kwota pieniędzy, która posiada w obrocie gospodarczym określoną wartość ekonomiczną. Niekorzystne rozporządzenie mieniem oznacza pogorszenie sytuacji majątkowej rozporządzającego i jest szersze od pojęcia szkoda i strata.

Formatując powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż A. F. powziął z góry zamiar doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem pokrzywdzonego (...) S.A.. W tym celu przystosował niezbędne środki, założył fikcyjny adres mailowy, sporządził list zawierający nieprawdziwe informacje, na temat jego nadawcy i dyspozycji dla pracownika firmy (...). W dniu 16 marca 2015 r. wysłał ten list usiłując wprowadzić w błąd pracownika pokrzywdzonego, w zakresie wskazanych tam informacji. W przekonaniu pracownika pokrzywdzonego miał wywołać fałszywy obraz co do woli właściciela firmy z zakresie wykonania przelewu na kwotę 5000 zł. To z kolei miało doprowadzić firmę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez przelanie oskarżonemu kwoty 5000 zł . Oskarżony zaś w żaden sposób uprawniony do otrzymania takiej kwoty od pokrzywdzonego, nigdy nie współpracował z tą firmą i jak sam wyjaśnił zrobił to w celu osiągniecia korzyści majątkowej dla siebie – uzyskania kwoty pieniędzy. Korzyścią majątkową, o której mowa w art. 286 § 1 k.k. jest zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów majątkowych, czyli każde przysporzenie majątku lub uniknięcie strat lub zmniejszenie obciążeń przez działającego lub kogo innego (zob. Andrzej Zoll: Komentarz do Kodeksu karnego t. I s. 627).

A. F. działał z zamiarem bezpośrednim kierunkowym – w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, chciał wprowadzić w błąd pokrzywdzonego i doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Wszystkie podjęte przez niego czynności, a także skutek w postaci uzyskania kwoty 5000, obejmował swą wolą.

Wskutek czynności podjętych przez pracownika pokrzywdzonej firmy w celu weryfikacji autentyczności maila nie doszło jednak do przelania na wskazany przez oskarżonego rachunek kwoty 5000 zł, a tym samym zmaterializowania się znamienia „niekorzystnego rozporządzenia mieniem”. Nie uwalnia to oskarżonego od odpowiedzialności karnej, a stanowi jedynie przejaw karalnego – i to w granicach jak za dokonanie – usiłowania.

Wskazać zatem należy, A. F. wypełnił swym zachowaniem wszystkie znamiona czynu zabronionego stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k.

Ponieważ oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu w ciągu 5 lat od odbycia kary co najmniej sześciu miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo podobne w kwalifikacji należało uwzględnić również art. 64 § 1 k.k.

Popełniony przez oskarżonego czyn jest zawiniony, w sprawie brak jest okoliczności tego rodzaju, które uniemożliwiałby czy chociażby utrudniały oskarżonemu dostosowanie się

do obowiązujących w społeczeństwie norm prawnych, w tym do zakazu doprowadzania innych osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Oskarżony w sposób należyty pojmował znaczenie swojego zachowania i potrafił nim pokierować.

Przechodząc do wymiaru kary, sąd baczył, by mieściła się ona w granicach zakreślonych przez ustawę, a jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy i uwzględniała stopień społecznej szkodliwości czynu. Miał również na uwadze sąd cele zapobiegawcze i wychowawcze kary oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Z tego punktu widzenia zasadnym jest wymierzenie A. F. kary 7 miesięcy pozbawienia wolności. Zważyć należy, iż kara ta oscyluje wokół dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisany mu występek, jest sprawiedliwa i realizuje wszystkie cele kary przewidziane przez ustawodawcę. Sąd w polu widzenia miał na uwadze wysokość środków pieniężnych, które zamierzał pozyskać sprawca kosztem pokrzywdzonego. Oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim. Nie umniejsza stopnia winy oskarżonego, iż zaplanowanego przez siebie celu nie osiągnął, skoro dokonanie wszystkich znamion występku oszustwa zatamowało niezależna od niego i dokonana wbrew jego woli weryfikacja autentyczności wiadomości mailowej przez pracownika firmy (...) S.A. .

Mając na uwadze dotychczasowy sposób życia oskarżonego i jego wcześniejszą, wielokrotną karalności za przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. brak było jakichkolwiek podstaw do zawieszenia wobec niego wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Nie zmieniłoby sytuacji oskarżonego w tym zakresie zastosowanie przez Sąd przepisów obowiązujących przed 1 lipca 2015 r. albowiem mając na uwadze powyżej wskazane okoliczności nie było żadnych przesłanek do sformułowania wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej.

Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego koszty związane z ustanowieniem pełnomocnika procesowego w sprawie w kwocie 720 zł , natomiast mając na uwadze obecną sytuację oskarżonego , który jest pozbawiony wolności i nie uzyskuje dochodów zwolnił Sąd oskarżonego od ponoszenia kosztów Sądowych obciążając wydatkami Skarb Państwa.