Sygn. akt I C 364/14
Dnia 20 stycznia 2016 roku
Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodnicząca: SSR Inga Kukla
Protokolant: stażysta Renata Schurgacz
po rozpoznaniu w dniu 07 stycznia 2016 r. na rozprawie sprawy
z powództwa M. S., T. S.
przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz solidarnych powodów M. S. i T. S. kwotę 12.569,03 zł (dwanaście tysięcy pięćset sześćdziesiąt dziewięć złotych 03/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 19.06.2010 r. do dnia 31.12.2015 r., z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 12.569,03 zł od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego;
2. zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz solidarnych powodów M. S. i T. S. kwotę 878,68 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu;
3. oddala powództwo w części dotyczącej zapłaty kwoty 90 zł;
4. umarza postępowanie w pozostałej części;
5. przyznaje biegłej sądowej rzeczoznawcy majątkowemu U. K.wynagrodzenie w kwocie 117,05 zł, którą należy wypłacić z zaliczki zapisanej pod pozycją 243-30-00- 140144 w kwocie 63,20, a zaliczki zapisanej pod pozycją 243-30-00- 140139 w kwocie 53,87 zł.
Sygn. akt I C 364/14
Powodowie T. S. i M. S. domagali się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S. A. w W. kwoty 23.158,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami, liczonymi od dnia 19.06.2010r. do dnia zapłaty oraz przyznania kosztów procesu.
Powodowie argumentowali, iż są współwłaścicielami domu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...), objętego ubezpieczeniem (...) m.in. od skutków powodzi. W dniu 18.05.2010r. doszło do zalania ww. nieruchomości, zaś poniesiona przez powodów szkoda sięgnęła kwoty 32.925 zł. Ponieważ ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił powodom odszkodowanie w wysokości 9.766,65 zł, kwota objęta roszczeniem pozwu stanowi różnicę pomiędzy odszkodowaniem należnym a zakresem, w jakim doszło do usunięcia szkody przez (...) S. A. w W.. Datą początkową naliczania ustawowych odsetek za zwłokę jest dzień następujący po upływie zakreślonego ustawą 30-dniowego terminu do likwidacji szkody licząc od dnia jej zgłoszenia.
W piśmie procesowym z dnia 23.03.2015r. (data wpływu do sądu) powodowie ograniczyli roszczenie pozwu do kwoty 12.659,03 zł.
W odpowiedzi na pozew, (...) S. A. w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu.
Pozwany podniósł, że prawidłowo rozliczył szkodę, a swoje ustalenia oparł wyłącznie na zasadach określonych w ogólnych warunkach ubezpieczeń (...) ustalonych uchwała Zarządu (...) SA Nr (...)/ (...) z dnia 23 stycznia 2008 roku. Pozwany wykonał swój kosztorys na podstawie ogólnych norm stosowanych w budownictwie i na jego podstawie wyliczył przysługujące odszkodowanie. W ocenie pozwanego, przedłożony przez powoda do sprawy kosztorys, na którym opiera się powództwo jest kosztorysem ofertowym i zawiera w swojej części elementy dotyczące ulepszenia nieruchomości a nie jej restytucji przez przywrócenie stanu pierwotnego. Nie jest to kosztorys powykonawczy o którym mowa jest w OWU.
Powołany przez stronę powodową rzeczoznawca w sposób arbitralny ustalił koszty osuszania budynku, bez dokonania specjalistycznych pomiarów wilgotności, stąd też czas pracy urządzeń jaki ich ilość nie znajduję racjonalnego uzasadnienia. Oględziny nieruchomości wykazały, że zostało ona osuszona metodą tradycyjną , stąd też, w ocenie ubezpieczyciela, niezrozumiałym jest domaganie się przez powoda zwiększonych kosztów osuszania specjalistycznym sprzętem, który w ogóle nie został użyty. Pozwany nie uwzględnił również pozycji z kosztorysu powoda w zakresie kosztów uprzątnięcia miejsca szkody albowiem nie zostały one udokumentowane. Pozwany nie zgodził się również na zaliczenie do poniesionej szkody wymiany drzwi zewnętrznych oraz wymiany instalacji elektrycznej ze względu na brak stwierdzenia ich uszkodzeń podczas oględzin.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
M. S. i T. S. są współwłaścicielami nieruchomości stanowiącej teren zabudowany budynkiem mieszkalnym położonym w K. przy ul. (...) oraz teren niezabudowany, objętej księgą wieczystą KW nr (...) Sądu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu. Ww. budynek został wzniesiony w roku 1964.
Dowód:
odpis z księgi wieczystej KW nr (...),
odpis skrócony aktu małżeństwa powodów – k6,
postanowienie SR w K-K. z dnia 29.07.1998r. – k12,
opinia biegłego – k74-108
W dniu 19.06.2009r. T. S. (posługująca się w rzeczonej dacie nazwiskiem Ś.) – jako ubezpieczająca zawarła na swoją rzecz oraz na rzecz M. S. (ubezpieczonych) umowę ubezpieczenia (...) w (...) S. A. w W. obejmująca okres od dnia 20.06.2009r. do dnia 19.06.2010r. Ubezpieczeniem objęty został budynek mieszkalny jednorodzinny usytuowany przy ul. (...) w K. – od zdarzeń losowych (także od skutków powodzi) – do sumy ubezpieczenia w wysokości 104.000 zł.
Dowód:
polisa z dnia 19.06.2009r. – k10-11
W dniu 18.05.2010 r. miała miejsce powódź wyrządzająca w ubezpieczonym mieniu należącym do powodów szkodę w wysokości: 22.335,68 zł brutto. Woda przedostała się do budynku przez ściany i posadzkę, zalewając pomieszczenia piwniczne do wysokości 1,08 m i utrzymując się w budynku przez okres 1,5 tygodnia. Znaczna części instalacji elektrycznej znalazła się pod powierzchnią wody. Skutki powodzi ujawniły się w zalanej nieruchomości z znacznej odległości czasowej od daty zdarzenia powodującego szkodę. Powodowie przeprowadzili remont konserwacyjny pieca węglowego poprzez wymianę pompy, wykonanie izolacji termicznej wokół pieca, założenie nowej instalacji do pieca oraz mycie i czyszczenie pieca. Ww. dokonali wymiany piecyka gazowego i instalacji elektrycznej na natynkową. T. S. i M. S. przeprowadzili także prace w zakresie zbicia tynków, położenia nowych tynków i wywozu gruzu. W celu całkowitego usunięcia powstałych w wyniku zalania szkód należy przeprowadzić takie prace budowlane jak wykonanie posadzek, nałożenie tynków , farby na ścianach, wymienić stolarkę .
fakt bezsporny a ponadto dowody:
faktura VAT nr (...),
rachunek nr (...),
wycena kosztów remontu obiektu budowlanego – k9,
wykaz zniemczonych rzeczy – k13,
protokół z dnia 4.07.2010r. – k17,
OWU – k27-34
opinia biegłego – k74-108,
zeznania biegłej U. K. – k140,
przesłuchanie powoda M. S. – k140-141
akta szkody – załącznik do akt
Powodowie zgłosili zdarzenie ubezpieczycielowi. Z tytułu szkody w budynku mieszkalnym pozwany wypłacił M. S. i T. S. kwotę odszkodowania w wysokości 6.390,95 zł. Wskutek odwołania powodów, na podstawie ponownie przeprowadzanych w miejscu szkody oględzin, pozwany dokonał dopłaty na rzecz ww. odszkodowania w kwocie 3.375,70 zł. (...) S. A. w W. odmówił realizacji dalej idących roszczeń powodów.
Dowód:
pismo powodów z dnia 20.09.2010r. – k14,
pismo powoda z dnia 27.08.2010r. – k15,
pismo powodów z dnia 12.08.2010r. – k16,
pismo powodów z dnia 13.10.2010r. – k18,
pismo powodów z dnia 29.10.2010r. – k19-20,
pismo powoda z dnia 25.09.2013r. – k21,
pismo powoda z dnia 8.11.2013r. – k22,
pismo powoda z dnia 18.05.2001r. – k23-26,
notatka służbowa z dnia 22.04.2013r. - - k48,
opis szkody – k49,
szkic – k50,
kosztorys – k51,
pismo pozwanego z dnia 25.04.2013r. – k52,
druk zgłoszenia szkody majątkowej – k53,
operat szkody z ubezpieczeń majątkowych – k54,
informacje o szkodzie – k55,
akta szkody – załącznik do akt
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest częściowo zasadne.
Ustalenia faktyczne w sprawie, poddanej ocenie Sądu Rejonowego, zastały poczynione w oparciu o dowody z dokumentów prywatnych oraz wyjaśnienia powoda M. S.. Z uwagi na konieczność posiłkowania się wiedzą specjalistyczną – sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości.
Okoliczności faktyczne miały charakter bezsporny, co dotyczy zawarcia przez strony sporu umowy obowiązkowego ubezpieczenia budynku mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...) m.in. od skutków powodzi. Ponadto, nie negowano powstania szkody w efekcie ziszczenia się zdarzenia, objętego ochroną ubezpieczeniową. Bezspornym pomiędzy stronami było nadto, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodom kwotę w łącznej wysokości 9.766,65 zł (6.390,95 zł + 3.375,70 zł) z tytułu szkody w budynku mieszkalnym.
Istota sporu sprowadzała się do ustalenia wartości szkody doznanej przez T. S.i M. S.w wyniku zaistnienia powodzi z dnia 18.05.2010r. Kluczowe znaczenie miała w rozpoznawanej sprawie opinia biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości U. K.. Na podstawie dokumentów zawartych w aktach sprawy, oświadczenia złożonego przez powoda podczas wizji oraz dokonanych oględzin, biegła ustaliła zakres zniszczeń popowodziowych oraz wysokość należnego odszkodowania równego kwocie 22.335,68 zł brutto.
W ślad za opinią, powodowie ograniczyli roszczenie pozwu do kwoty 12.659,03 zł.
Do opinii zastrzeżenia złożyła strona pozwana podnosząc, iż biegła niezasadnie ujęła w kosztorysie koszt wywozu gruzu, albowiem okoliczność ta nie została udokumentowana fakturą VAT za wykonaną usługę zgodnie z treścią § 9 ust. 2 OWU. Nadto, ubezpieczyciel zarzucił biegłej bezpodstawne przyjęcie w treści opinii konieczności zbijania tynków na całej wysokości ściany, podczas, gdy poziom wody sięgnął poziomu 108 cm oraz ujęcie w kosztorysie kosztów wymiany kotła węglowego i piecyka gazowego. (...) S. A. w W. poddał w wątpliwość prawidłowość oszacowania przez biegłą wysokości kosztów wymiany instalacji elektrycznej, a to wobec braku protokołu wykonania jej pomiarów.
Stawająca na rozprawie w dniu 7.01.2016r. biegła U. K. podniosła, iż nie ma konieczności zbijania tynków w pełnej wysokości, w treści opinii zaś ww. przyjęła koszt zbicia tynków do wysokości zalania i podciągnięcia kapilarnego. Wywóz gruzu biegła zakwalifikowała do kategorii robót remontowych. Wskazała ,że ten rodzaj prac należy do koniecznych , które należy wykonać aby przywrócić stan budynku sprzed szkody. Przy tym zaznaczyła ,iż jest to inny rodzaj pracy od uprzątnięcia miejsca szkody o jakim mowa w 9 ust. 2 OWU. W ocenie biegłej, 1,5-tygodniowy okres zalegania wody w budynku powodów uzasadniał wymianę instalacji elektrycznej oraz piecyka gazowego. Instalacja elektryczna w tym gniazdka , styki, puszki uległy zawilgoceniu pomimo ,że nie były całkowicie zalane wodą . Dalsze eksploatowanie instalacji w stanie po zalaniu mogło by doprowadzić do pożaru co niejednokrotnie zdarzało się . Odnośnie pieca , który w ocenie biegłej sądowej bezwzględnie należało wymienić ponieważ uległ zniszczeniu ,zwrócić należało uwagę na dużą wrażliwość płyty i sterownika pieca na zawilgocenie. Utrzymywanie się wysokiego poziomu wody w piwnicy przez taki długi okres czasu powodował bardzo wysoki stopień zawilgocenia ,niemożliwego do obniżenia nawet przez intensywne osuszanie.
Sąd stanął na stanowisku, iż opinia zasadnicza, uzupełniona zeznaniami biegłej, stanowi spójny i rzetelny materiał dowodowy, nadto, iż nie została ona skutecznie obalona przez pozwanego. W konsekwencji powyższego, wszelkie zawarte w opinii konkluzje sąd uznał za własne.
Zgodne z konkluzjami opinii, wartość szkody w ubezpieczonym mieniu powodów wyniosła 22.335,68 zł brutto. Biegły sądowy w sporządzonej przez siebie opinii uwzględnił – stosownie do OWU § 14 - stopień zużycia technicznego budynków, albowiem w dacie wystąpienia zdarzenia losowego budynki miały 46 lat. Żadna ze stron sporu nie kwestionowała w tej części wartości dowodowej opinii.
Odpowiedzialność pozwanego wynikała z wiążącej strony umowy ubezpieczenia mienia stanowiącego budynek mieszkalny.
W myśl art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Przedmiotem zaś ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu (art. 821 k.c.). Wedle regulacji wynikającej z art. 817 § 1 k.c., ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Powołane przepisy wskazują na istotę umowy ubezpieczenia jaką jest wypłata odszkodowania lub innego świadczenia w wypadku zajścia zdarzenia losowego w kwocie odpowiadającej rozmiarowi szkody (por. art. 15 i 16 ustawy z dn. 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej oraz OWU).
Niewątpliwie, przesłanką odpowiedzialności strony pozwanej jest szkoda, a zatem postępowanie sądowe w przedmiocie zapłaty odszkodowania oparte jest na podstawowych zasadach wynikających z przepisów prawa cywilnego. W związku z tym naprawienie szkody ma przywrócić stan poprzedni. W niniejszej sprawie odszkodowanie, to koszt przywrócenia budynku powodów do stanu sprzed powodzi. Dlatego też przy ustalaniu zakresu szkody sąd wziął pod uwagę te wszystkie czynności, które powinni wykonać powodowie, celem usunięcia skutków powodzi. Zakres szkód sąd powinien zaś ustalić w odniesieniu do stopnia uszkodzenia budynków na skutek powodzi, opierając się w tej mierze na opinii biegłego, jego doświadczeniu i praktyce wykonawczej podmiotów branży budowlanej oraz literaturze fachowej. Określenie jej rozmiaru należy do tej kategorii wiadomości specjalistycznych, z powodu których sąd zobligowany jest, nawet wobec braku stosownego wniosku stron w tym zakresie, powołać biegłego sądowego, celem ustalenia rozmiaru powstałych strat.
Sąd za biegłą uznał, iż wartość szkody winna uwzględniać wydatki powodów związane z wymianą instalacji elektrycznej, piecyka gazowego oraz renowację pieca węglowego. Powyższe koszty zostały przez T. S. i M. S. udokumentowane fakturą VAT nr (...) oraz rachunkiem nr (...). Sąd uwzględnił także czynności związane z wywozem gruzu, jako kategorię robót remontowych o charakterze restytucyjnym.
Przyjęta przez sąd kwota należnego powodom odszkodowania równa jest 22.335,68 zł brutto. Biorąc pod uwagę wysokość wypłaconego powodom dotychczas odszkodowania, wskazaną sumę należało pomniejszyć o 9.766,65 zł, co daje wynik 12.569,03 zł. Kwota ta została ostatecznie zasądzana na rzecz powodów. Sąd oddalił powództwo w zakresie kwoty 90 zł, albowiem T. S. i M. S. w żaden sposób nie wykazali zasadności przyznania na ich rzecz, kwoty odszkodowania wyższej, aniżeli 12.569,03 zł.
Wobec ograniczenia roszczenia pozwu z kwoty 23.158,35 zł do kwoty 12.659,03 zł, sąd, na mocy art. 355 k.p.c., umorzył postępowanie w pozostałej części.
Wraz z kwotą główną, sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz solidarnych powodów, na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2015r.) odsetki ustawowe od dnia 19.06.2010r. do dnia 31.12.2015r. oraz na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 56 i 57 ustawy z dnia 9.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 9 listopada 2015 r.) odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego od dnia 1.01.2016r. do dnia zapłaty. Za początkowy termin naliczania odsetek ustawowych został uznany dzień 19.06.2010r. tj. dzień następujący po upływie 30—dniowego ustawowego terminu do likwidacji szkody, liczonego od dnia jej zgłoszenia.
Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. 100 k.p.c., w myśl którego, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Biorcą pod uwagę wartość przedmiotu sporu tj. 23.158,35 zł, uznać należało, iż roszczenie pozwu zostało uwzględnione w 54 %. Na koszty poniesione przez powodów w toku niniejszego postępowania składają się: opłata sądową w kwocie 1.158 zł uiszczona zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 Nr 90, poz. 594), wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 2.400 zł zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2002r. Nr 163, poz.1348), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006r. Nr 225, poz. 1635) oraz zaliczka w kwocie 750 zł na koszty czynności biegłego, co daje łącznie sumę 4.325 zł. Na koszty poniesione przez stronę pozwaną w toku niniejszego postępowania składają się: wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 2.400 zł zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002, Nr 163, poz. 1349), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006r. Nr 225, poz. 1635) oraz zaliczka w kwocie 750 zł na koszty czynności biegłego, co daje łącznie sumę 3.167 zł.
Mając powyższe na uwadze, sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz solidarnych powodów kwotę 878,68 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu (4.325 zł x 54 % - 3.167 zł x 46 %).
Sąd przyznał biegłej sądowej U. K. kwotę 117.05 zł tytułem wynagrodzenia za stawiennictwo na rozprawie i złożenie ustnej opinii uzupełniającej do protokołu oraz kosztów dojazdu, które należy wypłacić z zaliczek uiszczonych przez strony, a to na podstawie art. 288 kpc w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U.2013, 518).