Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2017r. w S.

odwołania A. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 3 marca 2017 r. Nr (...)

w sprawie A. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że A. P. przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych.

Sygn. akt IV U 238/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 3 marca 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656) i przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016r. poz. 887), odmówił A. P. przyznania rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach, bowiem na dzień 1 stycznia 2009r. nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 12 lat i 8 dni. Do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczono następujące okresy: od 1.04.1981r. do 31.12.1985r., od 1.01.1990r. do 31.12.1990r. oraz od 12.08.2002r. do 31.12.2008r. (z wyłączeniem zasiłku chorobowego w okresie od 9.01.2003r. do 28.02.2003r.).

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony A. P., oświadczając, że przez cały okres zatrudnienia pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Domagał się zatem zaliczenia jako pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w P. Filia w S. od 6.09.1973r. do 17.02.1974r. oraz Spółdzielni (...) Oddział w S. od 1.07.1976r. do 31.03.1981r. (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na okoliczność, iż ubezpieczony nie przedstawił stosownego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. W konsekwencji, ubezpieczony nie wykazał, by legitymował się 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-4 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 1 lutego 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał A. P. prawo do emerytury na podstawie art.24 ust.1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od dnia 1 lutego 2017r., tj. od daty osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została ustalona na podstawie art. 25 i 26 w/w ustawy (decyzja z dnia 1.02.2017r. k.11 akt emerytalnych).

W dniu 1 marca 2017r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie rekompensaty do przyznanej emerytury (wniosek k.13 akt emerytalnych). Zaskarżoną decyzją z dnia 3 marca 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił A. P. przyznania rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach, bowiem na dzień 1 stycznia 2009r. nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 12 lat i 8 dni. Do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczono następujące okresy: od 1.04.1981r. do 31.12.1985r., od 1.01.1990r. do 31.12.1990r. oraz od 12.08.2002r. do 31.12.2008r., z wyłączeniem zasiłku chorobowego w okresie od 9.01.2003r. do 28.02.2003r. (decyzja z 3.03.2017r. k.16 akt emerytalnych).

W okresie od 5.04.1976r. do 30.06.1976r. A. P. był zatrudniony w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział w S.. Następnie w wyniku połączenia transportu branżowego nastąpiło połączenie Wojewódzkiego Zakładu (...) w W. i Zakładu (...).S.O. ze Spółdzielnią (...) w W.. W związku z tym A. P. stał się pracownikiem Spółdzielni (...) z zachowaniem dotychczasowych warunków pracy i płacy oraz nabytych uprawnień pracowniczych. Wówczas ubezpieczony pracował na stanowisku ładowacza. Od dnia 1 czerwca 1977r. powierzono mu obowiązki kierowcy samochodu. Z uwagi na zmiany organizacyjne w spółdzielczości rolniczej z dniem 1 kwietnia 1981r. A. P. stał się pracownikiem (...) Spółdzielni (...) w S. z zachowaniem dotychczasowych warunków pracy i płacy oraz innych uprawnień pracowniczych. Ubezpieczony wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, a okres zatrudnienia w (...) Spółdzielni (...) od 1.04.1981r. do 31.12.1985r. został zaliczony przez organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach. W okresie od dnia 1 stycznia 1986r. do 31 grudnia 1989r. A. P. był zatrudniony w Zakładzie (...) w W. Oddział w S., który został utworzony w wyniku likwidacji zakładu samochodowego w (...) Spółdzielni (...) w S. z dniem 31 grudnia 1985r. Wówczas w związku z likwidacją gospodarstwa samochodowego w (...) Spółdzielni (...) w S. z dniem 1 stycznia 1986r. pracowników przejął Zakład (...) w W. Oddział w S. z zachowaniem ciągłości pracy i płacy. W w/w zakładzie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał dotychczasową pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Zakład (...) realizował przewozy mleka i innych artykułów mleczarskich na rzecz (...) Spółdzielni (...) w S.. Z dniem 1 stycznia 1990r. nastąpiło ponowne przejęcie transportu mleczarskiego od Zakładu (...) i pracowników zatrudnionych w bazach transportowych na rzecz (...) Spółdzielni (...) w S.. W świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 20.10.2016r. wystawionym przez (...) Spółdzielnię (...) w S. wskazano, że A. P. w okresie od 1.04.1981r. do 31.12.1985r. oraz od 1.01.1990r. do 31.12.1990r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, a okresy te zostały uwzględnione przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji jak praca w szczególnych warunkach. Pomimo że ubezpieczony w pozostałych okresach od 1 czerwca 1977r. wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego w tej samej bazie transportowej, to okresy te nie zostały ujęte w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, gdyż wówczas transport mleczarski wykonywany był na rzecz (...) Spółdzielni (...) przez inne podmioty, w tym przez Spółdzielnię (...) Oddział w S. i Zakład (...) w W. Oddział w S. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20.10.2016r. k.6 akt emerytalnych; świadectwo pracy z 31.12.1989r. k. 7 akt organu rentowego za wnioskiem o rentę z 24.11.1993r.; dokumenty w aktach osobowych; zeznania świadków J. G., R. M., Z. P. k.22-23 akt sprawy; zeznania ubezpieczonego k.21-22 akt sprawy).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego i aktach osobowych ubezpieczonego uzyskanych z (...) Spółdzielni (...) w S., a także na podstawie zeznań świadków J. G., R. M. i Z. P. (k.22-23 akt sprawy) i zeznań ubezpieczonego A. P. (k.21-22 akt sprawy), które w całości obdarzono wiarygodnością.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. P. okazało się uzasadnione.

Stosownie do treści art.2 pkt5 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2015r., poz.965 ze zm.), pod pojęciem rekompensaty należy rozumieć odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Zgodnie z art.21 ust.1 i 2 oraz art.23 ust.1 i 2 tej ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę. Rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art.173 i art.174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Artykuł 22 ust.1-3 ustawy o emeryturach pomostowych zawiera normy regulujące wyliczenie rekompensaty. Celem rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 17 grudnia 2015r., III AUa 717/15, Legalis numer 1398722).

Przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS celem ustalenia rodzajów prac wykonywanych w szczególnych warunkach odsyłają do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdzie w wykazie A załącznika do rozporządzenia szczegółowo wymieniono prace wykonywane w szczególnych warunkach. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 w/w rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Przedmiotem sporu zaistniałego na gruncie niniejszej sprawy było to, czy ubezpieczony jest uprawniony do rekompensaty uregulowanej w ustawie o emeryturach pomostowych, która ma wpływ na wysokość emerytury. Rozstrzygnięcie sprawy wymagało zatem ustalenia, czy ubezpieczony posiada 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nie zachodziły negatywne przesłanki przyznania rekompensaty, gdyż ubezpieczony nie nabył prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym w związku z pracą w warunkach szczególnych, a także do emerytury pomostowej. Decyzją z dnia 1 lutego 2017r. A. P. uzyskał prawo do emerytury na podstawie art.24 ust.1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS od dnia 1 lutego 2017r., tj. od osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Podkreślenia wymaga, że jedynie nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty, natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wypływa na uprawnienia do rekompensaty.

Organ rentowy w zaskarżonej decyzji z dnia 3 marca 2017r. zaliczył do stażu pracy w szczególnych warunkach następujące okresy: od 1.04.1981r. do 31.12.1985r., od 1.01.1990r. do 31.12.1990r. oraz od 12.08.2002r. do 31.12.2008r. (z wyłączeniem zasiłku chorobowego w okresie od 9.01.2003r. do 28.02.2003r.), tj. w łącznym wymiarze 12 lat i 8 dni. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w postaci spójnych i wiarygodnych zeznań świadków i ubezpieczonego oraz dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego i aktach osobowych, dał podstawy do uznania, że nieprzerwanie w okresie od 1 czerwca 1977r. do 31 grudnia 1990r. A. P. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Nie ulega wątpliwości, że w dotychczas nieuwzględnionych przez organ rentowy okresach od 1 czerwca 1977r. do 31 marca 1981r. oraz od 1 stycznia 1986r. do 31 grudnia 1989r. ubezpieczony wykonywał taką samą pracę jak w (...) Spółdzielni (...) w S., jednak okresy te nie zostały wskazane w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 20.10.2016r., gdyż wówczas baza transportowa zajmująca się przewozem mleka i produktów mleczarskich nie funkcjonowała w ramach (...) Spółdzielni (...) w S., lecz była prowadzona przez inne podmioty, w tym m.in. Spółdzielnię (...) Oddział w S. i Zakład (...) w W. Oddział w S.. Była to jednak cały czas praca tego samego rodzaju i została ona ujęta w wykazie A dziale VIII poz. 2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. tj. prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Wiarygodne zeznania świadków J. G., R. M. i Z. P. oraz zeznania ubezpieczonego potwierdziły, że przez cały okres zatrudnienia na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych od 1 czerwca 1977r. do 31 grudnia 1990r. wnioskodawca wykonywał przewozy mleka i produktów mleczarskich na rzecz (...) Spółdzielni (...) w S. niezależnie od nazwy zakładu pracy, który realizował w danym okresie takie przewozy za pomocą tej samej bazy transportowej. Po doliczeniu spornego okresu zatrudnienia ubezpieczonego na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego do stażu pracy w szczególnych warunkach dotychczas uwzględnionego przez organ rentowy (12 lat i 8 dni) A. P. wykazał ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Tym samym spełnił on wszystkie przesłanki niezbędne do pozytywnego rozpoznania jego wniosku z 1 marca 2017r. i ustalenia prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc, Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.