Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy R. P.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do wypłaty emerytury rolniczej

na skutek odwołania R. P.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 6 kwietnia 2017 r. nr (...)

o d d a l a o d w o ł a n i e

SSO Beata Łożyńska - Motyka

Sygn. akt: IV U 699/17

UZASADNIENIE

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 6 kwietnia 2017 r., znak: (...) na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U.2016.227 ze zm.) odmówił podjęcia wypłaty emerytury rolniczej przysługującej R. P. z powodu pobierania przez niego świadczenia emerytalnego z ZUS.

Od powyższej decyzji ubezpieczony złożył odwołanie wnosząc o jej zmianę
i wypłatę wnioskowanego świadczenia emerytalnego. W uzasadnieniu swojego stanowiska podniósł, że przez okres ponad 20 lat prowadził gospodarstwo rolne i odprowadzał z tego tytułu należne składki do KRUS. Obecnie nie ma jednak żadnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników i nie otrzymał zwrotu zapłaconych składek. W podsumowaniu argumentował, że KRUS nie przedstawił mu jakiejkolwiek decyzji symulacyjnej zawierającej wyliczenie jego emerytury i tym samym pozbawił go możliwości weryfikacji, które ze świadczeń jest dla niego korzystniejsze.

W odpowiedzi na odwołanie rolniczy organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując, że wydana decyzja jest prawidłowa. Pozwany wyjaśnił, że odwołujący najpierw pobierał z KRUS emeryturę rolniczą, przyznaną decyzją z dnia 21 czerwca 2013 r., po czym od dnia 1 lipca 2013 r. nabył uprawnienia do emerytury pracowniczej z ZUS na podstawie decyzji z dnia 3 września 2013 r. Ubezpieczony dokonał wyboru, które ze świadczeń będzie mu wypłacane i pismem z dnia 1 października 2013 r. poinformował KRUS Oddział (...) w O., że wypłacie ma podlegać emerytura pracownicza z ZUS. W konsekwencji od dnia 1 października 2013 r. wstrzymano wnioskodawcy wypłatę emerytury rolniczej. W tych okolicznościach, w ocenie organu na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, zasadnie wydano zaskarżoną decyzję.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca R. P., ur. dnia (...), legitymujący się ponad 20 –letnim okresem ubezpieczenia rolnego, w dniu 10 czerwca 2013 r. złożył do KRUS wniosek o emeryturę rolniczą.

Decyzją z dnia 21 czerwca 2013 r. organ przyznał wnioskodawcy prawo do tego świadczenia od dnia 10 czerwca 2013 r., to jest od osiągniecia wieku emerytalnego, w kwocie części składkowej, która wyniosła 67,42% emerytury podstawowej, czyli 560,36 zł.

Następnie, wobec wniosku z dnia 3 września 2013 r. o wypłatę świadczenia w pełnej wysokości, organ emerytalny od dnia 1 października 2013 r. doliczył część uzupełniającą emerytury w wymiarze 100%, to jest w kwocie 706,48 zł. Łącznie emerytura rolnicza skarżącego wyniosła więc 1.266,84 zł, a do wypłaty – 1.068, 84 zł.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. poinformował R. P., że na skutek jego wniosku z dnia 4 lipca 2013 r., decyzją z dnia 3 września 2013 r., znak: (...) przyznał mu od dnia 1 lipca 2013 r. prawo do emerytury pracowniczej.

Do ustalenia postawy wymiaru świadczenia Zakład przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, to jest z lat 1965-2003, a do wyliczenia wysokości emerytury okresy składkowe w wymiarze 22 lat, 2 miesięcy i 13 dni. Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 1.234,23 zł.

KRUS Oddział (...) w O. pismem z dnia 20 września 2013 r. zobowiązał R. P. do złożenia oświadczenia stwierdzającego, czy w świetle ustalenia uprawnień emerytalnych, wypłacie ma podlegać emerytura rolnicza z KRUS, czy też emerytura pracownicza z ZUS.

Odwołujący w piśmie z dnia 1 października 2013 r. oświadczył, że wypłacie ma podlegać jego emerytura pracownicza z ZUS. W świetle powyższego, decyzją z dnia 7 października 2013 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wstrzymał na bieżąco od 1 października 2013 r. wypłatę emerytury rolniczej z powodu uzyskania uprawnień do emerytury z ZUS oraz ustalił nadpłatę świadczenia za okres od 1 lipca do 30 września 2013 r.

W dniu 27 marca 2017 r. R. P. złożył wniosek do KRUS o wypłatę emerytury rolniczej.

W odpowiedzi, decyzją z dnia 6 kwietnia 2017 r., zaskarżoną w niniejszej sprawie Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił skarżącemu podjęcia wypłaty emerytury rolniczej z powodu pobierania przez niego świadczenia emerytalnego z ZUS.

(dowód: dokumenty w aktach rentowych KRUS.)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie R. P. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budził wątpliwości i został ustalony
w oparciu o niekwestionowane dokumenty zgromadzone w aktach rolniczego organu rentowego.

Treść odwołania sprowadzała się w istocie do żądania podjęcia wypłaty emerytury rolniczej, w sytuacji gdy wnioskodawca wybrał wcześniej do wypłaty emeryturę pracowniczą jako świadczenie dla niego korzystniejsze (wyższe).

Zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U.2016.277.), w razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie przepisów tej ustawy z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego, uprawnionemu wypłaca się jedno wybrane przez niego świadczenie, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 tego przepisu.

Powyższy przepis reguluje problematykę zbiegu prawa do świadczenia, w sytuacji, w której jedna osoba spełnia warunki do otrzymania więcej niż jednego świadczenia (emerytury lub renty), z różnych systemów ubezpieczeniowych. Przepis ten wyraża, przyjętą przez ustawodawcę w cyt. ustawie, ogólną zasadę pobierania jednego świadczenia (tzw. zasada niekumulacji), która dotyczy zbiegu świadczenia przysługującego z tytułu prawa do renty lub emerytury rolniczej, ze świadczeniem przysługującym z tych samych tytułów, ale z innego ubezpieczenia społecznego. Dotyczy to osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do osób uprawnionych jednocześnie do emerytury rolniczej oraz do emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ust. 1, art. 24a lub art. 184 przepisów emerytalnych (art. 33 ust. 2a ustawy).

Zgodnie z wymienioną zasadą, uprawniony do więcej niż jednego świadczenia z tego tytułu wybiera, które świadczenie chce otrzymywać. Przy czym, wybór świadczenia należy do sfery jego samodzielnych uprawnień i nie podlega ocenie. To znaczy, że nawet jeżeli uprawniony zażąda wypłaty niższego świadczenia, żądanie to musi zostać uwzględnione (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2013 r., II UK 186/13, LEX nr 1675284).

Na marginesie dodać należy, że art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w związku z art. 56 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, był przedmiotem oceny zgodności z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji RP (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 października 2010 r., sygn. akt: K 16/08, OTK-A 2010, nr 8, poz. 72).

W ocenie Sądu Okręgowego, brak było podstaw prawnych do zmiany zaskarżonej decyzji, która w świetle poczynionych ustaleń jest prawidłowa.

Wbrew stanowisku wnioskodawcy, organ rentowy zasadnie odmówił R. P. podjęcia wypłaty przysługującej emerytury rolniczej z powodu pobierania przez niego świadczenia emerytalnego z ZUS.

W niniejszej sprawie nie ulega bowiem wątpliwości, że wnioskodawca, urodzony przed dniem 1 stycznia 1949 r., przez okres ponad 20 lat podlegał ubezpieczeniu rolnemu i z tego tytułu na skutek złożonego wniosku o emeryturę, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego 65 lat i 2 miesięcy, od dnia 10 czerwca 2013 r. nabył prawo do emerytury rolniczej decyzją Prezesa Kasy z dnia 21 czerwca 2013 r.

Poza sporem jest również, że skarżący podlegał także ubezpieczeniu pracowniczemu (powszechnemu) w ZUS i z tego powodu, decyzją Zakładu z dnia 3 września 2013 r. nabył prawo do emerytury. W tym stanie rzeczy odwołujący jako rolnik, w świetle cyt. art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, miał obowiązek dokonania wyboru co do wypłaty jednego z dwóch przysługujących mu świadczeń emerytalnych. O konieczności takiego wyboru został poinformowany przez rolniczy organ emerytalny (k -68 akt KRUS) i w odpowiedzi w piśmie z dnia 1 października 2013 r. wnioskodawca zawarł oświadczenie, że wypłacie ma podlegać emerytura pracownicza z ZUS (k – 71 akt KRUS).

W konsekwencji, w ocenie Sądu Okręgowego, w świetle art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, nie było przesłanek do uwzględnienia odwołania. Skarżący składając oświadczenie z dnia 1 października 2013 r. przesądził, że jedynym świadczeniem emerytalnym mu wypłacanym, będzie emerytura z ubezpieczenia pracowniczego w ZUS.

Organ rentowy zasadnie zatem odmówił R. P. podjęcia wypłaty emerytury rolniczej z powodu pobierania przez niego świadczenia emerytalnego z ZUS. Skarżący nie może bowiem wbrew obowiązującym przepisom, pobierać jednocześnie świadczeń emerytalnych z dwóch systemów ubezpieczeń. Wnioskodawcy przysługuje jedno świadczenie, które wcześniej zostało przez niego wybrane.

Kierując się powyższym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

/-/ SSO Beata Łożyńska-Motyka