Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2013 r. w Krakowie

sprawy z wniosku E. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o emeryturę

na skutek apelacji wnioskodawczyni E. D.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 kwietnia 2013 r. sygn. akt V U 284/13

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 752/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie E. D. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 17 grudnia 2012 roku, którą odmówiono wnioskodawczyni przyznania emerytury.

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że E. D. w okresie od 7 września 1981 roku do 31 grudnia 1982 roku była zatrudniona w Pracowni (...) J. P.. Następnie ubezpieczona mieszkała w gospodarstwie rolnym rodziców, w którym pracowała, ponadto uczyła się w wieczorowej szkole dla pracujących w O.. Lekcje w tej szkole odbywały się codziennie od godziny 16 .00 do 20. 00. W gospodarstwie rolnym rodziców ubezpieczona pracowała do 31 sierpnia 1983 roku pomagając im w pracach związanych z utrzymaniem tego gospodarstwa.

W dniu 28 listopada 2012 roku E. D. złożyła wniosek o emeryturę, wykazując na dzień 31 grudnia 2008 roku 29 lat, 7 miesięcy i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W tak ustalonym stanie sprawy Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie jest zasadne.

Sąd I instancji przytoczył treść art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela ( Dz.U. z 2003r. Nr. 118, poz.1112 ze zm. ) w myśl którego nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę. Przy czym nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli spełnili warunki do uzyskania emerytury, określone w ust. 1, w ciągu dziesięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm), z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy, oraz nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Spór w niniejszym postępowaniu dotyczył tego, czy ubezpieczona E. D. posiada 30 –letni okres zatrudnienia. Ubezpieczona domagała się zaliczenia do stażu pracy okresu zatrudnienia w Pracowni (...) J. P. od dnia 1 stycznia 1983 roku do 30 czerwca 1983 roku a na powyższą okoliczność przedstawiła kserokopię pisma J. P.

Sąd I instancji uznał jednak, że ubezpieczona nie przedstawiła przekonywujących dowodów potwierdzających zatrudnienie w spornym okresie albowiem poza wskazaną kserokopią i własnymi twierdzeniami w żaden sposób nie wykazywała powyższego zatrudnienia. Twierdzenia ubezpieczonej są przy tym, w ocenie Sądu, całkowicie niewiarygodne i sprzeczne z dowodami zgromadzonym w sprawie V U 1066/11 tut. Sądu. W tamtym postępowaniu zakończonym prawomocnym wyrokiem oddalającym odwołanie, ustalono bowiem na podstawie zeznań ubezpieczonej, iż w spornym okresie nigdzie ona zawodowo nie pracowała, a jedynie pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców i uczęszczała do szkoły wieczorowej. Ponadto w aktach organu rentowego znajduje kopia życiorysu ubezpieczonej, w którym odnośnie spornego okresu nie podaje ona wykonywania pracy zawodowej, lecz tylko pracę w gospodarstwie rolnym i naukę w szkole średniej. Również w kwestionariuszu osobowym z zatrudnienia w Szkole Podstawowej w D. oraz składanym wraz z wnioskiem o emeryturę kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych z dnia 18 sierpnia 2011 roku ubezpieczona nie podawała zatrudnienia w spornym okresie. Także zeznania świadków zgromadzone w postępowaniu przed organem rentowym nie wskazują na wykonywanie przez nią pracy u J. P. w spornym okresie, lecz potwierdzają fakt pracy w gospodarstwie rolnym. Ponadto wnioskodawczyni, pomimo wezwania Sądu, nie przedstawiła żadnych dokumentów potwierdzających jej zatrudnienie w spornym okresie. Natomiast według ustaleń organu rentowego, ubezpieczona w spornym okresie nie podlegała ubezpieczeniom społecznym. Wobec powyższego Sąd uznał, że ubezpieczona nie wykazała spornej przesłanki nabycia prawa do emerytury i oddalił jej odwołanie.

W apelacji od tego wyroku wnioskodawczyni E. D. zaskarżając wyrok w całości zarzuciła 1/ błędne ustalenia faktyczne mające wpływ na treść wyroku, polegające na stwierdzeniu że złożyła kserokopię pisma J. P., w sytuacji gdy do ZUS składała wszystkie dokumenty w oryginale, 2/ błędnie napisane nazwisko w decyzji ZUS E. K., gdy jej nazwisko jest jednoczłonowe. W oparciu o powyższe wniosła o zmianę wyroku i przyznanie jej emerytury. Apelująca domagała się przesłuchania w charakterze świadków jej współpracowników w Pracowni (...) J. P. i w oparciu o powyższe zaliczenie spornego okresu zatrudnienia do stażu pracy.

W uzasadnieniu apelacji wnioskodawczyni zarzuciła, że Sąd I instancji nie przesłuchał zawnioskowanych świadków, którzy potwierdziliby jej zatrudnienie w spornym okresie. Fakt niepodania w życiorysie, że pracowała w Pracowni (...) J. P. apelująca wyjaśnia tym, że taka okoliczność była źle postrzegana przez władze komunistyczne, a ponadto zarzuciła nieuczciwość pracodawczyni, która nie wydała jej świadectwa pracy i nie posiada dowodów że odprowadzała za nią składki na ubezpieczenie społeczne.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje;

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie albowiem podniesione w niej zarzuty nie podważają prawidłowości podjętego w sprawie rozstrzygnięcia.

Sąd Apelacyjny w całości podziela ustalenia Sądu I instancji, które przyjmuje za własne, a także podziela przedstawiony wywód prawny, który z uwagi na szczegółowość i przytoczenie przepisów mających w sprawie zastosowanie nie wymaga już powtórzenia.

Istota sporu w niniejszej sprawie o prawo wnioskodawczyni E. D. do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela ( Dz.U. z 2003r. Nr. 118, poz.1112 ze zm. ) i przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227), sprowadzała się wyłącznie do kwestii posiadania przez wnioskodawczynię wymaganego ogólnego stażu pracy w wymiarze 30 lat, a w konsekwencji do rozstrzygnięcia, czy można do bezspornego okresu wynoszącego 29 lat, 7 miesięcy i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych doliczyć okres zatrudnienia w Pracowni (...) J. P. od dnia 1 stycznia 1983 roku do 30 czerwca 1983 roku.

Sąd I instancji uznał, że wnioskodawczyni nie przedstawiła przekonywujących dowodów potwierdzających zatrudnienie w spornym okresie albowiem poza oświadczeniem pracodawczyni i własnymi twierdzeniami w żaden sposób nie wykazywała powyższego zatrudnienia. Stanowisko to zasługuje na pełną akceptację. Zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 6 k.c. i art. 3 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, zaś strony postępowania są obowiązane dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody.

Tymczasem wnioskodawczyni faktu pracy w spornym okresie, mimo wezwania Sądu do przedłożenia dowodów, nie wykazała żadnymi dowodami. Nie można uznać jak tego chce apelująca, iż wskazała w odwołaniu od decyzji ZUS świadków, którzy z nią współpracowali i co więcej stawiać zarzutu Sądowi I instancji, że nie przeprowadził dowodu z zeznań tych świadków, skoro wnioskodawczyni nie podała ich adresów zamieszkania. Nie było więc możliwe wezwanie świadków do Sądu i ich przesłuchanie. Sytuacja nie uległa zmianie również na etapie postępowania apelacyjnego, gdyż z oświadczenia wnioskodawczyni złożonego na rozprawie wynika, że nie zna adresów zamieszkania świadków i nic o nich nie wie.

Wnioskodawczyni na fakt wykonywania pracy w spornym okresie nie przedłożyła umowy o pracę, świadectwa pracy, czy jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego tą okoliczność. Z dokumentacji ZUS wynika natomiast, że wnioskodawczyni była zgłoszona do ubezpieczenia społecznego z tytułu zatrudnienia w Pracowni (...) J. P. w okresie od 7 września 1981r. do 31 grudnia 1982r. W tym stanie rzeczy oświadczenie pracodawczyni złożone w dniu 10 listopada 2011r., potwierdzające, że E. D. pracowała u niej od 1 września 1982r. do 30 czerwca 1983r. przy czym były odprowadzane składki do ZUS – nie jest wiarygodne. Nie ma przy tym żadnego znaczenia, że Sąd I instancji przyjął, że powyższe oświadczenie jest złożone w kserokopii, albowiem fakt istnienia tego oświadczenia nie jest kwestionowany, a oceniana jest jego wiarygodność i moc dowodowa w kontekście okoliczności sprawy.

Jak wskazano wyżej zgodnie z procesową zasadą prawdy i dobrych obyczajów strony postępowania są obowiązane dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek. Tymczasem wnioskodawczyni, która obecnie twierdzi, że od dnia 1 stycznia 1983 roku do 30 czerwca 1983 roku zatrudniona była w Pracowni (...) J. P., składając wyjaśnienia w sprawie V U 1066/11 o prawo do emerytury podała, że, iż w spornym okresie nigdzie zawodowo nie pracowała, a jedynie pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców i uczęszczała do szkoły wieczorowej, co zostało potwierdzone oświadczeniami świadków. Zarówno w życiorysie, w kwestionariuszu osobowym jak i w kwestionariuszach dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych wnioskodawczyni nigdy nie podała aby w spornym okresie wykonywała pracę zawodową, podawała natomiast, że pracowała w gospodarstwie rolnym i pobierała naukę. W tym stanie rzeczy zdziwienie mogą wywoływać wyjaśnienia apelującej że przyczyną niepodania w życiorysie faktu pracy w Pracowni (...) J. P. było złe odbieranie przez władze Polski Ludowej takiej pracy przez nauczyciela. Bez wpływu na trafność rozstrzygnięcia pozostaje również zarzut błędnie napisanego nazwiska wnioskodawczyni w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Jest to oczywista omyłka, która może być sprostowana, pozostająca bez wpływu na wyrok.

Reasumując należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, iż twierdzenia wnioskodawczyni o jej zatrudnieniu w spornym okresie są nieudokumentowane, sprzeczne z materiałem dowodowym zawartym w aktach rentowych a tym samym całkowicie niewiarygodne. W konsekwencji wobec nieudokumentowania wymaganego 30 letniego stażu pracy, wnioskodawczyni nie spełnia przesłanek do nabycia prawa do emerytury. Zatem rozstrzygnięcie Sądu I instancji odpowiada prawu.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny oddalił apelację w oparciu o art. 385 k.p.c.