Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Radomiu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Mazur

Protokolant: st. sekr. sądowy Wiesława Nurek

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2015 roku w Radomiu

na rozprawie

sprawy z powództwa U. W. i W. W. (1)

przeciwko M. K. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od M. K. (1) na rzecz U. W. i W. W. (1) solidarnie kwotę 85 000 ( osiemdziesiąt pięć tysięcy ) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od M. K. (1) na rzecz U. W. i W. W. (1) solidarnie kwotę 4 680 (cztery tysiące sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje pobrać od M. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3 187 (trzy tysiące osiemdziesiąt siedem) złotych tytułem brakującej części opłaty od pozwu.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt I C 371/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 lutego 2015 roku powodowie U. W.
i W. W. (1) wnieśli o zasądzenie od pozwanego M. K. (1) na ich rzecz kwoty 85 000 wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że udzielili pozwanemu pożyczki w łącznej kwocie 85 000 zł. Podkreślili, że
w dniu 23 stycznia 2011 roku dokonali na rzecz swojego ówczesnego zięcia M. K. (1) przelewu środków pieniężnych w kwocie 60 000 zł, zaś w dniu 29 grudnia 2010 roku w tym samym trybie przekazali mu kwotę 20 000 zł. Pozostała część pożyczki – 5 000 zł została przekazana bezpośrednio pozwanemu. M. K. (1) w dniu 27 marca 2014 roku podpisał pismo potwierdzające zawarcie umowy pożyczki w kwocie 85 000 zł i zawierające oświadczenie o zobowiązaniu się do jej zwrotu. M. K. (1) nie uiścił na rzecz U. i W. małżonków W. żadnej z rat. Powodowie w dniu 12 stycznia 2015 roku wezwali go do zapłaty kwoty 85 000 zł w okresie 5 dni od otrzymania wezwania. Pozwany w wyznaczonym terminie nie spłacił pożyczki (k. 3-7).

W piśmie z dnia 6 lipca 2015 roku pozwany M. K. (1) wniósł
o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwany podkreślił, że nie otrzymał od powodów pożyczki,
a jedynie powodowie przekazali jemu i jego ówczesnej żonie, a ich córce M. W. pieniądze na remont domu. Zaprzeczył jakoby podpisał oświadczenie z dnia 27 marca 2014 roku. Podkreślił, że albo dokument został mu podsunięty w momencie, gdy on i jego żona podpisywali szereg dokumentów związanych z podziałem majątku i rozwodem, albo powodowie wykorzystali jego podpis in blanco, którym dysponowała córka powodów w okresie małżeństwa. Pozwany wniósł o przypozwanie M. W. – jego byłej żony, podnosząc, że w razie uznania przez sąd istnienia długu wobec powodów, nie będzie wątpliwości, że jest to zobowiązanie
z okresu jego małżeństwa (k.43-45).

Strony podtrzymały swoje stanowisko przez cały czas trwania postępowania (k. 99 od 00:53:09 do 01:01:52).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

U. i W. małżonkowie W. są rodzicami M. W., która 25 sierpnia 2007 roku zawarła związek małżeński z M. K. (1). Pozwany od 2006 roku prowadził działalności gospodarczą, najpierw projektową, następnie w 2009 roku założył spagehetterię (...) znajdującą się na ul. (...) w R.. Na rozwinięcie tej działalności
i modernizację lokalu zaciągnął u swoich teściów U. i W. małżonków W. pożyczkę w kwocie 85 000 zł. W tym czasie pozwany
i jego żona zaciągnęli kredyt bankowy na zakup i remont wspólnego domu
w M.. Powodowie pomagali im czasem finansowo (dowód: zeznania powodów – k. 61 od 00:11:17 do 00:34:52, k. 99 od 00:36:13 do 00:45:03 zeznania świadka M. W. – k. 98 od 00:05:33 do 00:45:03, częściowo zeznania pozwanego – k. 61v od 00:34:52 do 01:01:25 i k. 98 od 00:45:03 do 00:52:54).

M. K. (1) w dniu 29 grudnia 2010 roku otrzymał od swoich teściów- U. i W. małżonków W. tytułem pożyczki kwotę 20 000 złotych, która została przekazana przez nich na konto jego żony M. W.. Przelew bankowy zawierał opis, z którego wynikało, że kwota 20 000 zł jest przeznaczona dla pozwanego. W dniu 23 stycznia 2011 roku uzyskał od nich na swoje konto przelew na kwotę 60 000 zł, opatrzony tytułem wpłaty: „kredyt M.”. Pozostałą kwotę 5 000 zł otrzymał do ręki
w formie gotówkowej (dowód: zeznania powodów – k. 61 od 00:11:17 do 00:34:52, k. 99 od 00:36:13 do 00:45:03 zeznania świadka M. W. – k. 98 od 00:05:33 do 00:45:03, potwierdzenia operacji przelewu k. 15-16).

Małżonkowie M. W. i M. K. (1) prowadzili wspólne gospodarstwo domowe i remontowali zakupiony dom w M.. Pozwany prowadził działalność gospodarczą, a jego żona M. W. pracowała w biurze projektowym. Pomiędzy małżonkami doszło do rozkładu pożycia. M. K. (1) wyprowadził się ze wspólnego mieszkania. W dniu 6 czerwca 2013 roku przed notariuszem A. D. M. K. (1)
i M. W. zawarli umowę majątkową małżeńską ustanawiającą ustrój rozdzielności majątkowej. W dniu 20 czerwca 2013 roku przed notariuszem A. D. pozwany, w ramach częściowego podziału majątku dorobkowego, darował M. W. swój udział do ½ części nieruchomości położonej w miejscowości M. gmina G.. Pozwany kontaktował się z żoną w sprawie długu zaciągniętego od jej rodziców i prosił powodów o wyrozumiałość (dowód: zeznania powodów – k. 61 od 00:11:17 do 00:34:52, k. 99 od 00:36:13 do 00:45:03 zeznania świadka M. W. – k. 98 od 00:05:33 do 00:45:03, częściowo zeznania pozwanego – k. 61v od 00:34:52 do 01:01:25 i k. 98 od 00:45:03 do 00:52:54, akt notarialny Rep A Nr (...)– k. 66-67, kopia aktu notarialnego rep. A nr (...) - k. 46-47, pismo pozwanego – k. 71).

W dniu 27 marca 2014 roku w Kancelarii Adwokackiej pełnomocnika powodów K. S. zostało sporządzone oświadczenie pozwanego o uznaniu przez niego długu wobec powodów oraz ustaleniu harmonogramu spłat tego długu w ratach. Oświadczenie to zostało wtedy podpisane przez pozwanego. W dniu 9 lipca 2014 roku Sąd Okręgowy w Radomiu rozwiązał przez rozwód małżeństwo M. W. i M. K. (1). W dniu 1 października 2014 roku dokonali oni ostatecznego podziału majątku dorobkowego (dowód: zeznania powodów – k. 61 od 00:11:17 do 00:34:52, k. 99 od 00:36:13 do 00:45:03, zeznania świadka M. W. – k. 98 od 00:05:33 do 00:45:03, częściowo zeznania pozwanego – k. 61v od 00:34:52 do 01:01:25 i k. 98 od 00:45:03 do 00:52:54, kopia aktu notarialnego rep. A nr (...) - k. 48-49, oświadczenie M. K. (1) o uznaniu długu k. 9-10).

Pozwany nie spłacał określonych w jego oświadczeniu rat pożyczki udzielonej przez powodów i dlatego w dniu 12 stycznia 2015 roku zostało do niego skierowane przez nich wezwanie do zapłaty kwoty 85 000 zł w terminie 5 dni od otrzymania wezwania (dowód: pismo powodów z dnia 12 stycznia 2015 roku k. 11-12).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań powodów U. i W. małżonków W., świadka M. W. oraz załączonych do akt dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony. Sąd oparł się również częściowo na zeznaniach pozwanego M. K. (1) w części dotyczącej jego sytuacji rodzinnej i majątkowej. Nie dał natomiast wiary jego zeznaniom co do tego, że nie otrzymał od powodów pożyczki oraz nie podpisywał oświadczenia o uznaniu długu. Zeznania te są sprzecznie z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym
w postaci zeznań powodów i świadka M. W. oraz dokumentów. Podkreślić należy, że pozwany nie kwestionował prawdziwości swojego podpisu na oświadczeniu z dnia 27 marca 2014 roku, a jedynie stwierdził, że dokument został mu podstępnie podsunięty, albo powodowie wykorzystali jeden z jego podpisów in blanco, które były w posiadaniu jego żony a córki powodów M. W.. Jego zeznania w tym zakresie także nie znajdują żadnego potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo powodów jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z omówionego powyżej materiału dowodowego wynika, że strony zawarły umowę pożyczki na kwotę 85 000 zł i pozwany ma obowiązek spłacić istniejący dług. Wprawdzie umowa nie została zawarta na piśmie, jednak fakt otrzymania pieniędzy przez pozwanego potwierdzają zarówno przelewy bankowe znajdujące się w aktach sprawy jak i zeznania powodów oraz świadka M. W.. Za uznaniem, że strony zawarły umowę pożyczki, a pieniądze jakie z tego tytułu otrzymał pozwany miały być przekazane na prowadzenie działalności gospodarczej przez M. K. (1) przemawia również zachowanie samego pozwanego.
W elektronicznej wiadomości tekstowej z dnia 8 października 2013 roku, którą pozwany wysłał do M. W., nie negował on, że otrzymał pomoc finansową od jej rodziców i stwierdził, że czuje się zobligowany do oddania im pożyczonych pieniędzy. Ponadto w dniu 27 marca 2014 roku podpisał on oświadczenie, w którym uznał dług i zobowiązał się do jego spłaty w ratach zgodnie z przedstawionym w nim harmonogramem. Nie można przyjąć, że M. K. (1), prowadzący od kilku lat działalność gospodarczą, podpisywałby dokumenty finansowe bez uprzedniego ich przeczytania. Ponadto w tym czasie pomiędzy małżonkami doszło już do rozpadu pożycia i trudno uznać, że pozwany tak wtedy ufał żonie, że podpisał przedstawiony przez nią dokument finansowy bez uprzedniego zapoznania się z jego treścią. Podkreślić należy, że do podpisania oświadczenia doszło w kancelarii adwokackiej (...) i w tym dniu, kiedy pozwany spotkał się tam z M. W., nie były podpisywane żadne inne dokumenty dotyczące ich spraw majątkowych czy rodzinnych. Wszelkie umowy dotyczące majątku wspólnego sporządzane były przed notariuszem albo wcześniej – w czerwcu 2013 roku (umowa rozdzielności majątkowej i darowizny części majątku dorobkowego) albo później po rozwiązaniu jego małżeństwa przez rozwód w październiku 2014 roku (umowa o ostateczny podział majątku dorobkowego). Podkreślić należy, że oświadczenie o uznaniu długu nie nosi śladów jakiegoś przerobienia lub manipulacji, które wskazywałyby, że zostało sporządzone później, niż złożony podpis pozwanego. Jest napisane spójnie i tworzy integralną całość. Treść tego oświadczenia jest jasna i prosta, nie zostały użyte żadne skomplikowane określenia prawnicze i finansowe. Nie ma więc podstaw do uznania, że pozwany nie wiedział co podpisuje, tym bardziej, że jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego to sam pozwany wystąpił z inicjatywą rozłożenia spłat kwoty pożyczki na raty.

Stwierdzić należy, iż pozwany - poza własnymi zeznaniami
- nie przedstawił żadnych dowodów przemawiających za uznaniem, że kwota 85 000 zł otrzymana przez niego pod U. i W. małżonków W. nie stanowiła pożyczki, którą przeznaczył na prowadzenie swojej działalności gospodarczej. Tym bardziej, że właśnie w 2009 roku rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej także w zakresie gastronomii i potrzebne mu były środki finansowe na modernizację lokalu i zakup potrzebnych sprzętów. Zakładając, że pożyczka została udzielona małżonkom i przeznaczona była do ich majątku wspólnego to podnieść należy, że zgodnie z art. 366 § 1 kc wierzyciel może obecnie żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich albo od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. To powodowie w takiej sytuacji mieliby obecnie prawo wyboru od kogo będą dochodzili spełnienia roszczenia. Pozwanemu przysługiwałby w takim wypadku jedynie roszczenie regresowe wobec M. W..

Podkreślić należy, że nie ma jednak podstaw do uznania, iż pożyczka powodów przeznaczona była dla pozwanego i jego żony M. W. do majątku wspólnego. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika jednoznaczne , że była ona przeznaczona dla M. K. (1) na prowadzenie działalności jego gospodarczej i to jemu została przez powodów udzielona pożyczka. Pozwany prowadził swoją działalność gospodarczą jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego. W tej sytuacji z uwagi na treść art. 31i 33 kro nie można więc uznać, iż pożyczka dotyczyła majątku wspólnego, lecz majątku odrębnego pozwanego. Nie było więc podstaw by wezwać M. W. do udziału w sprawie w charakterze pozwanej.

W związku z powyższym Sąd uznał roszczenie powodów za uzasadnione i dlatego w punkcie pierwszym wyroku zasądził od M. K. (1) na rzecz małżeństwa U. W. i W. W. (1) kwotę 85 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 stycznia 2015 roku.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc, zasądzając je od żądanej kwoty od dnia 19 stycznia 2015 roku tj. od dnia następnego po upływie 5- dniowego terminu do zapłaty wskazanego w piśmie powodów z dnia 12 stycznia 2015 roku, otrzymanego przez pozwanego w dniu 13 stycznia 2015 roku (k. 14).

O kosztach procesu w przedmiotowej sprawie Sąd orzekł w punkcie drugim na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd zasądził od M. K. (1) na rzecz U. i W. małżonków W. solidarnie kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztówy zastępstwa procesowego, o których mowa w § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dziennik Ustaw z 2002 roku Nr 163, poz.1348 z późn. zm.), opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz uiszczoną przez powodów opłatę od pozwu w kwocie 1063 zł.

Wobec powyższego Sąd w punkcie trzecim wyroku nakazał pobrać od pozwanego M. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 3187 zł tytułem brakującej części opłaty. Wysokość należnej opłaty Sąd ustalił na podstawie art. 13 ust. 1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tj. Dz. U. z 2010 roku Nr 90 poz. 594 ze zm).