Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Piotr Szarek

Protokolant – sekretarz sądowy Wioletta Rucińska

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2017 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. A. (1)

przeciwko A. A. (1) (A.)

o alimenty

I  oddala powództwo;

II  zasądza od powoda I. A. (1) na rzecz pozwanego A. A. (1) kwotę 137 zł (stu trzydziestu siedmiu złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII RC 36/17

UZASADNIENIE

Powód I. A. (1) wniósł pozew przeciwko pozwanemu A. A. (1) o zasądzenie alimentów w kwotach po 500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu powód m.in. wskazał, iż: pozwany jest jego synem; pozwany jest współwłaścicielem domu, w którym powód zamieszkuje; pozwany nie partycypuje
w kosztach utrzymania nieruchomości, przez co powód znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej.

W dniu 3 lutego 2017 r. (k. 13) powód sprecyzował żądanie pozwu wskazując, iż domaga się alimentów od stycznia 2017 r., płatnych do 15. dnia każdego miesiąca.

W odpowiedzi na pozew pozwany A. A. (1) – reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata – wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew m.in. podniesiono, iż: powód nie wykazał, aby znajdował się w niedostatku, który upoważniałby do zasądzenia alimentów od pozwanego; osobą, która w pierwszej kolejności winna wspierać powoda w utrzymaniu jest jego żona, a nie pozwany.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. A. (1), urodzony w dniu (...) jest ojcem A. A. (1), urodzonego w dniu (...)

W dniu 7 maja 1996 r., w sprawie o sygnaturze akt I RC 2125/94, Sąd Wojewódzki w Szczecinie rozwiązał przez rozwód związek małżeński rodziców małoletniego wówczas A. A. (1) – tj. I. A. (1) i E. A. i m.in. ustalił, przy I. A. (1) miejsce pobytu A. A. (1).

Niesporne.

I. A. (1) i E. A. byli współwłaścicielami zabudowanej nieruchomości gruntowej, położonej w S. przy ul. (...). Przedmiotowa nieruchomość jest zabudowana domem jednorodzinnym, w którym aktualnie zamieszkuje I. A. (1) z obecną żoną A. A. (2).

Na mocy umowy darowizny z dnia 27 kwietnia 2004 r. matka A. A. (1) przeniosła na mocy darowizny na swojego syna A. A. (1) udział wynoszący ½ we współwłasności nieruchomości przy ul. (...) w S.. Drugi udział we współwłasności przedmiotowej nieruchomości przysługuje nadal I. A. (1).

I. A. (1) zarzucał synowi A. A. (1), że ten nie partycypuje w kosztach utrzymania nieruchomości przy ul. (...) w S., co skutkowało tym, że w dniu 27 maja 2015 r. I. A. (1) wytoczył powództwo przeciwko A. A. (1) o zapłatę wynagrodzenia związanego z zarządem rzeczą wspólną oraz rozliczenie zwrotu wydatków i ciężarów poniesionych na nieruchomość wspólną.

Wyrokiem z dnia 1 lipca 2016 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C 570/15, Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie oddalił powyższe powództwo I. A. (1). Wyrok nie jest prawomocny, a postępowanie odwoławcze jest w toku.

Niesporne, a nadto:

-

wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 1 lipca 2016 r., ze sprawy I C 570/15, k. 126 w aktach sprawy I C 570/15.

I. A. (1): otrzymuje emeryturę w kwocie 1 837,91 zł netto miesięcznie; poza emeryturą nie ma innych źródeł utrzymania; ma ustalony umiarkowany stopień niepełnosprawności; choruje m.in. na chorobę nowotworową, nadciśnienie tętnicze;
w czerwcu 2017 r. przeszedł zawał serca; poza synem A. A. (1) nie ma innych dzieci; użytkuje samochód marki B. z 1992 r., którego ubezpieczenie kosztuje średniomiesięcznie 90 zł, a na paliwo wydaje 200 – 300 zł miesięcznie; korzysta z usług leczniczych w ramach NFZ; na żywność, środki czystości wydaje wraz z żoną kwoty co najmniej 150 – 170 zł tygodniowo; gdyby otrzymał świadczenia alimentacyjne od syna, to by je przeznaczył na remont zamieszkiwanej przez siebie nieruchomości; wyraża gotowość sprzedania nieruchomości; ostatnio na zakup niezbędnych dla siebie lekarstw wydał ok. 200 zł.

Żona I. A. (2) A.: otrzymuje emeryturę w kwocie 1 170,07 zł; choruje m.in. na chorobę nowotworową, nadciśnienie tętnicze; posiada dzieci przeciwko, którym nie występowała o świadczenia alimentacyjne.

W niektórych miesiącach dochód gospodarstwa domowego I. A. (1) pozwala mu oraz żonie na poczynienie drobnych oszczędności, a w niektórych miesiącach muszą korzystać z pożyczek od znajomych w celu uregulowania swoich zobowiązań.

Do lipca lub sierpnia 2017 r. I. A. (1) spłaca wraz z żoną pożyczkę z miesięczną ratą na poziomie 192 zł, która była zaciągnięta na remont zajmowanej przez ww. nieruchomości.

Dowód:

-

zeznania powoda I. A. (1), k. 54 – 56;

-

decyzje ZUS w przedmiocie wysokości świadczenia emerytalnego, k. 4, 5,

-

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, k. 7,

-

karty informacyjne leczenia szpitalnego, 8, 9, 10, 53,

-

zeznanie podatkowe PIT, k. 30 – 32.

I. A. (1) ponosi wraz z żoną koszty utrzymania nieruchomości przy ul. (...) w S., a w szczególności m.in.: średniomiesięcznie opłata za energię elektryczną wynosi 600 zł; opłata za wodę opiewa na kwotę 53 zł miesięcznie; opłata za Internet wynosi ok. 100 zł miesięcznie; ubezpieczenie nieruchomości ok. 400 zł rocznie; opłata za wywóz śmieci 57 zł miesięcznie; koszty zakupu drewna w kwocie 300 – 400 zł rocznie.

Dowód:

-

zeznania powoda I. A. (1), k. 54 – 56;

A. A. (1): zamieszkuje w Szwecji; pracuje jako montażysta ogrodzeń na pełen etat na umowę o pracę; zarabia 26 000 koron szwedzkich miesięcznie; poza wynagrodzeniem za pracę nie ma dodatkowych dochodów; pozostaje w sformalizowanym związku partnerskim; jego partnerka nie pracuje i nie posiada własnych źródeł utrzymania; spłaca kredyt mieszkaniowy w kwocie 3 500 koron szwedzkich miesięcznie; ponosi wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości, w której zamieszkuje na poziomie 7 000 koron szwedzkich miesięcznie; ponosi opłaty za media w kwocie 2 000 koron szwedzkich miesięcznie; nie choruje na nic przewlekle; posiada samochód (...) z 2009 r., którego miesięczne ubezpieczenie kosztuje 500 koron szwedzkich, a na paliwo wydatkuje 1 000 – 1 500 koron szwedzkich miesięcznie; na własne wyżywienie wydatkuje 2 000 – 3 000 koron szwedzkich miesięcznie, a na czworo pozostałych domowników na ten cel są wydatkowane podobne kwoty.

A. A. (1): posiada dwoje własnych dzieci, który wychowuje, w tym na jedno dziecko otrzymuje 1 250 koron szwedzkich alimentów miesięcznie. Partnerka A. A. (1) posiada jedno własne dziecko.

Dowód:

-

zeznania pozwanego A. A. (1), k. 56 – 57.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo I. A. (1) o alimenty okazało się bezzasadne.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów.

Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania stron, albowiem korespondowały one z dokumentami zgromadzonymi w sprawie – której z wyżej podanych względów zostały uznane przez niniejszy Sąd za wiarygodne – a nadto znajdowały odzwierciedlenie w zasadach doświadczenia życiowego i zawodowego obrazujących koszty związane z zakupem poszczególnych dóbr i usług. Jednocześnie w sprawie nie ujawniły się żadne przekonywujące okoliczności, które by podważały wiarygodność zeznań ww. osób.

Powództwo I. A. (1) zostało oparte o art. 128 k.r.o. w zw. z art. 129 k.r.o. Zgodnie z powołanym art. 128 k.r.o., obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. W myśl art. 129 k.r.o., obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi (§ 1). Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym (§ 2).

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd doszedł do wniosku, że powództwo I. A. (1) nie zasługiwało na uwzględnienie z uwagi na to, że powód nie wykorzystał w pełni możliwości jakie wiążą się z posiadanym przez niego majątkiem w celu osiągnięcia takiego poziomu dochodów, aby móc zaspokajać potrzeby swojego gospodarstwa domowego.
W szczególności należy wskazać, iż z zeznań powoda wynika, że nie widzi on żadnych przeciwwskazań do tego, aby zbyć nieruchomość, w której zamieszkuje, a jednocześnie nie podjął działał prawnych, aby to zrealizować. Zgodnie z art. 210 § 1 zd. 1 k.c. ( Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności) w zw. z art. 212 § 2 k.c. ( Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego ) powód – jako współwłaściciel – mógł wystąpić do Sądu o podział współwłasności poprzez jej sprzedaż, a pozyskane w ten sposób środki pieniężne przeznaczyć na zakup lokalu mieszkalnego, którego koszty utrzymania byłyby znacząco niższe od kosztów obecnie zajmowanego domu. Nie ulega wątpliwości Sądu, że koszty energii elektrycznej na poziomie 600 zł średniomiesięcznie są na tyle wysokie, że zakup mieszkania obniżyłby te koszty co najmniej o 2/3. W ocenie Sądu – w świetle zasad doświadczenia życiowego i zawodowego – ceny domów jednorodzinnych w S. są na tyle wysokie, że nawet ½ ceny ze sprzedaży domu pozwoliłaby powodowi na realizację powyżej opisanego celu w postaci zakupu mieszkania. Sąd wskazał na powyższe rozwiązanie z uwagi na to, że sam powód deklarował, iż jest gotów sprzedać zajmowaną nieruchomość, a jednocześnie podczas swoich zeznań jednoznacznie wskazywał, że świadczenia alimentacyjne od syna potrzebuje de facto na remont domu, a te wydatki by się przestały aktualizować, gdyby zamieszkał w mieszkaniu. Zdaniem Sądu, zestawienie powyższych okoliczność wskazuje, że poprzez powództwo rozpoznanie w niniejszej sprawie powód zmierza do uzyskania tożsamego świadczenia, które nie zostało uwzględnione w powołanej w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia sprawie cywilnej I C 570/15, a więc zaangażowanie syna w koszty związane
z utrzymaniem wspólnej nieruchomości. Jak to już sygnalizowano, cel świadczeń alimentacyjnych jest taki, aby osoba uprawniona do alimentów otrzymała środki na własne utrzymanie od osoby zobowiązanej do alimentów, jeżeli podejmowane przez osobę uprawnioną racjonalne
i uzasadnione działania w sferze majątkowej nie pozwalają na samodzielne zaspokojenie jej potrzeb życiowych. W okolicznościach sprawy Sąd oczywiście nie kwestionuje, że powód jest osobą schorowaną i że musi ponosić wydatki związane z utrzymaniem swojego gospodarstwa domowego, ale co znamienne powód nie był w stanie wykazać, jakie są to dokładnie wydatki – a więc nie wykazał okoliczności istotnej z punktu widzenia rozstrzygnięcia przedmiotu niniejszego postępowania.

Reasumując powyższe rozważania należy wskazać, że skoro powód potrzebuje środków pieniężnych na remont nieruchomości wspólnej, a jednocześnie ma możliwość podjęcia działań w celu jej zbycia i wolę taką deklaruje, to zaniechanie powyższej kwestii w celu obniżenia ponoszonych kosztów nie może uzasadniać zasądzenia świadczeń alimentacyjnych. Jak już sygnalizowano, nabycie za cenę sprzedaży udziału w nieruchomości wspólnej lokalu mieszkalnego w S. pozwoliłoby powodowi na zaspokajanie potrzeb życiowych ze środków pieniężnych posiadanych przez niego i przez jego żonę. Nie można bowiem tracić z pola widzenia okoliczności, że to przede wszystkim małżonkowie mają się wspierać finansowo ( vide art. 27 k.r.o., oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli), a w świetle faktów ustalonych w niniejszej sprawie nie ma podstaw do uznania, że podjęcie przez powoda właściwego działań co do posiadanego majątku uniemożliwi mu wraz z żoną na samodzielne zaspakajanie ich potrzeb życiowych z bieżąco uzyskiwanych dochodów.

Mając powyższe na względzie powództwo I. A. (1) o alimenty podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Powód przegrał niniejszą sprawę w całości w rozumieniu art. 98 k.p.c., a w konsekwencji pozwany mógł się domagać od niego zwrotu kosztów procesu. Koszty procesu, które poniósł pozwany opiewały w niniejszej sprawę na łączną kwotę 137 zł (tj. 120 zł – koszty zastępstwa procesowego [§ 4 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie – Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.] oraz 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa).

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie II wyroku.