Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2017 r. w Olkuszu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w B.

przeciwko B. D.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej B. D. na rzecz powoda (...) S.A. w B. kwotę 3 274,26 (trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt cztery 26/100) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanej B. D. na rzecz powoda (...) S.A. w B. kwotę 717,00 (siedemset siedemnaście 00/100) złotych tytułem kosztów procesu;

IV.  wyrokowi w punktach I (pierwszym) i III (trzecim) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 1367/16 upr.

Uzasadnienie orzeczenia o kosztach procesu

zamieszczonego w punkcie III wyroku zaocznego z dnia 5 czerwca 2017 r.

Pozwem z dnia 29 listopada 2016 r., wniesionym przeciwko B. D. powód (...) S.A. domagał się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i orzeczenia, że pozwana powinna zapłacić powodowi kwotę 3.274,26 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie, równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

Ze względu na okoliczność, iż materiał dowodowy przedstawiony przez powoda nie dawał podstaw do zasądzenia odsetek w wysokości żądanej w pozwie, sąd nie wydał nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (pomimo oparcia żądania na wekslu), ani w postępowaniu upominawczym i sprawa została skierowana do postępowania zwyczajnego.

Na rozprawie w dniu 5 czerwca 2017 r. nie stawiła się pozwana, jak również pełnomocnik powoda, co skutkowało wydaniem wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo co do należności głównej w całości oraz co do odsetek w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie. Powództwo zostało oddalone jedynie w zakresie żądania odsetek w wysokości przekraczającej wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie.

Sądowi wiadomo z urzędu, że (...) S.A. należy do tzw. masowych powodów, kierujących do Sądu Rejonowego w Olkuszu mnóstwo pozwów przeciwko rozmaitym osobom w oparciu o przedstawiane wraz z pozwami weksle. W każdej z tych spraw autor pozwu – adwokat - formułuje żądanie zasądzenia odsetek wyższych, aniżeli wynikające ze składanych dokumentów (w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie). Po oddalaniu żądań pozwów w zakresie zawyżonych odsetek, strona powodowa nie kwestionuje tych rozstrzygnięć w drodze apelacji.

Powód poniósł w sprawie następujące koszty: 100 złotych z tytułu opłaty od pozwu, 17 złotych z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Ponadto powód poniósł koszt wynagrodzenia pełnomocnika – adwokata.

Sąd zważył, co następuje

Zgodnie z art. 98 § 1 kpc, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Według § 3 tego przepisu, do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach, wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Strona powodowa, co prawda, nie wygrała sprawy w całości, bowiem w wyżej opisanej części - co do odsetek - powództwo oddalono, niemniej jednak znikomy zakres, w jakim strona powodowa uległa, usprawiedliwiałby zastosowanie przepisu art. 100 zd. 2 kpc i obciążenie pozwanego kosztami procesu w całości. Jak wynika z przytoczonego unormowania, koszty procesu obejmują uiszczone przez stronę koszty sądowe, czyli w niniejszym przypadku 100 złotych z tytułu opłaty od pozwu. Ponadto w skład kosztów procesu wchodzą udokumentowane wydatki, między innymi z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, w rozpoznawanym przypadku 17 złotych. Zasądzenie tych kwot jest więc w pełni zasadne. Oprócz tego strona powodowa może domagać się zasądzenia wynagrodzenia fachowego pełnomocnika na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Mowa tutaj o przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 poz. 1800 ze zm.). Rozporządzenie to w § 15 ust. 1 określa, że opłaty stanowiące podstawę zasądzenia kosztów zastępstwa prawnego i kosztów adwokackich ustala się z uwzględnieniem stawek minimalnych określonych w rozdziałach 2-4. Z ust. 3 tego przepisu wynika z kolei, że w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy opłatę ustala się - co do zasady – w wysokości stawki minimalnej, a w wysokości wyższej, jeśli zachodzi jeden z przypadków wymienionych w punktach 1-4 tego przepisu. W myśl § 2 pkt. 3 rozporządzenia, stawka minimalna przy wartości przedmiotu sporu od 1.500 złotych do 5.000 złotych wynosi 900 złotych. Należy jednak zwrócić uwagę, że § 3 pkt. 3 rozporządzenia nakazuje obniżenie tej stawki do 600 złotych w razie rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, a także w europejskim postępowaniu nakazowym. Jak łatwo zauważyć, niniejsza sprawa nie została rozpoznana w postępowaniu nakazowym lub upominawczym tylko dlatego, że autor pozwu bezpodstawnie zawyżył wysokość żądanych odsetek, nie uzasadniając zresztą - choćby jednym zdaniem - tak sformułowanego żądania. Jeżeli uwzględni się fakt, iż praktyka strony powodowej ma charakter uporczywy, tzn. (...) S.A kieruje przeciwko kolejnym pozwanym liczne pozwy z żądaniami odsetek zawyżonymi bezpodstawnie w identyczny sposób, należy dojść do wniosku, że praktyka ta jest celowym zabiegiem, ukierunkowanym na uzyskanie wyższych kosztów zastępstwa adwokackiego. W przypadku zobowiązań wekslowych, typowym postępowaniem, w jakim następuje rozpoznanie sprawy jest postępowanie nakazowe, ewentualnie upominawcze. Formułowanie żądań pozwu - w sprawach kierowanych do sądu masowo – w taki sposób, aby wykluczyć możliwość wydania nakazu zapłaty, a tym samym aby doszło do skierowania sprawy na rozprawę, co skutkuje zasądzaniem wyższych kosztów zastępstwa adwokackiego musi być uznane za działanie stanowiące nadużycie uprawnień procesowych. Należy zwrócić uwagę, że w myśl art. 3 kpc, strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami. W tym kontekście zachowanie strony powodowej należy ocenić krytycznie, jako naruszające wspomniane dobre obyczaje. Jest to zarazem działanie niesumienne i niewłaściwe w rozumieniu art. 103 § 1 kpc. Zdaniem sądu usprawiedliwia to odmowę przyznania powodowi kosztów zastępstwa procesowego w wymiarze przekraczającym stawkę należną w postępowaniu upominawczym i nakazowym. Jest to tym bardziej uzasadnione w sytuacji, gdy pełnomocnik powoda w ogóle na rozprawę się nie stawia, więc nakład pracy włożonej w prowadzenie sprawy nie jest wyższy, aniżeli w postępowaniu upominawczym, czy nakazowym. Z tej przyczyny sąd przyznał stronie powodowej wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 600 złotych. W rezultacie zasądzono od pozwanej na rzecz (...) S.A. kwotę 7.17 złotych (600 + 100 + 17). Z przedstawionych względów orzeczono jak w punkcie III sentencji wyroku.

[ SSR M. S. ]