Warszawa, dnia 25 maja 2017 r.
Sygn. akt VI Ka 1462/16
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Sebastian Mazurkiewicz
protokolant: protokolant sądowy Marta Piotrowska
przy udziale prokuratora Teresy Pakieły
po rozpoznaniu dnia 25 maja 2017 r. w Warszawie
sprawy A. Ż., córki Z. i E., ur. (...) w P.
oskarżonej o przestępstwo z art. 177 § 1 kk w zb. z art. 178 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Rejonowego w Legionowie
z dnia 29 sierpnia 2016 r. sygn. akt II K 1295/13
I. utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części;
II. zasądza od oskarżonej A. Ż. na rzecz pokrzywdzonego M. P. kwotę 619,92 złotych tytułem zwrotu kosztów związanych z udziałem pełnomocnika z wyboru w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia oskarżoną od kosztów sądowych za drugą instancję, wydatkami tego postępowania obciążając Skarb Państwa.
Sygn. akt VI Ka 1462/16
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja obrońcy A. Ż. nie była zasadna i przez to nie zasługiwała na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy z urzędu stwierdzić, że Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień określo-nych w art. 439 § 1 kpk i art. 440 kpk, których wystąpienie obligowałoby sąd odwoławczy do uchylenia za-skarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów, a także wpły-wu uchybienia na treść orzeczenia.
Obrońca oskarżonej postawił zaskarżonemu orzeczeniu zarzut obrazy art. 415 § 1 zdanie drugie kpk (choć wskazano kk), co – jak wynika z treści zarzutu – miało spowodować niezasadne orzeczenie wobec oskarżonej obowiązku zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 5.000 złotych, w sytuacji kiedy – stosownie do zeznań pokrzywdzonego – szkoda została naprawiona przez ubezpieczyciela do kwoty 60.000 złotych i toczy się postępowanie o zasądzenie dalszych kwot tytułem zadośćuczynienia i naprawienia szkody przez ubezpieczyciela. Tym samym – zdaniem skarżącego – Sąd Rejonowy z obrazą klauzuli antykumulacyjnej orzekł jak w punkcie III wyroku.
Zarzut ten nie jest zasadny. Stosownie do treści art. 415 § 1 kpk „w razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, obowiązek naprawienia, w całości lub w części, szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono”, co w doktrynie zwane jest klauzulą antykumulacyjną. Celem ustawodawcy wprowadzającego klauzulę antykumulacyjną jest zapobieżenie sytuacji powstania dwóch tytułów wykonawczych, która to sytuacja mogłaby potencjalnie doprowadzić do nieuzasadnionego podwójnego obciążenia oskarżonego, w sytuacji, w której wobec skazanego prowadzone byłyby równolegle dwa postępowania egzekucyjne, zmierzające do wyegzekwowania świadczeń mających źródło w tożsamym zdarzeniu faktycznym. Taka sytuacji nie ma miejsca w przypadku, kiedy brak jest kumulatywnego spełnienia przesłanek tożsamości przedmiotowej i podmiotowej, innymi słowy, kiedy podstawą roszczeń będzie tożsame zdarzenie faktyczne, natomiast roszczenie to zostanie rozstrzygnięte pomiędzy różnymi podmiotami. Taki pogląd – wyrażony np. przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, w wyroku z 12 lutego 2016 roku (sygn. akt II AKa 407/15) Sąd Okręgowy podziela. Skarżący – nawiasem mówiąc – powołuje się na wyrok Sądu Najwyższego (cytując tenże fragment w końcowej części uzasadnienia apelacji), w którym Sąd Najwyższy zajął tożsame – z zaprezentowanym powyżej – stanowisko.
Tym samym – przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy – kwestia pozwania przez pokrzywdzonego M. P. ubezpieczyciela o naprawienie szkody i zadośćuczynienie nie ma znaczenia dla kwestii dopuszczalności orzekania takiego środka w niniejszej sprawie karnej, albowiem brak jest podstaw do zastosowania art. 415 § 1 zdanie drugie kpk w tej sprawie.
Z powyższego względu wyrok w zaskarżonej części został utrzymany w mocy. O zwolnieniu oskarżonej od ponoszenia kosztów sądowych w instancji odwoławczej orzeczono na podstawie art. 634 kpk w związku z art. 624 § 1 kpk, zaś o zwrocie kosztów na rzecz oskarżyciela posiłkowego związanych z udziałem jego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym na podstawie art. 636 § 1 kpk oraz na podstawie właściwych w tym względzie przepisów rozporządzenia określających wysokość stawek.