Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 6 grudnia 2016 r., odmówił wnioskodawcy W. G. (1) prawa do świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu wskazano, że ze złożonych dowodów wynika, że pracodawca – firma Budownictwo (...) w Ł. wypowiedział W. G. (1) umowę o pracę i zaproponował nowe warunki płacy po upływie okresu wypowiedzenia, tj. od 1 listopada 2015 r. Ze świadectwa pracy z dnia 28 listopada 2016 r. wynika, że stosunek pracy z w/w pracodawcą ustał z dniem 31 października 2015 r. na skutek „rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę na podstawie art. 30 §1 pkt 2 kp w związku z art. 42 §3 kp w związku z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników”. Zapis ten świadczy o tym, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z uwagi na złożenie przez ubezpieczonego oświadczenia woli o odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy. Odmowa przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy, a zatem rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

/decyzja – k. 46 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 24 stycznia 2017 r. złożył ubezpieczony W. G. (1) i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu wskazał, że organ rentowy niesłusznie odmówił mu prawa do świadczenia przedemerytalnego wskazując, że jego odmowa przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy.

/odwołanie – k. 2 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 23 lutego 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame z podanymi w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 11/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. G. (1) urodził w dniu 5 czerwca 1951 r.

/bezsporne/

W dniu 6 grudnia 2016 r. ubezpieczony złożył wniosek o świadczenie przedemerytalne.

/wniosek – k. 1 – 3 akt ZUS/

Wnioskodawca W. G. (1) był zatrudniony w Budownictwo (...) S.A. w Ł. od 16 listopada 2009 r. na stanowisku specjalisty ds. postępowań administracyjnych.

/okoliczność bezsporna/

W wypowiedzeniu warunków pracy i płacy z dnia 20 lipca 2015 r. Budownictwo (...) S.A. w Ł. wypowiedziała W. G. (2) dotychczasowe warunki zatrudnienia wynikające z umowy o pracę zawartej w dniu 10 listopada 2011 r. na czas nieokreślony z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć 31 października 2015 r. Wskazano, że przyczyną wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy była słaba kondycja finansowa spółki spowodowana znacznym spadkiem zamówień dokonanych przez klientów spółki – w porównaniu z ubiegłymi latami o około 60% mniej zamówień. Z uwagi na tak znaczny spadek środków obrotowych spółki koniecznym stało się obniżenie kosztów działalności pracodawcy również poprzez zmianę zasad wynagradzania ogółu pracowników. Dodano, że w związku z pogarszającą się kondycją finansową spółki zarząd podjął w dniu 28 maja 2015 r. uchwałę nr 1 z dnia 28 maja 2015 r. w przedmiocie ustalenia zasad wynagradzania dla pracowników na stanowiskach nierobotniczych w okresie od czerwca 2015 r., zgodnie z którą dla pracowników otrzymujących wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 4.000,00 zł brutto- wynagrodzenie miało być zredukowane o 56,25%. Niniejsze wypowiedzenie obejmowało warunki zatrudnienia w zakresie zasad wynagradzania oraz premii uznaniowej dla pracowników zajmujących stanowiska nierobotnicze. Po upływie okresu wypowiedzenia tj. od dnia 1 listopada 2015 r. zaproponowano ubezpieczonemu nowe warunki pracy i płacy: zmianę wysokości wynagrodzenia zasadniczego oraz premii uznaniowej – z wynagrodzenia składającego się z wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 4.000 zł brutto oraz premii uznaniowej na wynagrodzenie w wysokości 1.750 zł brutto miesięcznie oraz premii uznaniowej w wysokości do 130% wynagrodzenia zasadniczego. Dodatki do wynagrodzenia za pracę wynikające z postanowień (...) S.A. w Ł. miały pozostać bez zmian.

/wypowiedzenie zmieniające – k. 9 w aktach XI P 562/15/

Ubezpieczony w piśmie z dnia 11 września 2015 r. oświadczył, że nie przyjmuje zaproponowanych nowych warunków pracy i płacy. Wskazał, że zaproponowane nowe warunki płacowe zredukowane o 56,25% w stosunku do obecnie obowiązujących stanowią radykalne obniżenie jego wynagrodzenia.

/oświadczenie ubezpieczonego – k. 10 w aktach XI P 562/15/

Pracodawca wystawił ubezpieczonemu w dniu 2 listopada 2015 r. świadectwo pracy, w którym wskazał, że W. G. (1) był zatrudniony w Budownictwo (...) S.A. w Ł. w okresie od 16 listopada 2009 r. do 31 października 2015 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku specjalisty do spraw administracyjnych. Stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę na podstawie art. 30 §1 pkt 2 kp w związku z art. 42 §3 kp.

/świadectwo pracy – k. 11 w aktach XI P 562/15/

Ubezpieczony złożył wniosek do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy w pkt 3 poprzez wpisanie w podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy informacji, że nastąpiło ono z przyczyn nie leżących po stronie pracownika.

/wniosek – k. 11 w aktach XI P 562/15/

Pracodawca odmówił ubezpieczonemu sprostowania świadectwa pracy i W. G. (1) złożył pozew da sądu o sprostowanie świadectwa pracy.

/pismo – k. 13 w aktach XI P 562/15, pozew – k. 3 – 6 w aktach XI P562/15/

Wyrokiem z dnia 21 marca 2016 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi -Śródmieścia w Lodzi po rozpoznaniu sprawy z powództwa W. G. (1) przeciwko Budownictwu (...) spółce akcyjnej w Ł. o sprostowanie świadectwa pracy sprostował świadectwo pracy wydane przez Budownictwo (...) spółkę akcyjną w Ł. w zakresie pkt 3 w ten sposób, że do wskazanych w tym pkt trybu i podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy dodał zapis: „w związku z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. z 2015 r., poz. 192), zasądził od pozwanej spółki na rzecz W. G. (1) kwotę 60 zł tytułem zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz obciążył i nakazał pobrać od spółki na rzecz Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 30 zł tytułem opłaty sądowej.

/wyrok – k. 108 w aktach XI P 562/15, uzasadnienie – k. 109 – 113 w aktach XI P 562/15/

Apelację od w/w wyroku złożyła spółka Budownictwo (...) S.A. w Ł. i wyrokiem z dnia 24 listopada 2016 r. Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie VIII Pa 131/16 oddalił apelację pozwanej spółki i zasądził od Budownictwa (...) spółki akcyjnej w Ł. na rzecz W. G. (1) kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

/apelacja – k. 123 – 128 w aktach XI P 562/15, wyrok – k. 208 w aktach XI P 562/15, k. 16 akt ZUS/

Pracodawca wystawił ubezpieczonemu w dniu 28 listopada 2016 r. świadectwo pracy, w którym dokonał sprostowania pkt 3 dotyczącego przyczyn ustania stosunku pracy i wskazał, że W. G. (1) był zatrudniony w Budownictwo (...) S.A. w Ł. w okresie od 16 listopada 2009 r. do 31 października 2015 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku specjalisty do spraw administracyjnych. Podał, że stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę na podstawie art. 30 §1 pkt 2 kp w związku z art. 42 §3 kp w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

/świadectwo pracy – k. 15 akt ZUS/

Od dnia 12 stycznia 2016 r. wnioskodawca został zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. jako bezrobotny z prawem do zasiłku od dnia 12 stycznia 2016 r. Wnioskodawca w okresie pobierania zasiłku nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia w instytucjach rynku pracy albo zatrudnienia przy wykonywaniu prac interwencyjnych lub robót publicznych. Okres 6 miesięcy pobierania zasiłku upłynął w dniu 10 lipca 2016 r.

/zaświadczenie – k. 17 akt ZUS, karta wypłaty świadczeń – k. 18 akt ZUS/

Wnioskodawca posiada staż pracy wynoszący: 38 lat i 2 dni okresów składkowych oraz 3 lata, 1 miesiąc i 2 dni okresów nieskładkowych.

/okoliczności bezsporne, wyliczenia ZUS – k. 45 akt ZUS/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dokumenty załączone do akt sprawy, których wiarygodności nikt nie kwestionował

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013, poz. 170 ze zm.) Nr 120, poz. 1252, z późn. zm.), prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust. 2 art. 2 ustawy, za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zaś ust. 3 art. 2 stanowi, że świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Osoba ubiegająca się o prawo do świadczenia przedemerytalnego musi spełniać łącznie przesłanki wymienione w art. 2 ust. 1 i wymienione w ust. 3 art. 2.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o: przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b)rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c)wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d) rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 1 ¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika;

W niniejszej sprawie wnioskodawca domaga się przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy wskazując, iż stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy – art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W ocenie organu rentowego ubezpieczony nie spełnił wszystkich przesłanek wskazanych w powyższym przepisie, gdyż rozwiązanie stosunku pracy z ostatnim pracodawcą nie nastąpiło z przyczyn dotyczących wyłącznie zakładu pracy. Organ rentowy podał, że stosunek pracy z w/w pracodawcą ustał z dniem 31 października 2015 r. na skutek „rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę na podstawie art. 30 §1 pkt 2 kp w związku z art. 42 §3 kp w związku z art. 10 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników”. Organ podał, że zapis ten świadczy o tym, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z uwagi na złożenie przez ubezpieczonego oświadczenia woli o odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy. Odmowa przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i płacy stanowi współprzyczynę rozwiązania stosunku pracy, a zatem rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło wyłącznie z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego skarżący udowodnił w sposób nie budzący wątpliwości, iż rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Ubezpieczony podał w toku niniejszego postępowania, że odmówił przyjęcia nowych warunków pracy i płacy, gdyż pracodawca zaproponował mu obniżenie wynagrodzenia, przy zachowaniu dotychczas zajmowanego przez ubezpieczonego stanowiska, zakresu obowiązków oraz wymiaru czasu pracy z kwoty 4.000 zł brutto do kwoty 1.750 zł brutto, to jest o 56,25%.

Zgodnie zaś z utrwalonym orzecznictwem oświadczenie pracownika o odmowie przyjęcia nowych warunków, w następstwie wypowiedzenia warunków płacy z przyczyn wskazanych w art. 1 ustawy z 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy (t.j.: Dz.U. 2002 r. Nr 112, poz. 980 ze zm.), które prowadziłoby do radykalnego obniżenia jego wynagrodzenia, może być uznane za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy na podstawie art. 10 ust. 1 tej ustawy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2007 r., II BP 51/07, Legalis nr 182229, por. także wyrok SN z dnia 16 listopada 2000 r., I PKN 79/00, OSNP 2002/10/240; postanowienie SN z 4 listopada 2014 r., I PK 128/14, Legalis nr 1187098).

Przechodząc na grunt niniejszego postępowania należy wskazać, że w niniejszej sprawie pracodawca zaproponował ubezpieczonemu znaczne, wręcz radykalne obniżenie wynagrodzenia z 4.000 zł brutto do kwoty 1.750 zł brutto.

A więc zgodnie z powołanym wyżej orzecznictwem należy uznać, że stosunek pracy ubezpieczonego został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Oznacza to, że wnioskodawca spełnił przesłanki wskazane w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Reasumując należy wskazać, że wnioskodawca spełnił także wszystkie pozostałe wymogi ustawowe dotyczące uzyskania świadczenia przedemerytalnego.

W zakresie daty przyznania świadczenia, Sąd oparł się na przepisie art. art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, z którego wynika, że prawo do świadczenia przedemerytalnego ustala się na wniosek osoby zainteresowanej, od następnego dnia po dniu złożenia wniosku wraz z dokumentami, o których mowa w ust. 3.

Skarżący złożył wniosek w dniu 6 grudnia 2016 r., a zatem świadczenie przysługuje mu od dnia 7 grudnia 2016 r.

Wobec powyższego należało zmienić zaskarżoną decyzję, o czym Sąd Okręgowy orzekł na postawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc w wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu.

K.K.-W