Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2017 roku

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Magdalena Guzek-Jastrząb

Protokolant: sekr. sądowy Katarzyna Rosicka

po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2017 roku w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa W. K.

przeciwko K. K. (1)

o uchylenie alimentów

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód W. K. wniósł przeciwko K. K. (1) powództwo, domagając się uchylenia alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2011 roku, sygn. akt VI RC 232/10.

W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 23 września 2009 roku w sprawie o sygn. akt XC 881/07 z winy powoda. Następnie wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2011 roku, sygn. akt VI RC 232/10 zobowiązano powoda do łożenia na rzecz byłej żony alimentów w kwocie 200 zł miesięcznie. Powód wskazał, że obecnie pozwana pracuje, nie ma orzeczonej całkowitej niezdolności do pracy i miesięcznie otrzymuje kwoty podobne do tego co zarabia tytułem wynagrodzenia powód. Ponadto powód wskazał, że w przeciwieństwie do pozwanej ma na utrzymaniu małoletnie dziecko i gdyby nie otrzymywane świadczenie 500+ nie byłby w stanie kupić nawet żywności.

Postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2016 r. zwolniono powoda od kosztów sądowych w całości.

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 września 2016 r. pozwana K. K. (1) wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, że posiada II grupę inwalidzką, jest pacjentką (...) oraz Poradni(...) w B.. Ponadto pozwana wskazała, że jest zatrudniona w Zakładzie Pracy (...), a gospodarstwo domowe prowadzi sama, gdyż syn stron wyprowadził się.

Sąd ustalił, co następuje:

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 23 września 2009 roku w sprawie XC 881/07 rozwiązał małżeństwo W. K. i K. K. (1) przez rozwód z winy powoda.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie o sygn. akt VI RC 232/10 zobowiązano W. K. do łożenia na rzecz K. K. (1) alimentów w kwocie 200 zł miesięcznie.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 23 września 2009 r. - k. 16, wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2011 r. - k. 104 akt VI RC 232/10).

W dacie ustalenia obowiązku alimentacyjnego powód pozostawał w związku konkubenckim z K. K. (2), z którą miał małoletnią córkę urodzoną w (...) roku. Oboje pracowali w zakładzie fryzjerskim matki powoda, z tym, że konkubina powoda przebywała na urlopie wychowawczym i pracowała jedynie na 1/8 etatu za wynagrodzeniem 468 zł. Para wynajmowała mieszkanie za kwotę 1.000 zł miesięcznie. Każdy z nich użytkował swój samochód, powód F. (...) z 2001 roku nabyty w czasie trwania małżeństwa, a K. F. Fiestę, który otrzymała od swoich rodziców.

Z kolei pozwana K. K. (1) pracowała jako salowa w szpitalu i zarabiała ok. 1.000 zł miesięcznie. Wcześniej była na rencie. Miała amputowane piersi i znajdowała się pod opieką onkologa. Mieszkała wraz z synem stron oraz jego partnerką we wspólnym mieszkaniu byłych małżonków. Czynsz wynosił ok. 360 zł. Za prąd płaciła ok. 150 zł na dwa miesiące, a za telefon ok. 40-60 zł miesięcznie. Od syna otrzymywała nieregularnie ok. 200 zł na pokrycie opłat mieszkaniowych. Na koncie powódki w spółdzielni mieszkaniowej figurowało zadłużenie na kwotę 1.377,60 zł. Powódce pomagała matka dając jej ok. 200 zł miesięcznie oraz sąsiadka, która pożyczała jej co miesiąc pieniądze rzędu 40-70 zł na kupno jedzenia, jak i przynosiła powódce ze sklepu żywność z kończącym się terminem ważności oraz przekazywała jej ubrania.

(dowód: zaświadczenie – k. 7, 31, 10-11, 9, 20-21, 35-36 akt VI RC 232/10 oraz karta informacyjna leczenia szpitalnego - k. 22)

W dniu 14 marca 2014 roku K. K. (1) złożyła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy wniosek o podział majątku wspólnego stron. Postępowanie umorzono, gdyż strony zgodnie dokonały pozasądowego podziału majątku wspólnego. Byli małżonkowie sprzedali mieszkanie i uzyskaną kwotą podzielili się po połowie – po ok. 70000 zł.

(dowód: akta II Ns 1206/14- wniosek k. 2; ugoda k. 159)

Obecnie powód W. K. nadal pracuje w salonie fryzjerskim swojej matki na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku fryzjera. Jego wynagrodzenie wynosi ok. 1.355 zł netto.

Salon fryzjerski prowadzi matka powoda, która jest na emeryturze. W salonie formalnie zatrudnione są cztery osoby. Matka powoda pracuje ok. 4 godziny dziennie. Powód W. K. jest fryzjerem, ale usługi fryzjerskie wykonuje sporadycznie, jest odpowiedzialny za sprzedaż i prowadzenie salonu. Jego żona K. K. (3) od ponad 2 lat pracy faktycznie nie wykonuje. Jest uczennica II klasy szkoły zawodowej, ucząca się zawodu.

Żona powoda K. K. (3) jest zatrudniona w tym samym zakładzie, ale jest na urlopie wychowawczym w okresie od dnia 02.04.2016 r. do dnia 01 marca 2019 r. Otrzymuje 400 zł. zasiłku wychowawczego i 200 zł. zasiłku rodzinnego. Małżonkowie mają na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci – córka ma 8 lat, syn. prawie 2 lata. Od około 6 miesięcy małżonkowie wynajmują mieszkanie, którego koszt wynosi: czynsz najmu 850 zł, prąd ok. 100 zł co dwa miesiące. Małżonkowie otrzymują dodatek mieszkaniowy w kwocie ok. 554 zł oraz świadczenie wychowawcze 500+ na dwoje dzieci. Dodatkowo okresowo korzystają z pomocy opieki społecznej np. na żywność.

Małżonkowie mają samochód F. (...) z 2001 roku, który użytkuje powód. Córka powoda jest rehabilitowana dwa razy do roku. Raz w roku powód wyjeżdża do pracy do Niemiec, wykonuje prace ogrodnicze. Zarabia tam ok. 800-100 euro miesięcznie po odliczeniu wszystkich kosztów. Zarobione pieniądze przeznacza na salon fryzjerski matki i bieżące potrzeby. Czynsz w salonie wynosi 2.500 zł, z czego kwota 1.000 zł pokrywa osoba podnajmująca część salonu na gabinet kosmetyczny. Opłaty za wodę, prąd i ogrzewanie wynoszą łącznie ok. 1.500 zł miesięcznie.

(dowód: decyzja MOPS k. 23, k. 24, decyzja Prezydenta Miasta B. - k. 25-27, 28, 34, umowa najmu - k. 29-30, zaświadczenie - k. 33, 56-58, zeznania świadka K. K. (3) - k. 50v-51, zeznania świadka R. P. k. 51-51v, częściowo zeznania powoda W. K. k. 51v-52v, zeznania pozwanej K. K. (1) k. 52v-53, faktury k. 60-64)

Pozwana K. K. (1) nadal zatrudniona jest jako salowa na podstawie umowy o pracę za wynagrodzeniem 1.355,69 zł netto miesięcznie. Ma umowę na czas określony do dnia 28 grudnia 2017 r. Znajduje się pod opieką poradni psychiatrycznej i onkologicznej. Na leki wydaje ok. 100 zł co dwa miesiące. Po podziale majątku wspólnego zakupiła dla siebie mieszkanie o pow. ok. 17 m ^2, w którym zamieszkuje do chwili obecnej. Mieszka sama, gdyż syn stron wyprowadził się. Pozwana ma dwa kredyty na kwotę 5000 zł z ratą 338 zł, który zaciągnęła na opłacenie adwokata na sprawie rozwodowej. Drugi kredyt wzięła na meble, rata wynosi ok. 61 zł, spłacać go będzie od końca 2017 roku. Do tego ma debet na karcie kredytowej na kwotę ok. 3.000.

(dowód: zaświadczenie – k. 17, umowa o pracę – k. 18, świadectwo lekarskie – k. 21)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o częściowe zeznania stron: powoda W. K. i pozwanej K. K. (1) oraz świadków K. K. (3) i R. P., które poparte zostały stosownymi dowodami z dokumentów.

Świadek K. K. (3), żona powoda, wskazała na sytuację W. K., jego dochody, jak i wydatki. Z kolei świadek R. P. potwierdziła sytuację pozwanej. Sąd dał wiarę ich zeznaniom w części w której nie budzą zastrzeżeń, są zbieżne z innymi dowodami i zostały potwierdzone przez strony.

Przeprowadzone w sprawie dowody z zeznań powoda W. K. oraz pozwanej K. K. (1) Sąd uznał za wiarygodne w części, w której są zgodne i wzajemnie się uzupełniają. W ocenie Sądu uzasadnione wątpliwości budzi sytuacja powoda. Formalnie jest pracownikiem swej matki w zakładzie fryzjerskim z wynagrodzeniem w kwocie netto 1355 zł. Powód zeznał, że wspiera finansowo zakład matki, spłaca zadłużenie z dochodów uzyskanych z pracy za granicą. Jednocześnie z jego zeznań wynika, że jedyna osobą, która świadczy usługi fryzjerskie jest matka powoda, która pracuje 4 godziny dziennie i uczennica. Powód usługi wykonuje sporadycznie, zajmuje się sprzedażą i „prowadzeniem salonu”. W ocenie Sądu wskazany przez powoda w zeznaniach zakres zadań powoda – obowiązków, jego zaangażowanie także finansowe w sprawy salonu wskazuje, że faktycznie to on prowadzi tę działalność, a nie jest tylko pracownikiem. Stąd w ocenie Sądu powód posiada możliwości zarobkowe większe aniżeli wynikające z przedłożonego zaświadczenia o zarobkach. Także aktualna żona powoda posiada możliwości zarobkowe, posiada zawód i doświadczenie. Małżonkowie podjęli decyzję o korzystaniu przez świadka z urlopu wychowawczego, zatem musieli mieć świadomość mniejszych dochodów.

Sąd rozstrzygając przedmiotowe powództwo kierował się przede wszystkim treścią art. 60 § 2 k.r.o. i 138 k.r.o. Pierwszy z nich stanowi, iż jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Z kolei przepis art. 138 k.r.o. stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

W orzecznictwie dominuje pogląd zgodnie z którym podstawą powództwa z art. 138 k.r.o. może być tylko zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty (por. Wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r., I CKN 274/99).

Na podstawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego, w tym zeznań stron postępowania, zeznań świadków oraz przedłożonych przez strony dokumentów, jak i akt dołączonych do niniejszej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, iż od daty ustalenia obowiązku alimentacyjnego w 2011 rok nie doszło do tak istotnej zmiany okoliczności, która uzasadniałaby uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanej.

Podstawą ustalenia tego obowiązku był rozwód z wyłącznej winy powoda, a więc ustalenie obowiązku alimentacyjnego nastąpiło na skutek pogorszenia się sytuacji pozwanej wywołanej rozwodem. W ocenie Sądu nadal ta przesłanka istnieje. Oboje małżonkowie pracują, co miało już miejsce w 2011 roku, jednakże zarobki pozwanej nie są tak znaczne by była w stanie samodzielnie się utrzymać. Jedyna zmiana okoliczności jaka miała miejsce od ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów, polega na tym, że strony dokonały podziału majątku wspólnego, z czego każda ze stron otrzymała ok. 70.000 zł. Pozwana ze środków tych zakupiła mieszkanie, w którym mieszka do dziś. Pozwany w toku postępowania wskazywał, ze środki te częściowo przeznaczył na długi, a częściowo posiada tytułem oszczędności, jednak okoliczności tej nie udowodnił.

W niniejszej sprawie istotna jest też okoliczność, że powód jest zatrudniony u matki, w salonie, który jak twierdzi nie przynosi dochodu, a generuje znaczne koszty. Trudno uznać, za rozsądne prowadzenie przez lata działalności, która nie przynosi żadnego dochodu, a także to, że przy tak ciężkiej sytuacji, jak to wskazywał powód, jego żona nie pracuje korzystając z urlopu wychowawczego. Ponadto powód raz w roku wyjeżdża do pracy do Niemiec, z czego na polskie warunki osiąga znaczny dochód, więc nie powinien mieć trudności z obowiązkiem alimentacyjnym wobec byłej żony. Z podziału majątku wspólnego otrzymał 70.000 zł. i nie wykazał na co środki te przeznaczył.

Biorąc wskazane powyżej okoliczności, w ocenie Sądu powód posiada możliwości zarobkowe. Takie możliwości posiada także jego żona, która jest osobą młodą, a okoliczność, że nie pracuje, gdyż przebywa na urlopie wychowawczy, to tylko jej wybór. W ocenie Sądu, również okoliczność, że powód ma na utrzymaniu dwoje dzieci, nie może być podstawą do uchylenia obowiązku alimentacyjnego na rzecz byłej żony, gdyż powód zakładając nową rodzinę podczas gdy żył jeszcze w związku małżeńskim z pozwaną, powinien liczyć się z tym, iż może zostać obciążony obowiązkiem alimentacyjnym na jej rzecz.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do przekonania, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Z uwagi na to, że powód był zwolniony od kosztów sądowych w całości, kosztami obciążono Skarb Państwa.