Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Pawlik

Sędziowie: SO Leszek Dąbek (spr.)

SO Roman Troll

Protokolant Agnieszka Wołoch

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2016 r. na rozprawie sprawy

z urzędu

z udziałem H. K., E. K., M. W., B. W., J. W. oraz Prokuratora

o wydanie zarządzeń opiekuńczo-wychowawczych odnośnie małoletniej D. K.

na skutek apelacji uczestników postępowania E. K. i H. K.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 30 maja 2016 r., sygn. akt IV Nsm 218/16

postanawia:

oddalić apelację.

SSO Roman Troll SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 1482/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gliwicach w postanowieniu z dnia 30 05 2016r. rozwiązał rodzinę zastępczą E. i H. K. ustanowioną dla małoletniej D. K. w postanowieniu tego Sądu z dnia 16 11 2001r., umieścił małoletnią w rodzinie pieczy zastępczej stanowiącej zawodową rodzinę zastępczą pełniącą funkcję pogotowia rodzinnego w osobach M. i B. W. oraz orzekł o kosztach postępowania i przyznał wynagrodzenie adwokatowi z urzędu ustanowionemu dla uczestników postępowania.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał regulacje art. 109 k.r.o. w związku z art. 147 k.r.o 109 § 1 k.r.o. Stwierdził, iż z obszernego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że zachodzi uzasadnione podejrzenie dopuszczenia się względem małoletniej przez uczestnika postępowania innych czynności seksualnych i okoliczność ta będzie przedmiotem ponownego badania przez właściwe organy.

Nie są również wystarczające predyspozycje opiekuńczo-wychowawcze uczestników postępowania dla zapewnienia małoletniej właściwego rozwoju i wychowania. W szczególności ich niepowodzenia w wychowaniu własnego potomstwa

i przystosowania ich życia do w społeczeństwie, upośledzenie umysłowe uczestniczki i niekorzystne właściwości psychiczne uczestnika. Niepokój Sądu budził również fakt ukrywania przez uczestniczkę niekorzystnych okoliczności dotyczących matki małoletniej. Ocenił, że w tej sytuacji uczestnicy postępowania pomimo deklarowanej więzi emocjonalnej z małoletnią nie dają rękojmi należytego sprawowania zastępczej nad nią. Wskazał, że małoletnia nie tęskni za uczestnikami, nie domaga się kontaktu z nimi, więcej boi się uczestnika postępowania

i wszystkie próby kontaktu z nim reaguje płaczem i domaga się pójścia do domu, na co uczestnicy postępowania reagują złością. Stwierdził, że w tej sytuacji dobro małoletniej jest zagrożone i uznał, że przy zastosowaniu wskazanych na wstępie regulacji prawnych zachodzi potrzeba zmiany sposobu sprawowania pieczy

nad małoletnią.

O kosztach postępowania orzekł stosując regulację art. 102 k.p.c. a o wynagrodzeniu adwokata z urzędu orzekał w oparciu o regulację art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 05 1982r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn. z 2002r. Dz. U. Nr 123, poz. 1058, z późniejszymi zmianami) oraz § 2 ust. 3 w związku z § 19 § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. Nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami).

Orzeczenie zaskarżyli uczestnicy postępowania E. K. i H. K. , którzy wnosili o jego zmianę przez umorzenie postępowania i zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Zarzucali, że przy rozpoznaniu sprawy naruszono prawo procesowe, regulację

art. 227 k.p.c. w związku z art. 162 k.p.c. poprzez oddalenie wniosków dowodowych w postaci przesłuchania świadków U. L. i M. J., co mogło mieć decydujące znaczenie dla treści wydanego w sprawie orzeczenia.

Zarzucali także, że popełniono błędy przy konstruowaniu podstawy faktycznej orzeczenia polegające na:

- przyznaniu wiarygodności zeznaniom M. i B. W. oraz pracownicy (...) J. W., gdy ich zeznania wzajemnie się wykluczały i nieprzyznanie takiego waloru zeznaniom uczestników postępowania, które od początku były spójne a ich zachowanie było skierowane na dobro małoletniej,

- na rozwiązaniu rodziny zastępczej w osobach skarżących.

W uzasadnieniu apelacji między innymi podnosili, że wskazani powyżej świadkowie mają wiedzę na temat sposobu sprawowania opieki przez nich nad małoletnią oraz łączących ich relacji i przywiązania małoletniej do nich, przez co ich zeznania mogły mieć decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd ferując orzeczenie błędnie przyjął - w oparcie o zeznania J. W., które nie miały odzwierciedlenia w zeznaniach pozostałych świadków, w tym zeznaniach państwa W. – że małoletnia w dniu przyjazdu do M. i B. W. była rzekomo chora i zaniedbana i w czasie pobytu w ich rodzinie zastępczej jej sytuacja uległa diametralnej zmianie. Faktem jest także, iż małoletnia była przestraszona, gdy trafiła do ich rodziny zastępczej, czemu nie należy nadawać nadmiernego znaczenia, gdyż została ona siłą wyrwana ze środowiska, w którym na co dzień przebywała. Dlatego nie powinien dziwić jej przestrach, gdyż odebrano ją dziadkom, którym ufała i wywieziono ją do obcych ludzi. Nie powinien również dziwić, że nie domaga się ona obecnie kontaktów z dziadkami, gdyż ostatnie ich spotkanie miało miejsce w grudniu 2014r. a wszystkie poprzednie spotkania odbywały się w siedzibie (...)u. W czasie sprawowania przez nich pieczy nad małoletnią nie występowały także rzekome nieprawidłowości w odżywianiu małoletniej, gdyż uczestniczka przygotowywała dania składające się z warzyw oraz mięsa

i gdy nie smakowały one małoletniej nie przyrządzała już ich małoletniej.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje :

Sąd pierwszej instancji trafnie wszczął postępowanie w sprawie a następnie wbrew zarzutom apelacji prawidłowo ją rozpoznał.

Kwestionowana w apelacji decyzja Sądu Rejonowego o oddaleniu wniosku skarżących o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków M. J. i U. L. – de facto tylko z ich uzupełniającego przesłuchania, gdyż dowód z ich zeznań został przeprowadzony na rozprawie w dniu 22 09 2014r. (k. 300- 302 akt) - tylko werbalnie została zakwestionowana przez reprezentujących ich fachowego pełnomocnika.

Z protokołu rozprawy z dnia 23 03 2016r. wynika bowiem, iż ich pełnomocnik ograniczył się jedynie do jej zakwestionowania lecz nie podał na czym miałaby polegać nieprawidłowość tej decyzji.

Z tej przyczyny – zgodnie z utrwalonym już poglądem judykatury - jego zachowanie nie może być traktowane jako złożenie przez niego formalnych zastrzeż w trybie regulacji art. 162 k.p.c. i tym samym decyzja ta nie podlega kontroli Sądu odwoławczego (np. podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Szcze-cinie z dnia 29 10 2015r. I ACa 523/14).

Zgłoszone w tej kwestii w apelacji wnioski dowodowe nie posiadają charakteru nowości w rozumieniu regulacji art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. i jako takie zostały oddalone.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia mają oparcie w informacjach zawartych we wskazanych w uzasadnieniu postanowienia wiarygodnych źródłach dowodowych, których ocena jest logiczna i mieści w granicach swobodnej oceny dowodów.

W szczególności nie zachodzi wskazywana w apelacji sprzeczność pomiędzy poczynionymi ustaleniami a zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Kwestionowane w apelacji ustalenia faktyczne mają oparcie w zeznaniach złożonych przez M. W., osobę całkowicie postronną i co za tym idzie w pełni wiarygodną (k. 250 – 252 akt).

Miała ona bezpośrednią styczność z małoletnią po jej zabraniu

od uczestników postępowania, stąd też wiarygodności jej zeznań nie mogą podważać zeznania wskazanych w apelacji świadków, którzy tylko przez krótki okres i sporadycznie mieli z małoletnią styczność.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Prawidłowa jest także dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego i Sąd odwoławczy w jej zasadniczym zarysie ją podziela i przyjmuje za własną (orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. III C 473/34, ZB. Urz. 1935r. nr 12, poz. 496).

Po wydaniu zaskarżonego orzeczenia wszczęte przeciwko skarżącemu postępowanie karne zostało umorzone i stawiane mu zarzuty dotyczące molestowania seksualnego małoletnie nie znalazły swego formalno-procesowego potwierdzenia.

W dalszym ciągu występują jednak pozostałe przesłanki leżące u podstaw jego wydania, więcej uzyskały one dodatkowe potwierdzenie w sporządzonej w dniu 15 06 2016r. przez Wojewódzki Ośrodek (...) kwalifikacyjnej dot. E. i H. K. kandydatów na rodzinę adopcyjną (k. 779 – 782 akt), zgodnie z którą sporządzający opinię nie widzi możliwości pozytywnego ich zaopiniowania na rodziców adopcyjnych małoletniej.

Z opinii tej wynika bowiem, że uczestnicy postępowania:

- nie posiadają zasobów rodzicielskich niezbędnych do przyjęcia opieki

nad małoletnią,

- nie mają możliwości zagwarantowania jej bezpiecznego i stabilnego domu rodzinnego,

- istnieje prawdopodobieństwo dopuszczenia się przez nich kolejnych zaniedbań wobec niej,

- przeprowadzone z nimi wyniki badań pedagogicznych i psychologicznych były niekorzystne,

- ujawnili oni w trakcie postępowania postawę manipulacyjną.

Dlatego w chwili obecnej dobro małoletniej wymaga, żeby pieczę

nad nią sprawowały inne osoby, co znalazło swoje prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym orzeczeniu.

Podkreślić przy tym należy, iż wydane orzeczenie nie niweczy ustawowego prawa skarżących do utrzymywania kontaktów z małoletnią, co gwarantuje im podtrzymywanie i utrwalanie z nią więzi rodzinnej.

Czyni to apelację bezzasadną w rozumieniu regulacji art. 385 k.p.c.

a to z jej mocy prowadzi do jej oddalenia.

Reasumując zaskarżone postanowienie odpowiada prawu i dlatego apelację uczestników postępowania jako bezzasadną oddalono w oparciu

o przepis art. 385 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

SSO Roman Troll SSO Tomasz Pawlik SSO Leszek Dąbek