Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 541/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. /znak: PU-400- (...) Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie:

- ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla A. U. od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r.,

- ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla A. U. od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r.

oraz ustanie obowiązku opłacania składek za w/w ubezpieczonego od wymienionego dnia. W związku z tym należne składki za miesiąc wrzesień 2011 r. wynoszą na:

- ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie 35.00 zł,

- ubezpieczenie emerytalno-rentowe 61.00 zł,

Ogółem: 96.00 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że z pozyskanej dokumentacji wynika, że w okresie od dnia 19 września 2011 r. do dnia 23 września 2011 r. A. U. został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych przez PUP Nr 1 w Ł., ul. (...) jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych.

/decyzja – k. 137 akt KRUS/

Decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. /znak: PU-400- (...) Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie:

- ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla A. U. od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.,

- ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla A. U. od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.

oraz ustanie obowiązku opłacania składek za w/w ubezpieczonego od wymienionego dnia. W związku z tym należne składki wynoszą na:

- ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie 58.00 zł,

- ubezpieczenie emerytalno-rentowe 110.00 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że A. U. prowadzi działalność gospodarczą na gruntach rolnych o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego. Ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy podlega w okresach od 1 stycznia 1998 r. do 30 czerwca 2006 r., od 10 lipca 2006 r. do 18 września 2011 r. oraz od 24 września 2011 r. do 17 stycznia 2012 r., od 6 maja 2013 r. do nadal. A. U. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników przy jednoczesnym prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.

W dniu 6 maja 2013 r. dokonał zawieszenia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 6 maja 2013 r. poprzez złożenie wniosku o dokonanie zmiany we wpisie do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej. Pomimo istnienia obowiązku informowania Kasy o wszelkich okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, ubezpieczony nie zgłosił faktu odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w związku, z którym został w okresie od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. zgłoszony do ubezpieczenia społecznego przez PUP Nr 1 w Ł.. Fakt ten miał istotny wpływ na możliwość kontynuacji ubezpieczenia społecznego rolników w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Organ rentowy dodał, że z uwagi na fakt, że przed rozpoczęciem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczony nie podlegał ubezpieczeniu z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, nie spełnia warunków do pozostawania w przedmiotowym ubezpieczeniu w okresie wskazanym w decyzji.

/decyzja – k. 139 – 140 akt KRUS/

Odwołania od w/w decyzji w dniu 8 stycznia 2014 r. złożył ubezpieczony A. U.. W uzasadnieniu wskazał, że od dnia 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. był zgłoszony przez Powiatowy Urząd Pracy w Ł. jako osoba pobierająca stypendium. Dodał, że zrezygnował i nie pobrał stypendium oraz nie otrzymał dofinansowania do firmy w kwocie około 20.000 zł.

/odwołanie – k. 2, k. 2 w aktach VIII U 542/14/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań.

/odpowiedź na odwołania – k. 3 – 4, k. 3 w aktach VIII U 542/14/

Postanowieniem z dnia 15 października 2014 r. Sąd połączył sprawę VIII U 542/14 ze sprawą VIII U 541/14 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/protokół rozprawy – k. 9 w aktach VIII U 542/14/

/decyzja – k. 213 akt KRUS/

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

A. U. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy od 1 stycznia 1998 r. do 30 czerwca 2006 r. i od 10 lipca 2006 r.

/bezsporne, decyzja – k. 15 akt KRUS, decyzja – k. 69 akt KRUS, decyzja – k. 77 akt KRUS/

Z dniem 18 stycznia 2012 r. A. U. podjął jako rolnik prowadzenie działalności gospodarczej. Działalność tę j ubezpieczony zawiesił z dniem 6 maja 2013 r.

/bezsporne, wniosek o wpis do (...) k. 105 – 107 akt KRUS/

Decyzją z dnia 24 stycznia 2012 r. stwierdzono spełnienie przez A. U. warunków do dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników po podjęciu działalności gospodarczej.

/decyzja – k. 111 akt KRUS/

Pismem z dnia 2 września 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. poinformował Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Ł., że A. U. w okresach od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które została skierowana przez PUP Nr 1 w Ł.. Podstawa wymiaru składek za wrzesień 2011 r. – 0,00 zł. Natomiast od 1 kwietnia 2003 r. do 18 września 2011 r. i od 24 września 2011 r. do nadal brak zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

/pismo – k. 133 akt KRUS, pismo – k. 144 akt KRUS, pismo – k. 10/

Wnioskodawca był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. w okresie od 28 kwietnia 2011 r. do 30 grudnia 2011 r. Z powodu rezygnacji wnioskodawcy ze stypendium za okres od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. Powiatowy Urząd Pracy nie naliczył i nie odprowadził składek do ZUS.

/zaświadczenie – k. 145 akt KRUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. /znak: PU-400- (...) Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie:

- ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla A. U. od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r.,

- ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla A. U. od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r.

/decyzja – k. 137 akt KRUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. /znak: PU-400- (...) Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie:

- ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla A. U. od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.,

- ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla A. U. od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.

/decyzja – k. 139 – 140 akt KRUS/

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą decyzją z dnia 8 maja 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., stwierdził, że z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej:

1.  A. U. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r.,

2.  miesięczne podstawy wymiaru składek w związku z wymiarem wynoszą:

- za styczeń 2012 r. na ubezpieczenie społeczne – 203,23 zł, na ubezpieczenie zdrowotne – 2828,31 zł,

- za okres od lutego do grudnia 2012 r. na ubezpieczenia społeczne – 450 zł, na ubezpieczenie zdrowotne – 2828,31 zł,

- za okres od stycznia do kwietnia 2013 r. na ubezpieczenia społeczne – 480 zł, na ubezpieczenie zdrowotne – 2908,13 zł,

- za maj 2013 r. na ubezpieczenia społeczne – 77,42 zł, na ubezpieczenie zdrowotne – 2908,13 zł.

/decyzja – akta ZUS/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał przede wszystkim na podstawie zgromadzonych w aktach rentowych i w aktach sprawy dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania wnioskodawcy nie zasługują na uwzględnienie i jako bezzasadne podlegają oddaleniu.

Na wstępie rozważań należy ustalić czy ubezpieczony A. U. w okresie od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. oraz w okresie od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r. podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 963 z późn. zm.) czy też na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. z 2016 r., poz. 277 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy: rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy, ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu podlega z mocy ustawy: rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny - jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 5a ust. 1 w/w ustawy, rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności.

Zaś stosownie do treści art. 37 ust. 1 w/ ustawy, rolnik jest obowiązany, nie czekając na wezwanie, w ciągu 14 dni zgłaszać Kasie osoby podlegające ubezpieczeniu w jego gospodarstwie oraz informować Kasę o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i o zmianach tych okoliczności.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 9 w/w ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: osobami pobierającymi zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy, zwanymi dalej "bezrobotnymi".

Bezspornym jest, że A. U. w dniu rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł. w dniu 28 kwietnia 2011 r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy.

Jednakże z uwagi na fakt, że ubezpieczony uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez Powiatowy Urząd Pracy w dniach od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. i uzyskał stypendium Powiatowy Urząd Pracy w Ł. na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zgłosił A. U. do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.

Zgodnie z w/w przepisem art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 1 w/w ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników podlega rolnik, którego gospodarstwo rolne obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny – jeżeli nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu.

Skoro Powiatowy Urząd Pracy zgłosił ubezpieczonego do ubezpieczeń społecznych, a do ubezpieczenia społecznego rolników ubezpieczeni podlegają tylko wówczas gdy nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu, dlatego też słusznie zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. Prezes (...) Rolniczego (...) stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników wobec ubezpieczonego A. U. w okresie od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r. w zakresie ubezpieczenia emerytalno – rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego.

Ubezpieczony z mocy ustawy ponownie zaczął podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników od 24 września 2011 r.

W dniu 18 stycznia 2012 r. ubezpieczony rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej i z tym dniem na mocy zaskarżonej decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ponownie został wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników. Ubezpieczony jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie mógł podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników albowiem stosownie do treści art. 5a ust. 1 w/w ustawy, tylko rolnik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności. Natomiast ubezpieczony przerwał ten okres ciągłego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników poprzez uzyskanie stypendium za udział w szkoleniu w okresie od 19 września 2011 r. do 23 września 2011 r.

Fakt, że ubezpieczony nie pobrał stypendium nie ma znaczenia. Istotny jest bowiem fakt zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych przez Powiatowy Urząd Pracy oraz fakt, że płatnik składek nie złożył deklaracji korygującej, z której wynikałoby, że ubezpieczony w spornym okresie nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu w ZUS.

A zatem w okresie prowadzenia działalności gospodarczej tj. od 18 stycznia 2012 r. do 5 maja 2013 r. słusznie zaskarżoną decyzją z dnia 23 grudnia 2013 r. Prezes (...) Rolniczego (...) stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników wobec ubezpieczonego A. U. w zakresie ubezpieczenia emerytalno – rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego.

Z powyższego wprost wynika, że wnioskodawca jako prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy.

Z uwagi na treść przytoczonych przepisów oraz bezsporną okoliczność, iż w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wnioskodawca nie dopełnił obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych oraz opłacenia należnych składek, w związku z czym ZUS decyzją z dnia 8 maja 2014 r. stwierdził, że A. U. podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w ZUS oraz określił miesięczne podstawy wymiaru składek.

Podkreślenia wymaga fakt, że skarżący reprezentowany przez adwokata nie kwestionował samego faktu prowadzenia działalności gospodarczej oraz faktu zgłoszenia przez Powiatowy Urząd Pracy do ubezpieczeń społecznych z uwagi na uczestnictwo w szkoleniu w dniach 19 – 23 września 2011 r.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 6 k.c. to na wnioskodawcy reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika spoczywał ciężar dowodowy w niniejszej sprawie. Oparcie polskiej procedury cywilnej na zasadzie kontradyktoryjności jedynie w wyjątkowych przypadkach dozwala Sądowi na podjęcie czynności mających na celu pobudzenie inicjatywy stron, a zasadą w tym zakresie jest samodzielne dążenie uczestników postępowania do wykazania prawdziwości podnoszonych twierdzeń. Jeżeli twierdzenie istotne dla rozstrzygnięcia nie zostanie udowodnione, to o merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy decyduje rozkład ciężaru dowodu. Zatem strona, na której spoczywa ciężar dowodu, ponosi ryzyko ujemnych skutków niedopełnienia swoich obowiązków w tym zakresie. Sąd Okręgowy uznał również, zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, iż nie jest zarówno zobowiązany, jak i uprawniony do przeprowadzenia dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (patrz wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76).

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołania wnioskodawcy, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

K.K.-W.