Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 181/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 czerwca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Wiesław Kosowski

Sędziowie

SSA Aleksander Sikora (spr.)

SSO del. Andrzej Ziębiński

Protokolant

Agnieszka Przewoźnik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Katowicach Katarzyny Janoski

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2017 r. sprawy

A. P. s. W. i U., ur. (...) w P.

oskarżonego z art. 258 § 3 kk, art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o przeciwdziałaniu narkomanii
w zw. z art. 12 kk i inne

na skutek apelacji obrońcy oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 22 grudnia 2014 roku

sygn. akt IV K 198/12

I.  uchyla zaskarżony wyrok w punktach : 6), 7), 10) podpunkt c) i d) , 11) podpunkt b) oraz 31 podpunkt a) i w tej części przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania;

II.  uchyla orzeczenia o karze łącznej oraz zaliczeniu na poczet orzeczonej kary łącznej okresu rzeczywistego pozbawienia wolności zawarte w punktach 8) i 9) zaskarżonego wyroku i w to miejsce na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk orzeka wobec oskarżonego A. P. łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 4 (czterech) lat oraz łączną karę grzywny w wymiarze 250 (dwieście pięćdziesiąt) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 50 (pięćdziesiąt) złotych, a na zasadzie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu A. P. okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 15 grudnia 2010 roku do dnia 03 lipca 2013 roku;

III.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Gliwicach) na rzecz adwokat P. H. – Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 1180,80 (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt i 80/100) złotych, w tym 23 % VAT, z tytułu obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym;

V.  zasądza od oskarżonego A. P. na rzecz Skarbu Państwa opłatę w kwocie 2950 (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt) złotych za obie instancje oraz wydatki postępowania odwoławczego.

SSO del. Andrzej Ziębiński SSA Wiesław Kosowski SSA Aleksander Sikora

Sygn. akt II AKa 181/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2014 roku Sąd Okręgowy w Gliwicach w sprawie o sygnaturze IV K 198/12 orzekł w zakresie odpowiedzialności oskarżonego A. P. następująco:

1)  uznał tego oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 258 § 3 kk i na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2)  uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w brzmieniu przed 9 grudnia 2011 roku w zw. z art. 4 § 1 kk i art. 12 kk przy zast. art. 65 § 1 kk i za to na mocy art. 56 ust. 3 powołanej ustawy we wskazanym brzmieniu przy zast. art. 65 § 1 kk i art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 3 lat pozbawienia wolności i 200 stawek dziennych grzywny po 50 złotych;

3)  uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 263 § 2 kk i art. 171 § 1 kk przy zast. art. 11 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk i za to na mocy art. 263 § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 65 § 1 kk skazał go na karę jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

4)  na mocy art. 44 § 6 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa broni palnej i amunicji w związku z przestępstwem przypisanym oskarżonemu w punkcie 3 wyroku;

5)  uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 powołanej ustawy we wskazanym wcześniej brzmieniu w zw. z art. 4 § 1 kk i z mocy art. 56 ust. 3 powołanej ustawy we wskazanym brzmieniu oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 50 złotych;

6)  uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 powołanej ustawy według stanu prawnego sprzed 8 czerwca 2010 roku w z art. 4 § 1 kk i art. 12 kk i za to z mocy art. 56 ust. 3 powołanej ustawy we wskazanym brzmieniu oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 150 stawek dziennych grzywny po 50 złotych;

7)  uznał oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 55 ust. 3 powołanej ustawy w zw. z art. 12 kk przy zast. art. 65 § 1 kk i za to z mocy art. 55 ust. 3 powołanej ustawy przy zast. art. 65 § 1 kk oraz art. 33 § 1 i 3 kk skazał go na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 250 stawek dziennych grzywny po 50 złotych;

8)  na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk orzekł karę łączną 7 lat pozbawienia wolności i łączną karę grzywny 500 stawek dziennych grzywny po 50 złotych;

9)  na mocy art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 15 grudnia 2010 roku do 03 lipca 2013 roku;

10)  na mocy art. 70 ust. 4 powołanej ustawy orzeczono wobec oskarżonego nawiązki w kwotach:

a)  10.000 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 2 wyroku;

b)  5.000 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 5 wyroku;

c)  5.000 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 6 wyroku;

d)  10.000 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 7 wyroku;

11)  na mocy art. 45 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego przepadek na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowych z popełnienia przestępstwa w kwotach:

a) 941.570 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 2 wyroku;

b)  255.500 zł za przestępstwo przypisane w punkcie 6 wyroku;

31) oskarżonego obciążono tytułem zwrotu wydatków kwotą 89.143,78 zł oraz opłatą w kwocie 5.600 zł.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi temu obrońca zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu oskarżonego za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie IV zaskarżonego wyroku i błędne przyjęcie, że przyznał się on do popełnienia tego czynu i w tym zakresie złożył wyjaśnienia go obciążające, w sytuacji gdy w piśmie procesowym złożonym do akt sprawy w dniu 11 grudnia 2014 roku oskarżony wyczerpująco wyjaśnił okoliczności dotyczące użytkowania mieszkania, znajdującego się w R. przy ulicy (...). Obrońca sformułował również zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej zasadniczy wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to art. 60 § 3 kk poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że oskarżony już na etapie postępowania przygotowawczego ujawnił istotne okoliczności sprawy. Doprowadziło to, w ocenie obrońcy, w konsekwencji do wymierzenia oskarżonemu kary pozbawienia wolności niewspółmiernie wysokiej w stosunku do stopnia winy, z pominięciem okoliczności mających wpływ na nadzwyczajne złagodzenie kary, a nadto nałożenie na oskarżonego zwrotu kosztów postępowania w wysokości rażąco przekraczającej jego możliwości finansowe. W konsekwencji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie przesłanek uzasadniających zastosowanie art. 60 kk oraz wymierzenie kary z uwzględnieniem dyrektyw płynących z tego przepisu, ewentualnie zaś o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Kontrola odwoławcza, wywołana złożoną przez obrońcę apelacją, spowodowała konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w części obejmującej zarzuty opisane w punktach V i VI części wstępnej oraz związanych z nimi rozstrzygnięć. Oskarżony A. P. w toku postępowania przygotowawczego, dotyczącego zarzutów opisanych w punktach od I do IV części wstępnej wyroku, poddany został badaniom przez dwóch biegłych lekarzy psychiatrów celem ustalenia czy w chwili popełnienia zarzucanych mu czynów miał zachowaną zdolność rozpoznania ich znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Biegli psychiatrzy, wydając opinię co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego, w tym stanu jego poczytalności, badali ów stan jedynie w odniesieniu do zarzutów opisanych w punktach I do IV części wstępnej wyroku. W toku odrębnego postępowania przygotowawczego, toczącego się pod sygnaturą Ap V Ds. 15/10 również wystąpiły okoliczności uzasadniające uzyskanie przez prowadzącego postępowanie opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów, co do poczytalności oskarżonego odnośnie czynów zarzucanych, a opisanych w punktach V i VI części wstępnej wyroku. Analiza akt sprawy wskazuje jednak na to, iż do akt sprawy Ap V Ds. 15/10 dołączono jedynie kopię opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów sporządzonej na potrzeby postępowania, w którym zarzucono oskarżonemu A. P. popełnienie przestępstw opisanych w punktach od I do IV części wstępnej wyroku. Zachodzi więc sytuacja, w której biegli lekarze psychiatrzy nie wypowiedzieli się co do stanu poczytalności oskarżonego odnośnie czynów opisanych w punktach V i VI części wstępnej wyroku. Uzupełnienie tego braku w toku postępowania odwoławczego okazało się niemożliwe i w tej sytuacji konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku w części obejmującej czyny zarzucane oskarżonemu A. P. w punktach V i VI części wstępnej wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. Sąd Apelacyjny działał na podstawie art. 440 kpk poza granicami złożonego środka odwoławczego, lecz na korzyść oskarżonego, uznając, iż brak opinii sądowo psychiatrycznej co do części przypisanych temu oskarżonemu czynów, a zatem skazanie oskarżonego przy braku wyjaśnienia tego czy miał on w chwili popełnienia zarzucanych mu przestępstw zachowaną zdolność rozmienia ich znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem, powodowałby stan rażącej niesprawiedliwości wyroku. Dlatego też działając na podstawie art. 440 kpk Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok w punktach 6), 7), 10) podpunkty c) i d) oraz 11) podpunkt b). Uchylenie obejmuje rozstrzygnięcia o przypisaniu oskarżonemu popełnienia przestępstw zarzucanych mu w punktach V i VI części wstępnej oraz rozstrzygnięcia o nałożeniu nawiązki oraz orzeczeniu przepadku korzyści majątkowej w częściach dotyczących tych przestępstw. Postępowanie ponowne objąć powinno uzyskanie opinii sądowo – psychiatrycznej, dotyczącej stanu poczytalności oskarżonego w czasie popełnienia czynów zarzucanych mu w postępowaniu prowadzonym w toku śledztwa o sygnaturze Ap V Ds. 15/10.

Odnosząc się do apelacji obrońcy stwierdzić należy, iż nie była ona uzasadniona. Na wstępnie zaznaczyć trzeba, iż analiza treści środka odwoławczego wskazuje na to, iż w części wstępnej obrońca zakreślił zakres zaskarżenia wyroku sformułowaniem „w całości” lecz następnie, formułując zarzut błędu w ustaleniach faktycznych oraz rozwijając argumenty w uzasadnieniu apelacji, podważał jedynie zasadność przypisania oskarżonemu popełnienia przestępstwa opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku, a więc przestępstwa z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, które miało być popełnione w dniu 15 grudnia 2010 roku. Świadczy to o niespójności określonego zakresu zaskarżenia oraz wywodów apelacji, jednakże powoduje konieczność oceny zasadności rozstrzygnięcia w całości. Z uwagi na wskazane wyżej uchybienia, które spowodowały konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w części obejmującej zarzucane oskarżonemu czyny w punktach V i VI części wstępnej rozważania Sądu Apelacyjnego w kontekście złożonej apelacji ograniczone będą jedynie do czynów opisanych w punktach od I do IV części wstępnej wyroku. W pierwszej kolejności poddać należało analizie to, co skarżący podniósł w sposób szczegółowy w zakresie twierdzenia o istnieniu błędu w części dotyczącej ustaleń faktycznych, które doprowadziły do przypisania oskarżonemu popełnienia przestępstwa zarzucanego w punkcie IV części wstępnej wyroku. Znamienne jest to, iż obrońca eksponuje stanowisko procesowe sformułowane przez oskarżonego A. P. z dnia 11 grudnia 2014 roku. Jednocześnie obrońca zdaje się nie zauważać całości oświadczeń procesowych oskarżonego dotyczących tego zarzutu. Przypomnieć należy, iż oskarżony w toku postępowania składał zmienne wyjaśnienia, jednakże w części z nich przyznawał się do popełnienia czynu zarzucanego w punkcie IV części wstępnej wyroku. Ustaleń faktycznych w odniesieniu do tego czynu dokonał Sąd Okręgowy częściowo w oparciu o wyjaśnienia samego oskarżonego, a nadto w oparciu o dokumenty powołane na stronie 26 pisemnego uzasadnienia wyroku. Oskarżony A. P., odnosząc się do zarzutu opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku w czasie przesłuchania, którego protokół znajduje się na kartach 1540-1544 wskazał, że brał udział w obrocie narkotykami praktycznie do czasu jego zatrzymania, które to nastąpiło właśnie w dniu 15 grudnia 2010 roku. W polu widzenia Sądu I instancji były dalej dowody dokumentujące zabezpieczone w mieszkaniu przy ulicy (...) w R. przedmioty. Były to między innymi dokumenty na nazwisko A. P., o czym świadczy treść protokołu oględzin - k. 1198-1223. Nadto oskarżony A. P., składając wyjaśnienia przed Sądem w dniu 9 kwietnia 2013 roku przyznał się do popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów. W takim stanie rzeczy należy uznać, iż Sąd I instancji, wiążąc te wyjaśnienia oskarżonego, w których przyznał się on do popełnienia tego z zarzucanych mu czynów z innymi dowodami o charakterze materialnym, był uprawniony w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego do przypisania oskarżonemu sprawstwa czynu zarzucanego mu w punkcie IV części wstępnej wyroku. Wywody apelacji, starające się podważyć ten tok rozumowania treścią stanowiska oskarżonego zawartego we wskazanym wyżej piśmie procesowym, uznać należy za polemiczne i nieskuteczne. Ani sposób zatrzymania oskarżonego, ani fakt, że w chwili zatrzymania oskarżony nie posiadał kluczy do opisywanego mieszkania nie narusza logiki wywodu Sądu I instancji. Prezentowana zatem w tym zakresie linia obrony oskarżonego trafnie nie została uznana przez Sąd I instancji za przekonującą w świetle treści dowodów, które wcześniej wskazano. Nie sposób zgodzić się również ze skarżącym, iż przypisanie winy oskarżonemu nastąpiło jedynie na zasadzie domniemania, albowiem uwzględnione przez Sąd I instancji dowody świadczą o tym, iż ustalenie co do sprawstwa oskarżonego jest w pełni prawidłowe.

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji, które doprowadziły do przypisania oskarżonemu popełnienia czynów zarzucanych mu w punktach od I do III części wstępnej wyroku również nie budzą wątpliwości. Podstawą dowodową ustaleń w zakresie zarzutu z art. 258 § 3 kk stała się część wyjaśnień oskarżonego oraz szereg dowodów ze źródeł osobowych, w tym wyjaśnienia wskazanych w uzasadnieniu współoskarżonych i współpodejrzanych. Wyjaśnienia oskarżonego A. P., dotyczące tego z zarzucanych mu czynów, zostały poddane przez Sąd I instancji wnikliwej analizie, zaprezentowanej na stronach 11 -13 pisemnego uzasadnienia. Ocena ta w pełni mieści się w rygorach art. 7 kpk i brak jakichkolwiek powodów aby uznać ją za dowolną bądź pozbawioną logiki. Badanie treściowej zawartości poszczególnych depozycji procesowych oskarżonego A. P. powiązano z analizą innych dowodów, w tym wskazanych wyjaśnień współoskarżonych, co doprowadziło do wysnucia trafnych wniosków w zakresie tego, na jakim materiale dowodowym winny opierać się ustalenia faktyczne w tym zakresie. W konsekwencji Sąd I instancji dokonał prawidłowej kwalifikacji przypisanego oskarżonemu czynu jako przestępstwa z art. 258 § 3 kk. Odnośnie przypisanego oskarżonemu w punkcie 2) wyroku czynu z art. 56 ust 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i inne również należy stwierdzić, iż przeprowadzona w tej części ocena dowodów i dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne są prawidłowe. Poddano ocenie wyjaśnienia oskarżonego A. P., który początkowo nie przyznawał się do popełnienia tego czynu, później jednak swoje sprawstwo potwierdził i nie negował okoliczności zawartych w treści tego zarzutu. Dodatkowo wsparciem tej części wyjaśnień A. P., w której przyznał się on do popełnienia tego czynu były wyjaśnienia obecnie już prawomocnie skazanego za współudział w tym przestępstwie P. Ł.. Tak powiązane logicznie dowody stały się dla Sądu I instancji bazą do dokonania ustaleń faktycznych w odniesieniu do tego zarzutu. Zrekonstruowany stan faktyczny w pełni odpowiada treści uwzględnionych przez Sąd Okręgowy dowodów, pozwalając na ocenę jego prawidłowości w postępowaniu odwoławczym . Nie budzi również wątpliwości dokonana przez Sąd I instancji subsumcja. W pełni prawidłowe są również ustalenia Sądu I instancji w części dotyczącej przypisanego oskarżonemu A. P. w punkcie 3) zaskarżonego wyroku czynu z art. 263 § 2 kk i inne. Dowody, dotyczące tego zarzutu, poddał Sąd Okręgowej prawidłowej, mieszczącej się w pełni w granicach swobody, przewidzianej w treści art. 7 kpk, ocenie. Wskazano, iż oskarżony przyznał się do popełnienia tego czynu, a dokumenty procesowe obrazujące wyniki przeszukania jego mieszkania oraz opisujące cechy i charakter tam zabezpieczonych przedmiotów, czynią te wyjaśnienia oskarżonego w pełni wiarygodnymi. W polu widzenia Sądu I instancji były również te oświadczenia oskarżonego, które podnosiły, iż do mieszkania miały dostęp inne osoby, co jednak słusznie oceniono, w świetle przyznania się oskarżonego do popełnienia tego czynu, jako nie mające wpływu na ocenę jego wyjaśnień i czynionych w oparciu o nie ustaleń. Te ustalenia zaś w pełni korelują logicznie z treścią uwzględnionych dowodów, a tym samym są w pełni prawidłowe. Również i kwalifikacja prawna, zastosowana przez Sąd I instancji jest w pełni prawidłowa.

Odnosząc się do zarzutu odwoławczego, dotyczącego naruszenia dyspozycji art. 60 § 3 kk należy stwierdzić, że nie jest on uzasadniony. Sąd I instancji analizował kwestię przesłanek nadzwyczajnego złagodzenia kary wynikających z tego przepisu. Prawidłowo stwierdził, iż oskarżony w swoich wyjaśnieniach częściowo podawał, że niektórych informacji nie chce ujawnić. Dotyczyło to w szczególności wskazania osób z nim współdziałających. Nadto analiza całości wyjaśnień oskarżonego, składanych w toku postępowania wskazuje na to, iż oskarżony zmieniał ich treść częściowo uzależniając je od aktualnej sytuacji procesowej. Zgodzić należy się zatem z oceną dokonaną przez Sąd I instancji, iż świadczy to o braku determinacji oskarżonego w ujawnieniu pełnej posiadanej wiedzy na temat przestępstw, będących przedmiotem toczącego się postępowania. Z oczywistych względów z racji uchylenia części wyroku, obejmującego zarzuty opisane w punktach V i VI części wstępnej, w tym zakresie argumenty apelacji, dotyczące naruszenia art. 60 § 3 kk, stały się bezprzedmiotowe.

Kary wymierzone oskarżonemu za przypisane mu przestępstwa z punktów od I do IV części wstępnej wyroku nie noszą cech rażącej surowości. Sąd I instancji, o czym świadczy treść pisemnego uzasadnienia wyroku, uwzględnił przy ich wymierzaniu wszystkie dyrektywy zawarte w dyspozycji art. 53 kk. Szeroka argumentacja w tym zakresie zawarta na stronach 69-71 pisemnych motywów wskazuje na to, iż w polu widzenia Sądu I instancji były zarówno okoliczności mające zaostrzający wpływ na wymiar kary, jak i te które łagodząco wpływają na jej rozmiar. Odnośnie przestępstwa z art. 258 § 3 kk Sąd I instancji podkreślił dużą skalę działania grupy przestępczej oraz dwuletni okres kierowania nią przez oskarżonego. Miał jednocześnie w polu widzenia zarówno stanowisko procesowe oskarżonego, jak i jego przymioty osobiste. Odnośnie kary wymierzonej za czyn opisany w punkcie II części wstępnej wyroku trafnie, jako istotną okoliczność wypływającą na jej zaostrzenie, wskazano bardzo dużą ilość środków odurzających i substancji psychotropowych będących przedmiotem przestępstwa, a wynoszącą ponad 500 kg. I w tym przypadku w polu widzenia Sądu I instancji było przyznanie się oskarżonego, czego znaczenie jednak było ograniczone tym, iż stało się to dopiero w momencie, kiedy jego sprawstwo wykazano już innymi dowodami. Okoliczności wskazane przez Sąd w zakresie kary wymierzonej oskarżonemu za czyn opisany w punkcie III części wstępnej wyroku, a to w postaci ilości jednostek broni oraz sztuk amunicji również w pełni uzasadniały orzeczenie kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Taki wymiar kary limitowany był, co wynika z uzasadnienia wyroku, przyznaniem się oskarżonego oraz jego wcześniejszą niekaralnością. Wreszcie kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona za przypisane oskarżonemu przestępstwo, a opisane w punkcie IV części wstępnej wyroku jawi się również jako kara sprawiedliwa i nie nosząca cech rażącej surowości. Przedmiotem tego czynu było ponad 24 kg haszyszu, która to ilość wielokrotnie przekracza próg znaczności stanowiący znamię kwalifikujące to przestępstwo. Również wymierzone kary grzywny uwzględniają wszelkie dyrektywy tego rodzaju sankcji, a zwłaszcza poziom korzyści majątkowej wynikającej z popełnienia przestępstw przez oskarżonego. Orzeczone nawiązki oraz przepadek równowartości korzyści osiągniętej z popełnionego przestępstwa znajdują pełne oparcie w powołanych przez Sąd I instancji przepisach i nie wymagały ingerencji Sądu Odwoławczego.

Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok w punktach 8) i 9), a więc rozstrzygnięcia dotyczące łącznej kary pozbawienia wolności i grzywny oraz zaliczenia okresu rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie. W miejsce uchylonych rozstrzygnięć orzekł na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk nowe kary łączne: karę łączną 4 lat pozbawienia wolności oraz łączną grzywnę w ilości 250 stawek dziennych po 50 złotych. Tak ukształtowane nowe kary łączne odpowiadają poziomowi asperacji, jakim cechowały się kary łączne pierwotnie orzeczone przez Sąd I instancji. Sąd Odwoławczy uznał bowiem, iż stopień pochłaniania kar zastosowany przez Sąd Okręgowy prawidłowo oddawał intensywność związków podmiotowo przedmiotowych poszczególnych przestępstw popełnionych przez oskarżonego. Mimo uchylenia do ponownego rozpoznania sprawy w części dotyczącej dwóch spośród sześciu zarzutów, pozostały do połączenia kary orzeczone za cztery przestępstwa, co w dalszym ciągu uzasadnia kreowanie kar łącznych w oparciu o zasadę częściowego pochłaniania kar. Na poczet wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności Sąd Apelacyjny zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 15 grudnia 2010 roku do dnia 3 lipca 2013 roku.

Koniecznym stało się również, poprzez art. 440 kpk, uchylenie zaskarżonego wyroku w części obejmującej rozstrzygniecie o obciążeniu oskarżonego A. P. obowiązkiem zwrotu wydatków postępowania. Analiza wskazanych przez Sąd I instancji składników ustalonej łącznej kwoty wydatków 89.143,78 zł prowadzi do wniosku, iż częściowo uwzględniono w tej kwocie wydatki dotyczące innych podejrzanych bądź oskarżonych, czego nie sposób uznać za prawidłowe. Oskarżony może odpowiadać bowiem, w ramach obowiązku zwrotu kosztów postępowania, jedynie za te wydatki, które łączą się z postawionymi mu zarzutami. W tej sytuacji zaskarżony wyrok uchylono również w punkcie 31) podpunkt a) i w tym zakresie również sprawę przekazano Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Sąd ponownie rozpoznający sprawę winien zbadać, które wydatki poniósł Skarb Państwa w związku z zarzutami postawionymi oskarżonemu A. P. i w razie ponownego przesądzenia zasady jego odpowiedzialności jedynie w tej części może być on obciążony obowiązkiem zwrotu wydatków. Odnośnie opłaty, to w sytuacji wymierzenia nowych kar w postępowaniu odwoławczym Sąd Apelacyjny obciążył oskarżonego jedną opłatą za obie instancje, a w części dotyczącej opłat odnoszących się do uchylonej części wyroku sprawa ta będzie podlegała ponownemu rozstrzygnięciu po przeprowadzeniu nowego postępowania przez Sąd I instancji.

SSO del. Andrzej Ziębiński SSA Wiesław Kosowski SSA Aleksander Sikora