Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Rybniku IX Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Kucal

Protokolant: st.sekr.sądowy Stanisława Bosek

przy udziale Prokuratora ---

po rozpoznaniu dnia 9 maja 2017 r. sprawy :

R. W. (W.)

s. M. i B.

ur. (...) w R.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 30 lipca 2016 roku w R. na ulicy (...) prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki F. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

II.  w dniu 29 sierpnia 2016 roku w R. na ulicy (...) prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki F. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

III.  w dniu 25 września 2016 roku w R. prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki A. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

IV.  w dniu 26 września 2016 roku w R. prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki A. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

V.  w dniu 27 września 2016 roku w R. prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki A. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

VI.  w dniu 29 września 2016 roku w R. na ulicy (...)/(...) - stacja B. oraz na ul. (...) - stacja S., prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki A. o numerze rejestracyjnym (...) nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt II W 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

VII.  w dniu 30 września 2016 roku w R. prowadził na drodze publicznej, pojazd mechaniczny, a to samochód osobowy marki A. o numerze rejestracyjnym (...), nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu sygn. akt IIW 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów obowiązującego do 09.10.2016 roku,

tj. o czyn z art. 244 kk

1.  uznaje oskarżonego R. W. za winnego tego, że w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności popełnił przestępstwa szczegółowo opisane w pkt od I do VII wyczerpujące ustawowe znamiona występków z art. 244 kk i za to na mocy art. 244 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierza mu jedną karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

2.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego R. W. w całości od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Sędzia

Sygn. akt IX K 38/17

UZASADNIENIE

w zakresie rozstrzygnięcia o karze

Zgodnie z dyspozycją art. 424 § 3 k.p.k., a więc m. in. w wypadku złożenia wniosku o uzasadnienie jedynie co do rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, ograniczono zakres uzasadnienia do wyjaśnienia jego podstawy prawnej oraz wskazanych rozstrzygnięć.

Oskarżony R. W. został uznany za winnego tego, że w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, popełnił przestępstwa szczegółowo opisane w pkt I do VII wyroku, wyczerpujące ustawowe znamiona występków z art. 244 k.k., a polegające na tym, że w okresie 30 lipca 2016r. do 30 września 2016r. siedmiokrotnie prowadził na drodze publicznej pojazd mechaniczny, nie stosując się do orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu, sygn. akt II W 414/16 środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów, obowiązującego do dnia 09 października 2016r. Na mocy art. 244 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. Sąd wymierzył mu jedną karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na wstępie rozważań dotyczących wymierzonej oskarżonemu kary zauważyć należy, że występek stypizowany w art. 244 k.k. zagrożony jest karą pozbawienia wolności do lat 3. Art. 91 § 1 k.k. stanowi natomiast, że w przypadku ciągu przestępstw (co miało miejsce w niniejszej sprawie) sąd orzeka jedną karę w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Nadto, w przypadku popełnienia przestępstwa z art. 244 k.k. sprawcy może być wymierzona, po myśli art. 37a k.k., kara grzywny lub ograniczenia wolności. Reasumując powyższe, w rozpoznawanej sprawie Sąd mógł wymierzyć oskarżonemu karę grzywny, karę ograniczenia wolności albo karę pozbawienia wolności w wymiarze do 4 lat i 6 miesięcy.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę dyrektywy wymiaru kary wyrażone w art. 53 § 1 k.k., najbardziej adekwatną karą dla oskarżonego za popełnione przez niego czyny przestępne jest kara 1 roku pozbawienia wolności.

Stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów jest znaczny. Naruszył on dobro chronione w postaci prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, zaś bezpośrednio – prawidłowego wykonania wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu wydanego w sprawie II W 414/16 zawierającego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów na okres 6 miesięcy i to aż siedmiokrotnie w krótkich odstępach czasu. Okoliczności popełnienia czynów wskazują na wysoce naganną motywację oskarżonego – chęć okazania lekceważenia porządkowi prawnemu i orzeczonemu wobec niego zakazowi prowadzenia pojazdów, i to nie jednokrotną, ale siedmiokrotną. Wskazuje to, że oskarżony odznacza się znaczną uporczywością w lekceważeniu porządku prawnego. O znacznej społecznej szkodliwości popełnionych przez R. W. występków świadczy również to, że części czynów dopuścił się on w połączeniu z popełnieniem wykroczenia kradzieży paliwa ze stacji benzynowych. Nadto zauważyć należy, że pięć z siedmiu czynów popełnił z użyciem cudzego samochodu, bez zgody właściciela tegoż pojazdu, narażając go na problemy związane z ujawnionymi kradzieżami paliwa. Oskarżony swoich czynów dopuścił się w zamiarze bezpośrednim, chcąc je popełnić. Jako dojrzały człowiek znał normy prawne i zdawał sobie sprawę, że przestępstwem jest niestosowanie się do orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów. Wszystkie powyższe okoliczności wskazują zatem na znaczny stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów.

Czyny przypisane oskarżonemu są zawinione. Można mu przypisać winę w czasie ich popełnienia albowiem uzasadnionym było w konkretnej sytuacji wymagać od oskarżonego zachowania zgodnego z normą prawną, a nie zachodziły jednocześnie przyczyny, które odmowę takiego zachowania uzasadniałyby. Można oskarżonemu zarzucić zatem, że mając możliwość wyboru postępowania, nie dał posłuchu normie prawnej.

Również zachowania oskarżonego przed popełnieniem przedmiotowych czynów nie sposób uznać za odpowiadającego porządkowi prawnemu. Był on już bowiem dwukrotnie karany, pomimo swojego młodego wieku (24 lata): wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 13 grudnia 2013r. sygn. akt IX K 891/13 na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata i karę grzywny w wymiarze 50 stawek po 10 zł za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., jak również wyrokiem Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 13 kwietnia 2016r. sygn. akt II K 4/16, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k.

Wszystkie przywołane wyżej okoliczności wskazują, że nie sposób było wymierzyć oskarżonemu kary wolnościowej w postaci bądź grzywny, bądź kary ograniczenia wolności. Co prawda jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, a przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd orzeka karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary (por. art. 58 § 1 k.k.), niemniej jednak w niniejszej sprawie uznać trzeba, że kary nieizolacyjne nie spełnią wobec oskarżonego celów kary. Przede wszystkim zauważyć należy, że wobec oskarżonego dwukrotnie już zastosowano dobrodziejstwo w postaci wymierzenia kary pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, jednakże postawiona pozytywna prognoza kryminologiczna okazała się być całkowicie chybiona. Oskarżony sukcesywnie, bez żadnej refleksji popełnia kolejne przestępstwa. Sąd wymierzając karę obowiązany jest wziąć pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Skoro więc oskarżonemu dwukrotnie już wymierzono kary nieizolacyjne i kary nie te zrealizowały celów zapobiegawczych i wychowawczych, to nie sposób uznać, że w niniejszej sprawie cele te zostaną osiągnięte, zwłaszcza, że oskarżony dopuścił się przypisanych mu czynów nie incydentalnie, ale siedmiokrotnie, postępując świadomie wbrew orzeczonemu zakazowi sądowemu. Kolejne wymierzenie oskarżonemu kary o charakterze wolnościowym umocniłoby w nim poczucie bezkarności, a społeczeństwu dało sygnał, że uporczywe lekceważenie porządku prawnego skutkuje pobłażliwą reakcją ze strony wymiaru sprawiedliwości. Nadto, przeciwko wymierzeniu oskarżonemu kary ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne przemawia okoliczność, że oskarżony nie ma stałego miejsca zamieszkania i w trakcie postępowania przygotowawczego unikał kontaktu z organami ścigania oraz dwukrotnie zarządzano jego poszukiwania, a zatem nie sposób uznać, że sprostałby rygorom kary ograniczenia wolności w postaci m.in. pozostawania w jednym miejscu pobytu, regularnego stawiania się do kuratora czy sumiennego wykonywania pracy. Z kolei również wymierzenie kary ograniczenia wolności w formie potrąceń z wynagrodzenia nie było zasadne, albowiem oskarżony nie posiada stałej pracy (w styczniu 2017r. nie pracował), a z obecnie wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie na poziomie minimalnego. Dlatego też jedyną karą, która jest w stanie zrealizować wobec oskarżonego cele zapobiegawcze i wychowawcze, jest kara bezwzględnego pozbawienia wolności.

Odnośnie wymiaru kary, podnieść należy, że w niniejszej sprawie Sąd mógł ją wymierzyć w granicach od 1 miesiąca do 4 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Biorąc pod uwagę dyrektywy wymiaru kary i odnoszące się do nich okoliczności, przywołane we wcześniejszej części uzasadnienia (m.in. związane ze stopniem społecznej szkodliwości), zdaniem Sądu najbardziej adekwatną karą jest kara 1 roku pozbawienia wolności. Co prawda oskarżony był już wcześniej karany, a jego zachowanie odznaczyło się znacznym stopniem społecznej szkodliwości, niemniej jednak, w ocenie Sądu, kara w wyższym wymiarze byłaby zbyt dolegliwa i przekraczała stopień winy oskarżonego. Wymierzona kara 1 roku pozbawienia wolności z pewnością nie jest karą ani rażąco niewspółmiernie surową, ani rażąco niewspółmiernie łagodną. Z rażącą niewspółmiernością mamy bowiem do czynienia jedynie wtedy, gdy surowość lub łagodność wręcz „bije w oczy” oraz gdy jawi się przeciętnemu członkowi społeczeństwa jako ewidentnie niesprawiedliwa. W niniejszej sprawie kara 1 roku pozbawienia wolności z pewnością nie może być tak postrzegana. Kara ta uświadomi oskarżonemu naganność jego zachowania i to, że nie może on liczyć na bezkarność w przypadku popełniania przestępstw. Tym samym zostaną zrealizowane cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego.

Na marginesie należy natomiast zauważyć, że brak było możliwości zawieszenia wykonania wymierzonej kary, albowiem możliwość taka istnieje jedynie w sytuacji, gdy sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności (por. art. 69 § 1 k.k.), tymczasem oskarżony w chwili popełnienia przedmiotowych czynów był już skazany na karę pozbawienia wolności przywołanymi wyżej wyrokami (w sprawach o sygn. akt IX K 891/13 Sądu Rejonowego w Rybniku i II K 4/16 Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim) i bez znaczenia pozostaje to, że wykonanie obu tych kar warunkowo zawieszono.

Dlatego też, mając na uwadze powyższe, Sąd wymierzył karę jak w wyroku.

Sędzia