Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Trzeja-Wagner

Protokolant aplikant prokuratorski Estera Gniłka-Pentok

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2017 r.

przy udziale K. Ł. Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

sprawy W. F. ur. (...) w G.

syna H. i M. z d. W.

oskarżonego z art. 178a§1 kk w zw. z art. 178a§4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 27 marca 2017 r. sygnatura akt III K 12/17

na mocy art. 437 k.p.k., 438 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k.

1.  uchyla punkt 1 zaskarżonego wyroku w odniesieniu do czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten sposób, że z opisu czynu eliminuje ustalenie, że oskarżony dopuścił się go, będąc uprzednio prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości;

3.  w pozostałym zakresie utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

4.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 402/17

UZASADNIENIE

( w zakresie czynu opisanego w punkcie I aktu oskarżenia)

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 27 marca 2017 r. (sygn. akt III K 12/17) uniewinnił oskarżonego W. F. od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 178 a § 1 k.k. w zw. z art. 178 a § 4 k.k. polegającego na tym, że w dniu 28 listopada 2016 r. w G. na ulicy (...) będąc w stanie nietrzeźwości dążącym do stężenia 2,77 ‰ alkoholu we krwi prowadził samochód osobowy marki M. o nr rej. (...) w ruchu lądowym, będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości oraz w tym samym miejscu i czasie nie zastosował się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach sygn. akt IX K 816/15 z dnia 30.07.2015 r. zakazu prowadzenia pojazdu mechanicznego.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł prokurator.

Prokurator zaskarżonemu wyrokowi w odniesieniu do tego czynu zarzucił:

-

obrazę przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k., art. 167 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia, polegającą na niewyjaśnieniu wszystkich istotnych okoliczności sprawy poprzez zaniechanie uzupełniającego przesłuchania świadka C. P. i świadka R. K., uzyskania materiałów i nagrań zgłoszenia na Policji zdarzenia z dnia 28 listopada 2016 r., ustalenia i przesłuchania pracodawcy i współpracowników oskarżonego W. F., a także na pominięciu przy wyrokowaniu wszystkich okoliczności ujawnionych w toku rozprawy i dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego skutkującej niezasadnym przyznaniem waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego nie przyznającego się do popełnienia zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia czynu, które to naruszenia doprowadziły do poczynienia błędnych ustaleń faktycznych i niezasadnego uniewinnienia oskarżonego od tego czynu.

Stawiając powyższy zarzut, oskarżyciel publiczny wniósł o:

-

uchylenie pkt 1 zaskarżonego wyroku i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora w części wskazującej na potrzebę uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy dopuścił się istotnych uchybień na etapie procedowania - w tym podniesionych w apelacji - które mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku (art. 438 pkt 2 k.p.k.).

W szczególności nie sprostał nałożonym na niego obowiązkom w zakresie rzetelnego przeprowadzenia wszelkich dowodów niezbędnych do ustalenia okoliczności sprawy oraz prawidłowej oceny dowodów w sprawie już zgromadzonych.

Przenosząc powyższe rozważania na realia niniejszej sprawy wskazać należy, iż analiza postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy prowadzi do wniosku, że zarzut obrazy przepisów postępowania, co miało niewątpliwy wpływ na treść wyroku jawi się uzasadnionym. W ocenie Sądu Okręgowego nieprzeprowadzenie czynności dowodowych przez sąd, które były nie tylko konieczne, ale i możliwe do przeprowadzenia, doprowadziło do wydania wyroku uniewinniającego, bez wyjaśnienia istotnych faktów i okoliczności sprawy.

Za zasadny i trafny w realiach faktycznych i dowodowych niniejszej sprawy należy uznać zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w szczególności wyjaśnień oskarżonego w odniesieniu do zarzucanego mu czynu z dnia 28 listopada 2016 r. Zgodnie z wyjaśnieniami oskarżonego miał on pokazywać policjantom obecnym na miejscu, że silnik pojazdu jest zimny, a pod samochodem jest sucha ziemia, podczas gdy w dniu zdarzenia padał deszcz. Z zeznań R. K. wynika, że nie sprawdzali oni, czy samochód jest ciepły. Sprzeczność tę należało zatem wyjaśnić poprzez dokładne przesłuchanie świadka R. K. na te właśnie okoliczności. Również należało dokładnie rozpytać oskarżonego dlaczego drzwi samochodu od strony kierowcy były otwarte. Okoliczność ta wraz z informacją, że kluczyki znajdowały się wewnątrz samochodu może mieć istotne znaczenie dla oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, który twierdził, że w dniu zdarzenia samochodu nie używał. Sąd powinien dokładnie rozpytać oskarżonego od kiedy samochód stał na parkingu, czy były takie sytuacje aby ktoś go używał, bowiem w tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego nie są konsekwentne.

Za trafny należy również uznać zarzut naruszenia art. 167 k.p.k. Sąd prowadzi postępowanie i dokonuje czynności procesowych z urzędu, jeżeli przepisy nie uzależniają ich od stosownego wniosku. Ponadto w toku postępowania karnego dowody przeprowadza się na wniosek stron oraz z urzędu. Tego natomiast Sąd Rejonowy nie uczynił. W ocenie Sądu Okręgowego jeżeli Sąd rozpoznający sprawę dostrzegł jakiekolwiek wątpliwości w powyższym zakresie lub ujawniły się okoliczności wymagające niezbędnych czynności dowodowych to w pierwszej kolejności powinien, korzystając z inicjatywy dowodowej, uzupełnić materiał dowodowy. W szczególności mógł dopuścić dowód z zeznań świadka – pracodawcy oskarżonego i wykorzystać go do rozstrzygnięcia zaistniałych wątpliwości. Konieczne było przesłuchanie pracodawcy bądź współpracowników oskarżonego na okoliczność od kiedy pojazd m-ki M. stał na parkingu przy jego miejscu pracy, od której zaczynał oskarżony w dniu zdarzenia pracę, czy faktycznie przybył autobusem do miejsca pracy. Konieczne jest ustalenie czy oskarżony był sam w pracy czy też miał współpracowników, czy potwierdzał swoją obecność w pracy, czy mógł swobodnie opuszczać stanowisko pracy.

Prawidłowość rozstrzygnięcia każdej sprawy zależy bowiem od spełnienia przez sąd dwóch zasadniczych obowiązków, tj. przeprowadzenia - zgodnie z wymogami art. 366 § 1 k.p.k. - wszelkich dowodów niezbędnych do ustalenia okoliczności sprawy, w tym nie tylko zawnioskowanych przez strony, ale także dopuszczonych - w razie takiej potrzeby- z urzędu oraz prawidłowej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (vide m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1974 r., V KRN 43/74, OSNKW rok 1974, nr 11, poz. 212).

W ocenie Sądu Okręgowego przesłuchanie świadka C. P. nastąpiło w sposób pobieżny, nie pozwalający na wyjaśnienie i ustalenie wszystkich koniecznych okoliczności. Z zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, że C. P. był świadkiem zdarzenia z dnia 1 grudnia 2016 r., a zatem należało go rozpytać czy posiada informacje odnośnie do tego, że oskarżony już wcześniej próbował odebrać sobie życie poprzez uderzenie kierowanym samochodem w drzewo. Sąd I instancji w toku postępowania dowodowego nie wyjaśnił kiedy świadek widział oskarżonego jeżdżącego samochodem, a jest to istotne z punktu widzenia wyjaśnień które złożył oskarżony twierdzący iż od dłuższego czasu pojazd stoi na parkingu. Na rozprawie świadek zeznał, że dwa razy przed zdarzeniem z 1 grudnia 2016 r. widział jak oskarżony jechał samochodem. Należało zatem ustalić kiedy to było i w jakich okolicznościach. Zdaniem Sądu Okręgowego niezbędne było także zwrócenie się do KMP w G. o nadesłanie materiałów i nagrań ze zgłoszonego zdarzenia polegającego na prowadzeniu przez oskarżonego pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości na ul. (...) i ul. (...). Sąd Rejonowy ustalił, że zgłoszeń dokonał mężczyzna, zatem należałoby również ustalić czy było to jedno zgłoszenie czy też było ich kilka jeśli tak to w jakich odstępach czasu.

Nawiązując do treści art. 438 pkt 2 k.p.k. trzeba stwierdzić, iż wskazana wyżej obraza przepisów postępowania karnego mogła mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia. Konkludując trzeba uznać, że zabrakło w tej sprawie w pełni kompleksowej i zgodnej z treścią art. 7 k.p.k. oceny wyjaśnień oskarżonego oraz wyczerpującego przeprowadzania wszystkich możliwych dowodów pozwalających wyrobienie sobie poglądu, co do kwestii sprawstwa oskarżonego. Wobec powyższego wyrok uniewinniający uznać należało za przedwczesny. Tym samym Sąd Odwoławczy - nie przesądzając o ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy - uchylił wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Reasumując przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd mając na uwadze powyżej wskazane braki postępowania dowodowego winien je uzupełnić, co pozwoli na dokonanie prawidłowej, kompleksowej oceny zebranych dowodów i dokonanie ustaleń w zakresie winy, bądź jej braku po stronie oskarżonego. Nie przesądzając ostatecznego rozstrzygnięcia nin. sprawy w żadnym kierunku, stwierdzić trzeba, że dla wydania trafnego orzeczenia koniecznym jest poszerzenie materiału dowodowego we wskazanych wyżej kierunkach, a następnie dokonanie przez Sąd drobiazgowej analizy i oceny dowodów.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.