Sygn. akt III Ca 473/17
Dnia 29 czerwca 2017 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Gabriela Sobczyk
Sędziowie: SO Leszek Dąbek (spr.)
SO Barbara Braziewicz
Protokolant Justyna Chojecka
po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2017 r. na rozprawie sprawy
z wniosku M. L.
z udziałem D. K.
o pozbawienie władzy rodzicielskiej i zakazanie utrzymywania kontaktów z małoletnim W. K. (1)
na skutek apelacji uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 3 stycznia 2017 r., sygn. akt IV Nsm 782/16
postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie, znieść postępowanie w części dotyczącej posiedzenia rozprawy przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach w dniu 3 stycznia 2017r. i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Gliwicach pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.
SSO Barbara Braziewicz SSO Gabriela Sobczyk SSO Leszek Dąbek
Sygn. akt III Ca 473/17
Sąd Rejonowy w Gliwicach w postanowieniu z dnia 3 01 2017r. pozbawił uczestnika postępowania D. K. władzy rodzicielskiej nad małoletnim W. K. (2) urodzonym (...), zakazał uczestnikowi utrzymywania kontaktów z małoletnim i odstąpił od obciążania go kosztami postępowania.
W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulacje art. 111
§ 1 k.r.o. iart. 95 § 1 k.r.o. Dokonał oceny prawnej poczynionych ustaleń i w konkluzji uznał, iż wobec rażącego nie wywiązywania się przez uczestnika postępowania z obowiązków rodzicielskich względem małoletniego, braku zainteresowania jego losem,
nie łożenia na jego utrzymanie i braku osobistych starań o jego wychowanie „istnieją dostateczne podstawy” do pozbawienia go władzy rodzicielskiej nad małoletnim.
O zakazie utrzymywania kontaktów przez uczestnika postępowania z małoletnim orzekał stosując regulację art. 113 3 k.r.o., a kosztach postępowania orzekł na podstawie
Orzeczenie zaskarżył uczestnik postępowania D. K. , który wnosił
o jego uchylenie, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Zarzucił, że przy ferowaniu orzeczenia naruszono wskazane w apelacji regulacje prawa procesowego oraz podnosił, że zaskarżone orzeczenie jest dotknięte nieważnością postępowania, o której mowa w regulacji art. 379 k.p.c., gdyż na skutek nieprawidłowego zawiadomienia go terminie posiedzenia rozprawy poprzedzającego wydanie zaskarżonego postanowienia został pozbawiony możności obrony swych praw.
Sąd Okręgowy zważył co następuje :
Sąd Rejonowy odraczając w dniu 20 10 2016r. pod nieobecność uczestnika postępowania rozprawę i wyznaczył kolejne jej posiedzenie na dzień 6 01 2017r.
godz. 9.00 (k- 77 akt).
Był to dzień ustawowo wolny od pracy, wobec czego w zarządzeniu z dnia 30 11 2016r. Przewodniczący zmienił termin posiedzenia rozprawy wyznaczając kolejne posiedzenie na dzień 3 01 2017r. godz. 13.30 (k 85 akt).
Pomimo zmiany terminu rozprawy w wystosowanym do skarżącego wezwaniu
na rozprawę podano datę posiedzenia 6 01 2017r. godz. 9.00 (k 92 akt).
Uczestnik postępowania nie stawił się na posiedzenie rozprawy w dniu 3 01 2017r.
Mimo tego przeprowadzono na nim czynności dowodowe (przeprowadzono dowody z dokumentów i przesłuchano wnioskodawczynię) oraz pominięto dowód
z przesłuchania skarżącego, a następnie po zamknięciu rozprawy wydano zaskarżone postanowienie (k 128 – 129 i 132 akt).
Doprowadziło to w konsekwencji do powstania sytuacji, w której istotne
dla ostatecznego wyniku sprawy czynności postępowania zostały dokonane pod nieobecność uczestnika postępowania bez jego wcześniejszego formalnego prawidłowego powiadomienia go o rozprawie.
Uniemożliwiło to skarżącemu podjęcie obrony przed negatywnymi skutkami czynności sądowych (np. zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu w trybie art. 162 k.p.c., zgłoszenia nowych wniosków dowodowych, itd.) oraz złożenia zeznań.
W wyniku tego został on faktycznie pozbawiony możliwości obrony swych praw (por. wyrok SN z dnia 10 lipca 1974 r., II CR 331/74, OSNC 1975, nr 5, poz. 84) i tym samym zgodnie z przywołaną regulacją art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art. 13
§ 2 k.p.c. w sprawie zachodzi nieważność postępowania.
Czyni to apelację uczestnika postępowania w pełni uzasadnioną i obligowało Sąd odwoławczy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia, przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji i zniesienia postępowania w zakresie czynności dokonanych na rozprawie w dniu 3 01 2017r.
Reasumując w sprawie zachodzi przewidziana w art. 379 pkt. 5 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. przyczyna nieważności i dlatego apelację skarżącego jako uzasadnioną uwzględniono, orzekając jak w sentencji na mocy art. 386 § 2 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.
Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Rejonowy wyznaczy posiedzenie rozprawy, zadba o to, żeby wnioskodawczyni i uczestnik postępowania zostali na nie prawidłowo wezwani i powtórzy czynności dowodowe przeprowadzone na posiedzeniu rozprawy w dniu 3 01 2017r.
SSO Barbara Braziewicz SSO Gabriela Sobczyk SSO Leszek Dąbek