Sygn. akt IV U 97/17
Dnia 29 czerwca 2017 roku
Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie
Wydział IV
w składzie:
Przewodniczący SSO Lidia Łataś
Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Jastrzębska-Ciura
po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2017 roku w Częstochowie
sprawy W. W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
o ustalenie kapitału początkowego
na skutek odwołania W. W.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.
z dnia 1 grudnia 2016 roku Nr(...)
1. zmienia zaskarżoną decyzję i uwzględnia ubezpieczonemu W. W. do wysokości kapitału początkowego jako okresy składkowe okresy zatrudnienia:
od 14 marca 1992 roku do 8 maja 1992 roku; od 22 lipca 1992 roku do 31 grudnia 1992 roku; od 1 sierpnia 1997 roku do 7 października 1997 roku i 15 październik 1997 roku oraz jako okres nieskładkowy okres od 8 października 1997 roku do 14 października 1997 roku;
2. w pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Sygn. akt IV U 97/17
Decyzją z dnia 1 grudnia 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. ustalił ubezpieczonemu W. W. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1989r. do 31 grudnia 1998r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 44,90 %. Podstawa wymiaru została ustalona na kwotę 548,18 zł. Organ rentowy przyjął do obliczenia wartości kapitału początkowego okres składkowy w wymiarze 15 lat, 5 miesięcy
i 1 dzień (tj. 185 miesięcy) oraz okres nieskładkowy w wymiarze 1 miesiąca i 12 dni
(tj. 1 miesiąc). Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósł 58.039,30 zł. ZUS wskazał, iż do wartości kapitału początkowego nie uwzględnił okresów od 14 marca 1992r. do 8 maja 1992r., od 22 lipca 1992r. do 12 października 1992r., od 13 października 1992r. do 31 grudnia 1992r., od 7 maja 1993r. do 31 maja 1993r. oraz od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony. Zdaniem odwołującego ustalony okres składkowy w wymiarze 15 lat, 5 miesięcy i 1 dnia jest błędny, ponieważ winien on wynosić 185 miesięcy i 20 dni. Przedłożył w tym zakresie własne wyliczenia,
w których dokonał wyliczenia pełnego stażu z okresami nieuwzględnionymi przez ZUS, od których następnie odjął okresy nieuwzględnione. Domagał się ponadto zaliczenia do obliczenia kapitału początkowego nieuwzględnionych przez ZUS okresów pracy
w Przedsiębiorstwie (...) w G. od 14 marca 1992r. do 8 maja 1992r., w Przedsiębiorstwie (...) od 22 lipca 1992r. do 12 października 1992r. i od 13 października 1992r. do 31 grudnia 1992r., w PPUH (...) od 7 maja 1993r. do 31 maja 1993r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) w C. od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r. Powoływał się na złożone w ZUS dokumenty, dokumenty złożone do pracy IV U 1079/03 oraz zapisy przedłożonej legitymacji ubezpieczeniowej.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
W. W. wystąpił w dniu 18 sierpnia 2016r. z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego. Rozpatrując wniosek ubezpieczonego organ rentowy uwzględnił do stażu pracy następujące okresy składkowe:
- od 10 października 1978r. do 31 sierpnia 1983r. w wymiarze 4 lat, 10 miesięcy i 22 dni;
- od 10 listopada 1983r. do 22 listopada 1991r. w wymiarze 8 lat i 13 dni;
- od 8 października 1993r. do 29 października 1993r. w wymiarze 22 dni;
- od 1 czerwca 1994r. do 20 sierpnia 1994r. w wymiarze 2 miesięcy i 20 dni;
- od 20 września 1994r. do 31 lipca 1995r. w wymiarze 10 miesięcy i 11 dni;
- od 10 września 1996r. do 31 grudnia 1996r. w wymiarze 3 miesięcy i 21 dni;
- od 6 lutego 1997r. do 20 marca 1997r. w wymiarze 1 miesiąca i 13 dni;
- od 7 listopada 1997r. do 1 kwietnia 1998r. w wymiarze 4 miesięcy i 25 dni;
- od 11 maja 1998r. do 13 listopada 1998r. w wymiarze 6 miesięcy i 4 dni.
Łącznie okresy te stanowią 15 lat, 5 miesięcy i 1 dzień. ZUS uwzględnił również okres nieskładkowy od 19 listopada 1998r. do 31 grudnia 1998r. w wymiarze 1 miesiąca i 12 dni. Ustalając staż odwołującego ZUS nie uwzględnił okresów pracy w Przedsiębiorstwie (...) w G. od 14 marca 1992r. do 8 maja 1992r. oraz
w Przedsiębiorstwie (...)” od 22 lipca 1992r. do 12 października 1992r. i od 13 października 1992r. do 31 grudnia 1992r. z uwagi na brak informacji o okresach przebywania na zasiłkach chorobowych. ZUS nie uwzględnił również okresów pracy
w (...) od 7 maja 1993r. do 31 maja 1993r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) w C. od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r. uznając, iż nie zostały wystarczająco udowodnione z uwagi na brak świadectwa pracy lub zaświadczenia potwierdzającego okres zatrudnienia oraz informacji o opłacanych składkach na ubezpieczenie, jak również informacji czy ubezpieczony przebywał na urlopach bezpłatnych lub zwolnieniach lekarskich i w jakich okresach.
Ubezpieczony w okresie od 14 marca 1992r. do 8 maja 1992r. był zatrudniony
w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...)
i (...) S.A. w G. na stanowisku kierownika kontraktu
w Niemczech. Za okres zatrudnienia zostały opłacone składki na ZUS. Odwołujący nie korzystał w okresie zatrudnienia ze zwolnień chorobowych.
W okresie od 22 lipca 1992r. do 31 grudnia 1992r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...)sp. z o.o. w G., przy czym w okresie do 12 października 1992r. pracował w kraju jako kierownik budowy, a od
13 października 1993r. na terenie Niemiec jako majster budowy. Odwołujący nie korzystał
w okresie zatrudnienia ze zwolnień chorobowych.
W okresie od 7 maja 1993r. do 31 maja 1993r. ubezpieczony realizował umowę zlecenia na rzecz (...) sp. z o.o. w P..
Odwołujący w okresie od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w C. na stanowisku kierownika budów. W okresie od 8 do 14 października 1997r. ubezpieczony korzystał ze zwolnienia chorobowego. W dniu 15 października 1997r. ubezpieczony rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia. Ubezpieczony wystąpił w dniu 23 kwietnia 1998r. z pozwem przeciwko pracodawcy o zapłatę zaległych wynagrodzeń za sierpień, wrzesień i październik 1997r., z tym że za okres od 8 do 14 października 1997r. dochodził zaległego wynagrodzenia chorobowego. Wyrokiem z dnia 9 grudnia 1998r. wydanym w sprawie sygn. akt VII P 1233/98 Sąd Rejonowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w C. zasądził od tego pracodawcy na rzecz ubezpieczonego kwotę 550 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 października 1997r. oraz kwotę 267,04 zł z ustawowymi odsetkami od 16 października 1997r. i oddalił roszczenie w pozostałym zakresie. Odwołujący nie doprowadził do wyegzekwowania zasądzonej kwoty.
dowód: akta ZUS, akta sprawy IV U 1079/03 tut. Sądu Okręgowego, legitymacja ubezpieczeniowa (k. 15 akt), odpis zapisów z repertorium P dot. sprawy VII P 1233/98 (k. 30-31 akt) oraz wyjaśnienia ubezpieczonego (k. 34-34v akt).
Odwołanie zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Zgodnie z art. 174 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2016r., poz. 887 ze zm.) kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.
Na mocy ust. 2 cytowanego artykułu przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:
1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,
2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,
3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy okresami składkowymi są następujące okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, w przepisach wymienionych w art. 195 pkt 1-4 i 8, w przepisach o adwokaturze, w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz w przepisach o pomocy społecznej.
Wedle art. 7 pkt 1 lit. a ustawy okresami nieskładkowymi są okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów Kodeksu pracy.
Zgodnie z § 22 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.
z 2011r. Nr 237, poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa, legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.
Natomiast na podstawie § 23 ust. 1 tego rozporządzenia jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy nieskładkowe jest zaświadczenie płatnika składek lub inny dokument właściwego organu.
Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje, iż do okresów składkowych winien zostać ubezpieczonemu uwzględniony okres w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w G. od 14 marca 1992r. do
8 maja 1992r. Wszystkie okoliczności sprawy jednoznacznie wskazują, iż ubezpieczony wykonywał pracę w spornym okresie. Po pierwsze ubezpieczony przedłożył co do tego okresu pracy świadectwo pracy, w którym pracodawca potwierdził odprowadzanie składek na ZUS. Nadto ubezpieczony przedłożył legitymację ubezpieczeniową, z której jednoznacznie wynika, że nie występowały w tym okresie żadne niezdolności do pracy. Za wiarygodne należy zatem uznać również wyjaśnienia ubezpieczonego, który wskazywał, iż w tych okresach nie korzystał z żadnych zasiłków.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazuje również, iż do okresów składkowych należy uwzględnić ubezpieczonemu okres pracy w Przedsiębiorstwie (...)sp. z o.o. w G. od 22 lipca 1992r. do 31 grudnia 1992r. Ubezpieczony co do tego okresu przedłożył dwa świadectwa pracy, jedno za okres od 22 lipca 1992r. do 12 października 1992r., a drugie za okres od 13 października 1992r. do 31 grudnia 1992r. W pierwszym ze świadectw pracodawca wykreślił rubrykę dotyczącą niezdolności do pracy. W drugim nie wskazywał natomiast, aby takowe miały miejsce. Również sam ZUS ustalił, że co do tego okresu ubezpieczony nie figurował w ewidencji zasiłków chorobowych (k. 17 tom I akt ZUS). Ponadto z przedłożonej legitymacji ubezpieczeniowej wynika, że nie występowały w tym okresie żadne niezdolności do pracy. ZUS ustalił, iż pracodawca w tych okresach rozliczał się na deklaracjach bezimiennych. Nie istnieją zatem również i w tym przypadku żadne wątpliwości co do konieczności uwzględnienia tego okresu do okresów składkowych.
Sąd uznał w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, iż do stażu pracy należy również uwzględnił wnioskodawcy okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) w C., przy czym okresy od 1 sierpnia 1997r. do 7 października 1997r. oraz 15 października 1997r. należy zaliczyć jako okresy składkowe,
a okres od 8 do 14 października 1997r. jako okres nieskładkowy.
Niewątpliwie ubezpieczony co do tego okresu zatrudnienia nie przedłożył świadectwa pracy, ale okoliczność tę można wywieźć z innych dostępnych dokumentów. Po pierwsze pracodawca ten wystawił ubezpieczonemu PIT-11 za okres od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r. W aktach sprawy IV U 1079/03 tut. Sądu Okręgowego znajduje się nadto kserokopia umowy o pracę z dnia 1 sierpnia 1997r. zawarta z ubezpieczonemu na stanowisku kierownika budów w dziale remontowo-budowlanym w pełnym wymiarze czasu pracy zawarta na okres próbny od 1 sierpnia 1997r. do 31 października 1997r. Ponadto w legitymacji ubezpieczeniowej znajduje się poświadczenie o uprawnieniu do świadczeń leczniczych dokonane przez pracodawcę w dniu 2 października 1997r. Ubezpieczony występował przeciwko temu pracodawcy o wypłatę zaległych wynagrodzeń, co potwierdzają dokumenty złożone w ZUS, z których wynika, że dochodził zaległego wynagrodzenia za sierpień, wrzesień i październik 1997r., z tym że za okres od 8 do 14 października 1997r. dochodził zaległego wynagrodzenia chorobowego. Należy w tym miejscu podkreślić, iż okres niezdolności do pracy od 8 do 14 października 1997r. znajduje potwierdzenie również w legitymacji ubezpieczeniowej. Sprawa z powództwa ubezpieczonego toczyła się przed Sądem Rejonowym w (...) pod sygn. akt VII P 1233/98. Akta tej sprawy zostały już zlikwidowane w związku z upływem okresu przechowywania akt. Tym niemniej z zapisów znajdujących się w repertorium P wynika, że doszło do zasądzenia należności na rzecz pracownika. Biorąc pod uwagę podniesione okoliczności nie może ulegać wątpliwości, że okres od 1 sierpnia 1997r. do 7 października 1997r. oraz 15 października 1997r. był okresem świadczenia przez ubezpieczonego pracy na rzecz Przedsiębiorstwa (...), a okres od 8 do 14 października 1997r. okresem niezdolności do pracy, w którym uprawniony był do pobierania wynagrodzenia chorobowego. Nie stoi przy tym na przeszkodzie w uwzględnieniu wspomnianych okresów odpowiednio do składkowych i nieskładkowych okoliczność, iż nie doszło do wyegzekwowania przez ubezpieczonego zasądzonych na jego rzecz należności.
Wprawdzie Sąd Najwyższy w składzie 7 Sędziów podjął w dniu 10 września 2009r. (sygn. I UZP 5/09, OSNP 2010/5-6/71) uchwałę, iż niewypłacone pracownikowi wynagrodzenie za pracę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż odnosi się ona wyłącznie do okresu ubezpieczenia o jakim mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. okresów przypadających po 31 grudnia 1998r. Wynika to m.in. z faktu, iż Sąd Najwyższy we wspomnianej uchwale przedstawił szerokie rozważania dotyczące poszczególnych przepisów ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Nie można przy tym nie zwrócić uwagi, iż uchwała spotkała się z krytyką w doktrynie, która wskazywała, iż nie do zaakceptowania jest przyjęcie stanowiska, że nie jest okresem ubezpieczenia w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 5 okres obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym z uwagi na fakt nieopłacenia składek przez płatnika z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego. Oznaczałoby to bowiem nieuzasadnione przeniesienie na ubezpieczonych ryzyka nierzetelnych lub niezgodnych z prawem działań płatników oraz stałoby w sprzeczności z zasadą automatyzmu ubezpieczeniowego, której istota sprowadza się do powstawania stosunków prawnych ubezpieczeń społecznych od chwili wystąpienia tytułu ubezpieczenia (np. nawiązania stosunku pracy) m.in. bez względu na fakt opłacania składek. O obowiązku zapłaty składki nie decyduje faktyczne istnienie przychodu (termin ten ma po części walor techniczny, określa bowiem podstawę, od której ma być płacona składka w okresie obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym m.in. pracowników), lecz powstały ex lege stan ubezpieczenia (nawiązana więź prawna) i wynikająca z tego ochrona ubezpieczeniowa, która swym zakresem obejmuje również prawo do uwzględniania w wymiarze świadczenia całego (w tym nieopłaconego bez winy ubezpieczonego) okresu podlegania ubezpieczeniu. W związku z tym pojęciem "składka należna" należy objąć każdą, niezawinioną przez ubezpieczonego (por. art. 40 ust. 8 ustawy o s.u.s.), sytuację nieopłacenia (w tym niewyegzekwowania przez ZUS) składki przez (od) płatnika w okresie (za okres) obowiązkowego podlegania przez ubezpieczonego ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (por. m.in. komentarz do art. 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS [w:] Emerytury i renty z FUS. Emerytury pomostowe. Okresowe emerytury kapitałowe. Komentarz pod red. K.Antonowa, LEX, 2014).
Powyższe kwestie nie mają jednak większego znaczenia dla oceny spornego okresu pracy od 1 sierpnia 1997r. do 15 października 1997r., którego uwzględnienie do okresów składkowych może mieć miejsce jedynie w oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej odnoszącego się do okresów przypadających przed 1 stycznia 1999r. Sytuacja w tym względzie jest inna, bowiem przed 1 stycznia 1999r. składka nie była zindywidualizowana, a ubezpieczony pracownik nie miał nawet możliwości kontrolowania wykonywania stosownych obowiązków przez pracodawcę, a tym bardziej podjęcia kroków w celu ich wyegzekwowania. Jednocześnie utrwalone jest w orzecznictwie, że dla uznania okresu zatrudnienia wykonywanego przed wejściem w życie ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i art. 6 ust. 2 tej ustawy, nie jest wymagane wykazanie opłacania przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne. Jeżeli fakt pozostawania w zatrudnieniu został udowodniony, okres tego zatrudnienia jest okresem składkowym nawet w przypadku, gdy pracodawca nie zgłosił pracownika do ubezpieczenia (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2007r., sygn. II UK 185/06, OSNP 2008/9-10/143; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 3 września 2015r., sygn. III AUa 2172/14, LEX nr 1842848).
Jednocześnie nie może stanowić podstawy odmowy uwzględnienia analizowanego okresu okoliczność, iż ostatecznie nie doszło do wyegzekwowania należnej kwoty. Odwołać należy się w tym względzie do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2004r. (sygn. akt II UK 410/03, OSNP 2004/21/378), w którym wyjaśniono, iż wyrok zasądzający wynagrodzenie za okres, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, ma takie samo znaczenie, jak wypłata wynagrodzenia wymagana przez art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 143 ze zm.). Przepis ten stanowił, iż podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za odpowiedni okres. Sąd Najwyższy wyjaśniał, iż w celu rozstrzygnięcia zagadnienia dotyczącego sposobu obliczenia zasiłku od wynagrodzenia bezspornie należnego, lecz niewypłaconego, nie należy poszukiwać odpowiedniej regulacji pozytywnej z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, lecz - przez odwołanie się do ogólnych zasad tego ubezpieczenia - stwierdzić, że podstawą uprawnienia do uzyskania zasiłku w wysokości stanowiącej ekwiwalent wynagrodzenia jest sam fakt należności wynagrodzenia wynikający z pozostawania w stosunku pracy i wykonywania zobowiązania do świadczenia pracy określonego rodzaju. Zaniechanie wypłaty jest niewykonaniem zobowiązania z tytułu wynagrodzenia za pracę, będącego niezbywalnym prawem pracownika, którego realizacji może domagać się na drodze sądowej. Wypłacie wynagrodzenia odpowiada w takim wypadku jego zasądzenie lub uzyskanie w drodze ugody sądowej, dające tytuł do jego wyegzekwowania. Późniejsze powodzenie egzekucji i przyjęty w jej trakcie sposób zaspokojenia roszczeń nie może mieć już istotnego znaczenia z punktu widzenia ustalenia wysokości zasiłku chorobowego.
Także świadczenie rentowe - jak to wynika z analizy uregulowań art. 12-14 oraz art. 57-59 ustawy o emeryturach i rentach z FUS - stanowi sui generis surogat wynagrodzenia w stosunku do niezdolnych do pracy ubezpieczonych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 marca 2016r., sygn. III APa 44/15, LEX nr 2039663). Podobnie rzecz ma się z emeryturami. Wynagrodzenie ma zatem znaczenie dla wszystkich świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym kapitału początkowego służącego do obliczenia wysokości emerytury. Brak jest zatem podstaw do przyjmowania, iż wyrok zasądzający wynagrodzenie ma takie samo znaczenie, jak wypłata wynagrodzenia za okres, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, a nie ma takiego znaczenia dla kwestii związanych z emeryturami i rentami. Przy czym należy jeszcze raz podkreślić, iż analizowany jest okres przypadający przed 1 stycznia 1999r., w którym sytuacja ubezpieczonych była dużo słabsza niż ma to miejsce aktualnie.
Nie można wreszcie nie zwrócić uwagi na wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 4 listopada 2016r.
(sygn. III AUa 995/16, LEX 2250156), odnoszący się m.in. do art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, w uzasadnieniu którego wskazano, iż jeżeli fakt pozostawania w zatrudnieniu i zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po zakończeniu służby wojskowej został udowodniony, okres tego zatrudnienia od dnia zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy po opuszczeniu jednostki wojskowej do dnia faktycznego podjęcia pracy u dotychczasowego pracodawcy jest okresem składkowym - nawet w przypadku, gdy pracodawca nie wypłacił pracownikowi wynagrodzenia za ten okres i nie zgłosił pracownika do ubezpieczenia.
Podsumowując nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony w spornym okresie był pracownikiem w Przedsiębiorstwie (...) w C. i wykonywał wówczas pracę za wynagrodzeniem, którego jednak nie wyegzekwował. Ponieważ sytuacja dotyczy okresu sprzed 1 stycznia 1999r. nie ma większego znaczenia czy pracownik został zgłoszony do ubezpieczenia i zostały od niego odprowadzone składki. Nie ma w tym przypadku również większego znaczenia, że nie doszło ostatecznie do wypłaty wynagrodzenia, w szczególności nie może to prowadzić do uznania, że umowa o pracę nie była realizowana. Ubezpieczony w tym zakresie dysponuje orzeczeniem sądowym, które ma takie samo znaczenie, jak wypłata wynagrodzenia. Jednocześnie należy podnieść, iż nierzetelne wypełnianie obowiązków pracodawcy w przedmiocie opłacania składek, jak i wypłaty samego wynagrodzenia, nie może wywoływać ujemnych konsekwencji dla pracownika. Odmowa uwzględnienia spornego okresu prowadziłaby do podwójnego pokrzywdzenia ubezpieczonego, który realizując umowę o pracę nie może uzyskać wynagrodzenia od nierzetelnego pracodawcy, jak i zostaje pozbawiony zabezpieczenia emerytalnego.
W związku z powyższym orzeczono jak w punkcie 1 sentencji w oparciu o powołane przepisy oraz art. 477 14 § 2 k.p.c.
Niezasadne są natomiast zarzuty ubezpieczonego dotyczące nieprawidłowego wyliczenia stażu ubezpieczeniowego w zaskarżonej decyzji, tj. niewłaściwego sumowania uwzględnionych przez ZUS okresów. Przy czym należy wskazać, iż zasadnicza różnica
w wyliczeniach ubezpieczonego i ZUS sprowadza się do okresu prowadzenia przez ubezpieczonego działalności gospodarczej, który to okres ubezpieczony oblicza od
16 października 1997r. w sytuacji, gdy do ubezpieczeń społecznych zgłosił się dopiero od
7 listopada 1997r.
Brak jest również podstaw do uwzględnienia do okresów składkowych okresu od
7 maja 1993r. do 31 maja 1993r., w którym to ubezpieczony realizował umowę zlecenia na rzecz (...) sp. z o.o. w P.. Odwołujący co do tego okresu przedłożył rzeczoną umowę zlecenia, w którym zawarto zapis „zleceniobiorca z tytułu wykonywania niniejszej umowy podlega-nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ponieważ umowa została zawarta na czas dłuższy-krótszy niż 29 dni”. Choć zatem w zapisie tym nie dokonano odpowiednich wykreśleń przystosowujących do zawartej umowy, to nie ulega wątpliwości, że umowa ta została zawarta na okres krótszy niż 29 dni.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U.
z 1983r. Nr 31, poz. 146 ze zm. – uchylonej przez art. 195 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, zwane dalej "ubezpieczeniem", obejmowało osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej.
W myśl art. 1 ust. 1 pracę uważano za wykonywaną stale, jeżeli trwała nieprzerwanie co najmniej 30 dni.
Na podstawie art. 38 1 powołanej ustawy przepisy ustawy stosowano odpowiednio do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia na rzecz innych niż uspołecznione zakłady pracy i osób fizycznych oraz do osób z nimi współpracujących.
Tym samym w przypadku wykonywania przez ubezpieczonego umowy zlecenia, która nie trwała nieprzerwanie przez 30 dni nie było podstaw do objęcia ubezpieczeniem społecznym, a tym samym brak jest możliwości uwzględnienia tego okresu do okresów składkowych.
Wobec powyższego odwołanie ubezpieczonej w tym zakresie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. należało oddalić.