Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Janina Olchowska

Protokolant st. sekr. sądowy Bożena Loba

po rozpoznaniu w dniu 27 grudnia 2016r .w Giżycku na rozprawie sprawy

z powództwa B. B. (1)

przeciwko J. B. (1)

o alimenty

1.Powództwo oddala.

2. Zasądza od Skarbu Państwa (kasa SR w Giżycku) na rzecz Kancelarii Adwokackiej w O. adw. P. A. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100, w tym VAT 23% -27,60 zł) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu oraz kwotę 357,38(trzysta pięćdziesiąt siedem 38/100) złotych tytułem zwrotu kosztów dojazdu.

3. Zasądza od Skarbu Państwa (kasa SR w Giżycku) na rzecz Kancelarii Adwokackiej w G. adw. W. O. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100, w tym VAT 23% -27,60 zł) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu.

4. Pozostałe koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

B. B. (1) wystąpiła z powództwem przeciwko J. B. (1) o zasądzenie od niego alimentów w wysokości po 600 zł miesięcznie oraz jednocześnie wniosła o zabezpieczenie powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego do łożenia na jej rzecz kwoty po 600 zł miesięcznie na czas trwania procesu.

W uzasadnieniu wywodziła, że od 2007r. jest po rozwodzie

z pozwanym a aktualnie pozostaje w bardzo trudnej sytuacji majątkowej, gdyż jedynym źródłem jej utrzymania jest renta w wysokości 644,63zł oraz alimenty w wysokości po 550 zł miesięcznie na najmłodszego syna J.. Podnosiła, że jest osobą w średnim wieku,

o orzeczonym umiarkowanym stopniu niepełnosprawności

a ponadto od kilkunastu lat leczy się na depresję, co generuje liczne koszty, a ponadto choroba uniemożliwia tez podjęcie pracy zarobkowej.

Argumentowała, że jej wydatki związane z utrzymaniem mieszkania, naprawy i utrzymania samochodu, zakupem żywności, środków higieny, odzieży, obuwia oraz zapewnieniem innych niezbędnych potrzeb znacznie przewyższają jej miesięczne możliwości finansowe, co powoduje że zmuszona jest korzystać z pomocy rodziny oraz dorosłej

i samodzielnej córki.

Prezentując powyższe argumenty powódka wskazywała, że w tej sytuacji pozwany powinien ją wspierać materialnie, gdyż jego sytuacja

finansowa jest dużo lepsza, tym bardziej, że do rozpadu związku małżeńskiego doszło z jego wyłącznej winy co uprawnia ją do wystąpienia z niniejszym powództwem.

W tej sytuacji, jej zdaniem pozwany w myśl art.60§2 krio powinien się przyczyniać w odpowiednim zakresie do ponoszenia kosztów jej utrzymania umożliwiając utrzymanie normalnego standardu życiowego.

Pozwany J. B. (1) powództwa nie uznał, wnosząc o jego oddalenie podnosił, że sam fakt orzeczenia rozwodu z jego winy nie jest wystarczający do ustalenia obowiązku alimentacyjnego wobec powódki, albowiem w jego ocenie rozwód nie spowodował istotnego pogorszenia jej sytuacji materialnej, a wprost przeciwnie, na co wskazują wykazane przez nią wydatki, które w sposób znaczny przekraczają jej dochody.

- 2 -

Ponadto podnosił, że ma ona konkubenta, który regularnie pracuje za granicą i wspiera ją materialnie, że stać na utrzymanie samochodu.

Natomiast wskazywał, że to on jest w trudnej sytuacji życiowej, gdyż nie posiada nawet swojego mieszkania i zamieszkuje u swojej konkubiny,a ponadto otrzymuje najniższe wynagrodzenie, z którego po dokonaniu potrąceń komorniczych z tytułu egzekucji zaległych alimentów w wysokości ok.850 zł miesięcznie pozostaje niewielka kwota, z której oprócz kosztów utrzymania musi zakupić stale leki za kwotę ok.95 zł miesięcznie, gdyż cierpi na nadciśnienie, ma problemy z korzonkami i podwyższony cholesterol, a ponadto cierpi na niedosłuch

i musi dokładać się do kosztów zakupu aparatu słuchowego.

Ponosił również, że musi ponosić ponadto koszty dojazdów do pracy, które wynoszą około 200 zł miesięcznie, jak również dokładać się do kosztów utrzymania mieszkania konkubiny. Wskazywał, że gdyby nie pomoc konkubiny U. S., u której zamieszkuje i która go wspiera finansowo, nie byłby w stanie pokryć bieżących opłat. Pozwany podnosił, że niskie zarobki i wskazane wydatki nie pozwalają mu na uczestniczenie w kosztach utrzymania powódki.

W tej sytuacji argumentował, że nie powinien łożyć alimentów na rzecz powódki.

W związku z powyższym, jego zdaniem powództwo winno być oddalone.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

B. i J. B. (1) związek małżeński zawarli

w dniu 19.04.1981r. w M..

Małżeństwo to zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego

w Olsztynie z dnia 01 marca 2007r. w sprawie VI RC 2096/06.

Małżeństwo stron zostało rozwiązane z winy pozwanego J. B. (1).

/dowód: wyrok rozwodowy na k.44 akt. VI RC 2096/06/

Zgodnie z dyspozycją art. 60§2 krio jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec , ze małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Małżeństwo stron zostało rozwiązane z orzeczeniem o winie pozwanego J. B. (1), a zatem możliwe jest dochodzenie alimentów przez powódkę B. B. (1).

- 3 -

Z orzeczenia SN z dnia 28 października 1980r. wynika, że przy orzekaniu o alimentach na podstawie art.60§2 krio należy porównać sytuację, w jakiej małżonek niewinny znajduje się po rozwodzie,

z sytuacją, w jakiej by się znajdował, gdyby pożycie małżonków funkcjonowało normalnie ( III CRN 222/80. PiP 1982, z.5-6 )

Natomiast nie są w tym zakresie istotne zmiany, które nastąpiły

w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie między faktycznym rozejściem się małżonków, a wydaniem przez Sąd wyroku rozwodowego ( orzeczenie SN z dnia 07 stycznia 1969r., IICR 528/68, OSN 1969,poz.179 )

W dacie orzekania rozwodu pomiędzy stronami, który miał miejsce

9 lat temu strony wspólnie zamieszkiwały i na utrzymaniu posiadały jeszcze troje małoletnich dzieci, na które wówczas orzeczono alimenty po 120 zł miesięcznie tj. łącznie 360 zł miesięcznie. Powódka pozostawała na rencie, której wysokość wynosiła 445.- zł miesięcznie.

Pozwany wówczas był zatrudniony w tym samym prywatnym zakładzie co obecnie jako brukarz i otrzymywał wynagrodzenie netto 625 zł miesięcznie, która to kwota była przelewana na konto powódki. Ona przekazywała mu po 10 zł dziennie na dojazdy do pracy. Pozwany dodatkowo dorabiał na tzw. fuchach 400 – 500 złotych, średnio raz

na 3 miesiące.

/dowód: przesłuchanie B. B. (1) i J. B. (1)

w charakterze strony na k.41-42 akt VI RC 2096/06 SO w Olsztynie/

Natomiast aktualnie sytuacja stron zmieniła się diametralnie.

Powódka aktualnie zamieszkuje tylko z najmłodszym synem J. we własnościowym mieszkaniu o pow.72 m2. Ponosi miesięcznie opłaty związane z jego utrzymaniem w wysokości ok.380 zł, w tym oplata za energię- 159,- zł, wywóz śmieci - 20,- zł, 57,- zł butla gazu, opłata za wodę38,- zł, za Internet - 99,99,-zł, za ubezpieczenie mieszkania -8,-zl miesięcznie a ponadto za telefon komórkowy 69,99,- zł. Utrzymuje się

z renty w wysokości 644,63,- zł. przyznanej bezterminowo. Jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Syn J. uczy się w Liceum Ogólnokształcącym Mistrzostwa Sportowego w W. i w ciągu roku szkolnego zamieszkuje tam

w internacie. Ma on zasądzone od pozwanego podwyższone alimenty do kwoty po 550,-zł miesięcznie.

B. B. (1) korzysta ze wsparcia społecznego i w okresie od 01.01.2016r. do 21.06.2016r. pobrała świadczenie w postaci programu wieloletniego w zakresie dożywiania na zakup posiłku lub żywności

( zasiłek celowy) w łącznej w kwocie 2912,00 zł.

/dowód: pismo GOPS w G. na k.40/

- 4 -

Powódka jest osoba schorowaną, zaliczoną do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, leczy się u lekarzy specjalistów: neurologa, endokrynologa, kardiologa, specjalisty chorób osteoporozy, nefrologa, gastro - hepatologa, ginekologa oraz ostatnio specjalisty chorób zakaźnych (dodatni wynik boreliozy), ma problemy z kręgosłupem

i uczęszcza na rehabilitację. W związku z utrudnioną komunikacją autobusowa zmuszona jest korzystać na dojazdy na rehabilitacje i do lekarzy z samochodu udostępnionego przez syna A., który obecnie przebywa w Holandii, co również wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Na zakup leków, witamin i suplementów wydaje ponad 200 zł miesięcznie.

/dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności nak.141, faktury na zakup leków na k.139, 140, 169, 170, 180, 181,182,183 opisy badań radiologicznych na k.142,143,144/

Aby sprostać wszystkim niezbędnym kosztom i wydatkom zmuszona jest korzystać z opieki społecznej oraz wsparcia swoich dzieci: K. K. oraz Ł. B. zarówno w formie finansowej, jak również pomocy przy pracach domowych i w obejściu,

/dowód: zeznania świadków: K. K. i Ł. B. na k.203-204/

U pozwanego J. B. (1) sytuacja życiowa również uległa zmianie, gdyż od 2010 roku zamieszkuje z partnerką U. S.

w mieszkaniu stanowiącym własność jej synów Razem zamieszkuje niepełnosprawny 26 –letni syn, nad którym ona sprawuje opiekę.

J. B. (1) jest nadal zatrudniony w tej samej firmie – Zakładzie (...) A. M. w G. i osiąga wynagrodzenie w wysokości 1360,69 zł netto. Zobowiązany jest do alimentów na rzecz najmłodszego syna J. B. (2) w wysokości po 550,- zł miesięcznie, spłaca tez zadłużenie alimentacyjne, a zakład pracy potrąca mu 60% wynagrodzenia na skutek egzekucji komorniczej co stanowi kwotę po ok.850,- zł miesięcznie. Pozwany przekazuje konkubinie pozostałą kwotę tj.499,- zł na swoje utrzymanie, zakup leków oraz na dojazdy do pracy samochodem konkubiny kwotę w wysokości ok.200 zł miesięcznie.

/dowód: zaświadczenie Zakładu Usługowego na k.54/

Pozwany posiada orzeczenie o zaliczeniu go do stopnia niepełnosprawności – lekkiego do dnia 31.01.2018, jest po resekcji żołądka, jest po operacji przepukliny pachwinowej, cierpi na nadciśnienie, ma problemy z cholesterolem i cierpi na niedosłuch, co powoduje konieczność korzystania z aparatu słuchowego, który jest refundowany ale trzeba dopłacić pewne kwoty.

- 5 -

Przyjmuje leki na stałe z powodu choroby przewlekłej, których miesięczny koszt wynosi ok.95,- zł.

/dowód: zaświadczenie lekarskie na k.156, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności na k.79, umowa zakupu aparatu słuchowego na k.78, zaświadczenie dot, zakupu dwóch aparatów słuchowych na k.158, paragony zakupu leków na k.55, 94,157 /

Jego partnerka U. S. nie pracuje, otrzymuje z gminy zasiłek z tytułu rezygnacji z pracy celem opieki nad niepełnosprawnym synem w wysokości 1300,- zł miesięcznie, zasiłek pielęgnacyjny na tego

syna w kwocie 153,- zł, a ponadto syn ten otrzymuje również rentę rodzinną w wysokości ok.1400,- zł miesięcznie. Dodatkowo wspiera go też babcia ojczysta przelewając kwotę po 500,- zł miesięcznie.

Mieszkanie, w którym zamieszkują ma powierzchnię 72 m2, a miesięczne opłaty związane z jego utrzymaniem wynoszą ok.500,-zł,

w tym: opłata za energię w wysokości 250,-zł, za wodę - 50,-zł, wywóz śmieci – 27,- zł, media – 120 zł, butla gazu co drugi miesiąc- 42 zł i podatek gruntowy- 92,- zł kwartalnie. Opał na zimę to koszt ok.6500,- zł tj. na zakup 6 ton węgla.

/dowód: faktury za wodę na k.69, 70, 71, 72, 73,74 i przelewy na k75-78, zeznanie świadka U. S. na k.211-212/

Mając powyższe na uwadze przyjąć można, że nastąpiło obecnie nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki B. B. (1). Oczywistym jest, że gdyby małżeństwo trwało

i funkcjonowało prawidłowo, to powódka dysponowałaby całym wynagrodzeniem pozwanego, co zasadniczo mogło by w jakimś stopniu poprawić jej standard życia.

W związku z powyższym zachodzą przesłanki do zobowiązania przyczynienia się małżonka wyłącznie winnego w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

W wypadku rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego małżonka wyłącznie winnego zakres tego obowiązku zależy od jego możliwości zarobkowych i majątkowych, tak bowiem należy rozumieć się użyte

w art.60§2 krio określenie, że małżonek ten obowiązany jest przyczyniać się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego ,,w odpowiednim zakresie".

W przedmiotowej sprawie oczywistym jest, że możliwości zarobkowe

i majątkowe nie pozwalają na zobowiązanie pozwanego do łożenia alimentów na rzecz byłej żony.

Pozwany majątku żadnego nie posiada. Mieszka u konkubiny,

a jedynym wyznacznikiem jego możliwości materialnych jest wynagrodzenie w wysokości netto 1360,69,- zł.

- 6 -

Z wynagrodzenia egzekwowane są alimenty na rzecz syna J.

w wysokości po 550,- zł miesięcznie oraz zaległe alimenty.

/dowód: odpis wyroku w sprawie IIIRC 317/15, zawiadomienia

o egzekucji na k.53, 93/.

Ponadto dochodzą koszty dojazdów do pracy w wysokości ok.200 zł miesięcznie oraz na zakup leków po około 100 zł miesięcznie, a zatem pozwanemu na utrzymanie tj. wyżywienie, dołożenie się do kosztów utrzymania mieszkania, zakup odzieży i obuwia, środków higieny pozostaje kwota w wysokości ok. 500,- zł miesięcznie.

Zauważyć należy, że strona powodowa nie przedstawiła materiału dowodowego pozwalającego na przyjęcie, że po stronie pozwanego występują możliwości zarobkowe i majątkowe umożliwiające zadośćuczynieniu obowiązkowi alimentacyjnemu na jej rzecz.

Reasumując powyższe rozważania uznać należy, że co prawda występują przesłanki z art.60§2 krio po stronie powódki, to jednakże

brak jest możliwości do realizacji obowiązku alimentacyjnego po stronie pozwanego J. B. (1).

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo o zasadzenie alimentów od pozwanego i orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.

W przedmiotowej sprawie powódka dochodząca alimentów na swoją rzecz była zwolniona z kosztów postępowania na mocy ustawy.

Natomiast Sąd zwolnił pozwanego na jego wniosek od kosztów postępowania i ustanowił mu adwokata z urzędu.

Zgodnie z §4 ust.1 pkt. 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu stawka minimalna w sprawach o alimenty wynosi 120 zł,

Jednakże w myśl ust.4 w/w paragrafu – stawki te ustala się według wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów.

W przedmiotowej sprawie Sąd nie zasądził od pozwanego alimentów, a zatem ust.4 § 4 tego rozporządzenia nie dotyczy wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego z urzędu i wchodzi w grę pkt.9 tego §4 tego rozporządzenia, a zatem stawka minimalna tj.120 zł.

W związku z powyższym Sąd przyznał pełnomocnikowi pozwanego wynagrodzenie w tej wysokości, które wraz z podatkiem VAT wynosi

147,60 zł.

Podobnie jak pełnomocnikowi z urzędu powódki tj.147,60 zł wraz

z VAT plus zwrot kosztów dojazdu z O. w kwocie 357,38 zł.

Sygn. akt VI RCa 57/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Zofia Rutkowska

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska (spr.)

SR del do SO Marek Maculewicz

Protokolant : p.o sekretarza sądowego Marta Cymes

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2017 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. B. (1)

przeciwko J. B. (1)

o alimenty

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku

z dnia 3 stycznia 2017 roku

sygn. akt III RC 140/16

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1. w ten sposób, że zasądza od J. B. (1) na rzecz B. B. (1) tytułem alimentów kwotę 200 zł (dwieście złotych) miesięcznie, płatne do 10- tego każdego miesiąca z góry do rąk powódki, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 12 maja 2016 roku.

2.  W pozostałej części apelację i powództwo oddala.

3.  Zasądza od Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Giżycku) na rzecz adwokata P. A. kwotę 600 zł (sześćset złotych) powiększoną o 23 % podatku VAT tytułem wynagrodzenia pełnomocnika za reprezentowanie powódki z urzędu.

Marek Maculewicz Zofia Rutkowska Jolanta Piórkowska