Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca SSO Marzena Polak (spr.)

Sędziowie SSO Jarosław Sobierajski

SSO Aleksandra Nowicka

Protokolant st.sekr.sądowy Katarzyna Kotarska

przy udziale funkcjonariusza Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w T. T. K.

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2017 roku

sprawy K. M., oskarżonego z art. 107 § 1 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie

z dnia 18 grudnia 2015 roku sygn. akt II K 68/15

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych za II instancję, a wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. Akt IX Ka 128/16

UZASADNIENIE

Urząd Celny w T. oskarżył K. M. o to, że urządzał gry od nieustalonego czasu do dnia 3 września 2014 r., na automatach H. (...), typ v., nr (...), H. (1), typ v.nr (...), w lokalu: (...) w W., ul. (...), wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych z dnia 19.11.2009 roku (Dz. U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1540, ze zm.), tj. o popełnienie przestępstwa skarbowego określonego w art. 107 § 1 kks.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 roku, Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie, sygn. akt II K 68/15, uznał oskarżonego K. M. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, tj. przestępstwa skarbowego z art. 107 § 1 kks i za to, na podstawie art. 107 § 1 kks, wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 90 (dziewięćdziesięciu) złotych;

na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 kk w zw. z art. 20 § 2 kks, wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego warunkowo zawiesił na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby;

na podstawie art. 30 § 5 kks orzekł wobec oskarżonego przepadek automatów H. (...) o nr (...) oraz H. (1) o nr (...) – przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w T. pod poz. mag. (...) oraz pieniędzy w łącznej kwocie 470 (czterysta siedemdziesiąt) złotych ujawnionych w tych automatach – przechowywanych na koncie sum depozytowych Izby Celnej w T.;

zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie 1.920 (jeden tysiąc dziewięćset dwadzieścia) złotych opłaty oraz 1.403,56 (jeden tysiąc czterysta trzy 56/100) złotych tytułem kosztów postępowania w sprawie.

Wyrok ten zaskarżył w całości na korzyść oskarżonego adwokat M. K. – obrońca K. M. , zarzucając mu, na podstawie art. 427 § 2 kpk w zw. z art. 438 pkt 2 kpk, naruszenie prawa materialnego:

1.  W postaci art. 2 aktu dotyczącego warunków przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii europejskiej stanowiącego integralną całość traktatu z dnia 2003 roku podpisanego w Atenach, na mocy którego Polska od dnia 1 maja 2004 roku związana jest z aktami prawnymi Wspólnot i Europejskiego Banku Centralnego przyjętymi przed dniem przystąpienia – poprzez jego niezastosowanie.

2.  W postaci art. 4 ust. 3 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej w związku z art. 1 ust. 1 lit. f oraz art. 5 Dyrektywy 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 roku (dawniej w art. 1 pkt. 11 i art. 8 ust. 1 Dyrektywy nr 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. Dz. U. UE L z dnia 21 lipca 1998 r. – uchylona nową dyrektywą 2015/1535 w dniu 7 października) ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego Dz. U. UE. L. 2015.241.1 – dalej Dyrektywy 2015/1535 – w kształcie wiążąco zinterpretowanym w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – poprzez ich niezastosowanie.

3.  W postaci art. 288 Traktatu o Unii Europejskiej – poprzez jego niezastosowanie.

4.  W postaci art. 14 ust. 1 Ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, w zw. z art. 107 § 1 kks, poprzez ich błędne zastosowanie.

5.  W postaci art. 107 § 1 kks poprzez jego błędne zastosowanie jak i błędną wykładnię, polegającą na uznaniu, iż zachowanie oskarżonego nosiło znamiona czynu zabronionego, podczas gdy nastąpiła pełna depenalizacja czynu zabronionego z art. 107 § 1 kks ze względu na niemożność stosowania przepisów art. 14 ust. 1 w zw. z art. 2 ust. 5 Ustawy i grach hazardowych, ze względu na brak notyfikacji Komisji Europejskiej przez rząd polski przepisów ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 r.

6.  W postaci art. 4 Ustawy z dnia 12 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy o grach hazardowych, poprzez jego pominięcie, w sytuacji, gdy ustawodawca wyznaczył termin do dostosowania się do wymogów wprowadzonych przez ustawę zmieniającą do dnia 1 lipca 2016 roku, co sprawia, iż art. 107 kks, jako przepis blankietowy, odsyła do przepisów, które do 1 lipca 2016 roku nie nakładają obowiązków w nich wskazanych.

względnie:

7.  W postaci art. 10 § 4 kks, poprzez jego pominięcie, albowiem mając na uwadze orzecznictwo ETS, utrwalone orzecznictwo sądów powszechnych oraz stanowisko doktryny, wskazujące, że brak notyfikacji Komisji Europejskiej przez rząd polski przepisów ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 r. powoduje niemożność stosowania przepisów art. 14 ust. 1 w zw. z art. 2 ust. 5 Ustawy o grach hazardowych, a co za tym idzie brak jest możliwości stosowania także przepisu sankcjonującego naruszenie zawartego w nich zakazu, tj. art. 107 § 1 kks, oskarżony działał co najmniej w nieświadomości jego karalności.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów, a względnie o uchylenie wyroku i przekazanie Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Na samym wstępie stwierdzić należy, iż zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy w sposób wszechstronny i wnikliwy, dokonując wszelkich niezbędnych czynności dowodowych, koniecznych dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Ocena zgromadzonego materiału dowodowego mieściła się przy tym w granicach sędziowskiej swobody, należycie uwzględniając zasady logiki i prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Pozostawała ona wobec powyższego pod pełną ochroną dyspozycji art. 7 kpk, spotykając się w związku z tym z całkowitą akceptacją Sądu Okręgowego.

Odnotowania wymaga również fakt, iż pisemne uzasadnienie zaskarżonego wyroku sporządzone zostało zgodnie ze wszystkimi wymogami, jakie stawia mu art. 424 kpk, pozwalając tym samym Sądowi II instancji na pełną i właściwą ocenę motywów, jakimi kierował się Sąd Rejonowy przy wydaniu orzeczenia. W szczególności w uzasadnieniu tym w sposób niebudzący wątpliwości przedstawione zostały poczynione ustalenia faktyczne, jak i ocena zebranych dowodów.

Rozpoznając niniejszą sprawę, w żadnym przypadku Sąd Okręgowy nie dopatrzył się także uchybienia przepisom postępowania karnego. Sąd I instancji w toku procesu zgromadził wszelki materiał niezbędny do wydania prawidłowego rozstrzygnięcia, uwzględniając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego. Brak też przesłanek do formułowania twierdzeń, iż niedające się usunąć wątpliwości, rozstrzygnięte miałyby być wbrew regule wyrażonej w art. 5 § 2 kpk, a sprowadzające się do zasady in dubio pro reo.

W związku z tym, iż Sąd Odwoławczy w całej rozciągłości aprobuje stanowisko Sądu Rejonowego w zakresie ustalonego stanu faktycznego, oceny materiału dowodowego, jak i w przedmiocie winy oskarżonego, nie ma więc potrzeby, aby w tym miejscu szerzej przytaczać argumentację zawartą w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, a za wystarczające uznać należy odwołanie się do niej.

Prawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz właściwa, zgodna z wymogami art. 7 kpk, ocena wszystkich dowodów, doprowadziły Sąd Rejonowy do w pełni trafnych ustaleń w zakresie stanu faktycznego. Sąd II instancji w całej rozciągłości aprobuje te ustalenia, które to znalazły odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, traktując je jako własne. Sprawstwo przedmiotowego czynu przez oskarżonego wykazane zostało ponad wszelką wątpliwość.

Przechodząc do zarzutów zawartych w apelacji, to należy stwierdzić, iż w znacznej mierze nie zasługują one na uwzględnienie.

Jeden zarzutów dotyczy technicznego charakteru przepisów art. 6 i 14 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r i tym samym niemożności ich stosowania przez sądy krajowe z uwagi na brak ich notyfikacji Komisji Europejskiej. W tej kwestii - kierując się treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2017 r w sprawie o sygn. akt I Kzp 17/16 – należy uznać, iż faktycznie przepis art. 14 w/w ustawy o grach hazardowych nie może zostać zastosowany jako wypełnienie normy blankietowej jaką jest art. 107 par. 1 kks z uwagi na to, iż jest i był to przepis o charakterze technicznym, który na czas popełnienia czynu nie został poddany notyfikacji i w związku z tym nie może być stosowany przez Sąd krajowy. Jednakże, przepis art. 6 ustawy o grach hazardowych nie jest i nie był przepisem technicznym, w związku z czym, nawet przy braku jego notyfikacji, może on być stosowany – o ile okoliczności faktyczne konkretnej sprawy pozwalają na ustalenie, że przepis ten ma zastosowanie i że został naruszony. W przedmiotowej sprawie stan faktyczny - w ocenie Sądu Okręgowego – pozwala na przyjęcie , że przepis art. 6 ustawy o grach hazardowych ma zastosowanie. Sposób w jaki działał oskarżony należy potraktować jako działalność w zakresie gier hazardowych. Automaty były wstawione do pomieszczenia przeznaczonego tylko i wyłącznie do prowadzenia gier przez użytkowników. Pomieszczenie nie było do niczego innego przeznaczone. Rodzaj pomieszczenia, jego przeznaczenie, sposób udostępniania automatów do gry - świadczą o tym, iż oskarżony prowadził działalność w zakresie gier na automatach. Zatem, w tym przypadku, przepis art. 6 w/w ustawy ma zastosowanie. Skoro zatem, ma zastosowanie, to należy uznać, że oskarżony prowadził działalność wbrew treści owego przepisu, albowiem nie miał on udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna, a jedynie na podstawie takiej koncesji możliwe było prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach. Skoro oskarżony nie miał koncesji na prowadzenie kasyna, to jego działalność była jak najbardziej nielegalna i podlega sankcji z art. 107 par. 1 kks.

Poruszana w apelacji kwestia działania oskarżonego w usprawiedliwionym błędnym przekonania, że nie popełnia przestępstwa skarbowego - również nie zasługuje na uwzględnienie. Oczywiście można wyobrazić sobie taką sytuację jak poruszana powyżej, jednakże niezbędny jest jeden element, jakim jest powołanie się przez oskarżonego, w swoich wyjaśnieniach, na tę okoliczność - czyli na błąd. Tymczasem, w niniejszej sprawie, oskarżony odmówił składania wyjaśnień i w żadnym razie na powyższą okoliczność nie powołał się. Zatem, w niniejszej sprawie, nie sposób hipotetycznie rozpatrywać kwestii błędu jako okoliczności wyłączającej winę, w sytuacji, gdy oskarżony na nią się nie powołał w swoich wyjaśnieniach.

Obrońca w apelacji powołał się na treść przepisu art. 4 nowelizacji ustawy o grach hazardowych z 12 czerwca 2015r. jako na przepis, którym ustawodawca – w rozumieniu obrońcy – pozwala na dostosowanie się wszystkich podmiotów prowadzących działalność do wymogów zmian ustawy z dnia 19 listopada 2009r - do dnia 1 lipca 2016r. Zatem, zdaniem obrony, oskarżony jako podmiot prowadzący działalność nie miał obowiązku do 1 lipca 2016 r. starać się o koncesję na prowadzenie kasyna i tym samym mógł do 1 lipca 2016 r. swoją działalność prowadzić na dotychczasowych zasadach. Tymczasem, Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2016 r. - I KZP 1/16, orzekł, że w/w okres dostosowawczy należy stosować jedynie do podmiotów prowadzących działalność w zakresie gry na automatach zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych sprzed dnia 3 września 2015 r. Zatem, konieczne jest aby działalność owa była prowadzona na podstawie koncesji kasyna. Sąd Okręgowy przychyla się do powyższego stanowiska i w tym temacie odsyła do treści w/w orzeczenia Sądu Najwyższego. Oskarżony nie prowadził działalności zgodnie z treścią ustawy z dnia z 19 listopada 2009r o grach hazardowych, w związku z czym, powyższego okresu dostosowawczego nie należy do niego stosować.

Co do orzeczonych w stosunku do oskarżonego kar, to nie sposób uznać iż są one nadmiernie surowe. Oscylują one raczej w okolicach dolnej granicy zagrożenia ustawowego. Uwzględniają wszelkie okoliczności łagodzące i obciążające i są adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu. W tej konkretnej sprawie, tymi adekwatnymi karami są te wymierzone przez Sąd Rejonowy.

Ponadto, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się tego rodzaju uchybień, które stanowiłyby przesłankę bezwzględnej przyczyny odwoławczej, i które stanowiłyby podstawę do uchylenia wyroku.

Z uwagi na sytuację majątkową i finansową oskarżonego i fakt orzeczenia kary finansowej Sąd Okręgowy zwolnił go od uiszczenia kosztów sądowych za drugą instancję.