Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu IX Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Klama

Protokolant Aneta Kita

po rozpoznaniu w dniu 10 maja we Wrocławiu

sprawy Z. Ł.

przeciwko Zakładkowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. Ł.

od decyzji Zakładkowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 4 grudnia 2012r. nr EN (...)

Zmienia decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 4 grudnia 2012r. znak EN (...) w ten sposób, że przyznaje Z. Ł. prawo do emerytury począwszy od dnia

19 grudnia 2012r.

Sygn. akt IX U191/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04.12.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.odmówił Z. Ł.prawa do emerytury, gdyż nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy przyjął za udowodnione 29 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 3 dni stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze okresu pracy od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. gdyż za ten okres wnioskodawca nie przedłożył świadectwa pracy wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Jednocześnie organ rentowy wskazał, że do wniosku o emeryturę wnioskodawca przedłożył jedynie świadectwo pracy na okres zatrudnienia od dnia 16.01.1978r. do 30.09.1993r. w Zakładzie (...)w (...) na stanowisku kierowcy. Podał również, że nie może uwzględnić okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Strzelinie z dnia 14.09.2001r. stwierdzającego , że w okresie zatrudnienia od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. w zakładzie (...), wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku traktorzysty. Organ rentowy wyjaśnił, iż w/w okres zatrudnienia w szczególnych warunkach mógłby zostać uwzględniony do stażu w przypadku wydania wyroku przez Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Od decyzji tej wnioskodawca złożył odwołanie, niezgadzając się z ustaleniami poczynionymi przez organ rentowy, który nie uwzględnił okresu pracy od 16.01.1978r. do30.04.1991r. jako okresu pracy w warunkach szczególnych. Do odwołania wnioskodawca dołączył m.in. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2001r.

Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania z uwagi na brak podstaw prawnych do jego uwzględnienia. Organ rentowy wskazał, iż uwzględnił okres ubezpieczenia w wymiarze na dzień 1 stycznia 1999r. –29 lat, 4 miesięcy i 9 dni okresów składkowych, oraz okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 3 lat i 3 dni. Organ rentowy do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych nie zaliczył okresu zatrudnia w tym samym zakładzie pracy od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. w Gospodarstwie (...)Agencji Własności Rolnej skarbu Państwa z siedzibą w (...)na stanowisku kierowcy.

Organ rentowy podał, że dokumentacja osobowa wnioskodawcy nie daje podstaw do stwierdzenia, że wnioskodawca pracował w spornym okresie w warunkach szczególnych, bowiem świadectwo pracy jest dotknięte błędami m.in. jest to „zwykłe” świadectwo pracy, a nie wymagane świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Na rozprawie w dniu15.03.2013r. wnioskodawca sprecyzował swoje żądanie wskazując, że spornym okresem jest okres pracy w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r., gdzie świadczył pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty oraz kierowcy samochodu ciężarowego o masie całkowitej powyżej 3,5 tony. ( vide k. 16 a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca Z. Ł. urodzony dnia (...) pracował jako kierowca - traktorzysta, a następnie jako koordynator rolny na dzień 1 stycznia 1999r. posiada udowodniony okres składkowy w wymiarze 29 lat, 4 miesiące i 9 dni, oraz okres pracy w warunkach szczególnych od 01.01.1975r. do 03.01.1978r. w wymiarze 3 lat, i 3 dni

dowód: bezsporne

Wnioskodawca w okresie od 01.07.1969r. do 03.01.1978r. był zatrudniony w Gospodarstwie Rolnym w K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku robotnika rolnego – traktorzysty.

W okresie od 01.08.1971r. do 31.01.1974r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę na stanowisku kierowcy ciągnika kołowego wymienionego w wykazie VIII poz. 3 pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 55 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14.07.1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

dowód: akta kapitałowe i emerytalne wnioskodawcy w szczególności świadectwo pracy z dnia 25.10.2001r. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2001r. k. 4 a.s.

W okresie od 16.01.1978r. do 30.09.1993r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) na stanowisku kierowcy - traktorzysty, kierowcy zaopatrzeniowca ( w okresie od 01.10.1993r. do 30.11.1993r.).

Będąc zatrudnionym w Zakładzie (...)w G.wnioskodawca był kierowcą traktora marki (...) z przyczepą, jeździł również samochodem ciężarowym – R.od 1991r. Uprawnionym do wykonywania pracy traktorzysty były osoby legitymujące się kategorią prawa jazdy T lub C i E. Wnioskodawca posiada prawo jazdy na ciągnik, następnie uzyskał II kategorię prawa jazdy.

Praca miała charakter stały i świadczona była przez 12- 13 godzin dziennie przy żniwach i wywozie buraków. Do obowiązków wnioskodawcy należał również transport środków chemicznych do dokonywania oprysków oraz nawozów. W okresie zimowym wnioskodawca woził obornik do 14 zakładów oraz węgiel i wapno.

dowód: akta kapitałowe i emerytalne w szczególności świadectwo pracy z dnia 30.09.1993r., świadectwo pracy z dnia 30.11.1993r. , wyrok z dnia 14.09.2001r. w sprawie o sygn. akt IVP 143/01, dokumentacja przesłana przez Archiwum Zakładowe Agencji Nieruchomości Rolnych OT we W. k. 27 a.s.- w szczególności umowa o pracę z dnia16.01.1978r. arkusz oceny okresowej wnioskodawcy, orzeczenie nr 342/90, zeznania świadków: Z. N., A. G., zeznania wnioskodawcy.

Wnioskodawca w dniu 20.11.2012r. złożył do organu rentowego wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 04.12.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. odmówił Z. Ł. prawa do emerytury, gdyż nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy przyjął za udowodnione 29 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 3 lata i 3 dni stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze, Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na aktach ZUS, aktach osobowych wnioskodawcy nadesłanych przez Archiwum Zakładowe Agencji Nieruchomości Rolnych OT we W. oraz zeznaniach wnioskodawcy, a także na zeznaniach pracujących z wnioskodawcą świadków Z. N. oraz A. G., którym Sąd dał wiarę w zakresie w jakim pokrywają się z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, bowiem są logiczne i spójne, a także wzajemnie się uzupełniają.

Wnioskodawca posiada na dzień 1 stycznia 1999r. okres ubezpieczenia społecznego w wymiarze 29 lat, 4 miesiące i 9 dni okresów składkowych oraz 3 lata, i 3 dni okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Kwestią sporną było ustalenie wymiaru pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r., gdzie wnioskodawca świadczył pracę jako traktorzysta oraz kierowca samochodu ciężarowego o masie całkowitej powyżej 3,5 tony.

Zgodnie § 4 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca świadczył pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie (...) od 16.01.1978r. do 30.09.1993r.

w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku traktorzysty a następnie kierowcy samochodu ciężarowego o masie całkowej powyżej 3,5 tony.

Wnioskodawca w spornym okresie był kierowcą traktora marki (...)z przyczepą, jeździł również samochodem ciężarowym – R.od 1991r. Wnioskodawca posiada prawo jazdy na ciągnik, następnie uzyskał „II kategorię prawa jazdy.”

Praca wnioskodawcy miała charakter stały i świadczona była przez 12- 13 godzin dziennie przy żniwach i wywozie buraków. Do obowiązków wnioskodawcy należał również transport środków chemicznych do dokonywania oprysków oraz nawozów. W okresie zimowym wnioskodawca rozwoził obornik do 14 zakładów należących do kombinatu oraz węgiel i wapno.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę należy uznać, że zebrany w sprawie materiał dowody bezspornie wskazuje, iż wnioskodawca posiada wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, będąc zatrudnionym na stanowisku odpowiednio: traktorzysty oraz kierowcy samochodu ciężarowego o masie powyżej 3,5 tony wymienionego w Wykazie A Dział VIII praca w transporcie i łączności poz. 3 – praca kierowców, ciągników, kombajnów oraz pojazdów gąsienicowych oraz kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony poz. 2 ( Dz.U. z 1983r., Nr 3, poz. 7 ),

Nabytych w ten sposób praw nie może odebrać okoliczność, że w przypadku gdy zakład pracy nie istnieje należy dostarczyć kserokopie dokumentów ( potwierdzonych za zgodność z oryginałem) potwierdzających okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze sporządzonych przez archiwum na podstawie posiadanej dokumentacji osobowo- płacowej, bowiem w przypadku wnioskodawcy archiwista nie był wstanie w oparciu o posiadane akta osobowe jednoznacznie potwierdzić że wykonywał on stale pracę w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze.

Zgodnie z § 2 Rozp. R. M. z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983, Nr 8, poz. 43), okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

W przypadku gdy zakład pracy nie istnieje należy dostarczyć kserokopie dokumentów ( potwierdzonych za zgodność z oryginałem) potwierdzających okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze sporządzonych przez archiwum na podstawie posiadanej dokumentacji osobowo- płacowej.

Z tym problemem spotkał się Zakład podejmując zaskarżoną decyzję - świadectwa pracy za okres od 16.01.1978r. do 30.04.1991r. które przedłożył wnioskodawca wskazywały jedynie, że pracował on w charakterze kierowcy, kierowcy zaopatrzeniowca.

Należy wskazać, iż o tym , że praca była wykonywana w szczególnych warunkach, nie decyduje jej określenie w umowie o pracę czy świadectwie pracy ani okoliczność kto wystawił przedmiotowe świadectwo, ale okoliczność czy praca była faktycznie wykonywana.

Proces tym różni się od postępowania przed organem rentowym, że wolno w nim sięgnąć po szerszy, dopuszczalny kodeksowo, katalog środków dowodowych .

Do zebrania pełnego materiału dowodowego w sprawie, obok oczywiście dokumentów, wystarczyły spójne i zgodne ze sobą zeznania dwóch świadków.

W ocenie Sądu wnioskodawca udowodnił w procesie, że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony w szkodliwych warunkach pracy w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), jego stanowisko pracy wymienione jest w wykazie A załącznika do w/w Rozporządzenia: „Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Dział VIII. Prace w transporcie i łączności, poz. 3” i praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i w zw. z tym może on skorzystać z ustawowego przywileju przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym przewidzianym przepisem art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ), który stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Ze wszystkich przytoczonych wyżej względów, na podstawie zacytowanych przepisów prawa i art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zaskarżoną decyzję należało zatem zmienić.

Sędzia

((...)