Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Andrzej Szawel (spr.)

Sędziowie SO Krzysztof Gąsior

del. SR Agnieszka Szulc - Wroniszewska

Protokolant Karol Depczyński

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Violetty Włodarczyk

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2013 roku

sprawy T. B.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, art. 286 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 18 lutego 2013 roku sygn. akt II K 7/13

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 1 i 2 kpk uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 214/13

UZASADNIENIE

T. B. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 21 lutego 2011r. w B., działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci telefonu komórkowego m-ki H. W.o wartości 949 zł zakupionego w promocji za kwotę 49 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zatrudnienia i osiąganych dochodów, w ten sposób, że T. B.złożył przy ubieganiu się o zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobione pisemne zaświadczenie dotyczące zatrudnienia i zarobków w firmie (...) hurt (...). S. W., uprzednio otrzymane od J. K., działając na szkodę (...)sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk,

II.  w dniu 22 lutego 2011r. w B., działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci netbooka H. M. (...) o wartości 1649 zł zakupionego w promocji za kwotę 1 zł, poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zamiaru wywiązania się przez w/w z umowy, działając na szkodę (...) sp. z .o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk,

III.  w dniu 22 lutego 2011r. w B. działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci telefonu komórkowego m-ki L. (...) o wartości 349 zł zakupionego w promocji za kwotę 1 zł, poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zatrudnienia i osiąganych dochodów, w ten sposób, że T. B. złożył przy ubieganiu się o zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobione pisemne zaświadczenie dotyczące zatrudnienia i zarobków w firmie PPHU (...), uprzednio otrzymane od J. K., działając na szkodę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyrokiem z dnia 18 lutego 2013 roku wydanym w sprawie II K 7/13 uznał oskarżonego T. B. za winnego dokonania zarzucanych mu czynów i wymierzył za czyny z punktu I i III na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk oraz za czyn II na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 33 § 2 kk kary po 9 miesięcy pozbawienia wolności i po 30 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych,

- na podstawie art. 46 § 1 kk za czyny I, II i III orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci obowiązku naprawienia w całości szkody wyrządzonej poszczególnymi przestępstwami,

- na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk i art. 90 § 1 kk wymierzył oskarżonemu kary łączne 1 roku pozbawienia wolności i 50 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych oraz łączny środek karny w postaci obowiązku naprawienia w całości szkody wyrządzonej czynami opisanymi w punktach I, II i III,

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby 3 lat,

- zwolnił oskarżonego od opłaty i kosztów procesu.

Powyższy wyrok zaskarżony został na niekorzyść oskarżonego przez prokuratora w części dotyczącej orzeczenia o karze.

Apelacja została wywiedziona z podstawy art. 438 pkt 2 kpk i zarzuciła wyrokowi:

a) obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia:

- art. 335 § 1 kpk i art. 343 § 7 kpk, polegającą na uwzględnieniu wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy i orzeczeniu przez Sąd na posiedzeniu środka karnego obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk bez uprzedniej modyfikacji stanowiska stron,

- art. 424 § 1 i 2 kpk, polegającą na niewyjaśnieniu przez Sąd podstawy prawnej wyroku i nieprzytoczenie okoliczności, które Sąd miał na względzie orzekając obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk, a nie na podstawie art. 72 § 2 kk w sytuacji, gdy możliwe było wymierzenie tego środka z każdej z podanych podstaw,

b) obrazę prawa materialnego - art. 90 § 1 kk - poprzez wymierzenie łącznego środka karnego obowiązku naprawienia szkody, podczas gdy środek ten nie podlega łączeniu.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna w takim zakresie, że na skutek jej wniesienia powstały podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Rację ma skarżący podnosząc, że w sprawie doszło do rażącego naruszenia w zaskarżonym wyroku przepisów prawa procesowego - art. 335 § 1 kpk w zw. z art. 343 § 7 kpk, a uchybienie to miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

Stosownie do art. 343 § 7 kpk, jeśli sąd uzna, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku złożonego na podstawie art. 335 § 1 kpk, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Złożony wraz z aktem oskarżenia w trybie art. 335 § 1 kpk wniosek o wydanie wyroku skazującego wobec oskarżonego T. B. obejmował orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary i środków karnych, w tym m.in. środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody, za każdy z zarzucanych z czynów. Nie wskazywał jednakże podstawy prawnej tego środka karnego. Dodatkowo wniosek zawierał propozycję orzeczenia łącznego obowiązku naprawienia szkody w terminie 1 roku od uprawomocnienia się wyroku.

Sąd pierwszej instancji wyrokując w przedmiotowej sprawie uwzględnił na posiedzeniu złożony wniosek, przy czym orzeczenie o obowiązkach naprawienia szkody, za każdy z popełnionych czynów oparł na dyspozycji przepisu art. 46 § 1 kk, nadto w/w środki karne połączył na podstawie „art. 90 § 1 kk”, art. 85 kk, art. 86 § 1 i 2 kk i orzekł łączny obowiązek naprawienia szkody, bez określenia jego wysokości. Nie wskazał na czyją rzecz ma nastąpić wykonanie tych obowiązków. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie umotywował i nie wyjaśnił w/w rozstrzygnięć.

Podkreślić należy, że Sąd orzekający w trybie art. 335 kpk i art. 343 kpk jest związany wnioskiem umieszczonym przez prokuratora w akcie oskarżenia. Potrzeba dokonania w nim jakichkolwiek zmian, niezależnie od tego, czy na korzyść czy na niekorzyść oskarżonego, wymaga dokonania modyfikacji wniosku z udziałem stron bądź skierowania sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych.

Uwzględnienie wniosku złożonego na podstawie art. 335 § 1 kpk przez sąd orzekający w trybie art. 343 kpk, możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy wniosek ten nie tylko spełnia warunki formalno i materialnoprawne określone w tych przepisach, ale gdy ponadto w ogóle nie narusza prawa, w tym i przepisów prawa materialnego. Sąd rozpoznający wniosek powinien przeanalizować treść uzgodnień pomiędzy prokuratorem i oskarżonym, a także sprawdzić, czy jest zgodny z ustaleniami faktycznymi i prawnymi wynikającymi ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, czy nie narusza przepisów prawa karnego materialnego i procesowego oraz czy odpowiada zasadom wymiaru kary oraz środków karnych. Prawidłowa kontrola omawianego wniosku powinna prowadzić do wychwycenia uchybień, a w konsekwencji do podjęcia na posiedzeniu - z udziałem prokuratora i oskarżonego - potencjalnie możliwych czynności dążących do modyfikacji wniosku (art. 343 § 5 k.p.k.), bądź też do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k.). W żadnym natomiast razie, orzekający w trybie art. 343 k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k. sąd nie ma uprawnienia do samodzielnego dokonywania zmian np. poprzez uzupełnienie wniosku o wskazanie postawy prawnej rozstrzygnięcia czy też do jego uwzględnienia w postaci sprzecznej z przepisami prawa materialnego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że jeżeli Sąd Rejonowy uważał, że złożony przez prokuratora w trybie art. 335 § 1 kpk wniosek nie zawiera wszystkich koniecznych elementów – w tym podstawy prawnej orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody, winien skierować sprawę na rozprawę, albo wezwać strony do rozważenia możliwości dokonania nowych ustaleń co do tego środka karnego, w tym ustalenia jego podstawy prawnej.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 03 lutego 2012 roku, V KK 454/11, lex 1119587 wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy, w którym nie określono ani podstawy prawnej żądanego orzeczenia (przy różnych tego możliwościach), ani też rozmiaru szkody podlegającej, w myśl tego żądania, naprawieniu, nie spełnia wymogów przewidzianych w art. 335 § 1 kpk, który nakazuje uzgodnienie pomiędzy prokuratorem a oskarżonym wszelkich orzeczeń składających się na karę.

Należy przy tym zwrócić uwagę Sądu Rejonowego, że przepis art. 90 § 1 kk, który został uczyniony podstawą prawną orzeczenia o łącznym środku karnym obowiązku naprawienia szkody, traktuje o kumulatywnym wykonywaniu środków karnych orzeczonych za zbiegające się przestępstwa. Podkreślić przy tym należy, że właściwą podstawą prawną rozstrzygnięcia o łącznym środku karnym jest przepis art. 90 § 2 kk. Pozwala on jednak na łączenie tylko i wyłącznie pozbawienia praw publicznych, zakazów i obowiązków tego samego rodzaju. Z istoty rzeczy nie podlegają natomiast łączeniu w karę łączną: obowiązek naprawienia szkody, nawiązka, świadczenie pieniężne, podanie wyroku do publicznej wiadomości i przepadek przedmiotów ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2009 roku, V KK 415/08, lex 598118)

Dodatkowo zgodzić się należy ze skarżącym, że uzasadnienie wyroku w przedmiotowej sprawie dotknięte jest wadą wyrażającą się jego fragmentarycznością i lakonicznością. Sąd Rejonowy nie przytoczył bowiem w ogóle okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 08 marca 2012 roku, II AKa 12/12, KZS 2012/4/33) a ograniczył się jedynie do wskazania podstawy prawnej wydanego wyroku. W tym zakresie stwierdzić należy, że uzasadnienie nie odpowiada wymogom, jakie stawia ustawodawca w przepisie art. 424 § 1 pkt 1 kpk.

Podsumowując stwierdzić należy, że sąd pierwszej instancji orzekł w zakresie innym aniżeli ten, który został przez prokuratora i oskarżonego uzgodniony, a nadto pomimo tego, że zawarte we wniosku uzgodnienia naruszają przepisy prawa karnego materialnego i procesowego oraz nie odpowiadają zasadom wymiaru środków karnych. Sąd dokonał samodzielnie zmiany treści wniosku bez uzyskania akceptacji stron na jego modyfikację. W takim układzie, sąd orzekający dopuścił się rażącej obrazy przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 343 § 7 kpk w zw. z art. 335 § 1 kpk, które to naruszenie miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Dostrzegając wymienione uchybienia, sąd odwoławczy nie jest jednak uprawniony do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie orzeczenia zgodnie z wnioskiem zawartym w akcie oskarżenia. Wszelkie zmiany treści porozumienia zawartego przez prokuratora z oskarżonym, a w konsekwencji zmiany treści rzeczonego wniosku mogą być dokonywane jedynie na posiedzeniu, wyznaczonym zgodnie z wymogami określonymi w art. 343 § 5 kpk.

Z powyższych względów należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Jednocześnie podkreślić należy, iż sąd odwoławczy nie wyraża swojego stanowiska ani też sugestii co do merytorycznego sposobu zakończenia sprawy, pozostawiając decyzję w tym zakresie sądowi pierwszej instancji, przy oczywistym rozważeniu zakresu apelacji – art. 443 kpk.

Sygn. akt IV Ka 214/13

UZASADNIENIE

T. B. został oskarżony o to, że:

IV.  w dniu 21 lutego 2011r. w B., działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...)sp. z o.o. z siedzibą w W.do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci telefonu komórkowego m-ki H. W.o wartości 949 zł zakupionego w promocji za kwotę 49 zł poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zatrudnienia i osiąganych dochodów, w ten sposób, że T. B.złożył przy ubieganiu się o zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobione pisemne zaświadczenie dotyczące zatrudnienia i zarobków w firmie (...) hurt (...). S. W., uprzednio otrzymane od J. K., działając na szkodę(...) sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk,

V.  w dniu 22 lutego 2011r. w B., działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci netbooka H. M. (...) o wartości 1649 zł zakupionego w promocji za kwotę 1 zł, poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zamiaru wywiązania się przez w/w z umowy, działając na szkodę (...) sp. z .o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk,

VI.  w dniu 22 lutego 2011r. w B. działając wspólnie i w porozumieniu z osobą, co do której materiały wyłączono do odrębnego postępowania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci telefonu komórkowego m-ki L. (...) o wartości 349 zł zakupionego w promocji za kwotę 1 zł, poprzez wprowadzenie w błąd pracownika punktu (...), co do zatrudnienia i osiąganych dochodów, w ten sposób, że T. B. złożył przy ubieganiu się o zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobione pisemne zaświadczenie dotyczące zatrudnienia i zarobków w firmie PPHU (...), uprzednio otrzymane od J. K., działając na szkodę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyrokiem z dnia 18 lutego 2013 roku wydanym w sprawie II K 7/13 uznał oskarżonego T. B. za winnego dokonania zarzucanych mu czynów i wymierzył za czyny z punktu I i III na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk oraz za czyn II na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 33 § 2 kk kary po 9 miesięcy pozbawienia wolności i po 30 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych,

- na podstawie art. 46 § 1 kk za czyny I, II i III orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci obowiązku naprawienia w całości szkody wyrządzonej poszczególnymi przestępstwami,

- na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk i art. 90 § 1 kk wymierzył oskarżonemu kary łączne 1 roku pozbawienia wolności i 50 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych oraz łączny środek karny w postaci obowiązku naprawienia w całości szkody wyrządzonej czynami opisanymi w punktach I, II i III,

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby 3 lat,

- zwolnił oskarżonego od opłaty i kosztów procesu.

Powyższy wyrok zaskarżony został na niekorzyść oskarżonego przez prokuratora w części dotyczącej orzeczenia o karze.

Apelacja została wywiedziona z podstawy art. 438 pkt 2 kpk i zarzuciła wyrokowi:

a) obrazę przepisów postępowania, mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia:

- art. 335 § 1 kpk i art. 343 § 7 kpk, polegającą na uwzględnieniu wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy i orzeczeniu przez Sąd na posiedzeniu środka karnego obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk bez uprzedniej modyfikacji stanowiska stron,

- art. 424 § 1 i 2 kpk, polegającą na niewyjaśnieniu przez Sąd podstawy prawnej wyroku i nieprzytoczenie okoliczności, które Sąd miał na względzie orzekając obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk, a nie na podstawie art. 72 § 2 kk w sytuacji, gdy możliwe było wymierzenie tego środka z każdej z podanych podstaw,

b) obrazę prawa materialnego - art. 90 § 1 kk - poprzez wymierzenie łącznego środka karnego obowiązku naprawienia szkody, podczas gdy środek ten nie podlega łączeniu.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna w takim zakresie, że na skutek jej wniesienia powstały podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Rację ma skarżący podnosząc, że w sprawie doszło do rażącego naruszenia w zaskarżonym wyroku przepisów prawa procesowego - art. 335 § 1 kpk w zw. z art. 343 § 7 kpk, a uchybienie to miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia.

Stosownie do art. 343 § 7 kpk, jeśli sąd uzna, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku złożonego na podstawie art. 335 § 1 kpk, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Złożony wraz z aktem oskarżenia w trybie art. 335 § 1 kpk wniosek o wydanie wyroku skazującego wobec oskarżonego T. B. obejmował orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary i środków karnych, w tym m.in. środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody, za każdy z zarzucanych z czynów. Nie wskazywał jednakże podstawy prawnej tego środka karnego. Dodatkowo wniosek zawierał propozycję orzeczenia łącznego obowiązku naprawienia szkody w terminie 1 roku od uprawomocnienia się wyroku.

Sąd pierwszej instancji wyrokując w przedmiotowej sprawie uwzględnił na posiedzeniu złożony wniosek, przy czym orzeczenie o obowiązkach naprawienia szkody, za każdy z popełnionych czynów oparł na dyspozycji przepisu art. 46 § 1 kk, nadto w/w środki karne połączył na podstawie „art. 90 § 1 kk”, art. 85 kk, art. 86 § 1 i 2 kk i orzekł łączny obowiązek naprawienia szkody, bez określenia jego wysokości. Nie wskazał na czyją rzecz ma nastąpić wykonanie tych obowiązków. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie umotywował i nie wyjaśnił w/w rozstrzygnięć.

Podkreślić należy, że Sąd orzekający w trybie art. 335 kpk i art. 343 kpk jest związany wnioskiem umieszczonym przez prokuratora w akcie oskarżenia. Potrzeba dokonania w nim jakichkolwiek zmian, niezależnie od tego, czy na korzyść czy na niekorzyść oskarżonego, wymaga dokonania modyfikacji wniosku z udziałem stron bądź skierowania sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych.

Uwzględnienie wniosku złożonego na podstawie art. 335 § 1 kpk przez sąd orzekający w trybie art. 343 kpk, możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy wniosek ten nie tylko spełnia warunki formalno i materialnoprawne określone w tych przepisach, ale gdy ponadto w ogóle nie narusza prawa, w tym i przepisów prawa materialnego. Sąd rozpoznający wniosek powinien przeanalizować treść uzgodnień pomiędzy prokuratorem i oskarżonym, a także sprawdzić, czy jest zgodny z ustaleniami faktycznymi i prawnymi wynikającymi ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, czy nie narusza przepisów prawa karnego materialnego i procesowego oraz czy odpowiada zasadom wymiaru kary oraz środków karnych. Prawidłowa kontrola omawianego wniosku powinna prowadzić do wychwycenia uchybień, a w konsekwencji do podjęcia na posiedzeniu - z udziałem prokuratora i oskarżonego - potencjalnie możliwych czynności dążących do modyfikacji wniosku (art. 343 § 5 k.p.k.), bądź też do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k.). W żadnym natomiast razie, orzekający w trybie art. 343 k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k. sąd nie ma uprawnienia do samodzielnego dokonywania zmian np. poprzez uzupełnienie wniosku o wskazanie postawy prawnej rozstrzygnięcia czy też do jego uwzględnienia w postaci sprzecznej z przepisami prawa materialnego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że jeżeli Sąd Rejonowy uważał, że złożony przez prokuratora w trybie art. 335 § 1 kpk wniosek nie zawiera wszystkich koniecznych elementów – w tym podstawy prawnej orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody, winien skierować sprawę na rozprawę, albo wezwać strony do rozważenia możliwości dokonania nowych ustaleń co do tego środka karnego, w tym ustalenia jego podstawy prawnej.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 03 lutego 2012 roku, V KK 454/11, lex 1119587 wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy, w którym nie określono ani podstawy prawnej żądanego orzeczenia (przy różnych tego możliwościach), ani też rozmiaru szkody podlegającej, w myśl tego żądania, naprawieniu, nie spełnia wymogów przewidzianych w art. 335 § 1 kpk, który nakazuje uzgodnienie pomiędzy prokuratorem a oskarżonym wszelkich orzeczeń składających się na karę.

Należy przy tym zwrócić uwagę Sądu Rejonowego, że przepis art. 90 § 1 kk, który został uczyniony podstawą prawną orzeczenia o łącznym środku karnym obowiązku naprawienia szkody, traktuje o kumulatywnym wykonywaniu środków karnych orzeczonych za zbiegające się przestępstwa. Podkreślić przy tym należy, że właściwą podstawą prawną rozstrzygnięcia o łącznym środku karnym jest przepis art. 90 § 2 kk. Pozwala on jednak na łączenie tylko i wyłącznie pozbawienia praw publicznych, zakazów i obowiązków tego samego rodzaju. Z istoty rzeczy nie podlegają natomiast łączeniu w karę łączną: obowiązek naprawienia szkody, nawiązka, świadczenie pieniężne, podanie wyroku do publicznej wiadomości i przepadek przedmiotów ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2009 roku, V KK 415/08, lex 598118)

Dodatkowo zgodzić się należy ze skarżącym, że uzasadnienie wyroku w przedmiotowej sprawie dotknięte jest wadą wyrażającą się jego fragmentarycznością i lakonicznością. Sąd Rejonowy nie przytoczył bowiem w ogóle okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 08 marca 2012 roku, II AKa 12/12, KZS 2012/4/33) a ograniczył się jedynie do wskazania podstawy prawnej wydanego wyroku. W tym zakresie stwierdzić należy, że uzasadnienie nie odpowiada wymogom, jakie stawia ustawodawca w przepisie art. 424 § 1 pkt 1 kpk.

Podsumowując stwierdzić należy, że sąd pierwszej instancji orzekł w zakresie innym aniżeli ten, który został przez prokuratora i oskarżonego uzgodniony, a nadto pomimo tego, że zawarte we wniosku uzgodnienia naruszają przepisy prawa karnego materialnego i procesowego oraz nie odpowiadają zasadom wymiaru środków karnych. Sąd dokonał samodzielnie zmiany treści wniosku bez uzyskania akceptacji stron na jego modyfikację. W takim układzie, sąd orzekający dopuścił się rażącej obrazy przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 343 § 7 kpk w zw. z art. 335 § 1 kpk, które to naruszenie miało wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Dostrzegając wymienione uchybienia, sąd odwoławczy nie jest jednak uprawniony do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uzupełnienie orzeczenia zgodnie z wnioskiem zawartym w akcie oskarżenia. Wszelkie zmiany treści porozumienia zawartego przez prokuratora z oskarżonym, a w konsekwencji zmiany treści rzeczonego wniosku mogą być dokonywane jedynie na posiedzeniu, wyznaczonym zgodnie z wymogami określonymi w art. 343 § 5 kpk.

Z powyższych względów należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.

Jednocześnie podkreślić należy, iż sąd odwoławczy nie wyraża swojego stanowiska ani też sugestii co do merytorycznego sposobu zakończenia sprawy, pozostawiając decyzję w tym zakresie sądowi pierwszej instancji, przy oczywistym rozważeniu zakresu apelacji – art. 443 kpk.