Sygn. I C 485/15
Dnia 5 września 2017 r.
Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Lidia Kopczyńska
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Elżbieta Marciniak
po rozpoznaniu w dniu 5 września 2017 r. w Ciechanowie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z/s w W.
przeciwko J. T. (1)
o zapłatę
orzeka
powództwo oddala.
Sygn. akt I C 485/15
Powód (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W., w dniu 12 marca 2015 r. (data nadania w placówce pocztowej) wystąpił z pozwem przeciwko J. T. (1) o zapłatę kwoty 595,50 zł (w tym 500,00 zł, jako kapitału głównego oraz 95,50 zł, jako opłaty administracyjnej i kosztów ubezpieczenia) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP w skali roku, od dnia 16 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu przedmiotu umowy pożyczki nr (...), którą to pozwany zawarł w dniu (...) r. ze spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w formie elektronicznej, tj. za pośrednictwem internetu. Spółka ta następnie przystąpiła jako komandytariusz do spółki komandytowej (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W., gdzie jako swój wkład wniosła wszelkie przysługujące jej na dzień podpisania umowy spółki komandytowej wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek dla osób fizycznych za pośrednictwem internetu. Powód jednocześnie w pozwie wniósł o zasądzenie kosztów procesu wg. norm przepisanych.
Pozwany J. T. (1) wnosił o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, że nigdy nie zawierał umowy pożyczki ze spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., ani też ze spółką (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W.. Podał, że w dniu 20 czerwca 2012 r. został pobity i skradziono mu dokumenty tożsamości, które następnie zostały wykorzystane w celu zaciągnięcia pożyczek, o czym dowiedział się z kierowanych do niego wezwań do zapłaty. Fakt pobicia, kradzieży oraz zaciągania pożyczek zgłosił organom ścigania, zaś aktualnie prowadzone jest postępowanie przygotowawcze, które – jego zdaniem - może mieć wpływ na rozstrzygniecie niniejszej sprawy.
Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
J. T. (1) od października 2008 r. do czerwca 2013 r. zamieszkiwał w T. w związku z podjętymi tu studiami. W dniu 20 czerwca 2012 r. około godz. 01:00 opuścił (...) w towarzystwie 3 nowopoznanych mężczyzn. W pewnym momencie odłączyli się oni od J. T. (1). Gdy ten znajdował się przy skrzyżowaniu ulic (...) podeszły do niego 3 osoby, został uderzony i stracił przytomność. Gdy ją odzyskał zorientował się, nie posiada przy sobie telefonu komórkowego oraz portfela w którym znajdował się m.in. dowód osobisty o nr (...).
dowód: protokół przyjęcia ustanego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej – k. 1-4 akt sprawy Ds. 1426/15/Sp(c)
Dochodzenie w sprawie zaistniałego zdarzenia, tj. pobicia J. T. (1) i kradzieży dowodu osobistego na jego szkodę zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawców przestępstwa.
dowód: postanowienie z dnia 18 lipca 2012 r. o umorzeniu dochodzenia – k. 7 akt Ds. 1426/15/Sp(c)
W dniu (...) r. za pośrednictwem strony internetowej (...) złożono wniosek pochodzący z firmy (...) o udzielenie pożyczki gotówkowej w kwocie 500,00 zł na 30 dni na dane J. T. (1) pochodzące z utraconego dowodu osobistego. Tego samego dnia przelano kwotę 500,00 zł na rachunek bankowy figurujących na nazwisko J. T. (1). Umowie pożyczki został nadany numer - (...).
dowód: uzasadnienie wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w dniu 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15 – k. 71-78 akt, regulamin udzielania pożyczek – k. 6-8 akt, potwierdzenie przeczytania i zapoznania się w dniu (...) r. z warunkami umowy pożyczki proponowanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w postaci przelewu na jej rachunek bankowy kwoty 1,00 zł z rachunku bankowego nr (...) – k. 9 akt, potwierdzenie przelewu kwoty 500,00 dokonanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rachunek bankowy nr (...) – k. 10 akt, potwierdzenie zawarcia umowy nr (...) – k. 11 akt
W dniu 17 sierpnia 2012 r. J. T. (1) podczas pobytu na praktykach odbywanych w delegaturze (...) Urzędu Wojewódzkiego w C. telefonicznie dowiedział się od swojego brata M., że odebrał on przesyłkę adresowaną do pozwanego z firmy (...). Po przekazaniu przez brata treści korespondencji, J. T. (1) zatelefonował do tej firmy i w rozmowie z pracownikiem, dowiedział się że, na jego skradziony wcześniej dowód osobisty o nr (...) została wzięta pożyczka w kwocie 500,00 zł. Dowiedział się także, że została ona przelana na konto bankowe założone w Banku (...) w T. również na jego nazwisko. Po powyższym J. T. (1) poinformował rozmówcę, że przedmiotowa pożyczka została wyłudzona, a dokumenty którymi się posługiwał pożyczkobiorca zostały mu skradzione. Po zakończeniu pracy około godz. 15:30 udał się do Banku (...) S.A. z siedzibą w W. do Oddziału w C., gdzie odbył rozmowę z kierownikiem, podczas której wyjaśnił całą sytuację, jak również pracownik banku potwierdził informację o założeniu na jego skradziony dowód osobisty rachunku bankowego. Powyższe J. T. (2) zeznał w dniu 18 sierpnia 2012 r. podczas przyjęcie ustnego zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej.
dowód: protokół przyjęcia ustanego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej – k. 1-4 akt Ds. 1426/15/Sp(c)
W związku z powyższym zawiadomieniem Prokuratura Rejonowa w Ciechanowie prowadziła postępowanie przygotowawcze pod sygn. Ds. 2312/13. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił na postawienie A. R. i J. B. zarzutów m.in. o czyn z art. 286 § 1 KK. Wymienionym przedstawiono mianowicie: że w dniu 13 lipca 2012 r. w T., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru działając wspólnie i w porozumieniu w celu osiągniecia korzyści majątkowej doprowadzili m.in. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w ten sposób, że posługując się danymi osobowymi J. T. (1), pozorując uprzednie zatrudnienie tej osoby w (...) sp. z o.o. z siedzibą w T. należącej do A. R. oraz zakładając konto bankowe na nazwisko J. T. (1), zawarli m.in. umowę pożyczki gotówkowej nr (...) na kwotę 500,00 zł za pośrednictwem strony internetowej (...) które do okoliczności wprowadziły udzielającego pożyczkę w błąd co do tożsamości pożyczkobiorcy oraz zamiaru i faktycznych możliwości wywiania się z zobowiązania. Postępowanie zakończyło się sporządzeniem m.in. aktu oskarżenia przeciwko A. R. i J. B..
dowód: postanowienie o przedstawieniu zarzutów A. R. – k. 181-181v akt sprawy Ds. 2312/13, postanowienie o przedstawieniu zarzutów J. B. – k. 183-183v akt sprawy Ds. 2312/13,postanowienie o wszczęciu śledztwa m.in. przeciwko A. R. i J. B. i– k. 182 akt sprawy Ds. 2312/13,k.
W związku z wyżej wskazanymi czynami Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydziału Karnego z dnia 11 października 2016 r. wyrokiem wydanym w sprawie II K 861/15 uznał oskarżonego J. B. za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu aktem oskarżenia, z tym ustaleniem, iż dopuścił się ich działając w warunkach ciągu przestępstwa, tj. występków z art. 286 § 1 KK i za to na podstawie art. 286 § 1 KK w zw. z art. 4 § 1 KK w zw. z art. 91 § 1 KK wymierzył oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności, które wykonanie na mocy art. 69 § 1 i 2 KK i art. 70 § 1 pkt 1 KK warunkowo zawiesił na okres 3 lat tytułem próby, ponadto na mocy art. 73 § 1 KK oddał oskarżonego J. B. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego. Sąd uznał również oskarżonego A. R. za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu aktem oskarżenia, z tym ustaleniem, iż dopuścił się ich działając w warunkach ciągu przestępstwa oraz z tym ustaleniem, iż dopuścił się tych występków działając w warunkach powrotu do przestępstwa przed upływem 5 lat od odbycia w okresie od 18 sierpnia 2008 r. do dnia 18 lutego 2012 r. kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w pkt X wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Toruniu w sprawie II K 130/06 obejmującego skazania za przestępstwa z art. 286 § 1 KK, tj. za winnego popełnienia występków z art. 286 § 1 KK w zw. z art. 64 § 1 KK i za to w myśl art. 97 § 1 KK na podstawie art. 286 § 1 KK w zw. z art. 4 § 1 KK wymierzył oskarżonemu karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto na podstawie art. 46 § 1 KK zobowiązał solidarnie oskarżonych J. B. i A. R. do naprawienia szkody poprzez zapłatę m.in. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 500,00 zł. Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydziale Karnym Odwoławczym wyrokiem z dnia 30 marca 2017 r. zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu II Wydziału Karnego z dnia 11 października 2016 r. wydanym w sprawie II K 861/15 utrzymał w mocy.
dowód: w yrok wydany przez Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w dniu 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15 – k. 69-70v akt, uzasadnienie wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w dniu 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15 – k. 71-78 akt, wyrok wydany przez Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w dniu 30 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IX Ka 1/17 – k. 79 akt, uzasadnienie wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w dniu 30 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IX Ka 1/17 – k. 80-85 akt
W dniu 3 grudnia 2013 r. spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przystąpiła jako komandytariusz do spółki komandytowej (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W., gdzie jako swój wkład wniosła wszelkie przysługujące jej na dzień podpisania umowy spółki komandytowej wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek dla osób fizycznych za pośrednictwem internetu.
dowód: odpis KRS powoda – k. 5-5v, 12-12v akt, odpis (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. – k. 14-14v, oświadczenie z dnia 5 lutego 2015 r. – k. 13 akt
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dowodów, tj. regulaminu udzielania pożyczek – k. 6-8 akt, potwierdzenia przeczytania i zapoznania się w dniu (...) r. z warunkami umowy pożyczki proponowanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w postaci przelewu na jej rachunek bankowy kwoty 1,00 zł z rachunku bankowego nr (...) – k. 9 akt, potwierdzenia przelewu kwoty 500,00 dokonanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rachunek bankowy nr (...) – k. 10 akt, potwierdzenia zawarcia umowy nr (...) – k. 11 akt, wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w dniu 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15 – k. 69-70v akt, uzasadnienia wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w dniu 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15 – k. 71-78 akt, wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w dniu 30 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IX Ka 1/17 – k. 79 akt, uzasadnienia wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w dniu 30 marca 2017 r. w sprawie o sygn. akt IX Ka 1/17 – k. 80-85 akt, odpisu KRS powoda – k. 5-5v, 12-12v akt, odpisu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. – k. 14-14v, oświadczenia z dnia 5 lutego 2015 r. – k. 13 akt
Dokumentów zawartych w sprawie o sygn. 1426/15/Sp(c), tj. protokołu przyjęcia ustanego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej – k. 1-4 akt sprawy Ds. 1426/15/Sp(c), postanowienia z dnia 18 lipca 2012 r. o umorzeniu dochodzenia – k. 7 akt Ds. 1426/15/Sp(c), protokołu przyjęcia ustanego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej – k. 1-4 akt Ds. 1426/15/Sp(c).
Dokumentów zawartych w sprawie o sygn. Ds. 2312/13 - postanowienia o przedstawieniu zarzutów A. R. – k. 181-181v akt sprawy Ds. 2312/13, postanowienia o przedstawieniu zarzutów J. B. – k. 183-183v akt sprawy Ds. 2312/13, postanowienia o wszczęciu śledztwa m.in. przeciwko A. R. i J. B. i– k. 182 akt sprawy Ds. 2312/13.
Powyższe dokumenty nie były kwestionowane przez strony, zaś Sąd ustalił, iż mogą stanowić podstawę do wydania w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
(...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W. okazało się niezasadne i podlegało oddaleniu w całości, albowiem twierdzenia, na jakich powód oparł pozew, okazały się nieprawdziwe.
Powód w pozwie powoływał się w niniejszej sprawie na to, że pożyczył pozwanemu kwotę 500,00 zł na podstawie umowy z dnia (...) r. zawartej w formie elektronicznej za pośrednictwem internetu, a następnie zażądał o niego zwrotu tej kwoty, zaś same dokumenty w postaci - regulaminu udzielania pożyczek, potwierdzenia przeczytania i zapoznania się w dniu (...) r. z warunkami umowy pożyczki proponowanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w postaci przelewu na jej rachunek bankowy kwoty 1,00 zł z rachunku bankowego nr (...), potwierdzenia przelewu kwoty 500,00 dokonanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rachunek bankowy nr (...) oraz potwierdzenia zawarcia umowy nr (...) załączył do pozwu jako dowody w sprawie.
Zgodnie z treścią art. 720 § 1 KC (w brzmieniu obowiązującym w chwili zawarcia umowy) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem (§ 2).
Pozwany podniósł, że nigdy nie zawierał zarówno ze spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., ani też ze spółką (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W. jakiejkolwiek umowy pożyczki. Ponadto wskazał, że w dniu 20 czerwca 2012 r. został pobity i skradziono mu dokumenty tożsamości, które następnie zostały wykorzystane w celu zaciągnięcia pożyczek, o czym dowiedział się z kierowanych do niego wezwań do zapłaty. Powyższy fakt potwierdzają dołączone do akt niniejszej sprawy akta postępowania przygotowawczego oraz wyroki - Sądu Rejonowego w Toruniu II Wydział Karny z dnia 11 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 861/15, w którym to Sąd uznał oskarżonych – J. B. i A. R. za winnych popełnienia czynów zarzucanych im aktem oskarżenia, w tym czynu opisanego w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia stanowiącego występek z art. 286 § 1 KK – i skazał ich na kary pozbawienia wolności, a ponadto zobowiązał solidarnie oskarżonych do naprawienia szkody poprzez zapłatę m.in. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 500,00 zł, który to zaskarżony wyrok Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy wyrokiem z dnia 30 marca 2017 r. utrzymał w mocy.
Zgodnie zaś z art. 11 KPC ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym; jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną.
W tych okolicznościach Sąd musiał uznać, że pomiędzy stronami nigdy nie doszło do zawarcia umowy pożyczki, zatem roszczenie pozwu oparte na przedmiotowej umowie pożyczki jest absolutnie niezasadne, co obligowało Sąd do oddalenia powództwa. Na marginesie należy jedynie wskazać, że w wyroku – obecnie już prawomocnym – Sąd karny zobowiązał oskarżonych solidarnie do naprawienia szkody poprzez zapłatę m.in. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 500,00 zł, tym samym storna powodowa posiada już tytuł egzekucyjny uprawniający ją do podjęcia następczych kroków zmierzających do odzyskania należności, tym razem od właściwego podmiotu.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 2 KPC zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) (§ 1); do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego (§ 2). Wobec przegrania procesu przez powoda to na nim spoczywał obowiązek poniesienia kosztów procesu, które już w całości poniósł.
Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.
(...)