Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Harmata

Protokolant: sekr. sądowy Joanna Stafska

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2013 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

przeciwko: P. W. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz pozwanego P. W. (1) kwotę 20.813,77 zł (dwadzieścia tysięcy osiemset trzynaście złotych 77/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

III.  zarządza zwrot pozwanemu kwoty 6.052,50 zł (sześć tysięcy pięćdziesiąt dwa złote 50/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na stawiennictwo świadków, kwoty 7.000 zł (siedem tysięcy złotych) tytułem niewykorzystanej zaliczki na tłumaczenie, kwoty 4.450,73 zł (cztery tysiące czterysta pięćdziesiąt 73/100)tytułem niewykorzystanej zaliczki na koszt opinii biegłego,

IV.  zarządza zwrot powodowi kwoty 1.719,18 zł (jeden tysiąc siedemset dziewiętnaście złotych 18/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na tłumaczenie.

Sygn. akt VI GC 131/12

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 22 października 2013r.

Powód (...) Sp. z o.o. w Z. wniósł o zasądzenie od P. W. (1) kwoty 120.000 euro z ustawowymi odsetkami od dnia 16.07.2010r. do dnia zapłaty i kosztami procesu, a także kosztami zastępstwa w postępowaniu zabezpieczającym.

W uzasadnieniu powyższego powód wskazał, iż pozwany w okresie 11.09.2006r. do 31.12.2009r. sprawował funkcję wiceprezesa zarządu powodowej spółki. Jako wiceprezes zarządu pozwany był w niej także zatrudniony w w/w okresie na stanowisku dyrektora handlowego oraz zastępcy dyrektora naczelnego.

W dniu 1.04.2007r. powód zawarł z rumuńską spółką (...) srl z siedzibą w (...) umowę przedstawicielstwa, która przewidywała, iż wydanie produktu nastąpi po dokonaniu zapłaty oraz po otrzymaniu kompletnej dokumentacji przez dostawcę (§5 pkt 2 umowy). Ponadto stosownie do jej postanowień przedstawiciel, klient lub użytkownik miał w terminie 3 dni od złożenia zamówienia zapłacić powodowi zaliczkę, natomiast całość ceny za nabyty towar miała być uregulowany przed jego wydaniem (§10 pkt 1 , 2 i 3 umowy). Opisane w w/w umowie zasady współpracy stanowiły odzwierciedlenie obowiązujących w spółce (...) i przyjętych przez Zarząd ogólnych zasad prowadzenia spraw. Pomimo powyższych zapisów umownych pozwany w dniach 16.05.2008r., 5.06.2008r, 11.08.2008r., 19.08.2008r., 17.11.2008r. – bez uzgodnienia z pozostałymi członkami zarządu polecił pracownikowi strony powodowej P. M. wydać przedstawicielowi spółki (...) srl pięć sztuk naczep T. D.-653 za łączną kwotę 122.820,00 euro, chociaż spółka ta nie uiściła wymaganej przedpłaty ani nawet zaliczki, a co więcej – przy dostawach realizowanych w sierpniu i listopadzie – pozwany wiedział także, że zalegała z płatnościami za wcześniej już wydane towary. Wezwania do w/w spółki okazały się bezskuteczne, spółka w dniu 1.04.2009r. została postawiona w stan upadłości. Dłużnik posiada licznych wierzycieli, udział procentowy wierzytelności powoda w ostatecznej tabeli wierzytelności wynosi 15,56% a łączna wartość dóbr dłużnika tylko 70.078 leji. Maksymalna kwota jaką powód może uzyskać w toku postępowania upadłościowego to 10.904,13 leji, stąd też uwzględniając tą możliwość zaspokojenia powód ograniczył dochodzone roszczenie do kwoty 120.000 euro.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania, w łącznej kwocie 122.820,00 euro, zawezwał również go za wnioskiem z dnia 7.08.2011r. do próby ugodowej. Wniosek i wezwanie okazały się bezskuteczne.

Powód precyzując podstawę normatywną dochodzonego żądania wskazał odpowiedzialność odszkodowawczą wynikającą z art. 293 § 1 ksh. Powołując art. 208 § 2 i § 4 ksh podał , iż w spółce obowiązywała zasada, że produkowany przez nią towar mógł zostać wydany nabywcy jedynie pod dokonaniu całkowitej zapłaty, odstąpienie zaś od tej zasady wymagało uchwały zarządu lub zgody pozostałych jej członków. Zarząd ustalił zatem, iż sprzedaż naczepy z odroczonym terminem płatności stanowiła czynność przekraczającą zakres zwykłych czynności, a pozwany polecając wydać bez zgody pozostałych członków zarządu pięć sztuk naczep dopuścił się naruszenia postanowień umowy łączącej powoda z tą spółką, a także zasad prowadzonych spraw obowiązujących w spółce. Był on zatrudniony jako członek zarządu na stanowisku dyrektora handlowego oraz zastępcy dyrektora naczelnego, a tym samym zobligowany do dbania o dobro zakładu pracy i ochrony mienia i w tych okolicznościach dopuścił się działań sprzecznych z prawem, w których następstwie wyrządził spółce szkodę na kwotę 120.000 euro bo o wierzytelność w tej kwocie zmniejszył się stan aktywów powoda, stanowiąc tym samym jego stratę w rozumieniu art. 361 § 2 kc. Powód ubocznie powołał również jako podstawę odpowiedzialności pozwanego art. 114 i następne kp oraz 415 i następne kc.

W ustosunkowaniu się do powyższego, w odpowiedzi na pozew, pozwany P. W. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu dla niniejszego pozwany zaprzeczył po pierwsze wysokości wskazanej szkody, po drugie zasadzie. Podał, iż przedmiotowa wierzytelność jest znacznie niższa i nie wynosi 122.820 euro, a powodem dla tak wskazanej kwoty jest nieprawidłowo prowadzona przez stronę powodową księgowość i nieprawidłowe księgowanie poszczególnych należności bez względu na tytuł wskazany w przelewie zapłaty. Pozwany zakwestionował prawidłowość przedstawionych przez powoda protokołów przekazania naczep z których nie wynikało kiedy protokoły te zostały sporządzone i kto je podpisał. Wskazał również na niekompletność przedstawionej dokumentacji, w zakresie realizacji przedmiotowych transakcji wobec braku przedłożenia faktury proforma oraz zamówień, a także międzynarodowych listów przewozowych CMR. Zarzucił również, iż w toku postępowania upadłościowego Sędzia Komisarz uznał jedynie częściowo wierzytelność objętą żądaniem pozwu, natomiast wierzytelność z tytułu faktury (...) z dnia 5.06.2008r. uznał za zapłaconą. Pozwany powołał także niekonsekwencję w zakresie sporządzanych przez powoda kolejnych wydruków wierzytelności w których to na jednych dane faktury figurowały jako zapłacone, a na kolejnych już nie, co świadczyło o dowolnym zaliczaniu płatności dokonywanych przez dłużnika D. bez względu na tytuł wskazany w przelewie. Pozwany powołał również fakt zapłaty w dniu 27.07.2008r. przez dłużnika kwoty 31.780 euro za naczepę wydaną niezgodnie z zamówieniem i poczynionych w tym zakresie ustaleń, iż kwota ta zostanie zaliczona na poczet innej naczepy oraz braku rozliczenia tej kwoty na inną naczepę.

Pozwany zakwestionował roszczenie także co do zasady wskazując, iż wykonywał on swoje obowiązki z zachowaniem staranności wynikającej z zawodowego charakteru tej działalności. W powodowej spółce nie obowiązywał regulamin zarządu, który precyzowałby kompetencje poszczególnych jego członków, wszystkie decyzje podejmowane przez zarząd były podejmowane wspólnie. Pozwany z uwagi na swe obowiązki najczęściej przebywał w delegacjach, a bieżącą działalnością spółki zajmował się J. S. wiceprezes zarządu, który podejmował wszystkie kluczowe decyzje w spółce. Wszelkie decyzje podejmowane w związku z współpracą z firmą (...) srl były poprzedzone negocjacjami w których udział brali wszyscy członkowie zarządu oraz w niektórych dodatkowo również wspólnik Z. S. brat J. S.. Decyzje podejmowane w tym zakresie były zgodne z wolą wszystkich członków zarządu, a P. W. (1) nie był członkiem zarządu, który byłby wyłącznie odpowiedzialny za sprawy handlowe spółki. Pozwany zatem wbrew twierdzeniom powoda swoim działaniem nie naruszył ani umowy spółki ani pozostałych przepisów powołanych przez powoda. Wydawanie pojazdów bez zapłaty z odroczonym terminem płatności odmiennie niż wynikało to z postanowień z umów dilerskich było powszechna praktyką w Spółce (...), a skala tych działań sięgała kilkunastu milionów złotych. Kluczowe decyzje w tym zakresie podejmowane były przez J. S.. Pozwany w przedmiotowym okresie nie miał wiedzy na temat problemów finansowych kontrahenta. Pozwany powołał również fakt udzielenia mu absolutorium z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w 2008r. i przyznania jednomyślną uchwałą pozwanemu premii z tytułu pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu.

W toku dalszego postępowania strony podtrzymały powyższe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

I. Sposób reprezentacji w powodowej spółce, zakres obowiązków pozwanego.

Skład osobowy zarządu powodowej spółki i sposób jej reprezentacji kształtował się następująco:

Data	Sposób reprezentacji	Skład osobowy zarządu
Data zawarcia umowy z firmą (...) 1.04.2007r.	W razie powołania zarządu wieloosobowego do składania oświadczeń woli w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu łącznie albo działanie jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.	- J. S. – wiceprezes zarządu, - P. Włoch – wiceprezes zarządu,
Okres od: maja 2008r. – listopada 2008r.	W razie powołania zarządu wieloosobowego do składania oświadczeń woli w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu łącznie, albo działanie jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.	- J. S. – wiceprezes zarządu, - P. Włoch – wiceprezes zarządu, - od 8.08.2008r. wpisany C. L. – prezes zarządu,

W dniu 11.09.2006r. zgromadzenie wspólników Spółki (...) Sp. z o.o. w Z. powołało P. W. (1) do zarządu spółki i powierzyło mu pełnienie funkcji wiceprezesa zarządu.

W dniu 11.09.2006r. pomiędzy w/w spółką a P. W. (2) została również zawarta umowa o pracę na stanowisku dyrektor handlowy.

Dowód: protokół zgromadzenia wspólników z dnia 11.09.2006r. (k 17), umowa o pracę z dnia 11.09.2006r. (k. 29-33).

W dniu 26.06.2009r. zgromadzenie wspólników udzieliło zarządowi spółki absolutorium z wykonywania obowiązków w 2008r. zatwierdzając sprawozdania zarządu z działalności spółki za rok obrotowy 2008r. Zgromadzenie udzieliło również absolutorium z wykonywania obowiązków wiceprezesa zarządu spółki w roku 2008 P. W. (1).

Dowód: protokół zgromadzenia wspólników z dnia 26.06.2009r. (k 228-229, 233).

W dniu 30.11.2009r. P. W. (1) wypowiedział warunku pracy i płacy zawarte w podpisanej umowie o pracę.

Dowód: pismo (k. 34)

W dniu 18.12.2009r. odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników w/w spółki podczas którego w porządku obrad ujęto dyskusję i analizę przysługujących spółce należności w szczególności od S.C. (...), (...) A. F., A. A. B., (...) E. B., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., B. R. (1), (...) Sp. z o.o. (uchwała nr 2 pkt 7).

Przewodniczący zgromadzenia zgłosił wniosek o podjęcie w ramach pkt 8 porządku o braku uchwałę o odwołaniu P. W. (3) z funkcji prezesa zarządu na dzień 31.12.2009r. i uchwałę o odwołaniu ze stanowiska wiceprezesa zarządu P. W. (1).

Dowód: protokół zgromadzenia wspólników z dnia 18.12.2009r. (k. 19-21).

II. Podstawa współpracy powodowej spółki z S.C. (...) srl.

W dniu 1.04.2007r. (...) sp. z o.o. w Z. zawarł z S.C. (...) srl umowę przedstawicielstwa, której przedmiotem były zasady dystrybucji oferowanej przez dostawcę przyczep samochodowych, przyczep specjalistycznych, naczep samochodowych, naczep specjalistycznych, zabudów i podwozi § 1 pkt 1. Strony ustaliły, iż należność za dostawy przedstawiciel lub klient bądź użytkownik zapłaci dostawcy w następujący sposób:

- do wyrobów standartowych objętych cennikiem (...) Sp. Z o.o. w zaliczkach w wysokości 5 % ceny brutto uzgodnionej z dostawcą w potwierdzeniu zamówienia lub w kwocie 1.000 euro - płatnych w terminie do 3 dni od przesłania przez przedstawiciela zamówienia,

- pozostała kwota płatna będzie przelewem bankowym w całości, przed wydaniem towaru przedstawicielowi, osobie upoważnionej lub odbiorcy finalnemu,

- niedokonanie zapłaty upoważnia dostawcę do wstrzymania realizacji zamówienia i nie wydania produktu przedstawicielowi lub innej osobie upoważnionej,

Dowód: umowa przedstawicielska (k. 35- 38).

W dniu 13.06.2008r. strony zawarły aneks do w/w umowy postanawiając wprowadzić zmiany w zakresie informacji rejestrowych przedstawiciela, po przez oznaczenie nowej firmy i siedziby oraz numeru telefonu i rachunku bankowego, w sposób następujący: (...)” z siedzibą w (...).

Dowód: aneks (k. 39-40).

Powyższy aneks dotyczył jedynie oznaczenia przedstawiciela przy czym figurujący w umowie poprzednio S.C. (...) srl był tożsamym podmiotem z (...) srl” nie następowała zmiana podmiotu, jej przekształcenie, a jedynie zmiana firmy.

Dowód: opinia biegłego (k.1379-1393).

III. Praktyczna realizacja przedmiotowej umowy.

Pomimo zapisów umowy, w tym ścisłego tam określenia terminu dla wydania pojazdu, a to po wpłacie pełnej ceny pojazdy były wydawane przed wpłatą tej ceny i praktyka w zakresie realizacji tej umowy jak również innych obowiązujących wówczas umów o analogicznej treści była odmienną od zapisów umownych to jest pojazdy były wydawane bez uprzedniej zapłaty pełnej ceny.

Do powoda wpływało zamówienie na podstawie którego przystępowano do produkcji, zamówienie to bowiem obejmowało ścisłe parametry dotyczące cech pojazdu. Następnie wystawiano fakturę proforma, a dalej fakturę ostateczną. Dalej po jej wystawieniu pojazd podlegał odbiorowi przez kontrahenta.

Brak podstaw dla ustalenia ( wbrew stanowisku strony powodowej), iż faktura była wystawiana, wydawana kontrahentowi, natomiast pojazd w każdym przypadku oczekiwał na placu do czasu wpływu zapłaty za niego. Tym samym pomimo wystawienia faktury i dokumentacji umożliwiającej czynności administracyjno-rejestracyjne kontrahentowi pojazdy za które nie wpłynęła zapłata stały na placu aż do czasu wpłaty pełnej ceny.

Praktyka w 2008r. wyglądała bowiem w ten sposób, iż powodowa spółka wydawała pojazdy bez wcześniejszej zapłaty pełnej ceny, a decyzje w zakresie wydawania pojazdów podejmowali członkowie zarządu, przy czym nie była to wyłączna domena pozwanego.

Wydawaniem pojazdu zajmowali się pracownicy działu handlowego, którzy obowiązani byli do uprzedniego sprawdzenia czy za pojazd została uiszczona cena i w razie potwierdzenia niniejszego byli uprawnienia do wydania pojazdu, co czynili, bez dodatkowej konsultacji z którymś z członków zarządu. Jeżeli cena nie była uiszczona decyzję w zakresie wydania pojazdu uzyskiwali od P. W. (1), ich bezpośredniego przełożonego, który konsultował niniejsze na bieżąco z drugim członkiem zarządu J. S., bądź decyzję tą uzyskiwali bezpośrednio od obecnego na miejscu J. S., będącą osobą decyzyjną, zwaną przez pracowników szefem.

Praktyka w zakresie wydawania pojazdu bez uprzedniej zapłaty całości ceny była praktyką stałą, znaną i akceptowaną przez członków zarządu w tym J. S. i była ona wyrazem dostosowania się i elastyczności do istniejącej na rynku sytuacji ekonomicznej gdzie w 2008r. nastąpiło załamanie się rynku i w związku z tym trudności ze zbyciem pojazdów powoda to spowodowało wzrost należności powoda w stosunku do kontrahentów. Stan tych należności ich wartość i tytuł był na bieżąco weryfikowany przez księgowość w formie zestawień przesyłanych comiesięcznie członkom zarządu. Tak więc pozostali z członków zarządu, a to J. S., a następnie C. L., który został członkiem zarządu w połowie 2008r. mieli pełną orientację co do stanu należności, ich tytułu, a w konsekwencji praktyki w zakresie wydawania pojazdów bez uprzedniej pełnej wpłaty ceny. W ramach bieżącej informacji księgowej co do stanu należności do członków zarządu to jest P. W. (1), J. S. i C. L. w dniu 22.07.2008r. A. H. przesłała stan należności z którego to zestawienia wynikało, iż niezapłacone są należności również w stosunku do innych kontrahentów przy czym jeżeli chodzi o D. to na dzień 22.07.2008r. ujęto jako niezapłacone faktury:

1. (...) na kwotę 19.216 euro,

2. (...) na kwotę 23.920 euro,

3. (...) na kwotę 31.780 euro,

4. (...) na kwotę 23.920 euro.

W firmie odbywały się cotygodniowe narady, prawnik firmy (...) spotykał się z J. S., czasami w tych spotkaniach uczestniczył Z. S. i omawiany był stan należności.

Powyższe Sąd ustalił - również w zakresie praktyki wydawania pojazdów bez wcześniejszej zapłaty oraz wiedzy na ten temat i wiedzy co do stanu należności - na podstawie zeznań świadka K. S. ( nagranie rozprawy z dnia 20.09.2012r. – k. 621) Ś. ten wyraźnie stwierdził, iż w 2008r. zdarzały się takie sytuacje, że były po prostu wydawane pojazdy bez wcześniejszych wpłat i wydawanie tych pojazdów odbywało się za akceptacją zarządu i w tym zakresie podejmowali decyzję J. S. i P. W. (1) i kompetencje ich nawzajem się mieszały. Ś. wskazał również, iż pan J. S. (drugi członek zarządu) brał udział w handlu i pan J. S. wiedział o tej sytuacji cały czas, współpracował z księgowością i jako zarząd analizował płynność spółki czy pieniądze wpływają czy nie. Podobną wiedzę miał Z. S. jako aktywny wspólnik, który pojawił się w spółce w 2007r. i który analizował sytuację finansową i z którym to świadek rozmawiał o różnych jej aspektach. Zgodnie z zeznaniami świadka zarówno J. S. jak i Z. S. żyli firmą i wiedzieli wszystko co się dzieje, jak wyglądała sprzedaż, jak są wydawane pojazdy, mieli wiedzę na temat wszystkich operacji wydawania pojazdów i sprzedaży.

Udział i rolę decyzyjną J. S. w zakresie wydawania towaru i negocjowania cen potwierdził również świadek M. K. (protokół rozprawy z dnia 29.10.2012r.).

Udział i rolę decyzyjną w zakresie również handlu i sprzedaży potwierdził także świadek R. F. ( nagranie rozprawy z dnia 20.09.2012r. k- 653). Z jego zeznań wynikało zresztą, iż posiada on zadłużenie w stosunku do powodowej spółki, a więc w istocie wydano pojazdy bez wcześniejszej zapłaty. Ś. wprawdzie niniejsze tłumaczył brakiem właściwego księgowania, a to błędami w zaliczaniu wpłat i zawirowaniami w księgowości, ale okoliczność ta, również podnoszona przez pozwanego, wskazywała na możliwe błędy i nieścisłości w zakresie sposobu księgowań dokonywanych wpłat, a tym samym możliwej błędnej informacji co do zapłaty lub nie, za dany pojazd który wydawano. Z pewnością okoliczność ta świadczyła o tym, iż istniała praktyka wydania pojazdu bez wcześniejszej zapłaty, gdyby bowiem praktyka nie miała miejsca to stan w księgowości oraz wartość wydanych pojazdów winna być zbieżną, a tym samym wykluczającą ewentualnie jak to świadek określił „zawirowania” systemowe i księgowe.

Powyższe „zawirowania” potwierdził również świadek K. M. ( protokół rozprawy z dnia 29.10.2012r. - k. 716). który w przypadku D. potwierdził różnice pomiędzy informacjami, zestawieniami pochodzącymi z różnych dat, co wynikało z tego, iż roboczo-wstępnie dana wpłata mogła być rozliczona z jedną fakturą, natomiast po uzyskaniu informacji, jak prawidłowo powinno to być zrobione, wprowadzano zamiany i zdarzało się, iż uzyskiwano w księgowości informację, iż dana faktura jest zapłacone, a ostatecznie okazywało się, że nie była. Niniejsze również świadczyło o tym że część pojazdów wydawana była bez wcześniejszej zapłaty, skoro bowiem możliwe były przesunięcia pomiędzy należnościami za poszczególne pojazdy to znaczy część cen nie była uiszczona.

Również świadek Z. S. potwierdził, iż zdarzały się sytuacje, iż kontrahent stał i czekał na wydanie towaru i trzeba było podjąć decyzję, czy wydajemy bez uprzedniej zapłaty czy nie, nie mając dokumentów w ręce i środków na koncie. Ś. wskazywał, iż w sytuacjach prostych decyzje były podejmowane przez P. W. (1), a trudniejszych przez pozostałych członków zarządu lub właścicieli. Z zeznań tych wynikała więc istniejąca i dopuszczalna praktyka w zakresie wydawania pojazdu bez uprzedniej zapłaty i konsultacji w tym zakresie z pozostałymi członkami zarządu. Wprawdzie świadek ten zaprzeczył, aby była taka sytuacja, iż P. W. (1) dzwonił do niego z Włoch celem uzgodnienia kwestii wydania przyczep bez uprzedniej zapłaty D., nie mniej jednak wskazać należy, iż Z. S. nie był członkiem zarządu i jego zgoda w tym zakresie nie była konieczną. Odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym nie znalazły również jego zeznania odnośnie nie wydawania pojazdów przed wcześniejszą zapłatą, a tylko przechowywania ich na placu. Ś. ten bowiem jednocześnie zeznał, iż co najmniej raz w miesiącu czynione były w tym zakresie zestawienia i listy produktów, jednak jego zeznania okazały się w tym zakresie gołosłowne , do akt sprawy nie przedłożono żadnej dokumentacji w tym przedmiocie.

Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka P. M. w zakresie wydawania pojazdów tylko na polecenie P. W. (1) jako sprzecznym z pozostałym materiałem dowodowym, jak również niewiarygodnym w świetle zasad doświadczenia życiowego, zważywszy na po pierwsze: ilość wydawanych pojazdów codziennie (co najmniej kilka) po drugie: częste wyjazdy służbowe P. Ś. ten wprawdzie wskazał, iż wówczas były to uzgodnienia mailowe z P. W. (1), ale do akt sprawy strona powodowa nie przedłożyła żadnych maili w tym zakresie, nie wykazując tym samym, iż - co do przedmiotowych naczep, czyli konkretnie tych za które niezapłacona przez D. cena stanowi przedmiot roszczenia w niniejszym postępowaniu - polecenie ich wydania wydał P. W. (1).

Fakt odstępstwa od reguły wydawania pojazdu bez uprzedniej płatności potwierdził w swych zeznaniach również B. R. (2) ( nagranie rozprawy z dnia 20.09.2012r. – k. 670), który jednocześnie potwierdził, iż zgodę na wydanie pojazdu bez uprzedniej zapłaty uzyskiwał w formie ustnej zarówno od P. W. (1) jak i J. S.. Stwierdził wprost, iż szeregowy pracownik nie miał możliwości podjęcia decyzji o wydaniu naczepy i był świadkiem, iż P. M. zwracał się o taką zgodę również do J. S., który reprezentował właścicieli i który był łatwo dostępny. Ś. ten potwierdził również, iż w 2008r. załamał się rynek, jak to określił sytuacja była ciężka do oszacowania, bo kiedy przyszedłem to część pojazdów była niezapłacona i to było księgowo gdzieś tam przesuwane, następny pojazd był płacony chyba fakturowane wstecz. Także po prostu jakiś tam kredyt zawsze wisiał na tych osobach. Ś. ten zeznał również odnośnie kryzysu na rynku i problemów z płatnościami, a więc de facto przyczynach konieczności uelastycznienia stosowanych procedur.

Fakt udziału J. S. w decyzjach w zakresie wydawania pojazdów w w/w warunkach wynikał również z okoliczności częstych wyjazdów P. W. (1) w celach służbowych. P. W. (1) w 2008 r. odbył m.inn. następujące delegacje:

1. do Rumunii: 4-8.02.2008r., 11.05.2008r., 25-30.07.2008r., 16-21.11.2008r.,

2. na Ukrainę: 12-16.02.2008r.,

3. na Litwę, Łotwę, Estonię: 16-21.02.2008r., 21-22.05.2008r.,

4. do Irlandii: 25-26.02.2008r.,

5. do Wielkiej Brytanii: 28.03.2008r.,

6. do Rosji: 7-12.04.2008r., 21-22.09.2008r.,

7. do Belgii i Niemiec: 6-10.05.2008r., 15-18.09.2008r., 25-30.09.2008r.,

8. do Czech: 5.06.2008r.,

9. do Finlandii: 18-23.08.2008r.,

10. do Holandii: 2-9.11.2008r., 30.11.2008r.-3.12.2008r.,

5. pozostałe: 3-5.03.2008r., 24.03.2008r.,

Dowód: delegacje służbowe (k. 849).

W dniu 26.06.2009r. odbyło się zgromadzenia wspólników na którym to udzielono zarządowi spółki absolutorium z wykonywania obowiązków w 2008r. zatwierdzając sprawozdania zarządu z działalności spółki za rok obrotowy 2008r. Zgromadzenie udzieliło również absolutorium z wykonywania obowiązków wiceprezesa zarządu spółki za rok 2008 P. W. (1).

Powyższe świadczyło po pierwsze o wiedzy zarządu o wysokości należności za rok 2008, skoro zarząd ten miał do dyspozycji sprawozdanie finansowe za ten rok z którego wynikała wysokości należności w wysokości 9.567.241,83 zł, a mimo to akceptował fakt i wysokość tych należności udzielając obu członkom zarządu a to J. S. i P. W. (1) absolutorium, nie zgłaszając w stosunku do nich żadnych zastrzeżeń. Wartość bilansowa niezapłaconych należności z tytułu sprzedaży wyrobów, materiałów, usług jak wynikało z opinii niezależnego biegłego rewidenta przeprowadzającego badania sprawozdania finansowego za 2008r. wynosiła 9.451.097,83 zł w tym 7.516.222,22 zł - należność w stosunku do odbiorców krajowych i 1.934.875,61 zł - należność w stosunku do kontrahentów zagranicznych .

Na w/w zgromadzeniu wspólnicy zatwierdzili sprawozdanie finansowe i brak jest obiektywnych podstaw dla przyjęcia, iż pomimo wyraźnego ujęcia wysokości należności zarówno w sprawozdaniu jak i opinii do tego sprawozdania nie wiedzieli oni o wysokości tych należności. Jeżeli natomiast wiedzieli, a tak należy przyjąć i jednocześnie nie wywiedli z tego faktu żadnych negatywnych konsekwencji w stosunku do członków zarządu już na tym etapie, a po prostu udzielili im absolutorium to oznacza, iż fakt wydawania pojazdów bez uprzedniej zapłaty pełnej ceny i rozmiar niniejszego był w spółce faktem znanym i akceptowalnym przez członków zarządu i wspólników.

Dowód: protokół zgromadzenia wspólników z dnia 26.06.2009r. i sprawozdanie finansowe, opinia niezależnego rewidenta (k 228-229, 233, 237-247, 326-394).

IV. Ustalenia dotyczące realizacji przedmiotowej umowy w zakresie należności stanowiących przesłankę dla żądania pozwu.

Powodowa spółka w ramach zawartej umowy o współpracy sprzedała spółce (...) srl następujące naczepy:

Faktura	Data wystawienia	Przedmiot i cena	Protokół przekazania naczepy	CMR
(...) k. 41	16.05.2008r.	Naczepa 1 szt. – 23.920 euro podatek O	Podpis przekazującego nieczytelny – brak daty k. 42	Brak w aktach
(...) k. 43	5.06.2008r.	- naczepa 1 szt. – 25.616 euro, podatek O - naczepa 1 szt. – 25.616 euro, podatek O Powyższe skreślone - naczepa 1 szt. – 25.616 euro, podatek O	Podpis przekazującego - brak – brak daty k. 44	Otrzymano przez D. 17.06.2008r. k. 259
(...) k. 45	11.08.2008r.	- naczepa 1 szt. – 25.170 euro, podatek O	Podpis przekazującego - brak – brak daty k. 46	Otrzymano przez D. 14.09.2008r. k. 260
(...) k. 47	19.08.2008r.	- naczepa 1 szt. – 24.194 euro, podatek O	Podpis przekazującego - nieczytelny – brak daty k. 48	Otrzymano przez D. 29.09.2008r. k. 261
(...) k. 49	17.11.2008r.	- naczepa 1 szt. – 23.920 euro, podatek O	Podpis przekazującego - brak – brak daty k. 50	Brak daty kiedy otrzymano. k. 262

Dowód: faktury oraz protokoły przekazania naczepy karty j/w wymienione w tabeli.

Powyższe faktury w ostatecznym rozliczeniu nie zostały zapłacone i w dacie ich wystawienia brak było wolnych środków po stronie wpłat firmy (...).

Dowód: opinia biegłego (k. 1379-1393) wraz z ustnym uzupełnieniem (nagranie rozprawy z dnia 24.06.2013r. – k. 1550), opinia uzupełniająca (k. 1742-1766), zeznania świadka A. H. (nagranie z rozprawy z dnia 19.09.2012r. k. 1963).

Brak natomiast jednoznacznych podstaw dla stwierdzenia daty wydania przedmiotowych pojazdów, a tym samym potwierdzenia czy w datach wydania tych pojazdów w księgowości figurowały czy nie jakiekolwiek wolne wpłaty. Na protokołach wydania brak bowiem czytelnego podpisu i brak daty wydania; zaś faktury zostały wystawione w datach znacznie rozbieżnych od dat wynikających z CMR jako dat przyjęcia pojazdów przez rumuńskiego kontrahenta.

Brak również podstaw dla ustalenia kto wydał przedmiotowe naczepy; na protokołach bowiem bądź brak podpisu osoby je wydającej ze strony Z., bądź widnieje podpis nieczytelny , przy czym żaden ze słuchanych w sprawie świadków nie potrafił zidentyfikować tych podpisów , nie potwierdził żadnego z tych podpisów jako swojego, nie umiał wyjaśnić dlaczego na protokołach brak podpisu , ani podać konkretnych okoliczności wydania przedmiotowych naczep.

Pozwany przyznał , iż co do dwu naczep w sierpniu 2008r. istotnie polecił P. M. wydanie naczep , jednakże wskazał, iż było to ustalone z drugim członkiem zarządu J. S., z którym wówczas przebywał na delegacji we Włoszech.

Sąd zeznaniom pozwanego w tym zakresie dał wiarę , jego stanowisko w tym przedmiocie cechowało się konsekwencją , tożsame wyjaśnienia składał on również w swym piśmie z dnia 22.06.2011r. (k. 95).

W ramach bieżącej informacji księgowej co do stanu należności do członków zarządu to jest P. W. (1), J. S. i C. L. w dniu 22.07.2008r. A. H. przesłała stan należności z którego to zestawienia wynikało, iż niezapłacone są należności również w stosunku do innych kontrahentów, przy czym jeżeli chodzi o D. to na dzień 22.07.2008r. ujęto jako niezapłacone faktury:

1. (...) na kwotę 19.216 euro,

2. (...) na kwotę 23.920 euro,

3. (...) na kwotę 31.780 euro,

4. (...) na kwotę 23.920 euro

(brak wystawionej już w tym czasie faktury VAT nr (...) z dnia 5.06.2008r.).

W zakresie wyżej wymienionych wierzytelności pomiędzy powodem a kontrahentem rumuńskim czynione były ustalenia, w zakresie zaliczenia dokonanych przez D. wpłat w formie mailowej następująco:

Data	Nadawca	Odbiorca	Treść
30.10.2008r. (k. 157)	J. Z.	A. P.	Prośba o sprawdzenie faktur figurujących jako niezapłaconych: (...), (...) , (...), (...), (...), (...), BRAK FAKTURY: (...) z dnia 5.06.2008r. BRAK FAKTURY: (...) – co zrozumiałe faktura bowiem z 17.11.2008r.
31.10.2008r. (k. 155)	A. V.	J. Z.	Przyznanie, iż faktury nr: (...) , (...), są niezapłacone, ale powołanie się na wpłatę w dniu 21.07.2008r. – 31.780 euro za błędnie skonfigurowaną naczepę i uzgodnienia, iż płatność ta zostanie zatrzymana przez firmę (...) jako wynagrodzenia za innej naczepę i wpłatę 1.000 euro nadpłacono 26.06.2008r. Odnośnie faktur nr: (...), (...), (...), (...), wskazanie, że są zapłacone.

Strony prowadziły dalszą korespondencję mailową w przedmiocie wpłaty tytułu a to z dnia 19.11.2008r., 20.11.2008r., 23.12.2008r. w zakresie wezwań do zapłaty i ustalenia wysokości wierzytelności i tytułów.

W dniu 14.01.2009r. A. P. przesłał J. Z. ostateczne zestawienie wierzytelności, w którym to wskazywał on i przyznawał jako niezapłacone następujące wierzytelności:

1. (...) na kwotę 23.920 euro,

2. (...) na kwotę 25.616 euro,

3. (...) na kwotę 25.170 euro,

4. (...) na kwotę 24.194 euro.

Brak faktury (...) na kwotę 23.920 euro

Dowody: korespondencja mailowa (k. 154-167, 467-471, k. 216, 220-223), zeznania A. H. (nagranie z rozprawy z dnia 19.09.2012r. k. 1963).

V. Udział powoda w postępowaniu upadłościowym (...) srl” z siedzibą w (...) .

Powód zgłosił swój udział w postępowaniu upadłościowym oraz złożył wniosek o umieszczenie na liście wierzytelności następującej wierzytelności:

Wartość roszczenia 152.933,80 euro na którą składało się:

1. (...) na kwotę 19.216 euro,

2. (...) na kwotę 23.920 euro,

3. (...) na kwotę 25.616 euro,

4. (...) na kwotę 25.170 euro,

5. (...) na kwotę 24.194 euro,

6. (...) na kwotę 23.920 euro,

Łącznie: 142.036,00 euro - należności główna,

10.897,80 euro – kara umowna za opóźnienie.

Faktury wymienione pod punktem 2, 3, 4, 5, 6 objęte są niniejszym pozwem.

Wierzytelność ta została uwzględniona przez Sędziego Komisarza częściowo a to:

Faktura	Wartość	Decyzja Sędziego Komisarza
(...)	23.920 euro	Uznana w całości
(...)	25.616 euro	Odmowa wpisu na listę wierzytelności
(...)	25.170 euro	Uznana w całości
(...)	24.194 euro	Uznana w całości
(...)	23.920 euro	Uznana w całości

Dowód: dokumentacja na k. 55-86, wyrok k. 403-425, informacja Syndyka Masy Upadłości k. 429.

W ramach procedury upadłościowej nie istnieje możliwość pokrycia roszczenia wierzyciela Z. Zakład (...) w odniesieniu do wartości istniejących aktywów majątku dłużnika, kolejności pierwszeństwa zaspokojenia niezabezpieczonych wierzytelności jak i całej kwoty wierzytelności.

Dowód: informacja Sądu w Rumunii k. 1154.

VI. Upoważnienie dla zarządu do złożenia niniejszego pozwu.

W dniu 22.06.2011r. zgromadzenie wspólników powodowej Spółki zobowiązało zarząd do wystąpienia przeciwko byłemu wiceprezesowi zarządu P. W. (1) z roszczeniami o naprawienie przez niego wyrządzonej szkody, polegającej na postępowaniu wbrew postanowieniami umowy przedstawicielskiej z dnia 1.04.2007r. Dłużnik ten nie zapłacił do chwili obecnej kwoty należnej za zakup naczep w wysokości 122.820,00 euro – uchwała nr 12.

Dowód: protokół zgromadzenia (k. 88-95).

W dniu 22.06.2011r. pozwany złożył oświadczenie, zgodnie z którym sumaryczny obrót z firmą (...) wg jego pamięci to ponad 200 pojazdów, pracownik spółki (...) dokonał pomyłki wydał jedną naczepę (...) o parametrach innych niż zamówiona przez firmę (...), zgodnie z posiadaną przez niego dokumentacją zaległości firmy (...) wobec Z. pojawiły się po roku tj. należności z roku 2008r. zostały zadekretowane w roku 2009, decyzja w sprawie wydania przez niego dwu naczep kierowcom oczekującym 3 dni w fabryce w Z. była skonsultowana przez niego z J. S. (wiceprezesem zarządu, współwłaścicielem który przebywał z nim wtedy na delegacji we Włoszech oraz telefonicznie z jego bratem Z. S.).

Dowód: oświadczenie (k. 95).

W dniu 24.06.2010r. i 7.12.2011r. powód wystosował przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 122.820,00 euro.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 96-97, 101-103).

W dniu 7.08.2011r. powód złożył wniosek o zawezwanie do próby ugodowej która nie przyniosła rezultatu.

Dowód: wniosek (k. 104-105).

Poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne oparto na dowodach powołanych wyżej szczegółowo przy poszczególnych fragmentach stanu faktycznego; uznając je w tym zakresie za wiarygodne, tworzące spójną całość i znajdujące wzajemne odzwierciedlenie. Sąd oparł się również na opinii biegłej jako w jego ocenie pełnej i logicznej. Dowody nie powołane powyżej sąd uznał za zbędne.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 293 § 1 i 2 ksh członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialności odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki chyba, że nie ponosi winy. Członek zarządu powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.

Wobec powyższego powód jako wywodzący z niniejszego skutki prawne obowiązany był w niniejszym procesie udowodnić:

1.  działanie pozwanego sprzeczne z prawem lub postanowieniami umowy,

2.  szkodę

3.  związek przyczynowy pomiędzy działaniem pozwanego, a szkodą.

Powód zarzut sprzecznego z prawem i umową działania pozwanego opierał na okoliczności, iż pozwany polecił pracownikowi P. M. wydać w dniach 16.05.2008r., 5.06.2008r., 11.08.2008r., 19.08.2008r. i 17.11.2008r. bez uzgodnienia z pozostałymi członkami zarządu spółce (...) srl pięć naczep za łączną kwotę 122.820,00 euro chociaż spółka ta nie uiściła wymaganej przedpłaty ani nawet zaliczki, a co więcej – przy dostawach realizowanych w sierpniu i listopadzie 2008r. – pozwany wiedział także, że zalegała z płatnościami za wcześniej już wydane towary.

Wobec powyższego, zważywszy na zakres zarzutu, powód winien był udowodnić, iż istotnie to pozwany w w/w dniach wydał polecenie wydania naczep i w związku z tym wobec braku akceptacji niniejszego przez pozostałych członków zarządu winien on ponieść odpowiedzialność za szkodę, a decyzja ta nie mieściła się w ramach normalnego ryzyka związanego z działalnością gospodarczą i nosiła przymiot niestaranności działania.

Otóż postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie nie wykazało niniejszego w sposób wystarczający.

Aby bowiem jednoznacznie potwierdzić zarzut powoda , należało wykazać:

1.  kiedy przedmiotowe naczepy wydano ,

2.  czy w tej właśnie dacie nie było wolnych środków na koncie rumuńskiego kontrahenta,

3.  kto te naczepy wydał

4.  za czyim poleceniem

5.  czy polecenie to wydano samodzielnie przy braku akceptacji pozostałych członków zarządu.

Żadna z w/w przesłanek nie została wykazana w toku postępowania dowodowego.

Ad 1 i 2

Brak jednoznacznych podstaw dla stwierdzenia daty wydania przedmiotowych pojazdów, a tym samym potwierdzenia czy w datach wydania tych pojazdów w księgowości figurowały czy nie jakiekolwiek wolne wpłaty. Na protokołach wydania brak bowiem czytelnego podpisu i brak daty wydania; zaś faktury zostały wystawione w datach znacznie rozbieżnych od dat wynikających z CMR jako dat przyjęcia pojazdów przez rumuńskiego kontrahenta.

Ad 3 i 4

Brak również podstaw dla ustalenia kto wydał przedmiotowe naczepy; na protokołach bowiem bądź brak podpisu osoby je wydającej ze strony Z., bądź widnieje podpis nieczytelny , przy czym żaden ze słuchanych w sprawie świadków nie potrafił zidentyfikować tych podpisów , nie potwierdził żadnego z tych podpisów jako swojego, nie umiał wyjaśnić dlaczego na protokołach brak podpisu , ani podać konkretnych okoliczności wydania przedmiotowych naczep.

Ad 5

Brak wykazania okoliczności wymienionych. w pkt 1, 2 3 4 wyklucza ustalenie okoliczności wymienionej w pkt 5.

Nieczytelność podpisów osób wydających te naczepy lub po prostu braku tych podpisów na przedmiotowych protokołach powoduje, iż po pierwsze nie można ustalić kto wydał naczepy i w związku z tym nie można ustalić za czyim poleceniem. Brak podstaw dla jednoznacznego polecenia czy w datach wydania tych naczep była uiszczona cena lub wolne środki po stronie D.. W sprawie brak dowodów, aby strona rumuńska kwestionowała wydanie jej przedmiotowych pojazdów. Przedmiotowe faktury obejmujące należności za te pojazdy były tematem uzgodnień pomiędzy powodem a stroną rumuńską, ale co do ich ewentualnej zapłaty bądź nie, nie kwestionowane natomiast było wydanie pojazdu. W niniejszej sprawie jednak sam fakt wydania pojazdu stronie rumuńskiej bez bliższego określenia okoliczności jego wydania, daty jego wydania, osoby wydającej, a przez to ustalenia na podstawie czyjego konkretnie polecenia; było okolicznością niewystarczającą dla przyjęcia odpowiedzialności za szkodę pozwanego. W niniejszej sprawie powód winien był bowiem wykazać, iż te konkretne pojazdy objęte dołączonymi do pozwu fakturami zostały wydane wyłącznie na polecenie pozwanego i w związku z tym to z jego zachowaniem – czynnościami w związku przyczynowym pozostaje szkoda, niniejszego nie uczynił.

Postępowanie dowodowe nie wykazało również, aby okoliczność wydania naczepy – pojazdu bez uprzedniej zapłaty powodowała po stronie pozwanego wyłączną odpowiedzialność z tego tytułu. Powodowa spółka bowiem właśnie na fakcie braku akceptacji przez pozostałych członków zarządu – wydania naczepy D. bez uprzedniej zapłaty budowała swoje roszczenie, w tym zakresie konstytuując odpowiedzialność pozwanego. Czyli jak wynika z powyższego powodowa spółka nie z samego faktu wydania pojazdu bez uprzedniej pełnej zapłaty, ale z faktu braku akceptacji i konsultacji z pozostałymi członkami zarządu wnioskowała iż pozwany dopuścił się naruszenia czy to postanowień ustawy czy umowy. Niewątpliwie w umowie zawartej z D. był zapis, że wydanie pojazdu następuje po dokonaniu pełnej wpłaty ceny i niewątpliwie jak to wykazało postępowanie dowodowe, a w szczególności opinia biegłej za przedmiotowe pojazdy zapłata nie została ostatecznie uiszczona. Rzecz jednak w tym, iż brak konsekwentnego egzekwowania postanowień umowy i uprawnień z niej wynikających był okolicznością znaną i akceptowaną w spółce i nie dotyczył zresztą tylko tej umowy i tego kontrahenta. Postępowanie dowodowe nie wykazało także, iż brak konsekwentnej i pełnej realizacji tych umów, a więc wydawanie pojazdów bez uprzedniej wpłaty ceny przekraczał ryzyko związane z normalnie prowadzoną działalnością gospodarczą i nie stanowił po prostu dostosowania się wymogów panujących na rynku pojazdów – naczep w roku 2008r. kiedy to rynek ten jak wynikało z zeznań świadków gwałtownie się załamał. Postępowanie dowodowe nie wykazało, iż postawa obu w tym przypadku członków zarządu, a później trzech członków zarządu nie stanowiła po prostu konsekwencji bardziej elastycznego podejścia do rynku. Niniejsza ocena nie była, co oczywiste wprost przedmiotem niniejszego postępowania skoro zarzuty powodowej spółki sprowadzały się jak już wskazano do braku akceptacji i uzgodnienia z pozostałym członkiem zarządu wydania pojazdu bez uprzedniej zapłaty. A tego, jak wskazano powyżej, nie wykazano.

Brak również podstaw do przyjęcia, iż pozwany miał świadomość, iż za wydane pojazdy D. nie zapłaci, a w każdym razie, że winien mieć taką świadomość na podstawie oceny bieżących okoliczności. Wręcz przeciwnie strony pozostawały w stałej współpracy gospodarczej, prowadziły szeroką współpracę, D. dokonywał również systematycznych wpłat z tytułu ceny za pojazdy (jak wynika z opinii uzupełniającej biegłego k. 1742-1765). Pomiędzy strony trwały również uzgodnienia odnośnie zaliczania wpłacanych kwot (korespondencja mailowa powołana w ustaleniach stanu faktycznego).

Wobec powyższego Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania art. 293 ksh. Ustalenia faktyczne i wywody w zakresie rozważań prawnych nie pozwoliły również na ustalenie odpowiedzialności pozwanego na zasadzie art. 415 kc wobec braku wykazania winy pozwanego , a w konsekwencji związku przyczynowego pomiędzy winą , a szkodą , jak również przesłanek z art. 100 § 2 pkt 4 kp

Stąd też orzeczono jak w sentencji w pkt I orzeczenia.

Rozstrzygniecie o kosztach postępowania oparto na treści art. 98 kpc. Na kwotę zasądzonych pozwanemu kosztów postępowania złożyły się: kwota 14.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, które to koszty zostały zasądzone w wysokości podwójnej, zważywszy na nakład pracy pełnomocnika, długotrwałość procesu, jego zawiłość i stopień trudności. Naliczenie podwójnej stawki stanowi zresztą odzwierciedlenie stanowiska samej strony powodowej, która żądała zasądzenia na swoją rzecz z tego tytułu stawki czterokrotnej; 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa; 5.549,27 zł tytułem opinii biegłej (przyznane wynagrodzenia – 2.732,73 zł oraz 2.372,37 zł, a także zwrot kosztów dojazdu do Sądu – 170 zł oraz 274,17 zł); 847,50 zł tytułem zaliczkowego pokrycia kosztów stawiennictwa świadków.

Zarządzenie w zakresie zwrotu niewykorzystanych zaliczek zarówno powoda jak i pozwanego oparto na treści art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zaliczki na świadków wyniosły: powód – 1.000 zł, pozwany – 6.900 zł. Koszty świadków wniosły 1.847,50 zł. Stąd też do zwrotu pozwanemu z tego tytułu pozostawała kwota 6.052,50 zł.

Zaliczki na tłumaczenie wyniosły: powód – 3.000 zł., pozwany – 7.000 zł. Koszty tłumaczeń wyniosły łącznie 1.280,82 zł stąd też do zwrotu powodowi z tego tytułu pozostawała kwota 1.719,18 zł, pozwanemu 7.000 zł.

Zaliczka na koszt opinii biegłego wyniosła: pozwany 10.000 zł, koszty opinii wyniosły 5.549,27 zł stąd do zwrotu pozostawała kwota 4.450,73 zł.

Łącznie powodowi do zwrotu pozostawała kwota 1.719,18 zł, a pozwanemu kwota 17.503,23 zł.

Zarządzenie:

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi powoda wraz z e-protokołu rozprawy w dnia 9.10.2013r.

- pełnomocnikowi pozwanego

2. kal: 2 tygodnie