Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Halina Ostafińska – Kołacka

Protokolant stażysta Ewelina Gadomska

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2017 roku w Kwidzynie

na rozprawie sprawy

z wniosku M. R.

przy uczestnictwie J. H. (1)

o dział spadku i podział majątku

postanawia:

I.  ustalić, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków M. R. i A. J. (1) wchodzi lokal mieszkalny położony
w S. ul. (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w gruncie, dla którego Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie prowadzi księgę wieczystą (...) – o wartości 97.436,00 zł (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy czterysta trzydzieści sześć złotych 00/100);

II.  dokonać działu spadku i podziału majątku w ten sposób, że wyżej opisany
w punkcie I. lokal mieszkalny położony w S. ul (...) wraz
z udziałem w częściach wspólnych budynku i w gruncie, zapisany w księdze wieczystej (...), przyznać na wyłączną własność wnioskodawczyni M. R. zd. F. (c. J. i J.);

III.  zasądzić od wnioskodawczyni M. R. na rzecz uczestniczki J. H. (1) kwotę 48.718,00 zł (czterdzieści osiem tysięcy siedemset osiemnaście złotych 00/100), tytułem spłaty jej udziału w majątku wspólnym –
w terminie dwóch lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia w niniejszej sprawie – z ustawowymi odsetkami za opóźnienie;

IV.  zasądzić od uczestniczki postępowania J. H. (1) na rzecz wnioskodawczyni M. R. kwotę 500,00 zł (pięćset złotych 00/100), tytułem zwrotu połowy opłaty sądowej oraz kwotę 750,00 zł (siedemset pięćdziesiąt złotych 00/100), tytułem zwrotu połowy wydatków;

V.  nakazać uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kwidzynie wnioskodawczyni M. R. i uczestniczce J. H. (1) kwoty po 89,92 zł (osiemdziesiąt dziewięć złotych 92/100), tytułem zwrotu wydatków wyłożonych ze Skarbu Państwa;

VI.  orzec, że wnioskodawczyni M. R. i uczestniczka J. H. (1) ponoszą koszty zastępstwa przez pełnomocników we własnym zakresie.

I Ns.1563)15 Uzasadnienie

Wnioskodawczyni M. R. wnosiła o dział spadku po A. J. (1) i podział majątku wspólnego, w skład którego wchodzi lokal mieszkalny, położony w S., ul. (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w działce gruntu nr (...), dla którego Sąd Rejonowy w Kwidzynie Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie prowadzi księgę wieczystą (...), w ten sposób , aby całą nieruchomość przyznać na wyłączną własność wnioskodawczyni ze stosowną spłatą na rzecz uczestniczki J. H. (1).

W uzasadnieniu wnioskodawczyni podała, że powyższa nieruchomość stanowi obecnie współwłasność jej i J. H. (1) w udziałach po 1)2. Wcześniej nieruchomość wchodziła w skład majątku wspólnego małżeńskiego jej i męża A. J. (1), który do całości spadku powołał córkę J. H. (1). Zdaniem wnioskodawczyni wartość rynkowa nieruchomości wynosi 100.000 złotych. Wnioskodawczyni podała również, że w skład spadku po A. J. (1) wchodzi jeszcze udział w samochodzie osobowym marki S. (...), garaż blaszany i środki pieniężne, ale co do tych rzeczy wnioskodawczyni i uczestniczka zgodnie dokonały już działu spadku.

Początkowo wnioskodawczyni wyraziła zgodę na spłatę uczestniczki w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia w niniejszej sprawie , a następnie wnosiła o wydłużenie terminu spłaty do 3 lat z uwagi na złą sytuację finansową i zdrowotną jej i męża W. R..

Uczestniczka postępowania J. H. (1) wyraziła zgodę na dokonanie działu spadku i podziału majątku przez przyznanie lokalu wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w gruncie na wyłączną własność wnioskodawczyni ale pod warunkiem spłaty jej udziału w wysokości 60.000 złotych w terminie 3 miesięcy. Następnie uczestniczka zmieniła zdanie i wnosiła o spłatę w kwocie 48.000 złotych w terminie 1 miesiąca.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Lokal mieszkalny, położony w S., ul. (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w działce gruntu nr (...), zapisany w księdze wieczystej (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie Zamiejscowy Wydział VIII Ksiąg Wieczystych w Sztumie, wchodził w skład majątku wspólnego małżeńskiego M. J. i A. J. (1).

Na mocy testamentu z dnia 5 września 2008 roku, sporządzonego przed Notariuszem C. R. w Kancelarii Notarialnej w S., ul. (...), (...) – A. J. (1) powołał co całości spadku córkę J. H. (1).

A. J. (1) zmarł 16 kwietnia 2012 roku w S.. Notariusz C. R. w dniu 4 czerwca 2012 roku (...) sporządził protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu spadkodawcy A. J. (1) z dnia 5 września 2008 roku.

Dnia 4 czerwca 2012 roku przez Notariuszem C. R. został sporządzony protokół dziedziczenia po zmarłym A. J. (1) (...) i akt poświadczenia dziedziczenia (...), na podstawie którego poświadczono, że spadek po A. J. (1) na podstawie testamentu z dnia 5 września 2008 roku nabyła córka spadkodawcy J. H. (1), która oświadczeniem notarialnym z dnia 4 czerwca 2012 roku nabyła spadek po spadkodawcy w całości wprost.

Wnioskodawczyni w dniu 6 czerwca 2015 roku ponownie zawarła związek małżeński z W. R. i przyjęła nazwisko męża R..

Aktualna wartość rynkowa lokalu mieszkalnego, położonego w S., ul. (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w działce gruntu pod budynkiem wynosi 97.436 złotych. Stan techniczny budynku, w którym usytowany jest lokal mieszkalny, jest średni i wymaga docieplenia ścian podłużnych. Standard wykończenia lokalu mieszkalnego jest dobry.

W spornym mieszkaniu zamieszkuje wnioskodawczyni J. R. wraz ze swym mężem W. R.. Wnioskodawczyni nigdzie nie pracuje i pobiera rentę rodzinną po swym pierwszym mężu w wysokości 2400 złotych miesięcznie. Koszty eksploatacyjne w związku z korzystaniem z mieszkania wynoszą 329 złotych miesięcznie. Wnioskodawczyni spłaca raty po 776,55 złotych miesięcznie z tytułu spłaty kredytu zaciągniętego w dniu 18.02.2015 roku w (...) Bank. Mąż wnioskodawczyni W. R. jest niepełnosprawny w znacznym stopniu z uwagi na schorzenia kardiologiczne. Zgodnie z uprawnieniami pracuje w warunkach pracy chronionej w Urzędzie Morskim w G. gdzie jego średnie zarobki wynoszą od 4 do 5 tysięcy złotych miesięcznie. W. R. na utrzymaniu ma jeszcze córkę K. R. studentkę Uniwersytetu (...).

(odpis księgi wieczystej (...) k.12-14, wypisy z protokołu dziedziczenia, aktu poświadczenia dziedziczenia , oświadczenia o przyjęciu spadku i protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 7-10, odpis aktu małżeństwa W. i J. R. k.11, przesłuchanie wnioskodawczyni k. 46 i k.112-113, opinia biegłego sądowego rzeczoznawcy majątkowego K. Ł. k. 60-86, odpis decyzji ZUS z 15.03.2017 roku o waloryzacji renty wnioskodawczyni, wykaz kosztów zarządu nieruchomości i rachunki za gaz i elektryczność k.115-120, odpis umowy konsolidacyjnego kredytu gotówkowego z dnia 18.02.2015 roku k.121-122, informacja o zarobkach W. R. i dokumentacja medyczna k. 145-150, odpis legitymacji studenckiej K. R. k.143).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana , na podstawie przesłuchania wnioskodawczyni J. R. a także na podstawie opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy majątkowego K. Ł., której wnioskodawczyni i uczestniczka nie kwestionowały, a która w ocenie Sądu sporządzona jest profesjonalnie i wyczerpująco.

Powyższy stan faktyczny jest poza sporem.

Istota sporu w zasadzie sprowadzała się do określenia dla wnioskodawczyni terminu spłaty uczestniczki, z tytułu należnego jej udziału w nieruchomości wspólnej.

Jak wynika z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego K. Ł., aktualna wartość rynkowa lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w częściach wspólnych i w gruncie wynosi 97.436 złotych.

Zgodnie z żądaniem wnioskodawczyni , na co uczestniczka wyraziła zgodę, Sąd przyznał nieruchomość na wyłączną własność wnioskodawczyni J. R..

Udział uczestniczki J. H. (1) w nieruchomości wspólnej wynosi 1)2 i wnioskodawczyni ma obowiązek spłaty uczestniczki w kwocie 48.718 złotych.

Zdaniem Sądu spłata uczestniczki w terminie 1 miesiąca stanowiłaby dla wnioskodawczyni zbytnie obciążenie. Wprawdzie wnioskodawczyni prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem, który niewątpliwie powinien partycypować w kosztach utrzymania mieszkania, to jednak mąż wnioskodawczyni nie ma obowiązku pomocy w spłacie udziału uczestniczki w nieruchomości tym bardziej, że nie jest jej współwłaścicielem. W. R. ma obowiązek utrzymania swojej córki studentki Uniwersytetu (...). Stan zdrowia W. R. nie jest dobry ponieważ przeszedł on dwa zawały serca i udar niedokrwienny mózgu. Z tego powodu został zakwalifikowany do znacznego stopnia niepełnosprawności na podstawie orzeczenia z dnia 21.03.2017 roku wydanego przez (...) w M.. Obowiązek utrzymania córki i ponoszenia kosztów leczenia znacznie zubaża możliwości pomocy finansowej dla wnioskodawczyni ze strony W. R..

Średnie koszty miesięczne związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą po 329 złotych miesięcznie ale wnioskodawczyni ma jeszcze obowiązek spłaty rat kredytu gotówkowego po 776,55 złotych miesięcznie. Jak podała wnioskodawczyni kredyt ten został zaciągnięty celem pokrycia wcześniejszego kredytu zaciągniętego z pierwszym mężem A. J. (1), który wymagał leczenia i całodobowej opieki oraz na zakup dla niego aparatów słuchowych.

Uczestniczka J. H. (1) nie wykazała natomiast w żaden sposób aby jej sytuacja materialna i rodzinna uzasadniała natychmiastowa lub wcześniejszą spłatę.

Zdaniem Sądu zatem wnioskodawczyni ma obowiązek spłacić uczestniczkę w terminie 2 lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia w niniejszej sprawie, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia. Termin 3 lat jest terminem zbyt długim nie tylko z uwagi na sytuację finansową wnioskodawczyni ale i na to, że od daty śmierci A. J. (1) upłynęło już 5 lat i wnioskodawczyni od tego czasu winna liczyć się z obowiązkiem spłaty.

W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 46 kro i op. w zw. z art. 1035 kc. w zw. z art. 212 par.1, par.2 i par.3 kc. orzekł jak wyżej.

Rozstrzygnięcie o kosztach Sąd oparł na zasadzie art. 520 par. 1 kpc.

Wnioskodawczyni J. R. i uczestniczka J. H. (1) jednakowo były zainteresowane działem spadku i podziałem majątku. Dlatego w równym stopniu powinny uczestniczyć w kosztach postępowania sądowego.

Uczestniczka postępowania zatem powinna zwrócić wnioskodawczyni kwotę 500 złotych, tytułem zwrotu polowy opłaty sądowej oraz kwotę 750 złotych, tytułem zwrotu połowy zaliczki wpłaconej przez wnioskodawczynię w wysokości 1500 złotych na poczet opinii biegłego sądowego.

Wbrew stanowisku uczestniczki dowód z opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy majątkowego był konieczny z uwagi na to, że początkowo uczestniczka domagała się od wnioskodawczyni spłaty w kwocie 60.000 złotych. Oznacza to, że nie zaakceptowała wartości nieruchomości w kwocie 100.000 złotych zaproponowanej przez wnioskodawczynię.

Łączny koszt opinii wyniósł 1679,83 złote. Dlatego wnioskodawczyni i uczestniczka mają obowiązek uiścić na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Kwidzynie kwot po 89,92 złote, tytułem zwrotu wydatków wyłożonych ze Skarbu Państwa.

Zgodnie z zasadą wynikającą z przepisu art. 520 par.1 kpc. , wnioskodawczyni i uczestniczka powinny ponieść koszty zastępstwa w sprawie przez pełnomocników we własnym zakresie.