Dnia 12 kwietnia 2016 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Małgorzata Wiśniewska (spr.)
Sędziowie: SO Małgorzata Radomska-Stęplewska
SO Tomasz Żak
po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 r. w Poznaniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) w P. Ł. D.działającego na rzecz wierzyciela - Banku (...) w W.
przy udziale J. Z.
o wpis wzmianki o przyłączeniu się do egzekucji z nieruchomości
na skutek apelacji wniesionej J. Z.
od postanowienia Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu
z dnia 22 maja 2015 roku
sygnatura akt dz.kw ((...) kw nr(...)
postanawia:
1. sprostować w rubrum postanowienia oznaczenie księgi wieczystej poprzez zastąpienie oznaczenia: „ (...)” prawidłowym wskazaniem: „ (...)”,
2. oddalić apelację.
/-/Małgorzata Radomska-Stęplewska /-/Małgorzata Wiśniewska /-/Tomasz Żak
We wniosku złożonym w dniu 7 listopada 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie RejonowymP. Ł. D. wniósł o wpis w księdze wieczystej (...) wzmianki o przyłączeniu się do egzekucji wierzyciela w sprawie (...) Banku (...) Spółka Akcyjna w W. na przysługującym dłużnikowi J. Z. udziale 1/2 we własności nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...).
Referendarz sądowy dokonał dnia 11 grudnia 2014 r. wpisu zgodnego z wnioskiem.
Uczestnik postępowania J. Z. wniósł skargę na i orzeczenie referendarza sądowego.
Postanowieniem z dnia 22 maja 2015 r., wydanym w sprawie o sygnaturze Kw numer (...), dz.kw ((...), Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu utrzymał w mocy zaskarżony wpis referendarza sądowego z dnia 11 grudnia 2014 r. (pkt 1.), a kosztami sądowymi obciążył strony w zakresie poniesionym (pkt 2.).
Sąd Rejonowy przytoczył w rozważaniach przepisy art. 518 ( 1) § 3 k.p.c., art. 626 ( 8) § 2 k.p.c., art. 626 ( 9) k.p.c. 626 ( 2) § 3 k.p.c. i art. 924 k.p.c. Wskazał, że do złożonego przez komornika sądowego wniosku o wpis dołączono zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości i wezwanie do zapłaty długu. Z dokumentu tego wynika, że postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. (...)toczy się przeciwko dłużnikowi. Natomiast analiza przedmiotowej księgi wieczystej wskazuje, iż dłużnik jest współwłaścicielem zapisanej w niej nieruchomości.
Sąd I instancji podkreślił, że norma art. 626 8 § 2 k.p.c., regulująca granice orzekania w postępowaniu o wpis, obliguje sąd wieczystoksięgowy do badania jedynie treści i formy złożonego wniosku o wpis, treści i formy dołączonych do wniosku dokumentów oraz treści księgi wieczystej. Poza kognicją sądu wieczystoksięgowego pozostają wszelkie inne okoliczności, nie objęte dyspozycją wspomnianego przepisu. W konsekwencji sąd nie badał ani zasadności, ani prawidłowości prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko skarżącemu, jak również innych, niejasnych i nieuzasadnionych prawnie, zarzutów podniesionych w złożonej skardze.
Spełnione zostały przesłanki dla dokonania wpisu o treści zgodnej z żądaniem wniosku.
Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł, jak w punkcie 1. sentencji postanowienia w oparciu o art. 518 1 § 3 k.p.c..
O kosztach postępowania Sąd Rejonowy rozstrzygnął na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.
Apelację od powyższego orzeczenia złożył J. Z..
Apelujący zaskarżył postanowienie w całości.
Wniósł o jego uchylenie i wykreślenie wpisu dotkniętego nieważnością albo o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu środka odwoławczego apelujący podniósł, że komornik w swoim wniosku zażądał przyłączenia egzekucji w sprawie (...)do egzekucji formalnie umorzonej ((...)oraz (...)). Umorzenie przez komornika ww. postępowań egzekucyjnych potwierdził Sąd Rejonowy P. w postanowieniu z dnia 4 sierpnia 2014 r. Uczestnik zarzucił, że komornik działał niezgodnie z prawem. Zdaniem uczestnika, „obligacja Sądu zmierza do badania treści i formy złożonego wniosku o wpis ale także do badania zasadności i prawidłowości prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko skarżącemu”.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja była niezasadna.
We wniosku z dnia 7 listopada 2014 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym P. Ł. D. wnosił o dokonanie w księdze wieczystej nr (...) wpisu o przyłączeniu egzekucji w sprawie (...)do egzekucji w sprawie (...)z przysługującego dłużnikowi (apelującemu) udziału w nieruchomości.
Analiza wpisów w przedmiotowej księdze wieczystej prowadzi do następujących ustaleń:
W dniu 12 kwietnia 2011 r. dokonano w księdze wieczystej (...) wpisu o wszczęciu egzekucji w sprawie (...). Następnie w księdze wieczystej dokonano wpisów o przyłączeniu się do egzekucji wierzycieli prowadzących egzekucję w sprawach: (...)(data wpisu 15 stycznia 2014 r.), (...)(23 czerwca 2014 r.) i (...)(11 grudnia 2014 r.). Powyższe wynika z treści odpisu zupełnego księgi wieczystej (...) na k. 1227-1236 akt.
Według przepisu art. 626 8 § 1 k.p.c., rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Taki jest zatem zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym.
Wpis w księdze wieczystej wzmianki o prowadzeniu egzekucji z nieruchomości (z udziału w nieruchomości) dokonywany jest na podstawie wniosku, który do sądu wieczysto księgowego kieruje komornika, wszczynający postępowanie egzekucyjne z nieruchomości na rzecz konkretnego wierzyciela. Wierzyciel, który skierował egzekucję do nieruchomości po jej zajęciu przez innego wierzyciela, przyłącza się do postępowania wszczętego wcześniej i nie może żądać powtórzenia czynności już dokonanych (art. 927 § 1 k.p.c.). W takim wypadku w księdze wieczystej dokonywany jest wpis o przyłączeniu się kolejnego wierzyciela do egzekucji. Przyłączenie się do prowadzonej egzekucji kolejnego wierzyciela wymaga bowiem dokonania przez komornika zajęcia przyłącznego, w tym wystąpienia z wnioskiem o wpis w księdze wieczystej prowadzonej dla zajętej nieruchomości o przyłączeniu się do egzekucji kolejnego wierzyciela (art. 923, 924 i 925 k.p.c.).
Podstawą wpisu wzmianki o wszczęciu egzekucji, jak i wpisu o przyłączeniu się kolejnego wierzyciela do egzekucji, jest wniosek komornika, o którym mowa w art. 924 k.p.c. wraz z pismem komornika skierowanym do dłużnika, w którym zawiadamia go o wszczęciu egzekucji z nieruchomości i wzywa do zapłaty długu, sporządzone we wtóropisie lub w odpisie przez komornika. W przypadku przyłączeniu się kolejnego wierzyciela do egzekucji komornik załączeniu również postanowienie o przyłączeniu egzekucji. Treść tych pism, w tym wskazanie przez komornika treści tytułu wykonawczego oraz stron postępowania egzekucyjnego, umożliwia, po porównaniu tych informacji z treścią księgi wieczystej, rozpoznanie wniosku komornika w postępowaniu wieczystoksięgowym. Kognicja sądu wieczystoksięgowego nie wykracza poza analizę treści ww. dokumentów, załączanych do wniosku komornika oraz treści księgi wieczystej, do której wniosek jest kierowany.
W treści księgi wieczystej (...), jak już wskazano, na datę złożenia przez komornika przedmiotowego wniosku o wpis, ujawnione było wszczęcie egzekucji z udziału J. Z. w nieruchomości w sprawie (...)oraz przyłączenia do egzekucji dokonane w sprawach (...), (...)i (...). Powyższe było wystarczające do uwzględnienia wniosku komornika złożonego 7 listopada 2014 r.
Apelujący, wskazując na bezpodstawność dokonanego wpisu o przyłączeniu egzekucji w sprawie (...), powoływał się na fakt wcześniejszego umorzenia (przed dniem wystąpienia przez komornika z wnioskiem o dokonanie wpisu) postępowań w sprawach (...)i (...). Ocena tego zarzutu wymaga jednak ponownie wskazania na ograniczony zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym. Dopóki w księdze wieczystej (...) ujawnione są wpisy o wszczęciu egzekucji w sprawie (...)i przyłączeniu dokonanym w sprawie (...), są one wiążące dla sądu wieczystoksięgowego, który nie jest władny rozstrzygać o tym, czy egzekucja w ww. sprawach została umorzona.
Przypomnieć należy, że w myśl 826 k.p.c. umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych. Wydając postanowienie o umorzeniu postępowania, organ egzekucyjny powinien jednak podjąć z urzędu czynności usuwające skutki dokonanych czynności egzekucyjnych. Z art. 924 § 2 k.p.c. wynika wprost, że w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego komornik składa wniosek o wykreślenie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o usunięcie wniosku o wszczęcie egzekucji ze zbioru dokumentów. Jak wynika z akt księgi wieczystej (...), komornik z takim wnioskiem nie wystąpił, wobec czego dla sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym wiążący jest stan wpisów w księdze wieczystej, w tym skutki związane z ujawnieniem w tej księdze wieczystej wszczęcia egzekucji w sprawie (...), uzasadniające dokonanie wpisu o przyłączeniu się do egzekucji kolejnego wierzyciela w sprawie (...). Podniesione w apelacji twierdzenia o umorzeniu postępowań w sprawach (...)i (...)nie mogły więc stanowić samodzielnej podstawy wzruszenia wpisu dokonanego 11 grudnia 2014 r.
Apelacja wnioskodawcy podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. (pkt. 2.)
Na podstawie art. 350 § 3 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. i w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy sprostował błędne oznaczenie księgi wieczystej podane w rubrum zaskarżonego postanowienia, będące niewątpliwie wynikiem oczywistej omyłki ze strony Sądu I instancji, zastępując omyłkowo wskazany numer (...) numerem prawidłowym (...) (punkt 1.)
/-/ Małgorzata Radomska-Stęplewska /-/ Małgorzata Wiśniewska /-/ Tomasz Żak