Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2017 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy w S. w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Wioletta Szulc

Ławnicy: Anna Makaś, Józef Krystian Żuchowski

Protokolant: Lucyna Kozyra

po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2017 roku

sprawy z powództwa A. W. (1)

przeciwko Zespołowi Szkół Publicznych w R.

o przywrócenie do pracy

I. przywraca powódkę A. W. (1) do pracy do pozwanego Zespołu Szkół Publicznych w R. na dotychczasowe warunki pracy i płacy,

II. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w S. kwotę 900 zł ( dziewięćset złotych) tytułem kosztów sądowych.

IV P 72/16

UZASADNIENIE

Powódka A. W. (1) w pozwie złożonym w dniu 29.04.2016 r. przeciwko Zespołowi Szkół Publicznych w R. wniosła o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne.

Pozwany Zespół Szkół w R. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego [ k 34-38 ].

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Powódka w 2003 r. ukończyła Akademię Rolniczą w S. w zakresie rolnictwa ekologicznego i Studium (...) a w 2005 r. studia podyplomowe z fizyki.

( dowód : kopia dyplomu z 25.11.2003 r., zaświadczenie z 15.12.2003 r. , świadectwo z 4.12.2005 r. - część A akt osobowych )

Powódka zatrudniona była u pozwanego od 01.09.2004 r. do 31.08.2005 r. na stanowisku nauczyciela fizyki w wymiarze 8/18 etatu na podstawie umowy o pracę na czas określony.

( dowód : umowa o pracę z 01.09.2004 r. k 4 akt osobowych części B i k 9 akt sprawy)

Powódka zatrudniona była u pozwanego od 01.09.2005 r. do 31.08.2006 r. na stanowisku nauczyciela fizyki w wymiarze 8/18 etatu na podstawie umowy o pracę na czas określony.

( dowód : umowa o pracę z 29.08.2005 r. k 21 akt osobowych części B i k 8 akt sprawy )

Powódka zatrudniona była u pozwanego od 01.09.2006 r. do 31.08.2007 r. na stanowisku nauczyciela fizyki w wymiarze 9/18 etatu na podstawie umowy o pracę na czas określony.

( dowód : umowa o pracę z 01.09.2006 r. k 29 akt osobowych części B i k 7 akt sprawy)

22 czerwca 2007 r. powódka uzyskała stopień nauczyciela kontraktowego.

( dowód : zaświadczenie z 22.06.2007 r. k 44 akt osobowych części B i k 14 akt sprawy )

W dniu 01.09.2007 r. pozwany zawarł z powódką umowę o pracę na czas określony od 01.09.2007 r. do 31.08.2008 r. na stanowisku nauczyciela fizyki w wymiarze 9/18 godzin tygodniowo.

( dowód : umowa o pracę z 01.09.2007 r. k 42 akt osobowych części B i k 6 akt sprawy )

13.05.2008 r. powódka uzyskała ocenę pracy dobrą.

( dowód : karta oceny pracy k 51 akt osobowych części B i k 11-13 akt sprawy)

W dniu 29.05.2008 r. strony zawarły porozumienie, w którym ustaliły, że od 01.09.2008 r. powódka będzie zatrudniona na czas nieokreślony jako nauczyciel fizyki w Gimnazjum w wymiarze 8/18 etatu.

( dowód : porozumienie zmieniające z 29.05.2008 r. k 53 akt osobowych części B )

W dniu 01.09.2008 r. strony podpisały umowę o pracę na czas nieokreślony, w której wskazano, że powódka od 01.09.2008 r. zatrudniona jest na czas nieokreślony jako nauczyciel fizyki w wymiarze 8/18 etatu i 1/18 jako godzina wychowawcza wynikająca z planu organizacyjnego na rok szkolny 2008/2009.

( dowód : umowa o pracę z 01.09.2008 r. k 55 akt osobowych części B i k 5 akt sprawy )

Powód urodziła dziecko w dniu 26.03.2009 r. i 05.06.2012 r. i od 26.03.2009 r. była nieobecna w pracy z powodu następujących po sobie urlopów macierzyńskich, wypoczynkowych, wychowawczych, nieobecności spowodowanej chorobą.

Od 01.09.2014 r. do 27.03.2016 r. r. udzielono jej urlopu wychowawczego.

( dowód : karta zasiłkowa k 88-91 akt sprawy, zeznania powódki k 77-77v)

M. K. w 2003 r. ukończyła studia licencjackie na kierunku wychowanie techniczne. Od 26.11.2010 r. ma stopień nauczyciela mianowanego. W dniu 31.08.2011 r. zatrudniono ją do pozwanej szkoły na czas określony od 01.09.2011 r. do 31.08.2012 r. w pełnym wymiarze etatu na stanowisko nauczyciela matematyki i techniki. W dniu 01.09.2012 r. sporządzono aneks do tej umowy, w którym ustalono, zatrudnienie od 01.09.2012 r. jest na czas nieokreślony.

( dowód : dyplom z 25.06.2003 r. k 3 , akt nadania stopnia awansu zawodowego z 26.11.2010 r. k 5 akt, umowa o pracę z 31.08.2011 r. k 5, aneks do umowy z 01.09.2012 r. k 24- akt osobowych M. K. )

M. K. rozpoczęła w roku akademickim 2013/2014 studia podyplomowe w zakresie nauczania fizyki z astronomią i techniki i pozwana szkoła wystąpiła do Kuratorium o zgodę na nauczanie przez nią fizyki w roku szkolnym 2013/2014 i zgodę taka uzyskała. Studia podyplomowe ukończyła w maju 2014 r.

( dowód : zaświadczenie z 23.07.2013 r. k 35 , pismo z 23.08.2013 r. k 36, pismo z 29.08.2013 r. k 37, świadectwo ukończenia studiów podyplomowych k 45 –akt osobowych M. K. )

W dniu 20.02.2015 r. M. K. uzyskała ocenę pracy wyróżniającą.

( dowód : ocena pracy z 20.02.2015 r. k 54 akt osobowych M. K. )

Na rok szkolny 2016/2017 pozwany pracodawca za zgodą M. K. przydzielił jej godziny pracy w świetlicy w wymiarze 7/26 etatu z powodu zmniejszenia ilości godzin matematyki.

( dowód : pisma z 22.04.2016 r. k 63 i 64, 65 akt osobowych M. K. )

W piśmie z 26.02.2016 r. powódka wskazała, że w związku z powrotem do pracy prosi o przekazanie planu zajęć. Pozwany przydzielił powódce 13 godzin (pół etatu w świetlicy ) wskazując, że nie ma możliwości przydzielenia godzin , które powódka miała przed urlopem tj. 8 godzin fizyki i 1 godziny wychowawczej.

( dowód : pismo z 26.02.2016 r. k 83, plan zajęć , pismo z 03.03.2016 r. k 85- akt osobowych części B i k 15-17 akt sprawy , przydział zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na dzień 29.03.2016 r. k 83 akt sprawy )

W roku szkolnym 2015/2016 r. w pozwanej szkole były 4 godziny fizyki, które przydzielono M. K. a godziny świetlicy w związku z powrotem powódki do pracy zwiększono do 52 i rozdzielono między nauczycieli: E. S. (1)-4 godziny, M. S. 10, E. K. 19, R. S. 6, powódka 13. Cały etat pracy w świetlicy odpowiada 26 godzinom tygodniowo.

( dowód : przydział zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych z dnia 39.04.2016 r. dla Zespołu Szkół Publicznych w R. k 75v)

W projekcie arkusza organizacyjnego na rok szkolny 2016/2017 zaplanowano 3 godziny fizyki i 45 godzin świetlicy. M. K. przydzielono 3 godziny fizyki, 9 godzin matematyki, jedną godzinę wychowawczą i 7 godzin świetlicy.

Pozostałe godziny świetlicy rozdzielono pomiędzy 4 nauczycieli i wymiar etatu każdego z tych nauczycieli , w tym i M. K. był wyższy niż wymagane pensum godzin.

( dowód : przydział zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na (...) projekt na 26.04.2016 r. k 82 )

W dniu 26.04.2016 r. powódka otrzymała pismo o rozwiązaniu umowy o pracę z dniem 31.08.2016 r. za wypowiedzeniem, z powodu zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, uniemożliwiających dalsze zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć. Dyrektor wręczając wypowiedzenie powiedział, że jest w nim błąd, bo powódka była zatrudniona na pół etatu i nie ma dla niej godzin fizyki.

(dowód : pismo z 26.04.2016 r. k 88 akt osobowych części B i k 10 akt sprawy, zeznania świadka E. S. (2) k 76v-77, zeznania powódki k 77v-78)

Wobec przyjęcia na rok szkolny 2016/2017 do gimnazjum większej liczby uczniów w stosunku do przewidzianej, na dzień 31.08.2016 r. ilość godzin fizyki wzrosła do 4 a matematyki do 31. Ilość godzin świetlicy nie zmieniła się.

( dowód : : przydział zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na (...) stan na 31.08.2016 r. k 68v )

W poszczególnych latach ilość godzin matematyki i fizyki, techniki wynosiła :

- rok szkolny 2008/2009 : 36 matematyki i 8 fizyki, 6 techniki;

- (...) : 36 matematyki, 10 fizyki, 4 technika;

- (...) : 36 matematyki, 8 godzin fizyki, 3 techniki;

- (...) : 45 matematyki, 8 fizyki, 2 techniki;

- (...) :12+24 matematyki, 6 fizyki, 1 techniki;

- (...) : 20+13 matematyki, 5 fizyki, 0,5 techniki;

- (...) : 18+14 matematyki, 7 fizyki, 5 techniki;

- (...); 13+14 matematyki, 4 fizyki i 5 techniki.

( dowód : przydział zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na: (...) k 50, 2009/2010 k 50, 2010/2011 k 50 i 69v, 2011/2012 k 50 i 70v, 2012/2013 k 50 i 71 i 71v; 2013/2014 k 50 i 72 i 72v; 2014/2015 k 50 i 73 i 73v; 2015/2016 k 50 i 74 i 74v.)

Sąd zważył, co następuje :

Poza sporem było w sprawie, że powódka jako nauczyciel kontraktowy zatrudniona była u pozwanego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze czasowym i w roku szkolnym 2008/2009 zanim zaczęła korzystać z następujących po sobie urlopów macierzyńskich i wychowawczych, przydzielone miała 8 godzin fizyki i jedną godzinę wychowawczą.

W dniu 26.02.2016 r. po zakończeniu urlopu wychowawczego zgłosiła powrót do pracy i przydzielono jej 13/26 godzin pracy w świetlicy. Wówczas godzin fizyki było 4 a świetlicy 52.

Poza sporem było również w sprawie , że godzin fizyki w projekcie arkusza na rok 2016/2017 było 3 a godzin świetlicy 45 i godziny fizyki przydzielono M. K. a świetlicę rozdzielono pomiędzy M. K., A. C., M. J., D. Ś., A. W. (2).

Ustalenia wymaga czy wypowiedzenie , które powódka otrzymała w dniu 26.04.2016 r. jest zgodne z prawem.

W wypowiedzeniu wskazano na art. 27 ust. 1 Karty Nauczyciela a jako przyczynę wypowiedzenia podano zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć.

Art. 27 ust. 1 KN stanowi, że rozwiązanie umowy zawartej z nauczycielem na czas nieokreślony następuje z końcem roku szkolnego, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem.

Natomiast z art. 91c ust. 1 KN wynika, że w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.

Art. 45 par. 1 k.p. stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika- orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Z art. 30 par. 4 k.p. wynika, że w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.

W ocenie sądu pozwany pracodawca naruszył art. 30 par. 4 k.p. gdyż nie wskazał powódce z jakich przyczyn to ją spośród nauczycieli wybrał do zwolnienia. Należy przy tym uwzględnić to, że w ostatnim okresie zatrudnienia powódka pracowała w świetlicy, zatem pozwany powinien wskazać powódce z jakich przyczyn to ją wybrał do zwolnienia nie tylko spośród nauczycieli fizyki ale i tych, którym przydzielił w ostatnim roku szkolnym świetlicę.

W wyroku z 30.09.2014 r. wydanym w sprawie IIPK 283/13, Sąd Najwyższy orzekł, że sąd pracy nie może oceniać zasadności działań organizacyjnych i ekonomicznych podejmowanych przez pracodawcę, wobec czego ocena zasadności wypowiedzenia dokonanego z tych przyczyn w stosunku do osób zajmujących te same stanowiska z reguły polega właśnie na kontroli kryteriów doboru pracownika do zwolnienia, stąd waga tych okoliczności jest tak znacząca dla zasadności wypowiedzenia, że nie można pozbawiać pracownika możliwości zapoznania się z nimi już w momencie wypowiedzenia umowy o pracę, co pozwoli na ich kwestionowanie w chwili złożenia odwołania do sądu, a pracodawcy uniemożliwi ewentualne „dostosowywanie” tych kryteriów do okoliczności danej sprawy.

Z materiału dowodowego wynika, że pozwany ani w piśmie wypowiadającym umowę, ani ustnie nie poinformował powódki wskutek jakich kryteriów oceny wybrał ją do zwolnienia.

Ponadto to powódka a nie M. K. ma wskazane w umowie, że została zatrudniona na stanowisku nauczyciela fizyki. Z M. K. zawarto umowę o pracę w pełnym wymiarze czasowym ale na stanowisku nauczyciela techniki i matematyki najpierw na czas określony od 01.09.2011 r. do 31.08.2012 r. , a od 01.09.2012 r. na czas nieokreślony. Jednocześnie z przydziału zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na rok 2011/2012 i 2012/2013 wynika, że w roku szkolnym 2012/2013 w stosunku do roku poprzedzającego zmniejszyła się liczba godzin matematyki z 45 do 36, fizyki z 8 do 6 i techniki z 2 do 1. W okresie tym powódka jako nauczyciel fizyki przebywała na urlopach w związku z urodzeniem dziecka. W tych okolicznościach pozwany pracodawca powinien mieć na uwadze, że ma już zatrudnioną nauczycielkę fizyki , która przebywa na urlopie i rozważyć zatrudnienie M. K. na zastępstwo, gdyż był zobowiązany do zatrudnienia powódki po upływie urlopu na dotychczasowym lub równorzędnym stanowisku zgodnie z art. 186.4 k.p.

W konsekwencji powódka nie może ponosić konsekwencji błędnych decyzji kadrowych pozwanego pracodawcy.

Zdaniem sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy nie prowadzi do oceny, że przywracanie powódki do pracy jest niecelowe.

Przede wszystkim nie wynika z materiału dowodowego, że wybór do zwolnienia powódki spośród nauczycieli fizyki i nauczycieli, którym przydzielono świetlicę był uzasadniony. To, że powódka miała prawo do urlopów z powodu urodzenia dzieci i z nich korzystała nie może stanowić kryterium wyboru jej do zwolnienia.

Ponadto z przydziału zajęć edukacyjnych, godzin lekcyjnych, zajęć dodatkowych na rok 2016/2017 [ k 82 ] wynika , że choć godzin świetlicy jest mniej niż w roku poprzednim to nauczyciele, którym przydzielono świetlicę posiadają nadgodziny. Wymiar etatu u tych nauczycieli wynosi :

- A. C. 1,15

- M. J. 1,06;

- M. K. 1,11;

- D. Ś. 1,06;

- A. W. (2) 1,61.

Powyższe ustalenie koresponduje z treścią pisma pełnomocnika pozwanego z 03.01.2017 r. k 105 , w którym podano „…odebranie godzin ponadwymiarowych wszystkim nauczycielom pracującym w świetlicy szkolnej pozwoliłoby na uzyskanie 13 godzin, tj. tyle ile wynosi ½ etatu w świetlicy”.

Zdaniem sądu nie ma przeszkód aby godzin tych nie przydzielić powódce, skoro po powrocie z urlopu wychowawczego pozwany przydzielił jej już godziny świetlicy uznając, że jest to stanowisko równorzędne do zajmowanego przez powódkę przed urlopem.

W świetle powyższego powództwo uwzględniono.

Pozwanego jako przegrywającego sprawę obciążono kosztami sądowymi zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz 623 ) . Kwota 900 zł. stanowi 5 % od kwoty stanowiącej podaną w pozwie wartość przedmiotu sporu- 18000 zł.- zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych .