Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 698/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Sobierajski (spr.)

Sędziowie SSO Andrzej Walenta

SSO Piotr Szadkowski

Protokolant sekr. sądowy Michał Kozłowski

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń – Wschód w Toruniu Mariusza Miściurewicza

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2017 roku

sprawy D. M. oskarżonego z art. 279 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 29 sierpnia 2016 roku sygn. akt VIII K 334/16

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IX Ka 698/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt VIII K 334/16, umorzył postępowanie w sprawie o czyn z art. 279 § 1 kk prowadzonej przeciwko D. M. z uwagi na to, że na rozprawie, która się wówczas odbyła, pokrzywdzona cofnęła wniosek o ściganie oskarżonego, który był dla niej osobą najbliższą.

Postanowienie to, wnosząc zażalenie, zaskarżył w całości na korzyść oskarżonego oskarżyciel publiczny. Domagając się uchylenia w całości zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, skarżący zarzucił mu mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę prawa procesowego w postaci art. 414 § 1 kpk poprzez umorzenie postępowania prowadzonego przeciwko D. M. postanowieniem w sytuacji, gdy okoliczność wyłączająca ściganie karne ujawniła się po rozpoczęciu przewodu sądowego. Prokurator jednocześnie zażalił się na postanowienie z dnia 31 sierpnia 2016 r., którym sąd orzekający w trybie art. 105 § 1 kpk sprostował błąd, polegający na nadaniu rozstrzygnięciu o umorzeniu postępowania formy postanowienia zamiast wyroku. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy postanowieniem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 20 września 2016 r., sygn. akt (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania, które traktować należało jako apelację od wyroku, nie zasługiwało na uwzględnienie.

Bezspornym było, że rozstrzygnięcie o umorzeniu postępowania przeciwko D. M. wobec cofnięcia przez pokrzywdzoną wniosku o jego ściganie już po rozpoczęciu przewodu sądowego, zapadło w sposób oczywiście błędny w formie postanowienia, a nie wyroku.

Sąd orzekający konwalidował jednak to uchybienie wydając postanowienie o sprostowaniu omyłki w oznaczeniu formy rozstrzygnięcia. Orzeczenie to w toku kontroli instancyjnej, jako prawidłowe, zostało utrzymane w mocy, gdyż z uwagi na to, że omyłka nie dotyczyła merytorycznej treści rozstrzygnięcia, nie było przeszkód do poprawienia ww. błędu w trybie art. 105 § 1 kpk. Z tą chwilą rozstrzygnięcie o umorzeniu postępowania uzyskało właściwą w myśl art. 414 § 1 kpk dla orzeczeń o umorzeniu postępowania po rozpoczęciu przewodu sądowego formę wyroku.

Środek odwoławczy wniesiony przez skarżącego od tego rozstrzygnięcia, który traktować należało jako apelację, jako oparty na zarzucie obrazy przepisów postępowania poprzez umorzenie postępowania przeciwko oskarżonemu postanowieniem w sytuacji, gdy okoliczność wyłączająca ścigania ujawniła się po rozpoczęciu przewodu sądowego, w tym układzie procesowym stał się bezprzedmiotowy.

Ponieważ sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, zobligowany był zatem do utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku po uznaniu jedynego sformułowanego w niej zarzutu za bezzasadny.

Zarzut ów należałoby zresztą ocenić tak samo nawet wówczas, gdyby nie doszło do prawomocnego dokonania korekty formy rozstrzygnięcia o umorzeniu postępowania w drodze sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej. Wszak zgodnie z art. 118 § 1 kpk znaczenie każdej czynności procesowej ocenia się według treści złożonego oświadczenia, a nie według nadanej jej nazwy, a z § 2 tego przepisu wynika, że błędne oznaczenie czynności procesowej nie pozbawia tej czynności znaczenia prawnego. Powszechnie przyjmuje się, że ww. przepis znajduje zastosowanie nie tylko do czynności procesowych stron, ale także do czynności procesowych organów postępowania . Ustawodawca w przepisie tym posłużył się bowiem pojęciem "czynność procesowa" bez zawężenia jego zakresu wyłącznie do czynności procesowych uczestników postępowania. Oznacza to, że pomimo, iż Sąd Rejonowy zaskarżonemu rozstrzygnięciu o umorzeniu postępowania z uwagi na ujawnienie się po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie nadał formę postanowienia, i tak – z wszelkimi tego konsekwencjami - traktować należałoby je jako wyrok, którym w istocie było.

Wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym – po myśli art. 636 § 1 kpk – obciążono Skarb Państwa.