Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko R. C.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie

z dnia 25 września 2015 r., sygn. akt II C 1837/14

oddala apelację.

SSR Tomasz Niewiadomski SSO Adrianna Szewczyk – Kubat SSO Małgorzata Szymkiewicz - Trelka

Sygn. akt XXVII Ca 3358/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 sierpnia 2014 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, wydanego w sprawie z powództwa R. P. przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. pod sygn. akt VIII Ga 282/12, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 8 maja 2014 roku, sygn. akt XI GCo 182/14, na rzecz R. C. oraz wniósł o zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 października 2014 roku pozwany R. C. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 25 września 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy - Żoliborza w Warszawie w sprawie II C 1837/14 oddalił powództwo oraz oddalił wniosek pozwanego o zasądzenie kosztów procesu.

Podstawą wydania powyższego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy:

W dniu 25 czerwca 2009 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. - jako zamawiający - oraz PHU (...) - jako wykonawca - zawarli umowę o roboty budowlane, na podstawie której wykonawca zobowiązany był do przeprowadzenia prac remontowych w budynku mieszkalnym położonym w W., przy ul. (...), działka (...), zgodnie ze szczegółowym zakresem prac zawartym w Załączniku nr 1 do powyższej umowy. Za wykonanie prac (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. miała zapłacić R. P. wynagrodzenie w kwocie 173.177,40 zł. Wynagrodzeniem tym nie były objęte dodatkowe roboty budowlane, których konieczność wykonania mogła wystąpić w trakcie realizacji umowy. Strony uzgodniły, że realizacja przedmiotu umowy będzie się odbywać według zaplanowanych etapów. Zamawiający na wniosek wykonawcy zobowiązany był do zapłaty w terminie 7 dni zaliczki na poczet realizacji zaplanowanego etapu, zaś wykonawca zobowiązany był do wystawiania faktur VAT na otrzymane zaliczki. Wykonawca uprawniony był ponadto do wystawiania faktur częściowych za każdy zakończony etap. Realizacja określonych w umowie prac podzielona została na pięć etapów: etap I, obejmujący prace wyburzeniowe z ustaloną zaliczką w kwocie 15 100 zł; etap II, obejmujący prace projektowe i opinię konstruktora z ustaloną zaliczką w kwocie 1 220 zł; etap III, obejmujący budowę schodów z ustaloną zaliczką w kwocie 32 150 zł; etap IV, obejmujący prace budowlane z ustaloną zaliczką w kwocie 58 500 zł; etap V, obejmujący prace budowlano-montażowe z ustaloną zaliczką w kwocie 33 400 zł. Rozpoczęcie realizacji przedmiotu umowy nastąpić miało z dniem jej zawarcia, zaś prace miały zostać zakończone do dnia 30 września 2009 roku.

W dniu 5 sierpnia 2009 roku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz PHU (...) zawarli Aneks nr (...) do umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku, w którym określono zakres robót dodatkowych, wyszczególnionych w Załączniku do aneksu. Za objęte aneksem roboty dodatkowe przysługiwało wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie, określone na kwotę 37.983,48 zł .

Na podstawie umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku wykonawca PHU (...) wystawił zaliczkowe faktury VAT: nr (...) z dnia 7 lipca 2009 roku na kwotę 16 320 zł - obejmującą I i II etap realizacji umowy; nr (...) z dnia 3 sierpnia 2009 roku na kwotę 58 500 zł - obejmującą IV etap realizacji umowy; nr (...) z dnia 24 sierpnia 2009 roku na kwotę 27 233,08 zł -obejmującą zaliczkę do aneksu nr (...) z dnia 1 września 2009 roku na kwotę 33 400 zł - obejmującą V etap realizacji umowy. Faktury powyższe zostały przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. opłacone w całości, na łączną kwotę 135 453,08 zł .

Ponadto wykonawca PHU (...) wystawił faktury VAT: nr (...) z dnia 18 sierpnia 2009 roku na kwotę 4.405,29 zł - obejmującą I etap realizacji umowy; nr (...) z dnia 25 września 2009 roku na kwotę 14 .567,30 zł -obejmującą roboty budowlane dodatkowe w budynku przy ul. (...) w W. oraz nr (...) z dnia 25 września 2009 roku na kwotę 9 725,60 zł - obejmującą zaliczkę do aneksu nr (...). Należności opisane w powyższych fakturach stanowiły przedmiot sporu między stronami umowy. Kwota 4.405,29 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) oraz kwota 7.040,16 stanowiąca część należności z faktury nr (...) zostały zasądzone na rzecz R. P. wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, sygn. akt VIII Ga 282/12, natomiast roszczenie o zapłatę należności w kwocie 14.567,30 zł, wynikającej z faktury VAT nr (...), zostało oddalone wyrokiem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 27 czerwca 2013 roku, sygn. akt XI GC 1170/12.

Umowa o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku została zakończona we wrześniu 2009 roku wskutek decyzji (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., która zrezygnowała z dalszych prac wykonawcy objętych harmonogramem. W trakcie realizacji umowy pojawiały problemy ze strony inwestora w podejmowaniu decyzji co do sposobu wykonywania dalszych prac, wyboru materiałów. Inwestor zaproponował zmiany w projekcie wykonania schodów, strony nie mogły porozumieć się w tej kwestii co do wysokości wynagrodzenia .

Pismem z dnia 18 września 2009 roku wykonawca wezwał inwestora do stawienia się na budowie w dniu 25 września 2009 roku celem dokonania odbiorów końcowych .

W dniu 25 września 2009 roku strony umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku sporządziły protokół końcowy technicznego odbioru robót i przekazania budynku przy ul. (...) w W., w załączniku którego wskazano zakres prac ukończonych na podstawie umowy oraz aneksu oraz prace niewykonane, wraz z adnotacjami dotyczącymi przyczyn ich niewykonania. Nie zostały wykonane ustalone w umowie o roboty budowlane prace wyszczególnione w punktach: 3, 26 załącznika do protokołu odbioru - z powodu niedostarczenia materiału przez inwestora, 9, 28 załącznika do protokołu odbioru - na życzenie inwestora, 10, 22, 23 załącznika do protokołu odbioru - z powodu braku decyzji inwestora, 20, 21 załącznika do protokołu odbioru - z powodu niewskazania materiału przez inwestora oraz 27 załącznika do protokołu odbioru - z powodu niewskazania rozwiązania przez inwestora. Ponadto nie wykonano ustalonych w aneksie do umowy prac zawartych w punktach: 12 załącznika do protokołu odbioru - na życzenie inwestora oraz 7 i 11 załącznika do protokołu odbioru - z powodu niedostarczenia materiału przez producenta. Protokół końcowy jak i załącznik do protokołu odbioru z dnia 25 września 2009 roku podpisane zostały przez M. B., jako przedstawiciela (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz R. P., jako przedstawiciela PHU (...).

Pismem z dnia 26 października 2009 roku PHU (...) wezwał (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 9.725,60 zł wraz z odsetkami wynoszącymi na dzień 26 października 2009 roku 58,89 zł .

W odpowiedzi pełnomocnik (...). sp. z o.o. w piśmie z dnia 9 listopada 2009 roku wskazał, że biorąc pod uwagę zakres prac wykonanych oraz uiszczenie do tej chwili kwoty na rzecz wykonawcy (...) sp. z o.o. posiada nadpłatę w stosunku do R. P. na sumę 1.007, 82 zł .

Wyrokiem z dnia 26 października 2012 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie pod sygn. akt VIII Ga 282/12, po rozpoznaniu sprawy z powództwa R. P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., na skutek apelacji pozwanego (...) Sp. z o.o. od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 29 marca 2012 roku, sygn. akt XI GC 3/12, zmienił punkt I. i II. zaskarżonego wyroku w ten sposób, że w sprawie o zapłatę kwoty 4.405,29 zł zasądził od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz R. P. kwotę 4.405,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 sierpnia 2009 roku oraz zasądził od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz R. P. kwotę 100 zł tytułem kosztów procesu; w sprawie o zapłatę kwoty 9.725,60 zł zasądził od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz R. P. kwotę 7.040,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 października 2009 roku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od R. P. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 124,76 zł tytułem kosztów procesu; oddalił w całości apelację w sprawie o zapłatę kwoty 4.405,29 zł; oddalił apelację w sprawie o zapłatę kwoty 9.725,60 zł w pozostałej części oraz zasądził od R. P. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 304,36 zł tytułem kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym .

Pismem z dnia 18 stycznia 2013 roku, doręczonym w dniu 7 lutego 2013 roku (...) sp. z o.o. wezwała R. P. do zapłaty kwoty 22.302,09 zł tytułem zwrotu nadpłaty wynikającej z umowy z dnia 25 czerwca 2013 roku oraz dokonała potrącenia kwoty 429, 12 zł tytułem zasądzonych na rzecz (...) sp. z o.o. kosztów procesu w wyroku z dnia 26 października 2012 roku z kosztami procesu zasądzonymi na rzecz R. P. w kwocie 100 zł, w związku z tym do zapłaty pozostała kwota 329,12 zł.

Pismem z dnia 28 stycznia 2013 roku, doręczonym w dniu 21 marca 2013 roku (...) sp. z o.o. w W. dokonała potrącenia przysługującej wierzytelności z tytułu nadpłaty w kwocie 22.302,09 zł wynikającej z zawartej umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku z wierzytelnością przysługującą względem spółki (...) sp. z o.o. R. P. wynikającej z wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku wynoszącej według stanu na dzień 25 września 2009 roku kwotę 15.926,79 zł .

Na mocy umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 20 stycznia 2014 roku, R. P. dokonał przeniesienia na rzecz R. C. wierzytelności w łącznej kwocie 17.562,52 zł, przysługującej mu przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i stwierdzonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, sygn. akt XI GC 3/12 (VIII Ga 282/12), wraz z wszelkimi związanymi z tą wierzytelnością prawami. Umowa została zawarta w formie pisemnej z podpisami poświadczonymi notarialnie .

Postanowieniem z dnia 8 maja 2014 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, w sprawie pod sygn. akt XI GCo 182/14, nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu wyrokowi wydanemu przez Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy w dniu 26 października 2012 roku, sygn. akt VIII Ga 282/12, przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz R. C., jako następcy prawnego wierzyciela R. P. .

Pismem z dnia 28 maja 2014 roku R. C. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., celem wyegzekwowania roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, sygn. akt VIII Ga 282/12, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 8 maja 2014 roku. W oparciu o wniosek wierzyciela, w dniu 4 czerwca 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Stargardzie Szczecińskim M. O., w sprawie sygn. akt Km 2837/14, wszczął egzekucję przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, sygn. akt VIII Ga 282/12, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 8 maja 2014 roku postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 8 maja 2014 roku, sygn. akt XI GCo 182/14. W toku egzekucji wierzycielowi przekazano 1523, 06 zł, kwoty te zostały zaliczone przez komornika na poczet kosztów procesu w kwocie 100 zł, kosztów klauzuli w kwocie 50 zł, część odsetek za opóźnienie .

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentów, znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz załączonych aktach sygn. VIII Ga 282/12 (XI GC 3/12), XI GC 1170/12, XI GCo 182/14 i aktach egzekucyjnych Km 2837/14, które zostały przedłożone także w odpisach i kserokopiach, jednakże żadna ze stron nie kwestionowała, iż pochodzą one od organów i osób wskazanych w ich treści jak również, że treść tych odpisów i kopii odpowiadała treści oryginałów. Ponadto Sąd Rejonowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zeznań świadka K. G..

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości.

W swoim uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że w rozpoznawanej sprawie tytułem wykonawczym, którego pozbawienia wykonalności domagał się powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. był wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku, wydany w sprawie pod sygn. akt VIII Ga 282/12, z powództwa R. P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Powództwo zostało wytoczone przeciwko R. C., jako następcy prawnemu wierzyciela pierwotnego - R. P., bowiem wskutek zawarcia w dniu 20 stycznia 2014 roku umowy sprzedaży wierzytelności, R. P. dokonał przeniesienia na rzecz R. C. wierzytelności, przysługującej mu przeciwko powodowi i stwierdzonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 października 2012 roku. Orzeczeniu temu została nadana klauzula wykonalności na rzecz R. C., jako następcy prawnego wierzyciela R. P., postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie, w sprawie pod sygn. akt XI GCo 182/14, z dnia 8 maja 2014 roku.

Sąd Rejonowy wskazał, że zasadniczą kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostawała kwestia wykazania, czy umowa o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku, łącząca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz PHU (...), została zakończona w wyniku porozumienia stron umowy, czy też jak wskazywała strona pozwana -umowa ta uległa zakończeniu wyłącznie w wyniku decyzji inwestora i z przyczyn leżących po jego stronie. Następnie Sąd Rejonowy omówił treść art. 647 k.c., art. 656 § 1 k.c., art. 639 k.c. oraz wskazał na zasadę wyrażoną w art. 6 k.c., w zakresie wykazania, iż umowa o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku uległa rozwiązaniu w drodze porozumienia stron umowy, na bazie ich wspólnej decyzji, jak również w zakresie wykazania wystąpienia oszczędności wykonawcy w wynagrodzeniu oraz ich wysokości, spoczywał na inwestorze, tj. na powodzie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

W swoich rozważaniach Sąd Rejonowy uznał, że strona powodowa nie wykazała, że umowa z dnia 25 czerwca 2009 roku uległa rozwiązaniu na mocy zgodnych ustaleń wykonawcy i inwestora. Umowa o roboty budowlane została zakończona z przyczyn leżących po stronie powodowej - dotyczących głównie kwestii decyzyjnych - przykładowo w zakresie rodzaju wykorzystywanych materiałów, czy też zmian dokonywanych w pierwotnie uzgodnionym projekcie i wskutek wyłącznej decyzji powodowej Spółki o rezygnacji z prac wykonawcy świadczyły adnotacje poczynione w załączniku do protokołu końcowego technicznego odbioru robót i przekazania budynku przy ul. (...) w W. z dnia 25 września 2009 roku podpisanego zarówno przez przedstawiciela inwestora jak i przez wykonawcę. W adnotacjach wskazano, iż część prac nie została wykonana z powodu „niedostarczenia materiału przez inwestora", „na życzenie inwestora", z powodu „braku decyzji inwestora", „niewskazania materiału przez inwestora", czy „niewskazania rozwiązania przez inwestora", zatem z przyczyn leżących po stronie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Zdaniem Sądu I instancji z opisanego załącznika do protokołu odbioru, jak i z korespondencji mailowej, dotyczącej zakończenia umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku zgromadzonej w aktach sprawy akt VIII Ga 282/12, nie wynikało, aby umowa ta została zakończona w sposób niesporny, świadczący o porozumieniu i dobrowolności obu jej stron, zwłaszcza w świetle skierowania przez R. P. do (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wezwania do zapłaty z tytułu nieopłaconych prac już w miesiąc po sporządzeniu protokołu odbioru.

W swoim uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że sam fakt sporządzenia protokołu końcowego nie świadczył o tym, że umowa zakończyła się na mocy obopólnego porozumienia. Protokół końcowy jest dokumentem poświadczającym odbiór wykonanych prac pod względem ich zgodności z projektem, sztuką budowlaną i obowiązującymi przepisami. Dowodzi zatem zakończenia współpracy między stronami, ale nie sposobu jej zakończenia, chyba, że wynika to wyraźnie z jego treści. Tymczasem takiego wniosku nie można było wywieść na podstawie treści protokołu z dnia 25 września 2009 roku. Z treści wynikał jedynie zakres prac wykonanych i niewykonanych, przyczyny niewykonania, natomiast brak było adnotacji dotyczących ustaleń odnośnie rozliczenia prac.

W korespondencji mailowej pochodzącej z dnia 24 września 2009 roku przesłanej przez K. G. do W. P. (k. 24 akt XIGC 1170/12) znalazło się stwierdzenie, że w protokole końcowym powinien się znaleźć zapis, że wykonawca nie wykonał przedmiotu umowy w całości i końcowa płatność dla wykonawcy nie będzie obejmowała wartości prac niezrealizowanych, gdyż nie zawarto aneksu wyłączającego z umowy jakikolwiek zakres robót. Tymczasem brak było takich adnotacji z protokole z dnia 25 września 2009 roku. W piśmie powodowej spółki z dnia 9 listopada 2009 roku brak było odniesień do tego, że strony zakończyły współpracę na zasadzie porozumienia i zgodnie dokonały całościowego rozliczenia umowy. W piśmie tym pełnomocnik powoda odwoływał się jedynie do zakresu wykonanych prac i wskazywał na to, że wynagrodzenie wykonawcy powinno być odpowiednio do tego zakresu rozliczone.

W swoim uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że co do pisma z dnia 18 września 2009 roku dotyczącego wyznaczenia terminu odbioru robót należało wskazać, że poprzedzał je email wykonawcy z dnia 15 września 2015 roku, w którym wskazywał, że nie może dłużej oczekiwać na decyzje co do sposobu wykonania robót i wykonuje te roboty, które może wykonać. W kontekście korespondencji mailowej prowadzonej między stronami pismo z dnia 18 września 2009 roku oznaczało, że wykonawca wykonywał te wszelkie prace, które mógł wykonać bez współdziałania inwestora.

Sąd Rejonowy uznał, że powód nie wykazał, iż strony umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009 roku zakończyły ją w sposób zgodny, w drodze porozumienia i wspólnej decyzji, zaś okoliczności sprawy wskazywały, że do rozwiązania tej umowy doszło na skutek decyzji inwestora, zaś wykonawca nie zrezygnował z części wynagrodzenia przysługującego mu również za prace niewykonane. Powód nie przedstawił żadnych dowodów celem wykazania istnienia i wysokości ewentualnej kwoty, którą wykonawca zaoszczędził z powodu niewykonania części wynikających z umowy prac. W ocenie Sądu I instancji, strona powodowa nie wykazała zatem istnienia i wysokości przysługującej jej względem R. P. wierzytelności, której dotyczył opisany w pozwie zarzut potrącenia.

Ponadto w swoim uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że część należności objętej tytułem wykonawczym została wyegzekwowana. Z informacji uzyskanej od komornika, jak również z akt egzekucyjnych (karty rozliczeniowej i treści zawiadomień o zajęciu rachunków bankowych) wynikało, że pozwanemu przekazano łącznie kwotę 1.523,06 zł, przy czym przekazana kwota dotyczyła w pierwszej kolejności kosztów procesu w kwocie 100 zł jak również kosztów klauzuli w kwocie 50 zł i częściowo odsetek. W części wyegzekwowanej przez komornika tytuł wykonawczy nie mógł zostać pozbawiony wykonalności albowiem nie istnieje już możliwość jego wykonania (vide: wyrok SA w Warszawie z dnia 26 listopada 2014 roku, VI ACa 276/14, wyrok SN z dnia 14 maja 2010 roku, II CSK 592/09). Pomimo dokonanego potrącenia co do kosztów procesu powództwo w tej części również zostało oddalone.

Sąd Rejonowy stwierdził również, iż nie została wykazana żadna podstawa pozbawienia opisanego w pozwie tytułu wykonawczego wykonalności, co skutkowało oddaleniem powództwa (punkt 1 wyroku).

Sąd Rejonowy w punkcie 2 wyroku oddalił wniosek pozwanego R. C. o zasądzenie kosztów procesu, pozwany nie wykazał bowiem, aby poniósł jakiekolwiek koszty związane z jego udziałem w sprawie

Apelację do powyższego orzeczenia wniósł powód zaskarżając powyższe orzeczenie w całości i zarzucając mu:

1)  nierozpoznanie istoty sprawy poprzez całkowite pominięcie w swoich rozważaniach kwestii, czy zawarta 20.01.2014r. umowa cesji między pozwanym a jego poprzednikiem prawnym R. P. była ważna, czy też była nieważna z uwagi na pozorność, ewentualnie sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, gdyż celem tej czynności była jedynie ucieczka cedenta przed możliwością jej potrącenia z innymi, tym razem stwierdzonymi tytułami wykonawczymi, wierzytelnościami powódki, ewentualnie udaremnienie jej zajęcia w toku egzekucji, co zgodnie z wyrażonym w pozwie zarzutem strony powodowej, winno skutkować nieważnością umowy cesji, a w konsekwencji zasadnością pozwu bez konieczności badania skuteczności dokonanego potrącenia.

2)  sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego, skutkujące błędnym ustaleniem stanu faktycznego w zakresie, w którym Sąd Rejonowy ustalił, że umowa o robót budowlane z dnia 25 czerwca 2009r. uległa rozwiązaniu z przyczyn leżących po stronie inwestora, tj. powódki w sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego, przede wszystkim zeznań świadka W. P., oraz pisma wykonawcy z dnia 18.09.2009r. wynikało, że umowa uległa rozwiązaniu na mocy zgodnych ustaleń stron, za obopólnym porozumieniem,

3)  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, gdyż skutkujące niewyjaśnieniem wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a także, błędnym ustaleniu stanu faktycznego, a konkretnie:

a)art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów wyrażającej się w odmowie uznania wiarygodności zeznań świadka W. P. pomimo, że w sprawie nie został przeprowadzony żaden inny dowód, z którego wynikałyby fakty sprzeczne z zeznaniami tego świadka, co oznaczało, że ocena wiarygodności została dokonana w sposób dowolny, z przekroczeniem granic uznania sędziowskiego,

b)art. 83 § 1 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że to na powódce spoczywał ciężar dowodu wykazania, że do rozwiązania umowy o roboty budowlane z dnia 25 czerwca 2009r. doszło z przyczyn nie leżących po jej stronie, w sytuacji, gdy nie ma w systemie prawa żadnego przepisu, który statuowałby domniemanie faktyczne, że w razie niewykonania części prac określonych zakresem umowy o roboty budowlane, przyjmuje się, że nastąpiło to z przyczyn dotyczących strony inwestora. W konsekwencji należało przyjąć, że ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na pozwanym, jako stronie, która z faktu niemożliwości wykonania przez jej poprzednika prawnego części robót z przyczyn leżących rzekomo po stronie inwestora tj. powódki, wywodziła korzystny dla siebie skutek prawny w postaci możliwości żądania wynagrodzenia za prace niewykonane,

4) naruszenie przepisu prawa materialnego, a to:

a)  art. 639 k.c., poprzez zastosowanie w sprawie w sytuacji, gdy przepis ten - jako odnoszący się do umowy o dzieło - w ogóle nie powinien mieć zastosowania w niniejszej sprawie, która dotyczy umowy o roboty budowlane. W konsekwencji tego naruszenia, Sąd Rejonowy błędnie przyjął, że powódka nie miała prawa pomniejszyć wynagrodzenia należnego wykonawcy, tj. poprzednikowi prawnemu pozwanego o prace, które nie zostały przez niego wykonane, czego bezpośrednim następstwem było uznanie nieskuteczności dokonanego zarzutu potrącenia, pomimo, że potrącenie było skuteczne,

b)  art. 498 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji przyjęcie, że wierzytelność pozwanego dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym nie uległa umorzeniu na skutek potrącenia dokonanego przez powoda w sytuacji, gdy na skutek oświadczenia z dnia 18.01.2013r., wierzytelność ta uległa umorzeniu,

c) art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 510 k.c. poprzez niezastosowanie w sprawie, czego konsekwencją było ustalenie ważności umowy cesji z dnia 20.01.2014r. w sytuacji, gdy umowa ta, jako dokonana w celu uniemożliwienia potrącenia wierzytelności poprzednika prawnego pozwanego, stwierdzonej tytułem wykonawczym w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26.10.2012r. (sygn. akt VIII Ga 282/12) z wierzytelnościami przysługującymi powódce względem poprzednika prawnego pozwanej, lecz powstałymi dopiero po dokonaniu cesji (a jednocześnie już w dniu dokonywania cesji, ich powstanie było w zasadzie nieuniknione), ewentualnie w celu uniemożliwienia jej zajęcia przez licznych wierzycieli pozwanego, była nieważna z uwagi na pozorność, ewentualnie sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, co skutkowało brakiem legitymacji pozwanego do prowadzenia egzekucji przeciwko powodowi, a w dalszej konsekwencji zasadnością niniejszego powództwa.

W związku z powyższym apelujący wniósł o zmianę skarżonego wyroku poprzez uwzględnienie pozwu w całości, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie na rzecz powódki od pozwanego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych oraz kosztu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Ponadto, na podstawie art. 368 § 1 pkt. 4 k.p.c., apelujący wniósł o wystąpienie przez Sąd II instancji do Sądu Okręgowego w Szczecinie, VIII Wydział Gospodarczy (ul. (...), (...)-(...) S.) o protokół sporządzony za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk z rozpraw) przeprowadzonej w dniu 19.10.2015r. w sprawie VIII GC 180/13) i przeprowadzenie dowodu z tego zapisu na okoliczność pozorności umowy cesji z dnia 20.01.2014r. Apelujący wskazał, że rozprawa odbyła się po wydaniu zaskarżonego wyroku, wobec czego powołanie tego dowodu wcześniej było niemożliwe.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania instancji odwoławczej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy uznał, że Sąd I instancji istotnie dopuścił się pewnego uchybienia procesowego nie odnosząc się w uzasadnieniu orzeczenia do zarzutu powoda dotyczącego pozornego charakteru cesji wierzytelności, a tym samym skutkującego jej nieważnością. Jednakże w ocenie Sądu II instancji w sprawie nie doszło do nierozpoznania istoty sprawy, które powinno skutkować uchyleniem orzeczenia, albowiem bezspornie Sąd Rejonowy odniósł się i wyrokował o tym, co było przedmiotem sprawy, a jedynie pominął jeden ze wskazanych zarzutów. Ponadto postępowanie dowodowe nie wymagało w tym zakresie uzupełnienia pozwalając Sądowi Okręgowemu na ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i odniesienie się do zarzutu pozorności cesji.

Sąd Okręgowy zważył, że strona powodowa wniosek o pozorności cesji opierała na twierdzeniach, iż cedent i cesjonariusz pozostawali w bliskich relacjach, kontrahent powoda miał dokonać cesji, aby pozbawić licznych wierzycieli możliwości zgłaszania zarzutów, m.in. dotyczących potrącenia ich wierzytelności z wierzytelnością R. P., R. C. nie zajmował się zawodowo skupowaniem wierzytelności, a warunki cesji były nieproporcjonalnie niekorzystne dla pierwotnego wierzyciela powoda. Jedynymi dowodami, jakie przedstawił powód były umowa cesji oraz zeznania R. C., który co prawda przyznał, że od wielu lat jest znajomym R. P., jednakże zaprzeczył, aby miała mu być znana okoliczność złożenia oświadczenia o potrąceniu przez powoda. Kategorycznie również stwierdził, że kupił wierzytelność również dlatego, że chciał zarobić, a ponadto myślał, że kwestia istnienia wierzytelności jest sprawą bezsporną, albowiem istniało prawomocne orzeczenie i kolega go o tym zapewniał.

Tymczasem Sąd Okręgowy zważył, że dla udowodnienia zasadności zarzutu opartego na art. 83 k.c. w zw. z art. 6 k.c. należało wykazać, że oświadczenie o cesji było złożone dla pozoru, a więc było symulowane. Symulacja taka musiałaby się składać z dwóch elementów: strony, które dokonały takiej czynności prawnej, próbowałyby wywołać wobec osób trzecich rzeczywiste, prawdziwe przeświadczenie, że ich zamiarem było wywołanie skutków prawnych, objętych treścią ich oświadczeń woli (por. wyr. SN z dnia 11 maja 2007 r., I CSK 70/07, Lex nr 287785), a ponadto musiałoby między stronami istnieć tajne, niedostępne osobom trzecim porozumienie, że te oświadczenia woli nie miałyby wywołać zwykłych skutków prawnych (akt konfidencji); porozumienie co do tego, że zamiar wyrażony w treści symulowanych oświadczeń woli nie istnieje (...)" (A. Jedliński, koment. do art. 83 k.c., t.l, w: A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, Lex).

Zdaniem Sądu Okręgowego wskazane wyżej dowody w żadnym razie nie potwierdzały istnienie takiego porozumienia . Natomiast bez wątpienia to R. C. prowadził egzekucję należności wobec powoda wyrażając w ten sposób swoją wolę zrealizowania skutku z zawartej umowy cesji, a tym samym jego działania nie świadczyły o ukrytym zamiarze stron braku wywołania skutków cesji.

Sama znajomość cesjonariusza z cedentem nie mogła świadczyć o pozorności cesji.

Zastrzeżenie warunków korzystnych dla obecnego pozwanego tym bardziej wskazywało na rzeczywisty interes, jaki mógł obecny wierzyciel w zakupie wierzytelności.

Także fakt, iż R. C. nie zajmuje się zawodowo skupem wierzytelności sam w sobie nie mógł świadczyć o pozorności czynności. Przeciwna interpretacja prowadziłaby do absurdalnego wniosku, iż wszelkie cesje wierzytelności nie przeprowadzane przez profesjonalne, powołane do skupu wierzytelności podmioty, byłyby z istoty swojej nieważne.

Żaden dowód w sprawie nie potwierdził także twierdzeń powoda o tym, że intencją kontrahenta miała być ucieczka przed innymi wierzycielami. W tym zakresie Sąd nie dysponował żadną wiedzą o postępowaniach, w których to R. P. miał być dłużnikiem zobowiązanym do zapłaty należności. Ponadto sporna cesja obejmowała jedynie konkretną wierzytelność zasądzoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie pod sygn. VIII Ga 282/12. Tymczasem bezspornie w niniejszej sprawie oświadczenie o potrąceniu, które potrącało wierzytelność powoda z wierzytelnością zasadzoną w/w wyrokiem, zostało złożone wcześniej niż została zawarta umowa cesji. Trudno więc byłoby dopatrzeć się słuszności w twierdzeniu powoda co do przyczyn zarówno zawarcia umowy cesji, jak i intencji ucieczki przed wierzycielami, skoro wskazany przez powoda skutek „takiej ucieczki” nie mógł wystąpić, bo do potrącenia już doszło.

Z uwagi na powyższe Sad Okręgowy oddalił wniosek dowodowy złożony w apelacji w oparciu o art. 227 k.p.c. w zw. z art. 381 k.p.c. na okoliczność wykazania pozorności cesji poprzez wykazanie wykonania telefonu przez pełnomocnika R. P. celem uzyskania informacji co do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu Okręgowego okoliczność wskazana w tezie dowodowej, nawet gdyby przyjąć jej zaistnienie, w świetle pozostałego materiału dowodowego, nie miałaby istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, nie mogłaby stanowić decydującego dowodu na potwierdzenie pozornego charakteru cesji wierzytelności. Poza tym skoro do cesji doszło między znajomymi, a z zeznań pozwanego wynikało, że nie wiedział on nic o ewentualnym potrąceniu i po zainicjowaniu sprawy przez powoda zwrócił się do R. P. o wyjaśnienia, to w tym kontekście chęć dowiedzenia się przez tego ostatniego o wyniku postępowania była jak najbardziej uzasadniona, chociażby ze względu na relację z pozwanym, ewentualne roszczenia tego ostatniego wobec pierwotnego wierzyciela.

Z tych względów Sąd Okręgowy uznał, że nie wykazano, aby doszło do nieważności umowy cesji w rozumieniu art. 58 k.c. czy art. 83 k.c., art. 510 k.c., a więc brak było podstawy prawnej z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. do pozbawienia wykonalności tytułu egzekucyjnego.

Odnośnie natomiast pozostałych zarzutów apelacji, Sąd Okręgowy wskazał, iż rację miał skarżący, że z uwagi na art. 502 k.c. w sprawie co do zasady nie było możliwe uznania nieskuteczności potrącenia z racji tego, że wierzytelność zgłoszona do potrącenia była w momencie złożenia oświadczenia już przedawniona (tak też Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 września 2004r., I CK 141/04).

Ponadto Sąd II instancji przyjął, iż oświadczenie dłużnika o potrąceniu wierzytelności, złożone po zamknięciu rozprawy, może stanowić zdarzenie, na którym może być oparte powództwo przeciwegzekucyjne przewidziane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. (tak uchwała SN z 30 lipca 1974 r., III CZP 44/74, uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 14 października 1993r., III CZP 141/93). Tym samym, podstawą powództwa z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. może być potrącenie, pomimo że powód zarzut potrącenia mógł zgłosić w postępowaniu rozpoznawczym w sprawie, w której został wydany tytuł wykonawczy. Należało bowiem zważyć, że w postępowaniu zakończonym wydaniem orzeczenia będącego obecnie tytułem egzekucyjnym nie leżało w interesie obecnego powoda przeciwstawianie wierzytelności, skoro dowodził on, że roszczenie R. P. było w całości bezzasadne. Natomiast po wydaniu niekorzystnego dla powoda wyroku, nie miał on już możliwości zwalczania roszczenia wierzyciela i dlatego dokonał potrącenia. Z chwilą dokonania potrącenia - lege non distinquente - wierzytelność zostałaby umorzona w każdym czasie ze skutkiem wstecznym, bez względu na stadium toczącego się postępowania rozpoznawczego lub egzekucyjnego. Skoro wierzyciel nie uznał potrącenia, to wówczas dłużnik mógł właśnie wnieść powództwo przeciwegzekucyjne z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Odmienne od przedstawianego w orzecznictwie sądowym stanowisko prowadziłoby do przyjęcia, bez dostatecznej motywacji, że art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. ma na uwadze jakieś szczególne, a nie wszystkie sposoby wygaśnięcia zobowiązania. Wówczas dłużnik, przeciwko któremu prowadzona byłaby egzekucja, mógłby dochodzić swej wierzytelności tylko w drodze odrębnego powództwa . Byłoby to jednak "mnożenie" dalszych procesów.

Jednakże oczywiste dla Sądu Okręgowego było, że skuteczność zarzutu potrącenia nie zależy jedynie od złożenia stosownego oświadczenia o potrąceniu, ale uzależniona jest od wykazania istnienia i wysokości wierzytelności mającej być potrąconą.

Tymczasem Sąd Okręgowy podzielił argumentację Sądu I instancji co do tego, iż do takiego wykazania nie doszło.

Bezspornie, co wynikało wprost z protokołu końcowego, strony umowy zakończyły współpracę przy zrealizowaniu przez wykonawcę części wskazanych w umowie pozycji. Postępowanie nie wykazało przy tym, aby doszło do wypowiedzenia umowy, czy odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron i Sąd Rejonowy takich ustaleń również nie poczynił. Natomiast wnioskowanie Sądu I instancji o tym, że niezrealizowanie przez wykonawcę zobowiązania w pełnym zakresie nastąpiło z przyczyn leżących po stronie inwestora było jak najbardziej zasadne. Potwierdzało to zarówno treść w/w protokołu końcowego, podpisanego przez obydwie strony umowy bez dalszych zastrzeżeń, w której zawarto wskazanie przyczyn niewykonania poszczególnych prac, jak i treść korespondencji mailowej między stronami umowy przedstawiona w aktach XI GC 3/12.

W tym zakresie Sąd Okręgowy nie uznał za zasadny zarzutu powoda naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 k.p.c. poprzez rzekomo dowolną ocenę zeznań świadka W. P.. Sąd Okręgowy zważył, iż naruszenie art. 233 k.p.c. nie może sprowadzać się do przedstawienia przez apelującego stanu faktycznego przyjętego na podstawie własnej oceny dowodów. Sąd ma bowiem prawo do swobodnej oceny dowodów, która dopóki nie jest całkowicie dowolna, nie może stanowić o naruszeniu art. 233 k.p.c. Innymi słowy, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Dla skuteczności zarzutu naruszenia powyższego przepisu nie wystarcza zatem stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Tymczasem powód nie wykazał, posługując się argumentami wyłącznie jurydycznymi, że Sąd Rejonowy naruszył ustanowione w art. 233 k.p.c. zasady oceny wiarygodności i mocy dowodowej dowodów, tj. przekroczył granice swobody wyznaczone logiką, doświadczeniem życiowym, zasadami nauki bądź nie dokonał wszechstronnego rozważenia sprawy pomijając część materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (tak też postanowienia SN z dnia 10 stycznia 2002r. II CKN 572/99 i z dnia 14 stycznia 2000 r. I CKN 1169/99, wyrok SN z dnia 9 grudnia 2009r. IV CSK 290/09, wyrok SA we Wrocławiu z dnia 31 lipca 2013r. I ACa 698/13, wyrok SA w Łodzi z dnia 24 stycznia 2013r. I ACa 1075/12, wyroki SA w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2013r. I ACa 1342/12 i z dnia 28 maja 2013r. VI ACa 1466/12).

W szczególności nie było prawdą, że w sprawie poza zeznaniami W. P. nie przedstawiono żadnego innego dowodu, który wskazywałby na zawinienie przez powoda niewykonania zobowiązania w całości. Jak wskazano wyżej, do przeciwnych wniosków prowadziły zarówno korespondencja mailowa, jak i zapis protokołu. Słusznie także Sąd Rejonowy wskazał, że już miesiąc po podpisaniu protokołu wykonawca zaczął zgłaszać roszczenia wobec powoda.

Poza tym dla ewentualnego zastosowania per analogiam art. 639 k.c., który to przepis zresztą zastosował Sąd Rejonowy, konieczne i wystarczające jest wykazanie, że do wykonania części umowy nie doszło właśnie z przyczyn dotyczących zamawiającego. Adnotacje z protokołu końcowego oraz brak dowodów przeciwnych w tym zakresie wyraźnie wskazywały, że taka sytuacja w niniejszej sprawie rzeczywiście miała miejsce.

Sąd Okręgowy nie podzielił przy tym stanowiska apelującego o braku możliwości zastosowania art. 639 k.c. do umów o roboty budowlane. Zdaniem Sądu II instancji możliwe jest analogiczne stosowanie do umowy o roboty budowlane art. 630, 631, 639 oraz art. 640 k.c. (tak: W. Dubis, Charakter, s. 71–72; w odniesieniu do art. 640 k.c. A. Goldiszewicz , Umowa, s. 710–711, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 listopada 2014r., I ACa 492/14) przede wszystkim dlatego, że przepisy te określają w sposób szczególny, dostosowany do specyfiki umów rezultatu, skutki prawne braku współdziałania, którego istotne znaczenie jest cechą charakterystyczną umowy o roboty budowlane (por. W. Dubis, Charakter, s. 71–72; Z. Gordon, Przedmiot, s. 215), które to sytuacje mogą często wystąpić przy wykonywaniu umowy o roboty budowlane. Natomiast po uchyleniu uchwały Nr 11 RM z 11.2.1983 r. w sprawie ogólnych warunków umów o prace projektowe w budownictwie oraz o wykonanie inwestycji, robót i remontów budowlanych (M.P. Nr 8, poz. 47 ze zm.), która utraciła moc na podstawie art. 7 ust. 1 ZmKCU z 28.7.1990 r. z dniem 1.10.1992 r. przestały obowiązywać w szczególności § 5 ust. 1 oraz § 36 ust. 2, § 44, § 45 ust. 3 Załącznika nr 2 "Ogólne warunki umów o wykonanie inwestycji, robót i remontów budowlanych" do tej uchwały, które regulowały zagadnienia objęte regulacją zawartą odpowiednio właśnie w art. 630, 631, 639 i art. 640 k.c. Tym samym w regulacji dotyczącej umowy o roboty budowlane powstała luka prawna, która nie powinna jednak być wykorzystywana przez jedną ze stron umowy i to niewywiązującą się właściwie ze swoich zobowiązań.

Skoro więc w niniejszej sprawie nie doszło do zrealizowania całej umowy z przyczyn leżących po stronie inwestora, to wykonawca miał prawo żądać zapłaty kwoty wynagrodzenia określonej w umowie, przy czym inwestorowi przysługiwać mogło prawo odliczenia od kwoty wynagrodzenia tego, co wykonawca oszczędził z powodu niewykonania dalszych prac. Przez oszczędności należałoby rozumieć kwoty, które nie zostały wydane na nabycie materiałów, urządzeń lub sporządzenie dokumentacji technicznej (np. projektów wykonawczych) niezbędnej do wykonania pozostałych prac. Chodziłoby zatem jedynie o oszczędności pozostające w funkcjonalnym związku z niewykonaniem pozostałej części robót budowlanych. Kategoria ta nie obejmowałaby kosztów, które wykonawca już poniósł w celu rozpoczęcia prac (np. przygotowanie placu budowy, uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych) i doprowadzenia ich do stanu istniejącego na dzień odstąpienia. Pojęcie „oszczędności” nie mogłoby być też utożsamiane z „obniżoną wartością dzieła za wady i niedoróbki”. Byłyby to natomiast np. niezakupione materiały i inne koszty, które przyjmujący zamówienie poniósłby, gdyby dzieło zostało wykonane (wyrok SN z 23 czerwca 2004 r., V CK 587/03). Niewątpliwie zaś to na powodzie w sprawie ciążył ciężar wykazania, że wykonawca dokonał pewnych oszczędności, któremu to obowiązkowi powód nie sprostał. Tym samym nie wykazał istnienia realnej wierzytelności możliwej do potrącenia.

Niezależnie od powyższego, nawet gdyby przyjąć, że wykonawca powinien zwrócić powodowi kwotę nadpłaconą z tytułu rozliczenia robót w zakresie niewykonanym, to zdaniem Sądu Okręgowego i tak, wbrew wyliczeniom pozwu i apelacji, powód nie wykazał istnienia kwoty należnej do zwrotu, a tym samym możliwej do potrącenia.

Niewątpliwie, co potwierdziły dowodu przelewów, powód wpłacił na rzecz wykonawcy łącznie kwotę 135.453,08 zł. W protokole końcowym rozliczenia prac złożonym do akt postępowania i niekwestionowanym przez strony wskazano trzy grupy pozycji częściowo wykonanych, a częściowo niewykonanych przez wykonawcę. Nosiły one tytuły: „roboty budowlane”, „aneks nr (...) do umowy na roboty budowlane z dnia 25.06.2009r.” i „roboty wykonane dodatkowo”. Powód w sprawie złożył jedynie umowę z harmonogramem i wskazaną w nim ceną prac za pierwszą część opiewający na kwotę 173.177,40 zł. Z tego, po odjęciu wartości pozycji niewykonanych, Sąd Okręgowy wyliczył, że wykonawca wykonał prace za kwotę 90.447,97 zł. Pozostałe pozycje zostały odnalezione w aktach innych postępowań dołączonych do niniejszej sprawy. Pozycje objęte częścią drugą zatytułowaną w protokole „aneks nr (...) do umowy na roboty budowlane z dnia 25.06.2009r.” wykonawca wykonał na sumę 35.055,48 zł. Z kolei ostatnią pozycję „roboty wykonane dodatkowo” można było odnaleźć w dokumencie znajdującym się na k. 124 zatytułowanym „załącznik do aneksu nr (...)” w sprawie XI GC 1170/12. Wykonawca wykonał roboty na kwotę 18.227,30 zł. Łączna kwota robót wykonanych przez wykonawcę stanowiła więc sumę 144.095,55 zł. Stąd nawet przyjmując za powodem, iż w sprawie nie powinien mieć zastosowania art. 639 k.c., nie istniała należność powoda podlegająca potrąceniu z wierzytelnością wykonawcy.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację, o kosztach postępowania orzekając na podstawie art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98 k.p.c.

SSR (del.) Tomasz Niewiadomski SSO Adrianna Szewczyk-Kubat SSO Małgorzata Szymkiewicz-Trelka