Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2017 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko Skarbowi Państwa-Zakładowi Karnemu w C.

o zadośćuczynienie

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powoda kosztami procesu.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt IC 235/16

UZASADNIENIE

Powód, R. K., wniósł przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w C., pozew z żądaniem zapłaty kwoty 100.000 zł. tytułem zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę w związku z nienależytym leczeniem stomatologicznym. Zażądał również zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

Na uzasadnienie podał, iż w dniu 18 grudnia 2015r., w czasie osadzenia w pozwanej jednostce penitencjarnej, lekarz stomatolog naraził powoda na krzywdę, gdyż niedokładnie usunął powodowi zęba, pozostawiając korzeń. Podkreślił, że zgłosił się do stomatologa, by ten mu ząb wyleczył, a nie usunął. Wskutek pozostawienia korzenia, powód doznał stanu zapalnego, przez co zmuszony był do zażywania antybiotyków oraz bolesnych zastrzyków. Tymczasem pozwany ignorował stan powoda, co pogłębiało cierpienie powoda. Dopiero w dniu 21 marca 2016r. został przewieziony do Centrum (...) w G., gdzie dokonano zabiegu usunięcia korzenia. Zdaniem powoda, niewłaściwa opieka stomatologiczna w pozwanej jednostce penitencjarnej naraziła powoda na cierpienie, co uzasadnia zgłoszone żądanie.

Pozwany, Skarb Państwa – Zakład Karny w C. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Zaprzeczył, by po stronie pozwanej nastąpiło bezprawne zachowanie w zakresie sprawowanej nad powodem opieki stomatologicznej. Podkreślił, że kwestia poprawności i legalności zabiegu ekstrakcji zęba powoda była przedmiotem oceny w postępowaniu wyjaśniającym, które nie potwierdziło zarzutów stawianych pozwanemu. Podał również, że powód wyraził zgodę zabieg ekstrakcji zęba 27, a zabieg został wykonany prawidłowo. Również opieka przed zabiegiem i po zabiegu przebiegała właściwie. Dodatkowo wskazał, że lęk i obawa o swoje zdrowie, które być może towarzyszyły powodowi, nie stanowią wystarczającej przesłanki do dochodzenia zadośćuczynienia. Podkreślił, że obowiązkiem więziennej służby zdrowia jest jedynie zachowanie osób pozbawionych wolności przy życiu i w niepogorszonym zdrowiu. Do takich obowiązków nie należy spełnianie wygórowanych technik leczniczych, rehabilitacji oraz stosowanych leków. Opieka medyczna nad powodem była sprawowana zgodnie z powyższymi wytycznymi oraz zgodnie z przepisami rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 czerwca 2012r. w sprawie udzielania świadczeń zdrowotnych przez podmioty lecznicze dla osób pozbawionych wolności (Dz.U. z 2012r., nr 737). Na koniec, z ostrożności procesowej podał, iż przyznanie powodowi jakiegokolwiek zadośćuczynienia za opisane zdarzenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego oraz naruszałoby elementarne poczucie sprawiedliwości społecznej.

Sąd ustalił:

Powód, osadzony w Zakładzie Karnym w C., w dniu 27 września 2015r. zgłosił sie do stomatologa wykonującego usługi stomatologiczne w pozwanej jednostce, z bólem zęba 27. W tym samym dniu został zaopatrzony. Ponownie z tej samej przyczyny został dwukrotnie przyjęty w październiku 2015r. Zastosowano u powoda leczenie zachowawcze.

W listopadzie 2015r. powód ponownie zgłosił się z bólem zęba 27. Zastosowano wówczas leczenie przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz antybiotykowe. Jednak pomimo wdrożonego leczenia, powodowi nadal towarzyszył ból zęba. Lekarz stomatolog proponował usunięcie tego zęba, lecz powód odmawiał.

W dniu 18 grudnia 2015r. powód podjął jednak decyzję o usunięcia zęba 27, w związku z czym lekarz stomatolog dokonał jego ekstrakcji. Usunął przy tym dwa korzenie, jednak trzeci korzeń, pomimo zastosowanych przez lekarza odpowiednich metod, pozostał. Niezwłocznie wykonano zdjęcie RTG. Jednak nie otrzymano jednoznacznej odpowiedzi w zakresie położenia trzeciego korzenia.

Powód został wezwany na wizytę kontrolną na dzień 21 grudnia 2015r. Jednakże powód nie stawił się na nią.

Dowód: sprawozdanie Zakładu Karnego w C. z dnia 11 lutego 2016r., k. 29, pismo B. C. z dnia 10 lutego 2016r., k. 30 – 31, pismo Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w K. z dnia 18 lutego 2016r., k. 32 – 33, Książeczka zdrowia powoda, k. 43 - 49, częściowo przesłuchanie powoda 00:12:56 protokół rozprawy dnia 16 listopada 2017r., k. 85v.

W dniu 23 grudnia 2015r., wskutek działań podjętych przez pozwaną jednostkę penitencjarną, powód został przyjęty przez chirurga szczękowego w S.. Lekarz ten rozpoznał wtłoczenie korzenia zęba 27 do zatoki szczękowej (zatoka otwarta) oraz zalecił dalszą diagnostykę i leczenie na Oddziale (...) (...).

Dowód: sprawozdanie Zakładu Karnego w C. z dnia 11 lutego 2016r., k. 29, pismo B. C. z dnia 10 lutego 2016r., k. 30 – 31, pismo Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w K. z dnia 18 lutego 2016r., k. 32 – 33, skierowania z dnia 23 grudnia 2015r., k. 45, przesłuchanie powoda 00:15:59 protokół rozprawy dnia 16 listopada 2017r., k. 85v - 86.

W dniu 30 grudnia 2015r. powód ponownie odmówił wizyty u stomatologa na terenie zakładu Karnego w C..

Dowód: Książeczka zdrowia powoda, k. 43 – 49.

W dniu 15 stycznia 2016r., wskutek działań pozwanej jednostki, powód został dowieziony do Poradni (...) (...) Kliniki (...) z Oddziałem (...) (...) Centrum (...) w G., gdzie stwierdzono występowanie u powoda połączenia ustno – zatokowego po ekstrakcji zęba 27, bez dolegliwości. Z uwagi na owalny cień w obrębie zatoki szczękowej lewej zalecono wówczas badanie (...) szczęki z opisem celem pogłębienia diagnostyki.

Dowód: Książeczka zdrowia powoda, k. 43 – 49.

W dniu 24 stycznia 2016r. u powoda wykonano TK twarzoszczęki z kontrastem.

Dowód: Książeczka zdrowia powoda, k. 43 – 49.

Ostatecznie, w dniu 21 marca 2016r., powód został przyjęty do Oddziału (...) (...) Kliniki (...) w G. z rozpoznaniem przewlekłego zapalenia zatoki szczękowej lewej z wtłoczeniem korzenia zęba 27. W dniu 21 mara 2016r. wykonano u powoda w znieczuleniu ogólnym zabieg wyłuszczania zmienionej błony śluzowej zatoki szczękowej z usunięciem wtłoczonego korzenia zęba 27. Przebieg pooperacyjny przebiegł bez powikłań. W dniu 23 marca 2016r. pacjenta wypisano w stanie ogólnym dobrym. Przez około 3 tygodnie powód spożywał przecierane posiłki. Po tym czasie jego stan zdrowia i samopoczucie powróciły do normy.

Dowód: historia choroby Uniwersyteckie Centrum (...) w G., k. 106 – 157, karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 23 marca 2016r., k. 82 - 84, wskazówki pielęgniarskie przy wypisie z dnia 23 marca 2016r., k. 81, przesłuchanie powoda 00:15:59 protokół rozprawy dnia 16 listopada 2017r., k. 85 - 86.

Od dnia 18 grudnia 2015r. do dnia 21 marca 2016r. powód otrzymywał w Zakładzie Karnym w C. zastrzyki przeciwbólowe, nawet 2 razy dziennie. Towarzyszyły mu bowiem silne dolegliwości bólowe. Był otumaniony. Bolała go głowa.

Dowód: przesłuchanie powoda 00:23:18 protokół rozprawy z dnia 24 listopada 2016r., k. 86.

Zabieg usuwania zęba 27 przeprowadzony w pozwanej jednostce, był wykonany prawidłowo, zgodnie ze sztuką lekarską. Wcześniej, kilkakrotne podejmowano próby leczenia zachowawczego tego zęba. W warunkach więziennych nie było możliwości endodentycznego (kanałowego) leczenia tego zęba, o czym powód został powiadomiony.

W obrębie zęba 27 stwierdzono zgorzel miazgi. Stan ten mógł zagrażać zdrowiu powoda, stąd propozycja usunięcia zęba, na którą powód początkowo nie wyrażał zgody. Zlecona została antybiotykoterapia oraz leki przeciwbólowe i przeciwzapalnie.

Korzenie zębów trzonowych górnych sąsiadują bezpośrednio z dnem zatoki szczękowej. Często oddzielone są tylko błoną śluzową wyścielająca światło zatoki. Toczący się proces zapalny u powoda w obrębie zęba 27 mógł doprowadzić do zniszczenia struktury kostnej w okolicy okołowierzchołkowej tego zęba i tym samym spowodować uszkodzenie bariery oddzielającej go od dna zatoki szczękowej.

Nie wystąpiły żadne nieprawidłowości i uchybienia personelu medycznego Zakładu Karnego w C., zarówno w okresie poprzedzającym ekstrakcję zęba 27, jak i po jego ekstrakcji.

Przemieszczenie korzenia policzkowego bliższego poza zębodół zostało rozpoznane natychmiast. Zlecono wykonanie zdjęcia rtg, skierowano powoda do specjalisty celem podjęcia dalszego leczenia, dodatkowo skierowania odbywały się trybie CITO, to znaczy pilnie, niezwłocznie.

Po usunięciu zęba do czasu rozpoczęcia leczenia w Oddziale (...) (...) Uniwersyteckiego Centrum (...) w G. nie doszło do żadnych uchybień. Powód był wzywany celem odbycia wizyty kontrolnych – odmówił przyjęcia, czego potwierdzeniem są zapisy w książeczce zdrowia powoda z dnia 21 i 30 grudnia 2015r. Powód w okresie oczekiwania na zabieg chirurgiczny został zabezpieczony farmakologicznie.

W postępowaniu leczniczym, które przeprowadzono u powoda, nie było uchybień.

Przeprowadzone leczenie nie spowodowało uszczerbku na zdrowiu powoda, nie pozostawiło żadnych negatywnych następstw. Po zakończonym leczeniu chirurgicznym dolegliwości bólowe ustąpiły.

Dowód: pisemna opinia sądowa biegłego z zakresu chirurgii szczękowej, M. H. k. 174 – 179.

Powód został osadzony w Zakładzie Karnym w 2002r. Odbywa karę pozbawienia wolności nieprzerwanie do 2047r. O warunkowe przedterminowe zwolnienie może ubiegać się po 33 latach od rozpoczęcia odbywania kary. Do tej pory nie uzyskał przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności.

Dowód: przesłuchanie powoda, 00:08:01 protokół rozprawy z dnia 24 listopada 2016r. k. 85v.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy w okresie od 18 grudnia 2015r. do 21 marca 2016r. pozwana jednostka penitencjarna dopuściła się zaniedbań w opiece stomatologicznej nad powodem oraz, czy przez to zachowanie doszło do naruszenia dobra osobistego powoda, jakim jest zdrowie.

Roszczenie powoda ma swe źródło w treści art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i art. 24 k.c. Powód zatem winien wykazać (udowodnić), że po stronie pozwanej nastąpiło zachowanie, które naruszyło dobro osobiste powoda, zaś na pozwanym spoczywał obowiązek wykazania (udowodnienia), że zachowanie pozwanego nie nosiło cech bezprawności.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci Książeczki zdrowia powoda oraz dokumentacji medycznej Uniwersyteckiego Centrum (...) w G. wykazał, że powód rzeczywiście w dniu 18 grudnia 2015r. poddany został w pozwanej jednostce penitencjarnej zabiegowi ekstrakcji zęba 27 oraz, że po tym zabiegu pozostał jeden korzeń usuwanego zęba – wtłoczony w zatokę szczękową, a także, że w dniu 21 marca 2016r. rozpoznano u powoda przewlekłe zapalenie zatoki szczękowej lewej z wtłoczeniem korzenia zęba 27 i w dniu 21 mara 2016r. wykonano u powoda w znieczuleniu ogólnym zabieg wyłuszczania zmienionej błony śluzowej zatoki szczękowej z usunięciem wtłoczonego korzenia zęba 27.

Do oceny prawidłowości zachowania pozwanego w zakresie sprawowanej nad powodem opieki stomatologicznej niezbędne było skorzystanie przez sąd z wiadomości specjalnych. Dlatego też sąd z urzędu dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii szczękowej na okoliczność ustalenia, czy pozwanej jednostce penitencjarnej można postawić zarzut nieprawidłowości leczenia stomatologicznego, jeśli tak, czy zachowanie pozwanego wywołało u powoda krzywdę.

Z opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii szczękowej, M. H. wynika jednoznacznie, że zabieg usuwania zęba 27, wykonany w pozwanej jednostce penitencjarnej, był przeprowadzony prawidłowo, zgodnie ze sztuką lekarską. Również opieka przed i po ekstrakcji zęba przebiegała prawidłowo. Powód był bowiem zaopatrzony w środki przeciwbólowe, przeciwzapalne i antybiotyki, zastosowano u niego leczenie zachowawcze. Po zabiegu wykonano zdjęcie rtg, skierowano do specjalisty celem podjęcia dalszego leczenia, a działania pozwanego podjęte były niezwłocznie, w trybie pilnym. Biegły podkreślił, że otwarcie zatoki szczękowej mogło zostać spowodowane toczącym się stanem zapalnym u powoda w obrębie zęba 27, doprowadzając do zniszczenia struktury kostnej w okolicy około wierzchołkowej, a nie działaniem pozwanego.

Biegły wskazał także, że przemieszczenie korzenia policzkowego bliższego poza zębodół zostało przez pozwanego rozpoznane natychmiast. Podał też, iż po usunięciu zęba, do czasu rozpoczęcia leczenia w Oddziale (...) (...) Uniwersyteckiego Centrum (...) w G., powód był wzywany celem odbycia wizyty kontrolnych (części odmówił), został zabezpieczony farmakologicznie. W postępowaniu leczniczym, które przeprowadzono u powoda nie było uchybień. Przeprowadzone leczenie nie spowodowało uszczerbku na zdrowiu powoda, nie pozostawiło żadnych negatywnych następstw. Po zakończonym leczeniu chirurgicznym dolegliwości bólowe ustąpiły.

Do powyższej opinii żadna ze stron nie złożyła zarzutów.

Sąd uznał opinię sądową biegłego z zakresu chirurgii szczękowej za M. H. wiarygodną. Jest ona bowiem pełna, rzetelna, logiczna oraz oparta na obiektywnych dowodach, jakimi są dokumenty medyczne powoda. Nadto biegły w czytelny sposób opisał sposób swego rozumowania.

W konsekwencji powyższego, sąd uznał, że po stronie pozwanej nie wystąpiły nieprawidłowości w zakresie sprawowanej stomatologicznej opieki nad powodem.

Brak jest zatem dowodów, które potwierdzałyby zarzuty stawiane pozwanemu. Wskazać należy, że powód wyraził zgodę na ekstrakcję zęba 27 w dniu 18 grudnia 2015r., co wynika wprost z przesłuchania powoda, a twierdzenia, że stomatolog miała zęba leczyć, a nie wyrywać, są niepoważne. W Zakładzie Karnym w C. powód poddany był leczeniu zęba w oparciu o dostępne metody i jak stwierdził biegły sądowy, działanie pozwanego w powyższym zakresie było prawidłowe.

Również okres po ekstrakcji zęba do czasu wykonania zabiegu w Uniwersyteckim Centrum (...) w G., to czas działania pozwanego ukierunkowanego na znalezienie podmiotu, który podjąłby się dalszego, specjalistycznego, leczenia powoda. W tym czasie powód był zaopatrzony farmakologicznie.

W tym stanie rzeczy , stwierdzić należy, iż zarzuty stawiane przez powoda nie znajdują oparcia w materiale dowodowym. Przez co bezpodstawne jest twierdzenie o nienależytej opiece stomatologicznej sprawowanej nad powodem w pozwanej jednostce penitencjarnej.

Sąd nie ma wątpliwości, że powodowi towarzyszyły dolegliwości bólowe związane z otwartą zatoką szczękową i stanem zapalnym miazgi przy zębie 27. Jednakże pozwany reagował na stan chorobowy powoda dostępnymi sposobami medycznymi, nie zignorował powoda, poszukiwał podmiotu, który podjął się dalszego leczenia powoda. Ostatecznie doprowadził do wyleczenia powoda.

Dlatego też stwierdzić należy, że brak jest po stronie pozwanego bezprawnego zachowania w stosunku do powoda, a w dalszej kolejności – naruszenia dobra osobistego powoda, jakim jest zdrowie.

Dlatego też, na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 23 k.c. i 24 k.c., stosowanych a contrario, sąd roszczenie powoda oddalił.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., uznając, że trudna sytuacja materialna powoda uzasadnia nieobciążanie go kosztami procesu należnymi stronie przeciwnej. Za takim rozstrzygnięciem przemawia również okoliczność, że do rozstrzygnięcia sporu konieczne było skorzystanie z wiadomości specjalnych, tj. opinii sądowej z zakresu chirurgii szczękowej. Do momentu zapoznania się z jej treścią, powód mógł subiektywnie oceniać zaistniałą sytuację w zakresie sprawowanej opieki stomatologicznej związanej z usunięciem zęba 27. Zatem, w momencie złożenia pozwu, mógł być przekonany o swej racji. Postępowanie dowodowe zweryfikowało jednak to stanowisko, o czym świadczy sentencja wyroku.

Na oryginale właściwy podpis