Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 198/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący:

SSR Jolanta Litwinowicz

Protokolant:

p. o. sekr. sąd. Aleksandra Sobótka

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2017 r. w Kętrzynie sprawy

z powództwa J. L.

przeciwko L. L.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  Ustala z dniem 11.07.2017r. rozdzielność majątkową pomiędzy powódką J. L. a pozwanym L. L. w miejsce wspólności majątkowej wynikającej z zawarcia przez nich małżeństwa w dniu 19.09.1981r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w K. za numerem aktu małżeństwa 2808011/00/AM/ (...).

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 940 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Litwionowicz

UZASADNIENIE

Powódka J. L. wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy nią a pozwanym L. L. z datą wsteczną tj. od 11 lipca 2017r.

W uzasadnieniu pozwu podała, że w skład majątku wspólnego stron wchodzi: mieszkanie o pow. 60,7 m 2 w K. z wyposażeniem, dwie działki rekreacyjne położone w R., samochód osobowy marki B. (...) z 2005r. Dodatkowo strony posiadają oszczędności w nieznanej powódce wysokości oraz akcje (...) w (...). Podała, że pozwany utrzymuje się z renty w wysokości 1299,84 zł miesięcznie, zaś ona pracuje w Szpitalu (...) w K. na stanowisku specjalisty ds. pracowniczych gdzie zarabia 3041,84 zł miesięcznie. Ponadto za wynajem drugiego mieszkania przy ul. (...) w K. otrzymują kwotę 600 zł miesięcznie. We wrześniu 2015r. małżonkowie otworzyli wspólny rachunek bankowy w Banku (...). Jednocześnie przy tym koncie pozwany otworzył konto oszczędnościowe (...), którego jest wyłącznym właścicielem. Powódka przypuszcza, że od tego czasu pozwany odprowadził na konto (...) ogółem 12500 zł i aby powyższy fakt ukryć sprzedawał posiadane akcje w kwocie 9978 zł. W lipcu 2017r. powódka zaczęła dopytywać męża o wysokość zgromadzonych środków finansowych jednak mąż nie udzielił jej odpowiedzi. Ponadto okazało się, że od sierpnia 2016r. wydatki stron znacznie przewyższyły otrzymywane dochody, a w okresie od sierpnia 2016r. do 8 lipca 2017r. mąż ze wspólnego konta wydał kwotę 100.725 zł. Z bankomatu wypłacił gotówkę na kwocie ponad 37.000 zł. Dodatkowo za wszystkie zakupy do domu płacił kartą, a powódka karty nie posiadała. Podała, że zakupy dokonane przez pozwanego nie były przeznaczone na bieżące wydatki związane z utrzymaniem rodziny. Pozwany robił bowiem zakupy innym kobietom np. w sklepie z odzieżą damską, doładowywał numery telefonów. W lipcu 2017r powódka dowiedziała się, że pozwany znaczne kwoty pieniędzy wydaje na inne kobiety oraz utrzymuje małoletnią uczennicę z G.. Pozwany nie zaprzeczył zaistniałej sytuacji. W banku powódka dowiedziała się, że nie ma dostępu do konta oszczędnościowego męża, a na wspólnym rachunku stron jest niewiele pieniędzy. Od 11 lipca 2017r. powódka założyła własne konto osobiste i od tego czasu strony żyją oddzielnie. Pozwany twierdzi, że wszystkie pieniądze zgromadzone na koncie oszczędnościowym są jego własnością i nie chce ujawnić ich wysokości. Dalsze utrzymywanie pomiędzy stronami wspólności majątkowej jest dla powódki krzywdzące, ponieważ pozwany nadal będzie w sposób dowolny korzystał ze wspólnych oszczędności, do których ona nie ma dostępu (k. 2-4).

Pozwany L. L. w odpowiedzi na pozew uznał powództwo.

W uzasadnieniu podał, że zgodziłby się na dokonanie rozdzielności majątkowej bez wszczynania sprawy sądowej, jednak powódka nie zaproponowała mu takiego rozwiązania. Podniósł, że powódka ukradła mu dysk wymienny i telefon, następnie skopiowała wszystkie informacje w nich zawarte i zinterpretowała na swój sposób. W sprawie kradzieży dysku wymiennego toczy się przeciwko powódce postępowanie karne. Zarzucił powódce, że nadużywa alkoholu, wszczyna awantury domowe i ubliża innym osobom. Ponadto powódka wydaje pieniądze ponad miarę, a zawartość jej szaf przekracza uznane normy. Oświadczył, że sfinansował studia powódki oraz liczne wyjazdy zagraniczne np. do Egiptu, A. czy A.. Strony stać było na liczne wydatki np. w 2002r. kupili luksusowa przyczepę kempingową, w 2005r. nowy samochód marki S., w 2007r. żaglówkę M., w 2014r. samochód terenowy marki B. (...) (k. 39-40).

Sąd ustalił, co następuje:

J. L. i L. L. zwarli związek małżeński w dniu 19 września 1981r. w K. (odpis skrócony aktu małżeństwa k. 5). Strony nie zawierały umów majątkowych małżeńskich.

Powódka zamieszkuje w K. we wspólnym mieszkaniu stron. Ponosi koszty utrzymania tego mieszkania. Pracuje w Szpitalu (...) w K. jako kadrowa, gdzie zarabia ok. 3100 zł miesięcznie (zeznania powódki k. 84).

Pozwany nie pracuje, pobiera rentę w wysokości ok. 1300 zł miesięcznie. Dodatkowo pełni funkcję członka rady nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K.. Z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 520 zł miesięcznie W dniu 27 sierpnia 2017r. pozwany wyprowadził się od żony i zamieszkał w mieszkaniu przy ul. (...) w K., które w chodzi w skład jego majątku osobistego (zeznania pozwanego k. 85). W 2000r. pozwany otrzymał ze Skarbu Państwa tytułem zadośćuczynienia kwotę 112 800 zł i tytułem odszkodowania kwotę 28.200 zł za poniesione szkody wynikłe z represjonowania jego ojca E. L. przez radzieckie organy sądowe tj. łącznie 141.000 zł (odpis wyroku k. 48). W październiku 2015r. otrzymał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej w kwocie 11.355 zł (kserokopia decyzji k. 49). Natomiast wyrokiem z dnia11 kwietniu 2017r. Sąd Rejonowy w Kętrzynie zasądził od (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz pozwanego tytułem zadośćuczynienia za trwały uszczerbek na zdrowiu kwotę 34.684,65 zł wraz z odsetkami (kserokopia wyroku z uzasadnieniem k. 51-62).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 31§1 krio z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, a w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu, o czym stanowi art. 52§1i2 krio.

W judykaturze i piśmiennictwie zgodnie przyjmuje się, że ważnym powodem do ustanowienia rozdzielności majątkowej między stronami z datą wsteczną w rozumieniu art. 52§2 jest wytworzenie takiej sytuacji majątkowej, której dalsze trwanie zagraża interesom drugiego małżonka i z reguły interesom rodziny. W szczególności ważnymi powodami mogą być np. trwonienie majątku, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny czy też, kiedy jeden z małżonków trwoni wspólny dorobek i wykazuje zupełną niegospodarność.

Orzekając w niniejszej sprawie, na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego, zdaniem Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka udowodniła jakie okoliczności tj. ważne powody w rozumieniu art. 52§2 kro uzasadniają ustanowienie rozdzielności między małżonkami z datą wsteczną. Przedłożyła szereg dokumentów wskazujących na okoliczność istnienia zagrożenia lub naruszenia interesu majątkowego stron (wydruki korespondencji z poczty elektronicznej pozwanego, zdjęcia z telefonu pozwanego, k. 6-31). Sąd uznał argumentację powódki za słuszną w całości.

Podnieść przy tym należy, że pozwany uznał powództwo oraz nie kwestionował przedstawionych przez powódkę dowodów. Przyznał, że dokonywał wydatków ze wspólnego rachunku bankowego na cele nie związane z zaspokojeniem potrzeb rodziny. Utrzymywał kontakty towarzyskie z innymi kobietami, którym kupował różne prezenty np. buty (...), sukienkę czy srebrny wisiorek, na co przeznaczył kwotę ok. 1000 zł. Zdarzało się, że pozwany płacił za rozmowy czy spotkania z innymi kobietami. Za wszystko zapłacił ze wspólnych dochodów stron (zeznania pozwanego k. 84v).

Bezsporne zatem było, że pozwany wydatkował pieniądze ze wspólnego majątku stron na cele nie związane z zaspokojeniem potrzeb rodziny, o czym powódka dowiedziała się dopiero w lipcu 2017r. Zaistniała sytuacja zmusiła powódkę do założenia własnego konta osobistego w banku. Powyższe okoliczności zatem uniemożliwiają współdziałanie stronom w zarządzie majątkiem wspólnym i stwarzają zagrożenie ekonomicznym podstawom funkcjonowania rodziny.

Ponadto podkreślić należy, że pozwany samodzielnie dysponował środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku wspólnym stron. Przelewał pieniądze ze wspólnego konta na własne konto oszczędnościowe (...), do którego powódka nie miała żadnego dostępu. Chcąc uzyskać informację w banku o wysokości zgromadzonych środków na rachunku oszczędnościowym powódka dowiedziała się, że nie jest osobą upoważnioną do tego konta. Pozwany przyznał, że powódka nigdy nie miała wglądu do konta (...) i jest upoważniona do jego dostępu tylko na wypadek jego śmierci (zeznania pozwanego k. 84v).

Do czasu zakończenia postępowania w niniejszej sprawie powódka nadal nie wiedziała jaka kwota oszczędności jest na tym rachunku zgromadzona, co dodatkowo świadczy o tym, że strony nie współdziałają ze sobą w zakresie gospodarowania wspólnym majątkiem.

Pozwany podnosił, że na inne kobiety wydał tylko 1000 zł, co w porównaniu do wysokości jego majątku nie jest kwotą znaczącą (zeznania pozwanego k. 84v).

Zdaniem Sądu, pozwany naraził na szwank majątek wspólny stron a jego zachowanie pozwanego w żaden sposób nie świadczy o działaniu na korzyść małżeństwa i zaspokajaniu zwykłych potrzeb rodziny, lecz stanowi ważny powód do ustalenia rozdzielności majątkowej. Nieistotna jest bowiem wysokość przetraconych pieniędzy przez pozwanego lecz fakt, że uszczuplił on wspólny majątek stron. Dlatego utrzymywanie w dalszym ciągu wspólności majątkowej między stronami nie znajduje żadnego uzasadnienia i godzi w dobro założonej przez strony rodziny.

Dodatkowo wskazać należy, że strony od 27 sierpnia 2017r. prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe. Powódka nadal zamieszkuje we wspólnym mieszkaniu stron, zaś pozwany zamieszkał w swoim mieszkaniu przy ul. (...) w K.. Skoro strony żyją w faktycznym rozłączeniu i nie podejmują wspólnych decyzji w zakresie gospodarowania majątkiem wspólnym ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną było konieczne.

Na marginesie zauważyć należy, że powódka proponowała mężowi zawarcie umowy o rozdzielność majątkową przed notariuszem. Natomiast pozwany twierdził, że ustalenie rozdzielności majątkowej jest z zbyteczne bowiem cały majątek stron należy do niego (zeznania powódki k. 84 ). Sąd dał wiarę zeznaniom powódki w tym zakresie.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, orzeczono jak w pkt I wyroku.

Na podstawie art. 98 kpc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 940 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty te składa się: uiszczona przez powódkę opłata od pozwu w kwocie 200 zł, o której mowa w art. 27 ust 6 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U z 2016r. poz. 623 ze zm.), uiszczona przez powódkę opłata za wydanie odpisu skróconego aktu małżeństwa oraz wynagrodzenie pełnomocnika powódki w stawce minimalnej w kwocie 720 zł, o której mowa w §4 ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015r. poz. 1804 ze zm.).

SSR Jolanta Litwinowicz