Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Piotra Miszczaka

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2017 r.

sprawy P. T. ur. (...) w B., syna A. i A. z domu J.

oskarżonego z art. 291§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. akt II K 408/16

I uchyla zaskarżony wyrok i sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Lidzbarku Warmińskim przekazuje,

II zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. C. kwotę 420 ( czterysta dwadzieścia ) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu oskarżonego P. T. wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 96,60 (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

Sygn. akt VII Ka 822/17

UZASADNIENIE

P. T. został oskarżony o to, że w okresie od 22 sierpnia 2016 roku do końca sierpnia 2016 roku w O. woj. (...), przyjął od nieustalonej osoby laptop (...) wartości 2500 zł, laptop A. (...) wartości 2000 zł, telefon komórkowy marki L. (...) wartości 600 zł oraz telefon komórkowy marki S. (...) pro wartości 50 zł pomimo, iż wiedział, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego

tj. o czyn z art. 291 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim wyrokiem z dnia 20 czerwca 2017 r.

I uniewinnił P. T. od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II na podstawie art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 17 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii adw. J. C. kwotę 420,00 zł, powiększoną o należną stawkę podatku VAT tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu sądowym;

III na mocy art. 632 pkt 2 k.p.k. ustalił, że koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył prokurator w całości na niekorzyść oskarżonego i orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala przyjąć, iż P. T. dopuścił się przestępstwa paserstwa określonego w art. 291 § l k.k., co w konsekwencji doprowadziło do jego uniewinnienia, podczas gdy analiza całokształtu materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż wymieniony wchodząc w posiadanie i zbywając następnie "cudze" mienie, to jest: laptop (...) wartości 2500 zł., laptop A. (...) wartości 2000 zł., telefon komórkowy marki L. (...) wartości 600 zł oraz telefon komórkowy S. (...) pro wartości 50 zł. a więc mienie o łącznej wartości 5150 zł. - za kwotę 300 zł., miał świadomość, że zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego i co najmniej godził się na to.

W oparciu o powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest słuszna, albowiem sprawa ta nie została należycie wyjaśniona.

Analiza akt niniejszej sprawy, wbrew temu co przyjął Sąd Rejonowy, prowadzi do wniosku, że wątpliwości Sądu odnośnie sprawstwa i winy oskarżonego wynikają z niedostatecznie pogłębionej i wnikliwej analizy dowodów w ich wzajemnym powiązaniu.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku istotnie wynika, że przedmiotowe przedmioty: laptop (...), laptop A. (...), telefon komórkowy marki L. (...) oraz telefon komórkowy marki S. (...) (...) pochodziły z kradzieży dokonanej w dniu 22 sierpnia 2016 r. na szkodę K. M., T. M. i M. Z. i w ich posiadanie wszedł oskarżony, który za kwotę 300 zł zbył go R. G.. Wyjaśnienia oskarżonego w tej części, w której zaprzeczał tej okoliczności Sąd Rejonowy uznał za niewiarygodne, wobec ich podważenia zeznaniami świadka R. G. z postępowania przygotowawczego i zeznaniami świadków w osobach funkcjonariuszy Policji: K,. C., T. H. i P. K.. Wydaje się zatem, że u podstaw zapadłego wyroku uniewinniającego oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu umyślnego paserstwa legło uznanie, że „w obliczu zgromadzonego materiału dowodowego „nie sposób przyjąć ponad wszelką wątpliwość, kiedy oraz w jaki sposób oskarżony wszedł w posiadanie telefon, a tym bardziej, by nabył go od nieustalonej osoby” -cytat z uzasadnienia k. 234 odw.).

Wbrew temu, co przyjął Sąd I instancji, odpowiedź na pytanie, kiedy oskarżony wszedł w posiadanie skradzionych przedmiotów nie może nastręczać zasadniczych trudności. Kradzież wzmiankowanych komputerów i telefonów nastąpiła „w dniu 22 sierpnia 2016 r. w O. na ul. (...) …z mieszkania” (k. 234), zaś jego zbycie przez oskarżonego R. G. w okresie od 22 sierpnia 2016 r. do końca sierpnia 2016 r. (w dniu 17 września 2016r. przedmiotowe laptopy S. i L. oraz telefon L. (...)zabezpieczono w trakcie dokonanego przeszukania u R. G. – k. 20-22).

Oczywistym jest, że teza aktu oskarżenia nie opiera się na założeniu, że oskarżony jest sprawcą tej kradzieży, albowiem w świetle przeprowadzonych dowodów tezy tej nie da się obronić, jednakże odpowiedzialność za popełnienie umyślnego bądź nieumyślnego paserstwa nie jest uzależniona od ustalenia personaliów osoby, której sprawca pomaga do zbycia rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego albo od której tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia.

Przypomnieć w tym miejscu trzeba, że przestępstwo z art. 291 § 1 k.k. jest przestępstwem umyślnym, a znamiona strony podmiotowej zostają wypełnione zarówno wtedy, gdy sprawca wie (ma pełną świadomość), że rzecz wobec której podejmuje czynność sprawczą określoną w tym przepisie (nabycie, pomoc do zbycia, przyjęcie, pomoc do ukrycia) została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, jak i wówczas, gdy na podstawie okoliczności związanych np. z nabywaniem rzeczy poweźmie przypuszczenie, że rzecz ta pochodzi z czynu zabronionego.

Oczywistym jest, że świadomości pochodzenia rzeczy z czynu zabronionego nie wolno domniemywać, ale należy ją wykazać w sposób wykluczający jakiekolwiek wątpliwości, jednakże możliwe jest wnioskowanie o znamionach strony podmiotowej w oparciu o kompleksową ocenę okoliczności przedmiotowych.

Zachowanie się sprawcy przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. może przybierać różne formy, wyliczone w tym przepisie i polegać na nabywaniu przez sprawcę rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego, udzielaniu pomocy do jej zbycia, przyjmowaniu takiej rzeczy, udzielaniu pomocy w jej ukryciu.

Skoro zatem Sąd Rejonowy uznał – wbrew wyjaśnieniom oskarżonego, który negował sprzedaż R. G. skradzionych przedmiotów – że przeprowadzone w tej sprawie dowody podważają wiarygodność jego relacji, to obowiązkiem tego Sądu była staranna analiza tych dowodów pod kątem wypełnienia znamion z art. 291 § 1 k.k., ewentualnie art. 292 § 1 k.k. tj. nieumyślnego paserstwa i oceny, czy układ okoliczności towarzyszących dokonanej przez oskarżonego transakcji jest typowy, czy nietypowy i czy nie można wyciągnąć z niego żadnych wniosków co do pochodzenia rzeczy i oczywiście świadomości oskarżonego w tym zakresie.

Niestety uzasadnienie zaskarżonego wyroku w odniesieniu do tych okoliczności jest dość powierzchowne i te mankamenty zaskarżonego wyroku czynią koniecznym jego uchylenie i przekazanie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania- art.437§2 kpk, art.438pkt.3 kpk

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy należy jeszcze raz przeprowadzić wszystkie dowody, a następnie poddać je bardziej wnikliwej i pogłębionej ocenie przy uwzględnieniu powyższych uwag i wynikających z nich konkluzji.

O wynagrodzeniu za obronę z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym orzeczono po myśli art. 29 ust 1 ustawy – prawo o adwokaturze.