Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX GC 2541/16

UZASADNIENIE

Powódka Towarzystwo (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. (zwana dalej (...)) pozwem z dnia 16. lutego 2016 roku domagała się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (zwana dalej (...)) kwoty 3.701,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9. czerwca 2013 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Roszczenie swoje powódka wywodziła z zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu. Wskazała, że wierzytelność dochodzona niniejszym pozwem wynika z niezapłaconej przez pozwanego składki ubezpieczenia (pozew, k. 2-3).

W dniu 25. lutego 2016 r., wydany został w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty, sygn. akt IX GNc 877/16, k. 16). Jego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 13. maja 2016 r. (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 32).

W dniu 25. maja 2016 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dawniej: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.) złożyła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty i zaskarżając go w całości wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na swoją rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany zakwestionował żądanie dochodzone pozwem co do zasady, jak i wysokości. Pozwana spółka podniosła, iż powód nie wykazał, że strony łączy umowa ubezpieczenia, gdyż umowa nie została podpisana przez osobę uprawnioną do reprezentacji pozwanego, jak również nie wykazał, iż pozwana spółka dokonała zapłaty składki za wcześniejszy okres. Ponadto pozwana zakwestionowała, aby powód poinformował ją o automatycznym przedłużeniu umowy ubezpieczenia. Ponadto pozwana spółka podniosła, iż powód nie wykazał wysokości dochodzonego roszczenia. Wskazała, iż z treści polisy wynika, że składka została ustalona na kwotę 500,00 zł, powód zaś dochodzi zapłaty kwoty 3.701,00 zł, nie wskazując przyczyn zawyżenia tej stawki. Jednocześnie pozwana spółka zaprzeczyła aby otrzymała dokumenty informujące o wznowieniu umowy ubezpieczenia, czy też wezwanie do zapłaty, w związku z czym powództwo uznać należy za przedwczesne. Strona pozwana zakwestionowała ponadto datę wymagalności dochodzonego roszczenia (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 33-40).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25. czerwca 2012 r. Towarzystwo (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. wystawiła na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. polisę nr (...) na potwierdzenie wznowienia umowy ubezpieczenia (nr poprzedniej polisy (...)) na okres od dnia 9. czerwca 2012 roku do dnia 8. czerwca 2013 r., obejmująca pojazd marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Składka ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu została ustalona na kwotę 500,00 zł, składka z tytułu ubezpieczenia AC wynosiła 6.458,00 zł, natomiast składka za ubezpieczenie (...) została określona na kwotę 50,00 zł (polisa, k. 10, pismo, k. 13).

W dniu 13. lipca 2012 r. na konto spółki (...) wpłynęła kwota 500,00 zł. W treści przelewu jako płatnika wpisano: (...) za OC” natomiast jako tytuł przelewu: „ (...)” (potwierdzenie wpłaty, k. 11).

Pismem z dnia 19. listopada 2013 r. spółka (...) wezwała spółkę (...) do zapłaty kwoty 3.701,00 zł tytułem nieuregulowanej składki z umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC potwierdzonej polisa nr (...) (wezwanie do zapłaty, k. 12).

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci odpisów dokumentów załączonych do pozwu, uwierzytelnionych przez pełnomocnika powoda w trybie przewidzianym w przepisie art. 129 § 2 k.p.c. Powołane przez powoda odpisy dokumentów prywatnych zasługują na wiarę. Ich wiarygodność nie była kwestionowana przez strony niniejszego postępowania, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód swe roszczenie wobec pozwanego wywodził z zawartej z pozwanym umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu, która uległa prolongacie na postawie art. 28 ustawy z dnia 22. maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. 2016, poz. 2060 j.t.).

Zgodnie z art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Natomiast przedmiotem ubezpieczenia majątkowego zgodnie z przepisem art. 821 k.c. może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu. Zawarcie umowy potwierdzane jest dokumentem ubezpieczenia, przy czym umowa ta - jako umowa adhezyjna - najczęściej zawierana jest na podstawie stosowanych przez ubezpieczyciela ogólnych warunków ubezpieczenia. Stosownie zaś do treści art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2. Z kolei ust. 2 stanowi, że zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli: nie została opłacona w całości określona w umowie składka za mijający okres 12 miesięcy lub w przypadku cofnięcia zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych albo w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego, w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2.

W niniejszej sprawie pozwany zakwestionował, iż strony zawarły umowę ubezpieczenia, na podstawie której pozwany zobowiązał się do uiszczenia na rzecz powoda składki z tytułu ochrony ubezpieczeniowej. Pozwany zaprzeczył, aby podpis pod polisą należał do osoby uprawnionej do reprezentacji pozwanej spółki, jak również zaprzeczył, aby został poinformowany o przedłużeniu umowy ubezpieczenia na kolejny okres.

Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., powód winien udowodnić fakt zawarcia umowy ubezpieczenia z pozwanym, jej treść, a także podstawy do dokonania prolongaty tej umowy. W ocenie Sądu powód nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi.

Strona powodowa przedłożyła do akt sprawy dokumenty prywatne w postaci: polisy nr (...), potwierdzenia wpłaty, wezwania do zapłaty oraz pisma zawierającego informację o wznowieniu umowy ubezpieczenia, z których to dokumentów wywodziła swoje roszczenie. Powyższe dokumenty okazały się jednak niewystarczające dla wykazania dochodzonego roszczenia. Strona pozwana bowiem w sprzeciwie od nakazu zapłaty zaprzeczyła istnieniu wierzytelności. W szczególności pozwany zaprzeczył aby łączyła go z powodem umowa ubezpieczenia. Zaprzeczenie powoduje, że fakty na które powoływała się powódka stają się sporne i muszą zostać przez nią udowodnione. Wobec zatem zakwestionowania przez pozwanego powyższych okoliczności, powódka winna przedstawić dowody na okoliczność przysługującej jej wierzytelności. Strona powodowa zaś, mimo zakreślonego jej terminu do ustosunkowania się do twierdzeń i zarzutów sformułowanych w sprzeciwie od nakazu zapłaty, nie skorzystała z tej możliwości i nie przedstawiła na tę okoliczność żadnych innych dowodów. Strona powodowa nie wykazała zatem zasadności dochodzonego roszczenia. W szczególności nie udowodniła, że zawarła z pozwanym umowę ubezpieczenia oraz treści tej umowy. Powódka przedłożyła wraz z pozwem wyłącznie polisę, tj. dokument wystawiany przez ubezpieczyciela celem potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia. Samej natomiast umowy ubezpieczenia strona powodowa nie przedstawiła. Ponadto nie ulega wątpliwości, że w polisie jako dane ubezpieczającego widnieją dane pozwanego, jednakże na podstawie podpisu złożonego na przedłożonej przez powoda polisie ubezpieczenia nie można ustalić, że stanowi on podpis osoby uprawnionej do reprezentacji pozwanej spółki, a zatem nie można uznać, że umowa ubezpieczenia pojazdu została między stronami zawarta. Podpis na wspomnianym dokumencie jest nieczytelny i nie ma możliwości ustalenia w oparciu o niego osoby, która polisę podpisała. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, to na powodzie, nie zaś pozwanym, spoczywa obowiązek poczynienia ustaleń w zakresie prawdziwości podpisu na polisie. Brak inicjatywy powoda w zakresie udowodnienia faktu, że podpis złożony na polisie ubezpieczenia pochodzi od pozwanego, powoduje że nie może on wywodzić skutków prawnych z wystawionego dokumentu. Powód zatem nie wykazał zawarcia umowy ubezpieczenia, a tym samym, że pozwany zobowiązał się do zapłaty określonej składki ubezpieczenia, wobec czego roszczenie powoda podlegało, na podstawie art. 805 § 1 k.c. a contrario, oddaleniu.

Ubocznie wskazać należy, że powód nie wykazał także podstaw do prolongaty umowy ubezpieczenia na podstawie art. 28 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Przedstawiony przy pozwie wydruk potwierdzenia wpłaty, na który powoływała się powódka celem wykazania okoliczności uiszczenia przez pozwaną spółkę składki za wcześniejszy okres ubezpieczenia, nie pozwala zidentyfikować ani osoby, która wpłaciła kwotę 500,00 zł, ani tytułu świadczenia. W treści przelewu został wskazany ciąg cyfr, którego jednak nie sposób przyporządkować do polisy. W związku z czym nie można uznać, aby wydruk ten był dowodem wystarczającym na wykazanie tego, że pozwany uiścił składkę za pierwszy rok obowiązywania umowy.

Ponadto na uwzględnienie zasługiwał również zarzut pozwanego odnośnie niewykazania przez powoda wysokości dochodzonego roszczenia. Wskazać należy, że wysokość składki, której zapłaty domaga się strona powodowa w pozwie znacząco odbiega od składki, którą ubezpieczony miał uiścić na podstawie umowy obejmującej poprzedni okres ubezpieczenia. Nie jest przy tym znany sposób wyliczenia składki w wysokości dochodzonej pozwem. Strona powodowa, mimo zakwestionowania wysokości składki, nie przestawiła na tę okoliczność żadnych dowodów, z których wynikałaby podstawa do wyliczenia składki w takiej wysokości.

Dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony (ani materialnoprawnym, ani procesowym), a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym. Nie istnieje zatem żadna możliwość egzekwowania od strony aktywności w sferze dowodowej. Przeciwko stronie natomiast - co wynika z art. 6 k.c. - skierują się ujemne następstwa jej pasywnej postawy; fakty nieudowodnione zostaną pominięte i nie wywołają skutków prawnych z nimi związanych (Pyziak-Szafnicka M. (red.). Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz. LEX 2009).

W związku z powyższym, wobec nie wykazania przez powoda zasadności dochodzonego roszczenia, powództwo podlegało oddaleniu.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd postąpił zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną od powoda na rzecz pozwanego z tego tytułu kwotę składają się: minimalna stawka zastępstwa procesowego wykonywanego przez adwokata w wysokości 1.200,00 zł (§ 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22. października 2015 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015, poz. 1800) oraz kwota 17,00 zł, uiszczona przez pozwanego tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Mając na uwadze wszystkie opisane wyżej okoliczności, Sąd na podstawie powołanych w uzasadnieniu przepisów orzekł jak w wyroku.

SSR Aleksandra Zielińska-Ośko

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.