Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy - Mokotowa w W. VIII Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Stępak

Protokolant: Magdalena Rucińska, P. B., J. G. i M. M. (1)

po rozpoznaniu na rozprawach w dniach 4 sierpnia 2016 r., 6 października 2016 r., 28 listopada 2016 r., 12 stycznia 2017 r. i 17 marca 2017 r.

sprawy z oskarżenia E. M. i L. P.

przeciwko A. R. (1) , córce K. i A. z domu C., urodzonej w dniu (...) w Z.,

oskarżonej o to, że:

1.  w okresie od dnia 25 lutego 2014 r. do dnia 26 marca 2014 r. pomówiła E. M. i L. P. o takie postępowanie, które mogło narazić ich na utratę zaufania potrzebnego dla rodzaju ich działalności w sposób następujący:

- w dniu 25 lutego 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1404/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi,

- w dniu 10 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi,

tj. o czyn z art. 212 § l k.k. w zw. z art. 12 k.k.

2.  w dniu 26 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 i w załączonym do tegoż pisma wydruku ze strony Gazeta.pl, zawierającym niezweryfikowaną wypowiedź osoby trzeciej, pomówiła L. P. wobec Sądu o wielokrotne włamywanie się na teren Miejskich Zakładów (...) w W.

tj. o czyn z art. 212 § l k.k.

orzeka:

I.  na podstawie art. 17 § 1pkt 8 k.p.k. umarza postępowanie wobec A. R. (1) oskarżonej o to, że w okresie od dnia 25 lutego 2014 r. do dnia 26 marca 2014 r. pomówiła E. M. i L. P. o takie postępowanie, które mogło narazić ich na utratę zaufania potrzebnego dla rodzaju ich działalności w sposób następujący:

- w dniu 25 lutego 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1404/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi,

- w dniu 10 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi, tj. o czyn z art. 212 § l k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

II.  na podstawie art. 17 § 1 pkt 8 k.p.k. umarza postępowanie wobec A. R. (1) oskarżonej o to, że w dniu 26 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 i w załączonym do tegoż pisma wydruku ze strony Gazeta.pl, zawierającym niezweryfikowaną wypowiedź osoby trzeciej, pomówiła L. P. wobec Sądu o wielokrotne włamywanie się na teren Miejskich Zakładów (...) w W. tj. o czyn z art. 212 § l k.k.,

III.  na podstawie art. 632 pkt 1 k.p.k. stwierdza, że koszty postępowania ponoszą oskarżyciele prywatni.

Sygn. akt VIII K 638/14

UZASADNIENIE

A. R. (2) została oskarżona o to, że:

I. w okresie od dnia 25 lutego 2014 r. do dnia 26 marca 2014 r. pomówiła E. M. i L. P. o takie postępowanie, które mogło narazić ich na utratę zaufania potrzebnego dla rodzaju ich działalności w sposób następujący:

- w dniu 25 lutego 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1404/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi,

- w dniu 10 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 pomówiła E. M. wobec Sądu o to, że jest poszukiwana przez Policję w związku z prowadzonym przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi,

oraz o to, że:

II. w dniu 26 marca 2014r. w piśmie procesowym złożonym w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy w toczącej się przed tym Sądem sprawie VIII GC 1479/13 i w załączonym do tegoż pisma wydruku ze strony Gazeta.pl, zawierającym niezweryfikowaną wypowiedź osoby trzeciej, pomówiła L. P. wobec Sądu o wielokrotne włamywanie się na teren Miejskich Zakładów (...) w W..

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. R. (2) (wcześniejsze nazwisko M.) została wpisana na listę aplikantów radcowskich uchwałą nr 793/165/2012 Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. z dnia 24 października 2012 r. Ślubowanie złożyła w dniu 18 grudnia 2012 r. W okresie od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2015 r. odbyła aplikację radcowską prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w W. (pismo z (...) k. 360, uchwała – k. 98).

A. R. (2) jest zatrudniona w (...) sp. z o.o. od 2010 r. na podstawie umowy o pracę na stanowisku prawnika, z tym że od stycznia 2013 r. – w związku z rozpoczęciem aplikacji radcowskiej przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w W. – na stanowisku prawnika – aplikanta radcowskiego (wyjaśnienia A. R. (2) – k. 310, pismo - k. 98b, umowa – k. 470 - 474).

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. udzieliła w dniu 15 marca 2013 r. A. R. (2), swojemu pracownikowi, pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania spółki (...) sp. z o.o. w sprawie z powództwa (...) sp. z o.o. przeciwko E. M. o zapłatę kwoty 49 230 zł. oraz do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych w niniejszej sprawie wynikających z umowy najmu lokalu nr (...) z dnia 28 listopada 2011 r. oraz umowy najmu lokalu nr (...) z dnia 19 kwietnia 2012 r. (pełnomocnictwa – k. 25, 28, 404).

Pozwem z dnia 25 marca 2013 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniesionym do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy domagała się zapłaty od pozwanej E. M. kwoty 49 230 zł. Sprawie została nadana sygn. akt GC 1404/13 (pozew – k. 405 – 420).

W toku prowadzonego postępowania A. R. (2) występowała na rozprawach w I Instancji jako pełnomocnik powoda (protokół - k. 453 – 462b, 464), zaś na rozprawie w II Instancji – jako aplikant radcowski działający z upoważnienia radcy prawnego P. R. (protokół - k. 465 - 466).

A. R. (2) w piśmie procesowym z dnia 25 lutego 2014 r. złożonym w imieniu powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do akt sprawy VIII GC 1404/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy przeciwko pozwanej E. M. wskazała m. in., iż „w świetle późniejszych wydarzeń powód śmie twierdzić, że podpisanie umowy przez pozwaną na lokal nr (...) i jego nie przejęcie było środkiem do celu, tj. do wyjścia pozwanej z budynku przy ul. (...) pozostawiając m. in. zadłużenie za energię, czy adres pod którym jest poszukiwana przez Policję w związku prowadzonymi przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi” (pismo - k. 11 – 13, 450 - 452).

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. udzielił również A. R. (3), swojemu pracownikowi, pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania spółki (...) sp. z o.o. we wszystkich instancjach w sprawie z powództwa E. M. o zapłatę kwoty 24 907,50 zł. oraz do składania w imieniu (...) sp. z o.o. oświadczeń o charakterze materialnoprawnym w niniejszej sprawie (pełnomocnictwo – k. 26, 29, 468).

A. R. (2) w piśmie procesowym z dnia 10 marca 2014 r. złożonym w imieniu pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do akt sprawy VIII GC 1479/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy z powództwa E. M. wskazała m. in., iż „w świetle późniejszych wydarzeń pozwany śmie również twierdzić, że podpisanie umowy przez powódkę na lokal nr (...) i jego nie przejęcie było środkiem do celu, tj. do wyjścia powódki z budynku przy ul. (...) pozostawiając m. in. zadłużenie za energię, czy adres pod którym jest poszukiwana przez Policję w związku prowadzonymi przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi” (pismo - k. 14 – 17, 475 - 478).

Rozprawa, która w sprawie o sygn. akt VIII GC 1479/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy odbyła się w dniu 13 listopada 2013 r. została odroczona do dnia 18 grudnia 2013 r., przy czym na kolejny termin wezwano w charakterze świadka L. P. (protokół rozprawy - k. 496 - 502).

A. R. (2) do pisma procesowego z dnia 26 marca 2014 r. złożonego w imieniu pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. do akt sprawy VIII GC 1479/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy dołączyła wydruk ze strony internetowej Gazeta.pl zawierający wypowiedź D. K. odnośnie działki o powierzchni 2500 m ² leżącej na terenie Miejskich Zakładów (...) przy ulicy (...) w W., iż „od zamknięcia terenu L. P. już 51 razy włamywał się, nie pomagały założone kłódki”. Artykuł zawierający tą informację był dostępny na stronie internetowej http:// (...).wyborcza.pl/ (...)/1, (...), (...).html po dniu 26 marca 2014 r., co najmniej do dnia 4 sierpnia 2016 r. (wyjaśnienia A. R. (2) – k. 311, pismo procesowe wraz z załącznikiem - k. 18 – 20).

W toku prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy postępowania w sprawie o sygn. akt VIII GC 1479/13 A. R. (2) występowała na rozprawach w I Instancji jako pełnomocnik powoda – jego pracownik (protokół - k. 479 – 482, 489 – 493, 494, 496 - 502), zaś na rozprawie w II Instancji – jako aplikant radcowski działający z upoważnienia radcy prawnego P. R. (protokół - k. 495).

Postanowieniem z dnia 17 listopada 2014 r. w sprawie o sygn. akt R.D.272/14 Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. wszczął dochodzenie w sprawie dotyczącej czynu polegającego na przekroczeniu granic wolności słowa i pisma w piśmie procesowym z dnia 25.02.2014 r. złożonym w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy, sygn. akt VIII GC 1404/13 i w piśmie procesowym z dnia 10.03.2014 r. i z dnia 26.03.2014 r. złożonym w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy, sygn. akt VIII GC 1479/13, tj. w sprawie czynu naruszającego podstawowe wartości i zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, określone w art. 6 ust. 1 w zw. z art. 27 ust. 6 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, ogłoszonego uchwałą nr 8/ (...) Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 28 grudnia 2010 r. w zw. z art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych (postanowienie – k. 377 - 379).

Postanowieniem z dnia 10 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt R.D.272/14 Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk, art. 325e § 1 kpk w zw. z art. 74 ¹ ustawy o radcach prawnych umorzył dochodzenie w tej sprawie (postanowienie – k. 380 - 382).

Postanowieniem z dnia 18 maja 2015 r. w sprawie o sygn. akt DO 43/2015 Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu zażalenia złożonego przez pełnomocnika E. M. i L. P. na postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia 10 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt R.D.272/14 uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Rzecznikowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania (postanowienie – k. 384).

Kolejnym postanowieniem z dnia 2 marca 2016 r. w sprawie o sygn. akt R.D.272/14 Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk, art. 325e § 1 kpk w zw. z art. 74 ¹ ustawy o radcach prawnych umorzył dochodzenie w sprawie (postanowienie – k. 391 - 394).

Na powyższe postanowienie ponownie zażalenie złożyli E. M. i L. P. (zażalenie - k. 395 – 400).

Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2016 r. w sprawie o sygn. akt DO 37/2016 Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. po rozpoznaniu zażalenia złożonego przez E. M. i L. P. na postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego z dnia 2 marca 2016 r. w sprawie o sygn. akt R.D.272/14 o umorzeniu dochodzenia umorzył postępowanie (postanowienie – k. 401 - 403).

A. R. (2) nie była wcześniej karana (dane o karalności - k. 352).

Oskarżona A. R. (2) nie przyznała się do zarzucanych jej czynów i stwierdziła, iż będzie odpowiadała na pytania obrońcy. Z treści jej dalszej wypowiedzi wynika, iż od 2009 r. jest zatrudniona w spółce (...) na stanowisku prawnika. Głównym przedmiotem działalności spółki (...) jest wynajem nieruchomości. W 2013 r. zaczęła aplikację radcowską, którą zakończyła w grudniu 2015 r., zaś w marcu 2016 r. pozytywnie zdała egzamin radcowski, lecz nadal posiada status aplikanta. Oskarżycieli prywatnych poznała w trakcie wykonywania swoich obowiązków zawodowych - E. M. w listopadzie 2011 r. w czasie negocjacji i podpisania umowy najmu lokalu budynku przy ul. (...) w W., zaś L. P. w maju 2012 r. w czasie podpisywania protokołu zdawczo - odbiorczego tego lokalu. Oskarżona wskazała, iż przez pierwsze pół roku współpraca między (...) a oskarżycielami układała się pomyślnie - nie było żadnych sytuacji konfliktowych. Pojawiły się one po tym, kiedy E. M. podpisała umowę najmu na kolejny lokal - większy od wcześniejszego, lecz mieszczący się w tej samej klatce i tym samym budynku. Konflikt dotyczył niezrozumiałego nieprzyjęcia drugiego lokalu. Oskarżona dodała, iż przy kolejnych kilku próbach przejęcia lokalu E. M. odmówiła jego odebrania a tym samym rozpoczęcia najmu. Z treści dalszej relacji oskarżonej wynika, że zarówno ona, jak i spółka, przy kolejnej próbie oddania lokalu nabrali wątpliwości co do intencji E. M. co do wynajęcia tego lokalu. Przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy w VIII Wydziale Gospodarczym zawisły dwie sprawy na tle tego sporu. W obu tych sprawach reprezentowała spółkę (...). W spółce jest jestem jedynym prawnikiem. Przy wyborze jej osoby jako pełnomocnika wzięto pod uwagę to, że jest aplikantem radcowskim w związku z czym posiada odpowiednią wiedzę, która pozwoli bronić interesów spółki. Pierwsza z tych spraw – o sygn. akt VIII GC 1479/13 - była z powództwa E. M. i dotyczyła zwrotu depozytu za lokal nr (...). Powództwo zostało oddalone w całości i wyrok w tej sprawie jest prawomocny. Druga sprawa z powództwa (...) Polska prowadzona pod sygn. VIII GC 1404/13 dotyczyła nieopłaconego czynszu za lokale (...) oraz odpłat dodatkowych, zniszczeń w lokalu nr (...) i kar umownych. Powództwo w części zostało uwzględnione. Wyrok jest prawomocny. W obu sprawach wniesiono apelacje i były one rozpoznawane przez sąd odwoławczy. Oskarżona dodała, iż zarówno przed wszczęciem postępowań oraz w ich trakcie była obiektem drwin ze strony oskarżycieli prywatnych. Na sali sądowej wielokrotnie słyszała, że jest najgorszym pełnomocnikiem. Od oskarżycieli padały liczne komentarze odnośnie treści zadawanych przeze nią pytań, zwłaszcza jeśli były one niewygodne dla strony przeciwnej. Jeszcze na etapie przed rozpoczęciem postępowań - podczas próby doręczenia korespondencji - została wyproszona przez E. M. z wynajmowanych przez oskarżycieli lokali. Przed salą sądową – w momencie, kiedy pełnomocnik oskarżycieli przywitał się z nią - usłyszała komentarz skierowany w jego stronę, że z osobami takimi jak ona się nie rozmawia. Odnosząc się do zarzutu z pkt 3 aktu oskarżenia podniosła, iż nie rozumie, na czym miałoby polegać pomówienie L. P. - do pisma z dnia 26.03.2014 r. w sprawie VIII GC 1479/13 dołączyła jedynie wydruk z powszechnie dostępnej strony internetowej, przy czym sama w treści tego bądź jakiegokolwiek innego pisma nie wskazywała, aby L. P. włamywał się do (...). Artykuł dołączony przez nią do pisma w marcu 2014 r. został umieszczony na portalu internetowym już w październiku 2002 r. - minęło zatem 12 lat od czasu jego zamieszczenia na stronie internetowej i nie było żadnego sprostowania czy też informacji, że znajdują się tam informacje nieprawdziwe. Podkreśliła, iż aktualnie ten artykuł nadal widnieje na stronie internetowej bez żadnych sprostowań - nie ma więc żadnych informacji odnośnie tego, aby L. P. w jakikolwiek sposób protestował w związku z treścią artykułu od 2002 r. czy też choćby od czasu złożenia przeciwko niej aktu oskarżenia. Oskarżona zaznaczyła, iż L. P. był świadkiem w obu wskazanych przez nią sprawach. Poprzez załączenie wydruku ze strony internetowej chciała wykazać, że jest on osobą niewiarygodną, gdyż przekazywane przez niego informacje są niezgodne z prawdą. Mogło to mieć znaczenie dla sądu orzekającego i oceny stanu faktycznego sprawy. Chciała również wykazać, że źródłem nieprzyjęcia przez E. M. lokalu nr (...) mogła być nie sama współpraca ze spółką (...), lecz chęć oszukania wynajmującego. Dodała, iż nie miała zamiaru poniżenia, zniesławienia, czy pomówienia L. P.. Nie miała też na celu narażenie go na utratę zaufania publicznego. Będąc pełnomocnikiem procesowym i jednocześnie aplikantem radcowskim zgodnie z ustawą o radcach prawnych w pierwszej kolejności zobowiązana była do podejmowania działań mających na celu ochronę swojego mocodawcy - w tym przypadku Spółki (...) - i tylko taki cel przyświecał jej przy sporządzaniu pism procesowych objętych treścią aktu oskarżenia. Tak też było w pozostałych dwóch przypadkach, czyli w pismach wskazanych w pkt 1 i 2 aktu oskarżenia. A. R. (2) podkreśliła, iż to ona sporządziła i podpisała pisma z dnia 25.02.2014 r., 10.03.2014 r. i 26.03.2016 r. złożone we wskazanych sprawach cywilnych. Odnosząc się do zarzutów opisanych w pkt 1 i 2 aktu oskarżenia dodała, iż informacje o prowadzonych przeciwko E. M. postępowaniach przygotowawczych uzyskała bezpośrednio od funkcjonariusza policji R. P., dzielnicowego przypisanego do ul. (...) w rewirze IV. Dowiedziała się o tym bezpośrednio od niego podczas jego dwóch wizyt w siedzibie spółki (...). R. P. przyszedł wówczas do spółki jako wynajmującego E. M. lokal nr (...) z zapytaniem, czy pani M. wynajmuje ten lokal bądź jakikolwiek inny w tym budynku. Przekazał informację, że potrzebuje jej adresu w związku z prowadzonymi postępowaniami przeciwko jej osobie, przy czym ze względu na tajemnicę służbową nie mógł przekazać jej szczegółowych informacji. Podkreśliła, iż miała pełne prawo przypuszczać, że informacje przez niego przekazane są prawdziwe. Informacje, które zamieściła później w pismach procesowych o postępowaniach przygotowawczych prowadzonych przeciwko E. M. miały na celu wykazanie ewentualnych przyczyn związanych z nieprzyjęciem przez nią lokalu nr (...) przy ul. (...). Zaznaczyła, iż sformułowanie zawarte w akcie oskarżenia odnośnie prowadzonych przeciwko E. M. postępowań są wyjęte z kontekstu i myśli, którą chciała przekazać sądowi orzekającemu. Jeszcze raz dodała, iż zrobiła to w celu ochrony interesu swojego mocodawcy i miała pełne prawo przypuszczać, że informacje te są prawdziwe, gdyż uzyskała je od funkcjonariusza policji. Jej celem nie było pomówienie E. M.. Podała, iż z treści art. 212 kk wynika, że poniżenie musi nastąpić w opinii publicznej zaś pisma procesowe nie są udostępniane publicznie. Nie zostały zatem wypełnione znamiona przestępstwa z art. 212 kk. Ponadto podniosła, iż posiada immunitet z uwagi na status aplikanta radcowskiego, którym była również w czasie obu postępowań cywilnych - działała zatem jako profesjonalny pełnomocnik. Od czasu rozpoczęcia aplikacji radcowskiej w 2014 r. do jej obowiązków należała reprezentacja spółki przez sądami i urzędami, sporządzanie pism procesowych, a ponadto sporządzanie i negocjowanie umów, opinii i innych mniej istotnych w tym momencie czynności. Treść pism wskazanych w akcie oskarżenia nie była odczytywana podczas procesów postępowań cywilnych (wyjaśnienia A. R. (2)).

Wyjaśnienia oskarżonej wespół z pozostałymi dowodami ujawnionymi na rozprawie Sąd ocenił w oparciu o reguły art. 7 kpk, zgodnie z którymi Sąd ocenia dowody swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, jak i wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego.

Sąd w całości obdarzył wiarą wyjaśnienia oskarżonej. Są one logiczne, rzeczowe i drobiazgowe. Znajdują potwierdzenie w dokumentach pochodzących z postępowania cywilnego dołączonych do niniejszej sprawy. Wespół z tymi dowodami tworzą spójną całość, nie zawierającą żadnych luk. Sąd miał w polu widzenia, iż oskarżona prezentowała odmienne stanowisko niż oskarżyciele prywatni lecz nie dostrzeżono, aby z tej przyczyny formułowała nieprawdziwe wypowiedzi. Zaznaczyć przy tym należy, iż okoliczności związane z prowadzonymi postępowaniami cywilnymi oraz ich merytorycznym rozstrzygnięciem nie miały znaczenia zarówno w przedmiocie oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonej i zeznań świadków jak też i aspekcie czynionych ustaleń faktycznych. Podkreślić trzeba, iż relacja A. R. (2) nie zawiera sprzeczności wewnętrznych. Nie została również zdyskredytowana za pomocą zeznań R. P., który nie pamiętał okoliczności podniesionych przez oskarżoną.

Jeśli chodzi o zeznania E. M. i L. P. Sąd uznał je za wiarygodne. Zaznaczyć należy, iż oskarżyciele prywatni składając zeznania - podobnie jak wcześniej oskarżona - zawarli w ich treści swoją własną subiektywną ocenę zdarzeń. Wprawdzie ich relacje w przeważającej mierze dotyczą prowadzonych postępowań cywilnych oraz zachowania A. R. (2) jako pełnomocnika (...) sp. z o.o., lecz nie mają znaczenia w aspekcie znamion czynów zabronionych zarzuconych oskarżonej z uwagi na poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne odnośnie przysługującego jej immunitetu.

Sąd uznał za prawdziwe zeznania R. P. lecz trzeba zaznaczyć, iż nie wniosły one niczego do sprawy.

Autentyczność i rzetelność sporządzenia zgromadzonych w sprawie pozostałych dowodów nieosobowych (pismo procesowe - k. 11-13, 14-17,18-19, wydruk ze strony internetowej - k. 20, dane o karalności - k. 21-22, 352, pełnomocnictwo - k. 25-26, 28-29, uchwała - k. 71-72, 98, zaświadczenie - k. 98b, protokół ksero k. 113-119, 120-131, 132-138, 139-145, 146-153, 154-156, postanowienie k. 235-238, 303-306, 307-308, wydruk z Internetu; z akt postępowania dyscyplinarnego: postanowienie - k. 99-101, 109-112, 137-141, 155-158, 191-193, zażalenie - k. 116-119, 163-168; z akt VII GC 1404/13: protokół rozprawy - k. 361-371, 380, 394, 513-514, pozew – k. 1-16, pełnomocnictwo - k. 17, korespondencja mailowa - k. 44-45, 89-90, pismo - k. 79-81, 167-169, 218-224, 340-342; wezwanie do zapłaty - k. 105-106, 109-114, 115-117, wypowiedzenie k.107; z akt VIII GC 1479/13: protokół rozprawy - k. 437-440, 447-451, 466-471, 478, 567, 240-246, pismo - k. 130, 409-412, zawiadomienie - k. 128, pełnomocnictwo - k. 131, umowa - k. 136-140) nie była przedmiotem zarzutów stron, a także nie wzbudziła wątpliwości Sądu. Z tych względów Sąd nie odmówił wskazanym wyżej dowodom nieosobowym wiarygodności i mocy dowodowej.

Mając na względzie tak ustalony i oceniony materiał dowodowy Sąd przeszedł do rozważań prawnych.

Oskarżonej zarzucono popełnienie czynu z art. 212 § 1 kk. W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, iż zachowanie A. R. (2), opisane w treści zarzutów prywatnego aktu oskarżenia a wynikające wprost ze złożonych pism procesowych, miało stanowić pomówienie. Pytanie jednak, czy za takie pomówienie może ono ponosić odpowiedzialność w drodze procesu karnego.

Przechodząc do dalszych rozważań prawnych należy na wstępie wskazać, iż zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 ustawy o radcach prawnych z dnia 6 lipca 1982 r. radca prawny przy wykonywaniu czynności zawodowych korzysta z wolności słowa i pisma w granicach określonych przepisami prawa i rzeczową potrzebą. Z kolei przepis art. 11 ust. 2 cyt. ustawy stanowi, iż nadużycie wolności, o której mowa w ust. 1, stanowiące ściganą z oskarżenia prywatnego zniewagę lub zniesławienie strony, jej pełnomocnika lub obrońcy, kuratora, świadka, biegłego lub tłumacza, podlega ściganiu tylko w drodze dyscyplinarnej. Przepisy te w myśl art. 33 ust. 5 tej ustawy stanowi, że do aplikantów radcowskich oraz do postępowania o wpis na listę aplikantów radcowskich przepisy art. 3 ust. 3-5, art. 11, art. 12 ust. 1, art. 23, art. 24 ust. 1 pkt 1, 3-5, ust. 2a pkt 1 i ust. 2c oraz art. 31 ¹ stosuje się odpowiednio.

Powyższe oznacza, iż aplikant radcowski przy wykonywaniu czynności zawodowych w sytuacji nadużycia wolności słowa ponad granice określone przepisami prawa i rzeczową potrzebą, stanowiące ściganą z oskarżenia prywatnego zniewagę lub zniesławienie m. in. strony i świadka, podlega odpowiedzialności tylko w drodze dyscyplinarnej.

Jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych, przeciwko A. R. (2) wszczęto dochodzenie w sprawie dotyczącej czynu polegającego na przekroczeniu granic wolności słowa i pisma w piśmie procesowym z dnia 25.02.2014 r. złożonym w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy, sygn. akt VIII GC 1404/13 i w piśmie procesowym z dnia 10.03.2014 r. i z dnia 26.03.2014 r. złożonym w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy, sygn. akt VIII GC 1479/13. Postępowanie to podczas drugiego procesu zostało umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk, art. 325e § 1 kpk w zw. z art. 74 ¹ ustawy o radcach prawnych. Decyzja ta została zaskarżona przez E. M. i L. P., wskutek czego postanowieniem z dnia 10 czerwca 2016 r. w sprawie o sygn. akt DO 37/2016 Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych w W. umorzył postępowanie z uwagi na przedawnienie karalności.

Sąd miał zatem w polu widzenia, iż w sprawie o czyny, które są przedmiotem niniejszego procesu, było prowadzone postępowanie dyscyplinarne z uwagi na uznanie przez Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w W., iż stanowią one delikt dyscyplinarny.

W tym miejscu należy rozważyć, czy istotnie zachowanie A. R. (2) stanowiło czyny, za które mogła ona ponieść tylko i wyłącznie odpowiedzialność dyscyplinarną. Zaznaczyć na wstępie należy, iż immunitet materialny, jaki przysługuje aplikantowi radcowskiemu uzasadniony jest tym, iż ryzyko odpowiedzialności karnej za zniewagę lub pomówienie mogłoby spowodować - ze względu na sposób, w jaki radcy prawni i aplikanci radcowscy posługują się słowem w trakcie wykonywania czynności zawodowych, nieuzasadnione modyfikacje w świadczeniu pomocy prawnej. Dotyczy to zarówno sytuacji, kiedy radca bądź aplikant radcowski samoogranicza się, przedstawiając istotne fakty lub ich ocenę, w obawie przed konsekwencjami ewentualnego aktu oskarżenia, jak i przypadków, w których inni uczestnicy postępowania sądowego lub administracyjnego, wykorzystując przepisy karne dotyczące niektórych treści wypowiedzi, zmierzają do wyeliminowania radcy prawnego lub aplikanta z danej sprawy lub zawężenia jego aktywności. Wówczas zakłóceniu ulega także przebieg głównego postępowania, sąsiadującego z kolejnym postępowaniem, tym razem z udziałem pełnomocnika w charakterze podsądnego, co dodatkowo oddziałuje na pierwotne relacje prawne między uczestnikami danej sprawy. W sprawach cywilnych wypowiedzi dotyczące indywidualnych cech osób bywają istotną częścią składową stanowiska stron. Na poziomie prawa karnego oraz ustawy o radcach prawnych immunitet materialny jest przywilejem skutkującym, zgodnie z art. 11 ust. 2 w zw. z art. 33 ust. 5 ustawy o radcach prawnych, wyłączeniem odpowiedzialności karnej za przestępstwa zniesławienia (art. 212 kodeksu karnego ²⁵) lub zniewagi (art. 216 k.k.), jeżeli czyn został dokonany w stosunku do uczestnika postępowania sądowego oraz pozostawał w bezpośrednim związku z wykonywaniem przez sprawcę czynności zawodowych. Jedną z przesłanek, warunkujących objęcie wypowiedzi immunitetem pozostaje wymóg jej bezpośredniego związku z czynnościami zawodowymi wykonywanymi przez radcę prawnego bądź aplikanta. Warunek nie jest spełniony, jeżeli artykulacja odbywa się w ramach innego typu aktywności radcy lub treść wypowiedzi odnosi się do kwestii niezwiązanych ze świadczoną pomocą prawną (Anna Machnikowska w: Artur Biłgorajski (red.), Mariusz Białczak, Wojciech Cieślak, Anna Demenko, Krzysztof Dobieżyński, Tomasz Dolata, Anna Machnikowska, Piotr Marquardt, Ryszard Mikosz, Jan Olszanowski, Olga Sitarz, Ewa Śladkowska, Jarosław Świeczkowski, Grzegorz Tyrka – „Granice wolności wypowiedzi przedstawicieli zawodów prawniczych”).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż A. R. (2) składając pismo procesowe z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie VIII GC 1404/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy przeciwko pozwanej E. M. wskazała m. in., iż „w świetle późniejszych wydarzeń powód śmie twierdzić, że podpisanie umowy przez pozwaną na lokal nr (...) i jego nie przejęcie było środkiem do celu, tj. do wyjścia pozwanej z budynku przy ul. (...) pozostawiając m. in. zadłużenie za energię, czy adres pod którym jest poszukiwana przez Policję w związku prowadzonymi przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi”. Z kolei w piśmie procesowym z dnia 10 marca 2014 r. złożonym w imieniu pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w sprawie VIII GC 1479/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy z powództwa E. M. wskazała m. in., iż „w świetle późniejszych wydarzeń pozwany śmie również twierdzić, że podpisanie umowy przez powódkę na lokal nr (...) i jego nie przejęcie było środkiem do celu, tj. do wyjścia powódki z budynku przy ul. (...) pozostawiając m. in. zadłużenie za energię, czy adres pod którym jest poszukiwana przez Policję w związku prowadzonymi przeciwko niej postępowaniami związanymi z przestępstwami gospodarczymi”. Natomiast do pisma procesowego z dnia 26 marca 2014 r. złożonego w imieniu pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w sprawie VIII GC 1479/13 prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy dołączyła wydruk ze strony internetowej Gazeta.pl zawierający wypowiedź D. K. odnośnie działki o powierzchni 2500 m ² leżącej na terenie Miejskich Zakładów (...) przy ulicy (...) w W., iż „od zamknięcia terenu L. P. już 51 razy włamywał się, nie pomagały założone kłódki”.

W ocenie Sądu wskazane przez oskarżoną w treści powyższych pism procesowych okoliczności niewątpliwe były związane bezpośrednio z wykonywanymi przez nią czynnościami zawodowymi. Reprezentowała ona spółkę (...) w prowadzonych procesach jako powoda bądź pozwanego. Podniesione okoliczności miały znaczenie dla prowadzonych postępowań i stanowiły element strategii procesowej. Służyły kompleksowej ocenie działań E. M. jako strony pozwanej (sprawa VIII GC 1404/13) bądź powodowej (sprawa VIII GC 1479/13) oraz ocenie wiarygodności zeznań świadka L. P. (sprawa VIII GC 1479/13). Wprawdzie A. R. (2) reprezentowała spółkę (...) jedynie jako pełnomocnik bez powoływania się na status aplikanta radcowskiego, lecz w ocenie Sądu nie ma to znaczenia w aspekcie oceny zastosowania art. 11 ust. 2 cyt. ustawy. Istotne jest to, czy wykonywała w toku prowadzonych postępowań czynności zawodowe. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o radcach prawnych wykonywanie zawodu radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, zaś w myśl art. 6 ust. 1 świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy nie budzi żadnych wątpliwości, iż A. R. (2) świadczyła dla reprezentowanej spółki usługi z zakresu pomocy prawnej. Nie należy też tracić z pola widzenia, iż oskarżona od stycznia 2013 r. – w związku z rozpoczęciem aplikacji radcowskiej przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w W. – była zatrudniona w (...) sp. z o.o. na stanowisku prawnika – aplikanta radcowskiego. Wykonując zatem swoje obowiązki zawodowe, działała jako pracownik (...) sp. z o.o. zatrudniony na stanowisku prawnika – aplikanta radcowskiego.

Reasumując, w ocenie Sądu – skoro czyny zarzucone oskarżonej mogą być ścigane wyłącznie w drodze postępowania dyscyplinarnego - stosownie do treści przepisu art. 17 § 1 pkt 8 kpk uznając, iż oskarżona nie podlega orzecznictwo polskiego sądu karnego, należało postępowanie umorzyć.

Na podstawie art. 632 pkt 1 k.p.k. Sąd stwierdził, iż koszty procesu ponoszą oskarżyciele prywatni.