Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 331/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Danuta Szaciłowska

Protokolant st.sekr.sądowy Bożena Szymańska

po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2017 r. w Grudziądzu

sprawy

1/ z powództwa małoletnich K. K. (1) , K. K. (2) i M. K. dział. przez matkę K. K. (3)

przeciwko S. K.

o alimenty

2/ z powództwa K. K. (3)

przeciwko S. K.

o alimenty

1.  Zasądza od pozwanego S. K. na rzecz małoletnich powodów - K., K. i M. K. rentę alimentacyjną po 300 zł miesięcznie na każdego z nich tj. łącznie po 900 zł miesięcznie za okres od 23.06.2016 r. do 13.12.2016 r. płatną do rąk ustawowego przedstawiciela małoletnich powodów matki K. K. (3), do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry .

2.  Oddala powództwo na rzecz małoletnich powodów w pozostałym zakresie, za okres od 23.06.2016 do 13.12.2016 r.

3.  Oddala powództwo w zakresie alimentów na rzecz K. K. (3) za okres od 23.06.2016 r. do 13.12.2016 r.

4.  Umarza postępowanie w zakresie alimentów na rzecz małoletnich powodów i K. K. (3) za okres od 14.12.2016 r.

5.  Zasądza od pozwanego na rzecz małoletnich powodów płatną do rąk ustawowej przedstawicielki K. K. (3) - kwotę 500 zł tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego, nie obciążając pozwanego pozostałą częścią kosztów zastępstwa procesowego oraz pozostałymi kosztami sądowymi za I instancję.

6.  Wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 331/16

UZASADNIENIE

Małoletni K. K. (1) ,K. K. (2) i M. K. ,działający przez matkę K. K. (3) a także K. K. (3) wystąpili w dniu 23 czerwca 2016r do Sądu Rejonowego w Grudziądzu z powództwem przeciwko S. K. o alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie na każdego z nich.

W uzasadnieniu żądania strona powodowa podniosła ,że pozwany w marcu 2016r opuścił dzieci i żonę i nie łoży na ich utrzymanie , ma duże dochody z pracy za granicą kraju i wydaje pieniądze na zbytki. K. K. (3) zaś - jak podaje- jest w czwartej ciąży z pozwanym i utrzymuje się z pieniędzy z pomocy społecznej ,które nie wystarczają na zaspokojenie wszystkich potrzeb /k. 2-3 akt/.

Pozwany w odpowiedzi na pozew stwierdził ,że nie jest w stanie płacić żądanych alimentów ,gdyż jest bezrobotny i ma zaburzenia osobowości spowodowane postępowaniem jego żony K. K. (3) ,która - w jego ocenie - ma zaburzenia emocjonalne i wymaga nadzoru kuratora. Podniósł też ,że nie poczuwa się do ojcostwa wobec dziecka ,które powódka ma urodzić /64 akt/.

Na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2016r S. K. zgodził się na propozycję ugody podaną przez przewodniczącą Sądu poprzez ustalenie alimentów tylko na małoletnich powodów w kwotach po 250 zł miesięcznie na każdego z nich , na co jednak K. K. (3) nie wyraziła zgody /k.80 akt/.

Sąd na kolejnym terminie rozprawy w dniu 11 pażdziernika 2016r udzielił zabezpieczenia poprzez zobowiązanie S. K. do łożenia tytułem alimentów na rzecz małoletnich K. , K. i M. K. po 250 zł miesięcznie na każdego z nich do rąk ich matki K. K. (3) ,poczynając od 11 pażdziernika 2016r /k. 107 akt/.

W toku postępowania w przedmiotowej sprawie w dniu 14 grudnia 2016r zawisła przed Sądem Okręgowym w Toruniu sprawa z powództwa S. K. przeciwko K. K. (3) o rozwód / pismo Sądu Okręgowego w Toruniu -k. 142 akt/.

Na rozprawie w dniu 6 kwietnia 2017r K. K. (3) cofnęła powództwo w zakresie alimentów od dnia złożenia pozwu rozwodowego tj. 14.06. 2016r , na co pozwany wyraził zgodę /k. 201 akt/.

Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalił następujący stan faktyczny.

K. K. (3) i S. K. zawarli związek małżeński w dniu 12.07. 2003r. Ze związku tego pochodzą małoletni powodowie : K. K. (1) urodzony (...) , K. K. (2) urodzony (...) , M. K. urodzony (...) / dowód: odpisy aktów USC -k. 7-10 akt/.

Małżonkowie K. rozstali się w marcu 2016r ; wcześniej korzystali z terapii małżeńskiej ,która nie przyniosła pozytywnego rezultatu. W tym czasie K. K. (3) była w ciąży z czwartym dzieckiem ,które urodziła 28.10. 2016r.

Po wyprowadzeniu się pozwanego z domu powódka utrzymywała się ze wspólnych oszczędności w kwocie co najmniej 5400 zł ,które małżonkowie K. zgromadzili na koncie bankowym. Drugim kontem , na którym małżonkowie zaoszczędzili pieniądze na zakup mieszkania w kwocie 24.000 zł , dysponował tylko S. K.. Jeszcze przed rozstaniem -w lutym 2016r - małżonkowie K. odbyli wycieczkę do Szwecji , potem kupili lodówkę i telewizor , znacznie uszczuplając zasoby na koncie pozwanego / dowód : zeznania stron -k. 200-201 akt , kserokopie rachunków -k .67-68, 71 akt/.

Żródłem oszczędności małżonków K. były nadwyżki finansowe po zaspokojeniu bieżących kosztów utrzymania , pochodzące z ich okresowych prac za granicą kraju. Ostatni raz na takim zarobkowym wyjeżdzie K. K. (3) była w okresie od maja do lipca 2015r w Niemczech. S. K. natomiast jeżdził zarobkowo od 10 lat – kilka razy w roku - do różnych krajów Europy Zachodniej i wykonywał tam prace fizyczne przy uprawach warzyw i owoców. Na jednym wyjeżdzie trwającym przeciętnie 2 miesiące zarabiał kilka tysięcy złotych. Pozwany dysponował samochodem M. (...) ,który zakupił za kwotę 18.000 zł do wspólnego majątku małżeńskiego w celu zarobkowego przewożenia ludzi do takiej pracy . Wykorzystywał ten samochód do 2016r kiedy sprzedał go za bliżej nieustaloną kwotę. S. K. w dniu 1 sierpnia 2016r zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku / dowód : zeznania stron -k.200-201 akt , protokół przyjęcia pojazdu do komisu - k. 97 akt ,zaświadczenie PUP -k. 74 akt , zaświadczenie Urzędu Miejskiego -k. 139 akt /.

Pozwany w sierpniu 2016r zorganizował wyjazd dla sześciu osób m.in. A. C. i A. K. do W. na zbiór jabłek. Przewoził te osoby M. (...) i od każdej osoby za te usługę pobrał po 300 zł. Pozwany również pracował przy zbiorze jabłek i został w tej pracy ,choć A. C. i A. K. po 5 tygodniach powrócili do kraju z zyskiem po ok. 6000zł każdy. Kolejny raz S. K. wyjechał w celach zarobkowych w listopadzie 2016r do W. / dowód : zeznania E. A. -k.126 akt , D. A. -k.126 akt ,A. C. -k. 186 akt ,A. K. -k.186 akt/.

W dniu 4 stycznia 2017r pozwany rozpoczął pracę w (...) firmie (...) jako operator maszyn do obróbki drewna z wynagrodzeniem zasadniczym 12,50 zł brutto na godzinę i możliwością nagrody miesięcznej. Ma obecnie umowę na okres 3 lat i zarabia kwoty zależne od ilości nadgodzin ; w styczniu - 2353 zł netto ,w lutym – 1880 zł netto / dowód : umowa o prace -k.181 akt , zeznania pozwanego -k.201 akt/.

S. K. po rozstaniu z żoną ,kiedy przebywał w kraju ,mieszkał i stołował się za darmo u matki T. K. / dowód : zeznania T. K. -k. 105 akt /. 30 grudnia 2016r zawarł on umowę najmu mieszkania w G. przy ul. (...) z ustalonym czynszem w kwocie 490 zł miesięcznie plus opłata za media Za prąd S. K. płaci miesięcznie 69 zł , za usuwanie nieczystości - 21 zł, 50 zł -za gaz , 10 zł- za wodę. Na zakup węgla w lutym 2017r wydał 108 zł /dowód: zeznania pozwanego -k.201 akt , kserokopia umowy najmu i rachunków -k.164-168 171-172 akt/.

K. K. (3) posiada zasiłek wychowawczy na dzieci po 500 zł na każde z nich. Po urodzeniu czwartego dziecka otrzymała też zasiłek rodzicielski w kwocie po 1000 zł miesięcznie. Otrzymuje również zasiłki rodzinne na małoletnich powodów w kwotach po 118 zł miesięcznie na każdego z nich a we wrześniu 2016r dostała dodatkowo po 100 zł na każdego syna z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego. Ma też przyznany dodatek mieszkaniowy w kwotach około 400 zł miesięcznie. Mieszka sama z dziećmi i zajmuje się ich wychowaniem . Wystąpiła w sprawie rozwodowej o zabezpieczenie alimentów na czwarte dziecko. Czynsz za jej mieszkanie wynosi 480 zł miesięcznie. Za wywóz śmieci i za wodę płaci ok. 90 zł miesięcznie , za prąd - ok. 70 zł a za gaz- 64 zł miesięcznie. Na zakup węgla w pażdzierniku 2016r wydała 749,99 zł /dowód : zeznania powódki -k.200 akt , kserokopia najmu mieszkania , kserokopie decyzji (...) w/m , kserokopie rachunków -k.5-24, 48,49 ,92-94, 100, 151-152, 158 akt/.

Małoletni powodowie rozwijają się prawidłowo ,są zdrowi z tym ,że małoletni K. nosi okulary . Małżonkowie K. pozostają w głębokim konflikcie Pozwany w sprawie rozwodowej stara się o przejęcie opieki nad dziećmi i zarzuca małżonce utrudnianie kontaktów z synami /dowód : zeznania stron -k. 200-201 akt /

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wszystkich wyżej wymienionych dokumentów , załączonych do akt sprawy ,którym dał wiarę z uwagi na ich urzędowy charakter i niepodważaną przez strony wiarygodność.

Sąd oparł swoje ustalenia również na zeznaniach świadków : E. A. ,D. A. , A. C. i A. K. ,dając im w pełni wiarę z uwagi na fakt ,ze zeznania te są zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego , korelują ze sobą jak też z zeznaniami K. K. (3).

Sąd uznał ,ze zeznania świadków Ł. Z. i P. N. /k.104-105 akt / nie wnoszą istotnych dla sprawy faktów , gdyż świadkowie ci zeznali ,że nie posiadają wiedzy na temat wyjazdów zarobkowych pozwanego za granicę /z wyjątkiem jednego wyjazdu trzy lata temu do Francji/. Świadek P. Z. zeznał , że we wrześniu 2016r był na tanim, parodniowym wyjeżdzie z pozwanym i kilku kolegami we W. w celach wypoczynkowych , co nie wyklucza wcześniejszego i póżniejszego wyjazdu S. K. do W. w celach zarobkowych ,o których świadek ten nie musiał wiedzieć. Również T. K. zeznała ,że nie ma wiedzy na temat pracy pozwanego i jego majątku. Stwierdziła nadto , że S. K. jako jej syna , po rozstaniu z żona za darmo nocował i stołował się u matki , co brzmi logicznie i odpowiada zeznaniom pozwanego.

Analizując zeznania stron sąd dał w pełni wiarę zeznaniom K. K. (3) z uwagi na korelacje tych zeznań z dokumentami i zeznaniami świadków. Sąd uznał też za wiarygodne zeznania pozwanego w kwestiach znajdujących potwierdzenie w zeznaniach powódki i dokumentach. Z tego też względu Sąd nie przyjął do swoich ustaleń twierdzeń S. K. ,iż od stycznia 2016r nie jeżdził zarobkowo za granicę ,nie miał żadnych pieniędzy na swoim koncie a samochód , który w 2014r kupił za 18.000 zł w 2016r sprzedał za 4000zł. Twierdzenia takie pozostają w rażącej sprzeczności z zeznaniami świadków ,powołanych przez powódkę i z zasadami logiki.

Sąd zważył co następuje .

W myśl art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego /k.r.o./ oboje małżonkowie obowiązani są , każdy według swych sił i możliwości zarobkowych i majątkowych przyczyniać się do zaspokojenia potrzeb rodziny ,który przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać, w całości lub w części ,na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. W wytycznych Sądu Najwyższego /uchwała SN z 16.123. 1987r ,III CZP 91/86/ został wyrażony pogląd ,że zakres obowiązku z art 27 k.r.o. kształtuje zasada w myśl której stopa życiowa małżonków ,choćby pozostających w faktycznym rozłączeniu ,powinna być równa.

Stosownie do treści art., 133 par 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie

W myśl art. art. 135 par 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych zobowiązanego. Przy tym wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem niesamodzielnego dziecka może też polegać – w całości lub części - na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 par 2 k.r.o.).

Zgodnie z praktyką sądowa i doktryną prawniczą usprawiedliwione potrzeby uprawnionego dziecka są oceniane w stosunku do etapu życiowego tego dziecka, przy zestawieniu z zarobkami i majątkowymi możliwościami zobowiązanego rodzica .

Poza tym należy przy interpretacji zakresu obowiązku alimentacyjnego mieć na uwadze treść art.96 k.r.o, w szczególności, że rodzice są obowiązani troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa, odpowiednio do jego uzdolnień.

Analizując przedmiotowa sprawę w aspekcie powyższych przepisów , Sąd w pierwszej kolejności zauważa ,że K. , K. i M. K. są dziećmi nie posiadającymi majątku i nie będącymi w stanie samodzielnie się utrzymać.

Oceniając potrzeby małoletnich powodów , Sąd uznał ,że z uwagi na ich wiek tj. 13 ,11 i 9 lat potrzeby ich są zbliżone .Przy tym małoletni ,uczęszczający do szkoły wymagają dodatkowych nakładów finansowych związanych z nauką. Jednakże komputer rowery , dodatkowe płatne zajęcia , na co zwróciła uwagę w swoich zeznaniach K. K. (3) nie stanowią - w ocenie Sądu - usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów ,które musza zaspokoić ich rodzice.

Przy tym K. K. (3) , mająca również obowiązek alimentacyjny wobec swoich dzieci ,niewątpliwie , spełnia go w znacznej części , gdyż zajmuje się przygotowywaniem posiłków , opieraniem ,dbaniem o higienę i zdrowie a także o naukę , wychowanie , rozrywki dzieci.

K. K. (3) w czasie trwania przedmiotowej sprawy była w ciąży a i urodziła czwarte dziecko. W takiej sytuacji miała ona znacznie ograniczone możliwości zatrudnienia celem osiągania stałych dochodów . K. K. (3) zanim zaszła w ciążę pracowała sezonowo za granicą tak jak jej mąż ,pozostawiając dzieci pod opieką członków rodziny. Nie należy więc ona do osób unikających pracy zarobkowej ,której zapewne szukałaby w innej sytuacji niż ta w jakiej znalazła się w 2016 roku. K. K. (3) od początku 2016r utrzymywała siebie i dzieci z różnego rodzaju zasiłków i dotacji mieszkaniowej jakie otrzymywała z opieki społecznej. Wykorzystała też oszczędności małżeńskie w kwocie co najmniej 5400 zł a pozwany , jak wynika z jego stanowiska w sprawie , nie kwestionuje zasadności takiego postępowania żony .

Również S. K. korzystał z konta bankowego ,do którego miał wyłączny dostęp a gdzie były gromadzone pieniądze na przyszłe mieszkanie małżonków. Przy tym ,niewątpliwie , stan tego konta został bardzo uszczuplony na początku 2016r na skutek finansowania wyjazdu małżonków na wycieczkę do Szwecji ,zakupu stosunkowo drogiej lodówki i telewizora .

Przy tym pozwany ,w przeciwieństwie do żony , nie zaprzestał wyjazdów zarobkowych za granicę .Ustalenie dokładnego zysku S. K. z tego rodzaju zatrudnienia jest ,zdaniem Sądu , niemożliwe w sytuacji kiedy nie było oficjalnych umów o pracę lub też nie były one w Polsce rejestrowane. S. K. czerpał też korzyści z przewozu ludzi do pracy za granicą ,ale nie miał zgłoszonej działalności gospodarczej. Z ustaleń Sądu wynika ,że w 2016r S. K. pracował za granicą w okresie sierpnia, kiedy to mógł zarobić co najmniej 6000 zł , oraz w listopadzie 2016r. Pozwany zeznał ,że przed 2016r w pracy spędzał 4 miesiące w roku. W takiej sytuacji należy uznać ,że jego zysk w 2016r z tego rodzaju pracy wynosił co najmniej 24.000 zł ,przy czym z tej kwoty musiał on utrzymać się w pozostałe miesiące ,które spędził w kraju. W styczniu 2017r pozwany podjął pracę w Polsce za kwotę niższą od dotychczasowych dochodów ,ale należy zauważyć ,że są to dochody stałe i ze składką ubezpieczeniową a tego rodzaju zatrudnienie staje się konieczne w sytuacji kiedy pozwany miałby przejąć pieczę nad synami ,o co występuje w sprawie rozwodowej. W 2016r S. K. sprzedał też samochód za kwotę , niewątpliwie, większą niż 4000 zł. Pieniędzmi tymi nie podzielił się z żoną.

Przy tym pozwany od marca 2016r do końca grudnia 2016r ,w czasie pobytu w Polsce ,mieszkał u matki , nie płacąc jej za to.. Dopiero 30 12. 2016r wynajął mieszkanie w G. za kwotę 490 zł miesięcznie

.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd uznał ,że w okresie od wytoczenia powództwa w dniu 23.06. 2016r do 13.12.2016r tj, ostatniego dnia przed zawiśnięciem sprawy rozwodowej S. K. miał możliwość łożyć na utrzymanie małoletnich powodów po 300 zł miesięcznie na każdego z nich a taka kwota alimentów jest adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów .

Dlatego Sąd na mocy art. 133 par 1 ,135 par 1 i 2 kro orzekł o alimentach w powyższym zakresie i oddalił powództwo jako wygórowane w dalej idącym zakresie.

Mając na uwadze sytuację materialną K. K. (3) ,która od marca 2016r miała do swojej dyspozycji kwotę co najmniej 5400zł z konta bankowego a także korzystała z pomocy społecznej Sąd uznał ,że jej stopa życiowa w okresie od czerwca do grudnia 2016r nie była niższa od poziomu życia pozwanego .

Dlatego ,na zasadzie art. 27 k.r.o. oddalił powództwo o alimenty na rzecz K. K. (3) za okres od 23.06. 2016r do 13.12. 2016r.

Sad nadto uznał ,że cofniecie pozwu za okres od 14.12. 2016r nastąpiło w sposób zgodny z prawem ,zasadami współżycia społecznego i nie zmierza do obejścia prawa i -na zasadzie art. 203 par1 k.p.c. oraz art 355 par 1 k.p. c. - umorzył postępowanie w zakresie alimentów za okres od 14.12. 2016r.

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie zasądzonych alimentów Sąd nadał wyrokowi na podstawie art. 333 par 1 pkt 1 k.p.c.

Sąd – na podstawie art. 102 k.p.c – zasądził od S. K. na rzecz małoletnich powodów tylko część kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 500 zł i odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi od których uiszczania powodowie byli zwolnieni z uwagi na fakt, iż pozwany uległ żądaniu w części a nadto już w chwili wyrokowania jest zobowiązany zwrócić zaległe alimenty . W takiej sytuacji ponoszenie przez S. K. kosztów procesu w całości byłoby dla niego nadmiernym obciążeniem finansowym.