Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Piotr Kawecki

Protokolant stażysta Monika Smolarek

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2017 r. w. T.

sprawy z powództwa P. P. (1)

przeciwko R. P.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa rentę alimentacyjną od pozwanego R. P. na rzecz powódki P. P. (1) ur. (...) w T., córki R. i J., z kwoty po 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie ustalonej ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. T. z dnia 25.10.2013 r. w sprawie (...) do kwoty po 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatnej do rąk powódki, poczynając od dnia 01.10.2016 r., do dnia 10-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nie obciąża powódki kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi w sprawie,

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 787/16

UZASADNIENIE

P. P. (1) w dniu 10 października 2016 r. wniosła pozew przeciwko R. P. domagając się podwyższenia alimentów z kwoty 350 zł miesięcznie do kwoty 800 zł miesięcznie poczynając od dnia 01 października 2016 r., wskazując m.in, iż od października 2016 r. kontynuuje studia stacjonarne na (...) (...) im. A. M. w P.. Ze względu na naukę poza miejscem zamieszkania ponosi duże koszty związane z utrzymaniem, tj.: wynajem pokoju wraz z opłatami za media 700 zł miesięcznie, wyżywienie ok. 500 zł miesięcznie, wydatki związane z nauką ok. 150 zł miesięcznie, zakup odzieży, obuwia ok. 70 zł miesięcznie, opłata za internet i telefon ok. 50 zł miesięcznie, opłata za karnet klubu fitness oraz bilety na basen ok. 80 zł miesięcznie, spotkania integracyjne ok. 50 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 15 lutego 2017 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił, co następuje

P. P. (1) urodziła się w dniu (...) i pochodzi ze związku małżeńskiego R. P. i J. P..

Po raz ostatni alimenty na rzecz powódki zostały ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 25 października 2013 r. w sprawie (...)

/dowód:

odpis zupełny aktu urodzenia k. 6

ugoda z dnia 25.10.2013 r. k. 66 akt (...) SR w. T./

Powódka miała wówczas (...) lat i była studentką I roku studiów stacjonarnych na kierunku (...) na U. A. M. w P.. Wynajmowała pokój za który płaciła 620 zł miesięcznie. Nie otrzymywała stypendium. Pozostawała na utrzymaniu dziadków. Nie miała majątku.

Matka powódki przebywała wówczas w A. poszukując pracy.

Pozwany otrzymywał rentę w kwocie (...) zł miesięcznie. Był po endoprotezie stawu biodrowego, chorował na nerki, problemy z kręgosłupem. Nie miał innych dzieci na utrzymaniu. Był właścicielem mieszkania, w którym mieszkał sam. Za mieszkał płacił 700 zł miesięcznie wraz ze wszystkimi opłatami. Pozwany opłacał wówczas dla P. P. (2) karnet na siłownię, wyjeżdżał wraz z córką na wycieczki zagraniczne doE.

/dowód: akta (...) SR w. T.

rachunki za wycieczki -k. 23-24,

rachunek za siłownię – k. 25

rachunki za mieszkanie – k. 26-27

zaświadczenie ZUS o wysokości renty – k. 29,

zaświadczenia lekarskie – k. 32,35,36, 37, 38,39,40,41 /

Obecnie P. P. (1) ma (...) lata i jest studentką (...) roku studiów stacjonarnych drugiego stopnia na U. A. M. w P.. Na książki w obecnym roku akademickim wydała ok. 120 zł, na materiały edukacyjne musi wydawać niż 3 lata temu.

Wynajmuje w P. wraz z koleżanką 2-pokojowe mieszkanie za które płaci łącznie ok. 700 zł miesięcznie.

Powódka wydaje miesięcznie: na wyżywienie ok. 200-300 zł, na zakup pomocy dydaktycznych, bilet autobusowy oraz zajęcia terenowe ok. 10 zł, na odzież i obuwie ok. 50-100 zł, na środki higieny osobistej ok. 30-50 zł, na telefon i internet ok. 60 zł, na rozrywkę ok. 50 zł.

Powódka chodzi do klubu fitness, za który karnet kosztuje 50 zł miesięcznie oraz na basen, za który płaci 20 zł miesięcznie.

P. P. (1) zapisała się na kurs prawa jazdy, który kosztował 1550 zł. Nie jest właścicielką samochodu, nie ma żadnego majątku.

W 2016 r. pracowała na targach przez 3-4 dni. Zarobiła ok. 330 zł. Nie ma możliwości podjęcia jakiegokolwiek zatrudnienia, bowiem ze względu na konieczność nauki i grafik zajęć na studiach, który jej to uniemożliwia.

Matka powódki pracuje jako opiekunka osób starszych w W. B. Zarabia (...)funtów tygodniowo. Pomaga finansowo powódce. Przekazuje jej miesięcznie ok. (...) zł. Dziadek powódki z uwagi na swoją chorobę już nie pomaga powódce finansowo.

Pozwany nie kontaktuje się z córką od maja 2016 r. Alimenty płaci regularnie w kwocie 350 zł. Nie wspomaga powódki w inny sposób.

/dowód:

Zaświadczenie z uniwersytetu k. 5

umowa najmu k. 6-8

PIT matki powódki za rok 2015 k.9-15

przesłuchanie powódki k. 43-44/

R. P. ma obecnie (...) lat. Otrzymuje rentę z tytułu niezdolności do pracy w kwocie ok. (...)zł netto miesięcznie. Rentę ma przyznaną do kwietnia 2020 r. Od października 2016 r. jest zatrudniony w firmie (...) na etacie (...). Otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. (...) zł netto miesięcznie.

Ma ok.(...) zł oszczędności pozostałych po sprzedaży domu po zmarłej matce.

Jeździ do różnych krajów. W 2016 r. był na C. T. (1) Średni koszt wycieczki wynosi ok. 700 zł. Wyjazd do T.kosztował 1000 zł. W 2016 r. na wycieczki zagraniczne wydał łącznie ok. 5.000 zł.

Pozwany ma spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 49,5 m ². Mieszka sam. Opłaty za mieszkanie i media wynoszą łącznie ok. 800 zł miesięcznie. Od wielu lat pozwany przekazuje pozwanej kwotę około 1.100 zł z tytułu zwrotu ulgi na dziecko.

/dowód:

wydruki z portalu F. k. 17-23

zaświadczenie lekarskie k.36

orzeczenie o niepełnosprawności k.37

zaświadczenie z biura podróży k. 38

PIT pozwanego za rok 2016 k. 39

zaświadczenie o zarobkach k. 40-41

zaświadczenie z ZUS k.42

przesłuchanie pozwanego k.44-45/

Sąd zważył, co następuje

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie przesłuchania stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W przypadku powództwa o podwyższenie alimentów przez „zmianę stosunków” rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów, tj. istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów lub istotne zwiększenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Zgodnie z powołanymi przepisami art. 133 § 1 i art. 135 kro kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem córki P. w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju, nauki i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt III CZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 217/97 (Prokuratura i Prawo z 1998r., Nr 9, poz. 28) wskazano, iż:

„Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 krio). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym przyjmuje się, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Z tej przyczyny w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowywania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawianie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności, pozostawałoby zatem w sprzeczności ze wspomnianym wyżej podstawowym obowiązkiem rodzicielskim.”

Natomiast w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14.11.1997r., sygn. akt III CKN 257/97 (OSNC z 1998r., Nr 4, poz. 70) stwierdzono, że przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8.08.1980r., sygn. akt III CRN 144/80 (OSNC z 1981r., Nr 1, poz. 20) wyjaśnił, że:

„Rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które, będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie”.

Ponadto w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1976r., sygn. akt III CRN 280/76 (OSP z 1977r., Nr 11, poz. 196) wskazano m.in., że prawo do dalszego pobierania alimentów przysługuje dziecku pełnoletniemu które już posiada określone kwalifikacje zawodowe a które podjęło studia, o ile wiek dziecka nie przekracza znacznie normalnego wieku osób rozpoczynających studia wyższe.

Analiza w/w przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz orzeczeń Sądu Najwyższego dotyczących obowiązku alimentacyjnego prowadzi do wniosku, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego uczącego się dziecka istnieje wówczas gdy wiek dziecka nie odbiega znacząco do wieku osób które podejmują naukę w zwykłym trybie (tj. bez opóźnień organizacyjnych) a ponadto pełnoletnie dziecko wykazuje chęć nauki i jego osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.

Powódka obecnie ma (...) lata i od października 2016r. jest studentką pierwszego roku studiów stacjonarnych drugiego stopnia na U. A. M. w P.. W chwili obecnej jej nauka przebiega bez opóźnień. Dodatkowo z uwagi na fakt, że studiuje stacjonarnie, pomimo starań, nie jest w stanie podjąć takiej pracy zarobkowej, która pozwoliłaby jej zapewnić środki finansowe na pokrycie wszystkich jej usprawiedliwionych potrzeb.

Od czasu ostatniego ustalenia wysokości alimentów minęły 3 lata. W tym czasie wzrosły uzasadnione potrzeby powódki, nadto faktem powszechnie znanym jest wzrost cen związanych z inflacją.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, że przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego w 2013r. (czyli ostatnio przed niniejszą sprawą) powódce pomagał finansowo dziadek. Obecnie jednak z uwagi na swoją chorobę nie przekazuje on jej już żadnych środków finansowych. W tym zakresie więc również dokonała się zmiana w stosunku do ostatnio istniejącej sytuacji, kiedy ustalana była wysokość alimentów.

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że obecnie w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego znajduje się płacenie po 650 zł miesięcznie alimentów dla córki P., tytułem finansowania części usprawiedliwionych wydatków związanych z jej utrzymaniem.

Wydatki powyżej kwoty 650 zł miesięcznie obciążają matkę P. P. (1) – jako drugiego z rodziców – która pracuje w A. i zarabia ok. 190 funtów tygodniowo.

Określając wysokość alimentów dla powódki, Sąd wziął pod uwagę wysokość dochodów pozwanego. Pozwany otrzymuje rentę z tytułu niezdolności do pracy a dodatkowo pracuje jako pracownik i ochrony i jego łączne miesięczny dochody wynoszą ok. (...) zł miesięcznie. R. P. nie ma utrzymaniu innych dzieci. Jego stałe miesięcznie wydatki związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą ok. 800 zł. W ocenie Sądu po uiszczeniu tych opłat oraz po odliczeniu kosztów wyżywienia, zakupu ubioru czy żywności, do dyspozycji pozwanego nadal pozostaje znaczna kwota, która pozwoli mu na płacenie alimentów w kwocie po 650 zł miesięcznie na rzecz swojej córki.

Nie może też umknąć uwadze fakt, że pozwany wyjeżdża na liczne wyjazdy zagraniczne. Tylko w 2016 r. był na wyjeździe wG., w M., w T. w B.w C., w E. oraz na C. – wyjazdy te łączy z wykupem usług rehabilitacyjnych. Pozwany na same wyjazdy wydał ok. 5000 zł. Jak wynika jednak z doświadczenia życiowego koszty podróży zagranicznych nie kończą się na samym opłaceniu wyjazdu. Często na miejscu wydaje się pieniądze na pamiątki, wyżywienie i inne przyjemności, jak np. zabiegi, którym poddaje się pozwany. Wynika więc z tego, że pozwany przeznacza znacznie więcej pieniędzy na podróże niż wskazane przez niego 5.000 zł. Kwota ta spokojnie wystarczyłaby na płacenie alimentów dla powódki przez ponad pół roku. Wcześniej pozwany wyjeżdżał na wakacje wraz z córką, opłacał niemałe koszty związane z jej udziałem w podróżach, opłacał jej karnet na siłownię, obecnie już, od około 3 lat nie finansuje córce tych przyjemności. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że pozwany dysponuje oszczędnościami w kwocie ok. (...) zł.

W ocenie Sądu, w możliwościach zarobkowych i majątkowych pozwanego mieściła się żądana przez powódkę kwota alimentów w wysokości 800 zł miesięcznie, jednak powódka nie wykazała, by jej miesięczne koszty utrzymania były wyższe niż 1300 zł.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając w pozostałym zakresie powództwo jako niezasadne.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2016r., poz. 623 ze zm.) w związku z art. 98 § 1 kpc w części dotyczącej strony powodowej, a w związku z art. 102 kpc w części dotyczącej pozwanego.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.