Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie

Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący SSO Rafał Łatanik

Protokolant Karina Zbroińska

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2017 roku w Częstochowie

sprawy H. I.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania H. I.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 20 kwietnia 2016 roku Nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia ubezpieczonej H. I. emerytury według wskaźnika 74,28%.

Sygn. akt IV U 520/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2016 roku numer (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił ubezpieczonej H. I. prawa do przeliczenie podstawy wymiaru emerytury.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że na wniosek ubezpieczonej z dnia 2 stycznia 2009 roku oraz z dnia 29 grudnia 2009 roku organ rentowy dokonał przeliczenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia minimalnego ustalając, że nadal najkorzystniejszy jest wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 8 lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1996 roku w wysokości 74,14%. Ponieważ do wniosku z dnia 13 kwietnia 2016 roku ubezpieczona nie załączyła nowych dowodów mających wpływ na wysokość emerytury brak jest podstaw do ponownego ustalenia wysokości świadczenia.

W odwołaniu wniesionym do Sądu ubezpieczona H. I. zakwestionowała powyższą decyzję wnosząc o przeliczenie emerytury przy uwzględnieniu zarobków z 20 lat kalendarzowych z okresu jej zatrudnienia
w Zakładach (...) w latach 1960-1981.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Oddział w C. wniósł
o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

H. I. urodziła się (...).

Decyzją z dnia 14 marca 1997 roku organ rentowy przyznał ubezpieczonej od dnia 23 marca 1997 roku prawo do emerytury. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto dochód, który stanowił podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych, tj. od stycznia 1989 roku do grudnia 1996 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 71,28%. Następnie decyzją z dnia 20 sierpnia 1997 roku organ rentowy skorygował wskaźnik podstawy wymiaru przyjmując go
w wysokości 74,14%.

W dniu 3 listopada 1999 roku ubezpieczona złożyła wniosek o przeliczenie jej emerytury z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 19 lat, co załatwione zostało odmownie decyzją z dnia 19 listopada 1999 roku, albowiem wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczony z 10 lat kalendarzowych, tj. od 1987 roku do 1996 roku wyniósł 67,90% i okazał się niższy od poprzednio wyliczonego.

Ponowny wniosek o przeliczenie emerytury ubezpieczona złożyła w dniu 18 listopada 2005 roku przekładając zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za lata 1974-1981. W rozpoznaniu powyższego wniosku wydana została decyzja z dnia 1 grudnia 2005 roku odmawiająca żądanego przeliczenia, albowiem wskaźniki wysokości podstawy wymiaru wyliczone z 10 kolejnych lat kalendarzach z 20 lat poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę oraz wniosku o jej przeliczenie, jak również z 20 lat kalendarzowych z całego okresu ubezpieczenia okazały się niższe od dotychczas wyliczonego.

W dniach 2 stycznia 2009 roku 29 grudnia 2009 roku i w dniu 11 lipca 2012 roku H. I. złożyła kolejne wnioski o przeliczenie jej świadczenia
z uwzględnieniem minimalnego wynagrodzenia za pracę, które każdorazowo załatwione były odmownie.

W dniu 12 kwietnia 2016 roku ubezpieczona wniosła o przeliczenie jej emerytury przy uwzględnieniu wynagrodzeń z okresu jej zatrudnienia od 1 czerwca 1960 roku do 31 kwietnia 1979 roku oraz od 3 stycznia 1986 roku do 6 lipca 1981 roku.

W okresie od 1 września 1960 roku do 30 kwietnia 1979 roku oraz od 3 stycznia 1980 roku do 6 lipca 1981 roku ubezpieczona zatrudniona była w (...) na stanowiskach pracownika fizycznego, przędzarza niedoprzędu oraz rozciągacza taśm.

(vide: akta rentowe, akta osobowo ubezpieczonej z (...) w C.)

Biegła sądowa specjalista z zakresu księgowości ustaliła ubezpieczonej najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, przy uwzględnieniu jej wynagrodzeń z okresu zatrudnienia w (...) w C., w wysokości 74,28%.

(vide: opinia biegłej księgowej k. 19-36)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

W myśl art. 116 ust. 5 ustawy do wniosku w sprawie przyznania świadczeń powinny być dołączone dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości, określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

Zasady ustalania podstawy wymiaru emerytury określała rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. z 2011 roku Nr 237, poz. 1412). Zgodnie § 21 ust. 1 środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

W niniejszej sprawie niekwestionowanym jest, iż H. I. od dnia 23 marca 1997 roku uprawniona jest do pobierania emerytury. Do obliczenia wysokości świadczenia organ rentowy prawidłowo przyjął wówczas, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 17 października 1991 roku o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1991 roku, Nr 104, poz. 450 ze zm.) dochód z 8 kolejnych lat kalendarzowych. Do jego wyliczenia Zakład przyjął wynagrodzenia z okresu od stycznia 1989 roku do grudnia 1996 roku. Tak wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 71,28%, a po uwzględnieniu wartości świadectw rekompensacyjnych za lata 1991-1992 w wysokości 74,14%.

W wyniku rozpoznawania kolejnych wniosków ubezpieczonej o przeliczenie jej świadczenia przy uwzględnieniu kwot minimalnego wynagrodzenia za pracę organ rentowy każdorazowo odmawiał żądanego przeliczenia, albowiem wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyliczone:

-

z 10 lat kalendarzowych z okresu 1987-1996 wyniósł 67,90%;

-

z 10 lat kalendarzowych z okresu 1987-1996 wyniósł 70,19%;

-

z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia, tj. z lat 1974-1978, 1980, 1983-1996 wyniósł 71,08%

i okazały się niższe od dotychczas wyliczonego.

Zaskarżoną decyzję organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawczyni przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia.

Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższą decyzję domagając się przeliczenia jej świadczenia przy uwzględnieniu wynagrodzeń z okresu jej zatrudnienia w(...) w C..

Z uwagi na brak zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z tego okresu Sąd celem ustalenia spornych wynagrodzeń dopuścił dowód z opinii biegłej księgowej, która w oparciu o dane z akt osobowych ustaliła te wynagrodzenia
w wysokości:

-

10.070,60 złotych w okresie od 1 września 1960 roku do 31 grudnia 1960 roku;

-

10.113,60 złotych w okresie od 1 stycznia 1961 roku do 31 grudnia 1961 roku;

-

10.019 złotych w okresie od 1 stycznia 1962 roku do 31 grudnia 1962 roku;

-

10.044,80 złotych w okresie od 1 stycznia 1963 roku do 31 grudnia 1963 roku;

-

10.096,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1964 roku do 31 grudnia 1964 roku;

-

10.182,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1965 roku do 31 grudnia 1965 roku;

-

10.113,60 złotych w okresie od 1 stycznia 1966 roku do 31 grudnia 1966 roku;

-

14.432,60 złotych w okresie od 1 stycznia 1967 roku do 31 grudnia 1967 roku;

-

16.642,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1968 roku do 31 grudnia 1968 roku;

-

15.463,80 złotych w okresie od 1 stycznia 1969 roku do 31 grudnia 1969 roku;

-

9.542,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1970 roku do 31 grudnia 1970 roku;

-

16.670,80 złotych w okresie od 1 stycznia 1971 roku do 31 grudnia 1971 roku;

-

16.614 złotych w okresie od 1 stycznia 1972 roku do 31 grudnia 1972 roku;

-

21.195,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1973 roku do 31 grudnia 1973 roku;

-

23.260 złotych w okresie od 1 stycznia 1974 roku do 31 grudnia 1974 roku;

-

28.293 złotych w okresie od 1 stycznia 1975 roku do 31 grudnia 1975 roku;

-

39.586,95 złotych w okresie od 1 stycznia 1976 roku do 31 grudnia 1976 roku;

-

36.569,23 złotych w okresie od 1 stycznia 1977 roku do 31 grudnia 1977 roku;

-

54.735,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1978 roku do 31 grudnia 1978 roku;

-

16.789,40 złotych w okresie od 1 stycznia 1979 roku do 30 kwietnia 1979 roku;

-

55.092 złote w okresie od 1 stycznia 1980 roku do 31 grudnia 1980 roku;

-

33.852 złote w okresie od 1 stycznia 1981 roku do 6 lipca 1981 roku.

Do wyliczenia tych wynagrodzeń biegła przyjęła wynikające z angaży stawki wynagrodzeń w wysokości:

-

4,30 zł/godz. za okres od 1 września 1960 roku do 30 kwietnia 1967 roku;

-

7,10 zł/godz. za okres od 1 maja 1967 roku do 30 kwietnia 1973 roku;

-

10 zł/godz. za okres od 1 maja 1973 roku do 4 września 1975 roku;

-

11,50 zł/godz. za okres od 5 września 1975 roku do 31 grudnia 1977 roku

oraz normatywny czas pracy. Ponadto do wynagrodzenia zasadniczego od dnia 5 września 1975 roku doliczony został dodatek za wysługę lat w wysokości 15% wynagrodzenia zasadniczego. Z kolei za okres od 1 stycznia 1978 roku do 30 kwietnia 1979 roku oraz od 3 stycznia 1980 roku do 6 lipca 1981 roku wynagrodzenie ustalono na podstawie kart zarobkowych.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wyliczony z 20 lat kalendarzowych z całego okresu ubezpieczenia, tj. z lat 1967-1969, 1971, 1973-1978, 1980, 1987, 1989-1996 wyniósł 74,28% i okazał się korzystniejszy od dotychczas wyliczonego.

Zarzuty do powyższego wyliczenia zgłosił organ rentowy podnosząc, iż wyliczenie wynagrodzenia na podstawie stawki godzinowej jest możliwe tylko wówczas, gdy zachowała się dokumentacja dotycząca ilości godzin, jaką pracownik faktycznie przepracował w danym okresie (dziennie, tygodniowo, miesięcznie).

Zdaniem Sądu organ rentowy nie zgłosił żadnych merytorycznych zarzutów do opinii biegłego, a jego stanowisko ogranicza się w istocie do polemiki z logicznymi wnioskami opinii i jako takiego nie zasługuje na uwzględnienie. Ponadto
z załączonych dokumentów nie wynika, aby odwołująca w spornych okresach korzystała z dłuższych okresów nieobecności, a zatem nic na stało na przeszkodzie, aby do wyliczenia jej wynagrodzenia przyjąć obowiązującą ją stawkę godzinową oraz normatywny czas pracy.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.